به گزارش «فرهیختگان آنلاین»، محققان دانشگاهی، هوش مصنوعی را به توانایی دستگاهها و سیستمها برای دستیابی به اطلاعات و دانش لازم تعریف کردهاند که رفتاری هوشمند از خود نشان میدهند. این فناوری، شماری از عملکردهای شناختی را شامل درک، پردازش زبان شفاهی، استدلال، یادگیری و تصمیمگیری دربر میگیرد و همچنین توانایی انجام چند کار همزمان را هم دارد. در سیستمهای هوشمند از ترکیبی از تجزیهوتحلیل داده، محاسبات ابری، ارتباط دستگاههای هوشمند با یکدیگر و اینترنت اشیا برای کار یا یادگیری استفاده میشود. درواقع، هوشمصنوعی، نرمافزار و بهطورکلی، الگوریتمی است که بسته به عملکردهای آن مانند حرف زدن یا بازی کردن میتوان در آن از ساختارهای فیزیکی از قبیل رباتها استفاده کرد. هوش مصنوعی مانند مغز انسان عمل میکند و تا امروز، توسعه هوش مصنوعی روی انتخاب دامنه خاصی تمرکز داشته است.
آمریکا صدرنشین هوش مصنوعی
هوش مصنوعی درواقع، شکوفایی فناوری در اروپا، آسیا و آمریکاست که در سالهای اخیر رشد بسیار زیادی داشته است. جان مکارتی، پدر هوش مصنوعی، آن را علم و مهندسی استفاده از ماشینهای هوشمند بهویژه برنامههای کامپیوتری هوشمند میداند. در هوش مصنوعی مانند هوش انسان از کامپیوتر استفاده میکنند. باتوجه به رواج روزافزون استفاده از سیستمهای هوش مصنوعی، آمریکا با دربرداشتن حدود سه هزار واحد تجاری فعال در زمینه هوش مصنوعی، بزرگترین تجارت هوش مصنوعی را در انحصار خود دارد. درواقع، آمریکا با حدود 8000 معامله در زمینه هوش مصنوعی، رتبه برتر دنیا در این فناوری نوین بهشمار میرود و بعد از آن با اختلاف زیاد، انگلیس با بیش از 1179 معامله در رده بعدی قرار دارد. کشورهای کانادا، هند و چین هم در ردههای بعدی جا خوش کردهاند. بازار سرمایهگذاری خطرپذیر هوش مصنوعی فعالیت این حوزه را در اکوسیستم آمریکا نشان میدهد، اما در این میان، چین یکی از برترین کشورهای دنیا در زمینه سرمایهگذاری روی فناوری هوش مصنوعی است و حدود 300 کارخانه این کشور در این حوزه از فناوری فعالیت میکنند. البته جریان معاملات هوش مصنوعی در دنیا درحال افزایش است و شرایط بهگونهای پیش میرود که دیگر بازارهای سرمایهگذاری خطرپذیر فناوری هم رشد کنند. چینیها در این میان با بیش از 15 میلیون دلار، بالاترین درآمد سالانه حاصل از هوش مصنوعی را دارند. درآمد سالانه آمریکا از هوش مصنوعی بیش از 8 میلیون دلار است که تقریبا نیمی از درآمد چینیها را در این فناوری شامل میشود.
چشمانداز هوش مصنوعی
هوش مصنوعی به حدی قدرتمند است که در چند سال اخیر توانسته دنیا را متحول کند. بسیاری از اقدامات از برنامهریزیهای تجاری گرفته تا ارائه خدمات پیشبینی در زمینههای مختلف و ارائه خدمات به مشتریان ازجمله کارکردهای این فناوری بهشمار میرود. درواقع با طیف گستردهای که هوش مصنوعی دارد، میتوان قابلیتهای آن را نامحدود دانست اما با وجود این، موانعی هم بر سر راه این فناوری ممکن است ایجاد شود. بهعنوان مثال، کارخانههایی که استراتژی مشخص و دادههای کافی ندارند و از مهارت لازم برخوردار نیستند، موانعی را بر سر راه کارکردهای سیستمهای هوش مصنوعی ایجاد میکنند. درحالی که برخی کارخانهها و شرکتها از فرصتهای هوش مصنوعی در زیرساختهای خود استفاده میکنند، تنها شماری از آنها استراتژی مشخصی برای منابع دادههای خود دارند که به کار هوش مصنوعی میآید. در دنیای تجارت، بیش از 4500 تصمیمگیرنده در حوزه فناوری در سطح آمریکا، اروپا و چین برنامهریزی خاصی برای بهرهبرداری از فناوری هوش مصنوعی در سال 2020 دارند. پیشرفت در بازیابی و مدیریت اطلاعات و آموزش مهارتها جزء قابلیتهایی از این فناوری است که بسیار سریعتر از حد تصور رشد کرده است.
انتظار میرود امسال، سال پررونقی برای هوش مصنوعی باشد. سیستمهای هوش مصنوعی درحال تکامل و بلوغ هستند و شرکتهای مختلف دنیا درحال گرایش به استفاده از سیستمهای هوشمند در بخشهای مختلف هستند. در این میان، نگرانیهایی در زمینه صنعت وجود دارد که محققان امیدوارند بتوانند به لطف هوش مصنوعی، آنها را برطرف کنند. یکی از مهمترین این معضلات، جایگزینی هوش مصنوعی با نیروی کار انسانی و از بین رفتن بسیاری از مشاغل است، اما بهتر است بهجای نگرانی نسبت به این موضوع، بدانیم که هوش مصنوعی مانند اهرمی عمل میکند که در مواقع لازم به کمک انسان میآید و مشکل را برطرف میکند و قرار نیست در همه حوزهها جایگزین نیروی کار انسانی شود. به عبارتی، هوش مصنوعی، نوعی فناوری هوشمند است که قرار است بهعنوان دستیاری در کنار انسان کار کند و او را توانمندتر سازد.
به گزارش analyticsinsight، علاوهبر این، انتظار میرود الگوریتمهای یادگیری ماشینی که از مهمترین قابلیتهای هوش مصنوعی است، در سال 2020 گسترش یابد. تاکنون این فناوری در پردازش تصویر بسیار موفق عمل کرده اما در سال جدید شاهد گسترش کاربرد آن در حوزههایی چون پردازش متن خواهیم بود و تفاوتهایی میان تعاریف دادهها و قابلیت ردیابی آنها ایجاد میشود. همانطور که عناصر محاسباتی، پیشبینیهای پیچیدهای دارند که فهم آنها دشوار هستند، راه حلهای ایجاد شده توسط هوشمصنوعی قادر به تعریف این مفاهیم هستند؛ بنابراین، دادهها ارزش بیشتری پیدا میکنند و رمزگشایی از آنها راحتتر میشود. از ابتدا، استفاده از مدلهای یادگیری ماشینی برای دانشمندان و مهندسان کار سادهای نبود اما هرچه جلوتر میرویم، این سیستم، بهعنوان یک سرویس خدماتی به آنها در فهم بهتر دادهها کمک میکند.
آسیا در سایه هوش مصنوعی
درحالیکه پیشبینی میشود بازار هوشمصنوعی دگرگونیهای زیادی را در آسیا و اقیانوسیه ایجاد کند، میتوان انتظار داشت که رشد این فناوری از 6 میلیارد دلار در سال 2017 به 136 میلیارد دلار در سال 2025 برسد که بهطور متوسط رشد سالانه 47.71 درصد را شامل میشود. به گزارش شرکت بازار هوشمند tractica، منطقه آسیا و اقیانوسیه در دهه آینده به یکی از پیشگامان فناوری هوشمصنوعی در دنیا تبدیل خواهد شد و در این میان، چین نقش اول را بازی میکند بهطوریکه پیشبینی میشود تا سال 2030، بیشترین بازار هوشمصنوعی دنیا با بازار 150 میلیارد دلاری در اختیار چین باشد. بعد از چین، ژاپن، کرهجنوبی، هند، تایوان و سنگاپور نیز استراتژیهای ملی خود را در زمینه هوشمصنوعی اعلام کردهاند و بیشترین تمرکز خود را روی سرویسهای نرمافزاری و سختافزاری گذاشتهاند. برآوردهای صورت گرفته نشان میدهد که در یک دهه آینده حدود 70 درصد از سلطه هوش مصنوعی در اختیار بازار آسیا خواهد بود.
با وجود اینکه بیشترین کاربردهای هوش مصنوعی در زمینه سیستمهای خودکار و نظارتی دولتی و سلاحهای خودکار است، اما در حوزههایی چون سلامت و پزشکی، کشاورزی و آموزش هم کاربردهای گستردهای دارد. از دیگر کاربریهای این فناوری هم میتوان به استفاده در سیستمهای مخابراتی، خردهفروشیها، تبلیغات، حملونقل، سرویسهای تجاری و بازارهای نوآورانه تولیدات و خدمات، علموفناوری اشاره کرد. علاوهبراین، توسعه شهرهای هوشمند موهبت دیگری است که بهواسطه توسعه هوشمصنوعی در دنیا ایجاد شده و به مرور شهرهای مختلف دنیا درحال هوشمند شدن هستند.
به گزارش brinknews، درست است که در بخشی از هوشمصنوعی از رباتهای هوشمند استفاده میشود، اما نمیتوان نقش خلاقیت انسانی را در کار با این سیستمهای هوشمند نادیده گرفت. حملونقل هوشمند خودکار نقش زیادی در پیشبرد این فناوری هوشمند ایفا میکند. انگیزههای اقتصادی، از مهمترین دلایلی است که گستره هوش مصنوعی را در آسیا افزایش میدهد. درواقع، قابلیتهای این فناوری تا حدی است که محققان معتقدند با کمک آن میتوان چالشهای انسانی در آسیا مانند گرسنگی، بهداشت، بیسوادی و حتی گرمایش زمین را نیز بهواسطه آن برطرف کرد. اجرای سیستمهای شبکه هوشمند و تعمیر و نگهداری آن بسیار کمهزینهتر خواهد بود و از آن میتوان برای تأمین انرژی لازم برای روستاها استفاده کرد. استفاده از رباتها و پهپادهای خودکار و هوشمند برای رساندن منابع، سرعت ارائه برخی خدمات مانند رساندن دارو یا حتی امدارسانی را بالا میبرد. با هوشمصنوعی حتی میتوان با بهکارگیری چتباکسهای تعاملی، بیسوادی را در آسیا کاهش داد. گرمایش زمین از معضلاتی است که محیطزیست را درگیر میکند و این مساله در آسیا هم موضوع مهمی تلقی میشود. اما استفاده از سیستمهای کنترل گرمای جهانی و پیشبینی الگوهای آبوهوایی به دانشمندان کمک میکنند تا بهدنبال راهکارهایی برای مقابله با آن باشند. سیستمهای هوشمند هوشمصنوعی همچنین در امر پیشبینی و تشخیص زودهنگام بیماریها و کمک بهبهبود وضعیت بهداشت هم مؤثرند. همه این عوامل انگیزههای لازم را برای رونق فناوری هوشمصنوعی در آسیا فراهم میکند.
هوش مصنوعی و کووید-19
در تعریف ویژگیها و قابلیتهای فناوری هوشمصنوعی به پیشبینی و ارائه الگوهای خاصی اشاره کردیم که میتواند در مواقع خاص بهکار محققان بیاید. یکی از این شرایط، شیوع و همهگیری بیماریهای ویروسی چون سارس یا کووید-19 است. شواهد نشان میدهد برای اولینبار هم استفاده از الگوریتمهای پیشبینی هوشمصنوعی توانست میزان و احتمال شیوعویروس کرونا را در چین و سپس احتمال گسترش آن در دنیا را مطرح کند. همانطورکه ویروس کرونا میتازد و پیش میرود، شرکتها و محققان هم از هوش مصنوعی برای مقابله با آن استفاده میکنند.
کشف دارو
یکی از کارهایی که محققان با کمک هوشمصنوعی برای مقابله با کرونا انجام دادند، کمک گرفتن از آن برای کشف داروی جدید بود. آنها از این فناوری برای بررسی داروهایی استفاده کردند که پیش از این برای درمان بیماریهای دیگر استفاده میشد، اما قابلیت آن را هم داشتند که برای درمان کرونا هم بهکار روند. با مطالعه تنظیمات مولکولی داروهای موجود از طریق هوشمصنوعی، کمپانیهای داروساز میتوانند آنها را طبق ویروس جدید تغییر داده و برای درمان کووید-19 قابل استفاده کنند. کاری که در ابتدای شیوع کرونا در جهان رخ داد. بهعنوان مثال کمپانی لندنی BenevolentAI از اواخر ماه ژانویه فعالیت خود را روی کشف داروی کرونا بهواسطه الگوریتمهای هوشمصنوعی آغاز کرد تا بتواند ویژگیهای ژنتیکی و بیولوژیکی این بیماری را بیابد و بتواند از این طریق، به ترکیبات و عملکرد داروها پیببرد. این شرکت پیش از این هم روی بیماریهای عفونی متمرکز بوده است و در همان مراحل ابتدایی سازوکار ویروس کووید-19 را هم کشف کردند. هوشمصنوعی ترکیباتی را مشخص کرد که میتوانند روی این ویروس هم اثر بگذارند و درنهایت داروی Baricitinib انتخاب شد که برای درمان التهاب روماتیسمی مفاصل استفاده میشود. محققان این شرکت داروساز دریافتند که این دارو فرآیند ورود ویروس را بهسلولها کاهش داده و درنتیجه احتمال آلودهشدن سلولهای ریوی را هم کم میکند.
شناخت ساختار ویروس
سیستم DeepMind بهنوعی یکی از بازوهای قدرتمند هوشمصنوعی است که از دادههای ژنوم ویروس کووید-19 برای پیشبینی ساختار پروتئینی ارگانیسم استفاده میکند که درنهایت بهکشف داروی مؤثر برای درمان کرونا میانجامد. در این سیستم هوشمصنوعی از شبکههای عصبی برای پیشبینی عملکرد پروتئینها استفاده میکند. ساختارهای پروتئینی، شکل گیرندههای سلولهای ارگانیسم را مشخص میکند. زمانی که شکل گیرنده مشخص شود، میتوان امیدوار بود که میشود داروی مطابق با آن و مؤثر در مقابله با کرونا را کشف کرد.
تشخیص شیوع بیماری
یکی از گستردهترین کاربردهای هوشمصنوعی در مقابله با ویروس کرونا، پیشبینی شیوع کرونا و تشخیص موارد جدید ابتلا به این ویروس است. این قابلیت پس از شیوع ویروس در ووهان چین، با دقت بالایی احتمال گسترش آن را در بیشتر کشورهای دنیا پیشبینی کرد و از آن زمان بود که هشدارهای جهانی قوت گرفت و تمام کشورها بهحالت آمادهباش درآمدند.
تشخیص عفونت در تصاویر پزشکی
یک شرکت استارتاپی کانادایی بهنام DarwinAI شبکهای عصبی از هوشمصنوعی توسعه داده است که میتواند از علائم عفونت بیماری کووید- 19 تصاویری با اشعهایکس تهیه کند. معمولترین روش تشخیص بیماری کرونا در بیماران، استفاده از سواب و گرفتن نمونه از ترشحات بینیوحلق بیماران است، اما محققان با کمک هوش مصنوعی توانستند با تجزیهوتحلیل اشعهایکس قفسهسینه، از آن بهعنوان روشی بسیار دقیق، مؤثر و سریع برای تشخیص بیماران مبتلا به کرونا استفاده کنند.
کنترل سلامت روان مبتلایان به کرونا در قرنطینه
شرایط قرنطینه و حتی ابتلای برخی افراد به ویروس کرونا، آنها را از نظر روحی و روانی بههم میریزد. بنابراین بهدلیل اهمیت موضوع، محققان دست بهکار شده و از فناوری هوشمصنوعی برای کنترل سلامت روان افراد استفاده کردهاند. آنها سیستمهایی را مبتنیبر هوشمصنوعی ارائه کردهاند که دادههای ارائه شده از سوی افراد و بیماران را تجزیهوتحلیل کرده و براساس آن الگوریتمهایی را ارائه میدهد که میتوانند احتمال بروز مشکلات روحی و روانی را در یک منطقه نشان دهند.
* مترجم: ندا اظهری