فروش بیشتر، تماشاگر کمتر

گروه تماشا این روزها همچنان فروش فیلم‌های اکران نوروزی ۹۶ ادامه دارد. امسال سه فیلم «خوب، بد، جلف» به کارگردانی پیمان قاسمخانی، «گشت ۲» به کارگردانی سعید سهیلی و «سه بیگانه» فیلم‌های کمدی اکران نوروزی را تشکیل می‌دادند. این فیلم‌ها در کنار دو فیلم «یک روز به‌خصوص» به کارگردانی همایون اسعدیان و «آباجان»به کارگردانی هاتف علیمردانی در ژانر درام اجتماعی و یک درام تاریخی-سیاسی به نام «ماجرای نیمروز» به کارگردانی محمدحسین مهدویان، 6 فیلم اکران نوروزی امسال را تشکیل می‌دادند. اکران نوروزی همیشه در سینمای ایران نقطه طلایی زمان اکران به حساب می‌آمده است. به‌خصوص اینکه اکران نوروزی سال 95 زمانی برای رونق سینما‌ها بود. سال گذشته 6 فیلم به فروش بالای 10 میلیارد تومان دست پیدا کردند که سه عنوان آن ازجمله فیلم‌هایی بودند که در برنامه اکران نوروزی سال 95 قرار گرفته بودند. اکران نوروزی سال گذشته در حالی منجر به آشتی مخاطبان با سالن‌های سینما شد که پیش از آن آمارهای ناامید کننده‌ای از میزان مخاطبان با سینمای ایران اعلام می‌شد.
در سال 91 و در آخرین دوره جشنواه‌ فجری که از سوی دولت نهم برگزار شد در بیانیه هیات داوران اشاره شد که تنها 10 درصد ایرانی‌‌ها مخاطب فیلم‌های ایرانی هستند. این در حالی است که در همان زمان بسیاری از کارشناسان از خوشبینانه بودن این آمار سخن گفتند. در گزارش دیگری اشاره شد که شهروندان ایرانی به شکل میانگین هر پنج سال یکبار به سینما می‌روند. در چنین شرایطی امسال این امید وجود داشت که سینمای ایران بتواند گام‌های کوچکی نسبت سال گذشته به جلو بردارد. امیدی که با توجه به فروش‌های به دست آمده در دو هفته اول فروردین ماه حاصل نشد و عدد‌ها خبر از کاهش مخاطب سینمای ایران در تعطیلات نوروزی نسبت سال گذشته می‌دهد.

 از پارسال تا امسال
 در اکران نوروزی ۹۵، کمدی «من سالوادور نیستم» به کارگردانی منوچهر هادی که اکران آن بعد از جشنواره فجر و از بهمن 95 آغاز شده بود 14 میلیارد تومان، کمدی «پنجاه کیلو آلبالو» به کارگردانی مانی حقیقی 13 میلیارد تومان، فیلم اجتماعی و تلخ «ابد و یک روز» به کارگردانی سعید روستایی 11 میلیارد تومان و فیلم اجتماعی- سیاسی« بادیگارد» به کارگردانی ابراهیم حاتمی‌کیا حدود 6 میلیارد تومان فروش داشتند. علاوه‌بر این‌ها «خشم و هیاهو» به کارگردانی هومن سیدی به فروش یک میلیارد و 500 میلیون تومانی و «کفش‌هایم کو» به کارگردانی کیومرث پوراحمد 718 میلیون تومانی دست پیدا کردند.
قوانین اکران در سینمای ایران به هر فیلم در 6 ماه نخست سال فرصت اکران هفت هفته‌ای می‌دهد به شرطی که فیلم در چهار هفته نخست به سقف فروش دست پیدا کند. اکران فیلم« خوب، بد، زشت» که پخش آن از 27 بهمن آغاز شده است این هفته به پایان خواهد رسید یا به شکل محدودتر در گروه سینما‌های آزاد به نمایش در خواهد آمد. این در حالی است که فروش این فیلم در گیشه‌های الکترونیک تا 12 فروردین 9 میلیارد و 700 میلیون تومان عنوان شده است. بعید است که فیلم به فروشی بالاتر از 11 میلیارد تومان دست پیدا کند. شرایط این فیلم را می‌توان در وضعیت فروش با فیلم «من سالوادر نیستم» در اکران سال 95 مقایسه کرد.
 دیگر کمدی پُرمخاطب اکران نوروزی امسال فیلم «گشت 2»‌ بوده که فروش آن در گیشه‌های الکترونیک تا 12 فروردین حدود 6 میلیارد تومان عنوان شده است. اکران این فیلم از 25 اسفند آغاز شده و به احتمال زیاد به سقف اکران هفت هفته‌ای دست پیدا خواهد کرد اما به‌طور معمول تب فروش فیلم‌ها بعد از تعطیلات نوروزی کمی فروکش می‌کند. فروش فیلم‌های « ماجرای نیمروز» نیز تا 12 فروردین یک میلیارد و 600 میلیون تومان اعلام شده است. کمدی«سه بیگانه» فروشی حدود یک میلیارد و 200 میلیون تومان داشته است. علاوه‌بر این فیلم‌های میلیاردی فیلم‌های« آباجان» به کارگردانی هاتف علیمردانی به فروش 580 میلیون تومانی و «یک روز به‌خصوص» به کارگردانی همایون اسعدیان نیز به فروش 430 میلیون تومانی دست پیدا کرده‌اند.

 هفت روز نخست
 گزارش‌ها حکایت از این دارد که سینماهای کشور در هفت روز اول فروردین سال ۹۶ فروشی بالغ بر هفت میلیارد و ۲۷۸ میلیون تومان داشته‌اند. در گزارشی که «مهر» منتشر کرده است این رقم از سوی خرید بلیت توسط ۷۱۵ هزار و ۴۶۱ نفر تماشاگر بوده است. در مقایسه گزارش فروش سینماها در هفت روز اول فروردین سال ٩۵ شامل فروش ۶ میلیارد و ۲۲۲ میلیون تومان بوده و تعداد بینندگان نیز ٨١١ هزار و ۵٧٠ نفر بوده‌اند. براساس این آمار که در فروردین سال جاری شامل گزارش همه سینماها نیست، فروش سینماها حدود یک میلیارد تومان افزایش یافته که معادل ١٧ درصد افزایش است. البته تعداد بینندگان ٩٦/١٠٩ نفر کاهش یافته که معادل ١٢ درصد‏ کاهش است. اما با توجه به کاهش تماشاگر این افزایش فروش چگونه حاصل شده است. این مساله نتیجه تغییر شیوه فروش بلیت سینما‌هاست که از آن به‌عنوان قیمت‌گذاری شناور یاد می‌شود.
همایون اسعدیان، رئیس شورای صنفی نمایش در رابطه با قیمت بلیت سینماها پیش از آغاز سال نو گفته بود که قیمت بلیت همچون سال 95 برای سینماهای ممتاز ۱۰ هزار تومان و برای سینماهای درجه یک هشت هزار تومان خواهد بود. اما او اشاره کرده بود که برای اولین بار قیمت‌گذاری شناور آزمایش خواهد شد. در این شیوه قیمت بلیت با توافق پخش‌کننده و سینماداران بین ۱۰ تا ۲۰ هزار تومان شناور خواهد بود. از همین رو بسیاری از مراکز سینمای پرمخاطب همچون پردیس سینمایی کوروش و پردیس سینمایی چارسو قیمت بلیت‌های خود را 12 هزار تومان تعین کردند.

 رکورد‌شکنی یک پردیس
در بین پردیس‌های سینمایی کشور، پردیس کورش توانست در یکی از روز‌های تعطیلات نوروزی رکورد‌شکنی کند.
روابط‌عمومی این پردیس اعلام کرد که ۹ فروردین به دلیل استقبال مخاطبان سینمایی، ۱۴ سانس فوق‌العاده برای چهار فیلم «ماجرای نیمروز»، «آباجان»، «خوب، بد، جلف» و «گشت ٢» در نظر گرفته شده است. همچنین رکورد فروش روزانه سینماهای کشور نیز با ارزش ٢٢٢ میلیون تومان در اختیار پردیس سینمایی کورش است که در روز سه‌شنبه هشتم فروردین ثبت شده است. رکورد گذشته با ارزش ٢۱۲ میلیون تومان در یک روز نیز در اختیار همین پردیس بود.

 اکران ادامه دارد
با وجود همه این‌ها هنوز پرونده اکران نوروزی سینمای ایران بسته نشده است. با به پایان رسیدن فرصت هفت هفته‌ای اکران فیلم «خوب، بد، جلف» تعداد 171 سالن سینمایی که در اختیار این فیلم قرار دارد در اختیار فیلم‌های دیگر قرار خواهد گرفت. این مساله می‌تواند به افزایش فروش فیلم‌هایی همچون «ماجرای نیمروز» و «آباجان» ختم شود. فروش در سینمای ایران گاهی ارتباطی مستقیم با احوالات اجتماعی دارد. برای یک تحلیل کامل باید کمی صبر کرد تا فروش نهایی فیلم‌های اکران شده به دست بیاید. آن وقت می‌توان گفت که بهار سینمای ایران در سال 96 چگونه بوده و چرا این‌گونه شده است اما چنانکه از دو هفته نخست بر می‌آید در اکران نوروزی امسال خبری از رکورد شکنی‌های بیشتر نخواهد بود.