عناوین پژوهش‌های کارگروه آینده‌پژوهی کووید-۱۹

به گزارش «فرهیختگان آنلاین»، بیژن خلیل‌مقدم  با اشاره به اینکه کووید-۱۹ چه در قامت یک قوی‌ سیاه یا شگفتی‌ساز و چه به‌عنوان صرفاً یک رویداد جهانی، مولفه‌ای به‌شدت تأثیرگذار برای ساخت امروزِ کرونایی به‌عنوان آینده‌ دیروزِ غیرکرونایی بوده است.

وی افزود: همچنین نقطه ارجاع و یا حداقل، نقطه آغازینی برای تغییرات و تحولات در آینده خواهد بود. سرعت و شدت و گستره و عمق اثرگذاری این رویداد به‌شکلی غیرمعمول آنقدر زیاد است که جامعه بشری را در تمامی زمینه‌ها دچار غافلگیری راهبردی کرده است. جهان آینده نیز از شوک ناشی از بروز و ظهور اینچنین فضاهای آشوب‌ناک و تغییرات خیلی چشمگیر و رادیکال که مشخصه جهان ووکای پیش روست، در امان نخواهد بود.

رئیس هیئت اندیشه‌ورز تعالی علوم انسانی و هنر دانشگاه آزاد اسلامی استان چهارمحال و بختیاری بیان کرد: در مقطع زمانی کروناییِ اکنون، نطفه‏‌ای متاثر از «پدرِ گذشته» و «مادرِ حال» در حال شکل‏گیری است که بی‌هیچ تردیدی، مادام و آنْ‌به‌‌آنْ با نام «آینده» رخ می‌کند و به همان نسبت که نمایان‌تر می‌شود، وجوه ناشناخته‌ آن که تا قبل از آن، تحت عنوان «عدم قطعیت‌ها» از آن نام برده می‌شد، بیشتر و بیشتر برملا می‌‌شود؛ هرآنقدر که شدت و گستره برملا شدن‌ها بیشتر باشد، غافلگیری و «واکنش‌های شترمرغی» بیشتر خواهد بود و طبعاً بیش از آنکه ما معمارِ آینده و مسلط بر فضای آن باشیم، زیر آوارِ ستون‌های فروریخته آینده و مغلوبِ آن خواهیم بود.

خلیل‌مقدم تصریح کرد: معماری هوشمندانه‏تر آینده و در نتیجه، تحقق «آینده‌وندی» در جامعه آینده، مستلزم پیاده‌سازی رویکرد «شبکه‌وندی» بمنظور شناخت و تبیین دقیق‌تر «روندها» و ترسیم جامع‌تر «تصاویر آینده» به‌عنوان ابعاد «پدرِ گذشته» و برآورد محتمل‌تر «رویدادها» براساس رصدِ نشانک‌های ضعیف و طراحی منسجم‌تر «اقدامات» به‌عنوان مولفه‌های «مادرِ حال» است. از این روست که بازخوانش و ادراک مجدد آینده بنحوی که «آینده، سرمایه و تنها محل زندگانی من است»، ضرورتاً جایگاهی ویژه می‌یابد.

وی خاطرنشان کرد: برهمین مبنا، از بین سه منظر قابل واکاوی درخصوص ابعاد متنوع رویداد کووید-۱۹ و آینده‌پژوهی تصویر کلان، توسط کارگروه «آینده‌پژوهی کووید-۱۹» ذیلِ هیئت اندیشه‌ورز تعالی علوم انسانی و هنر دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهرکرد در حال بررسی و واکاوی است؛ این اقدام در راستای تحقق بند ۲ ماده ۱ «شیوه‌نامه تولید دانش مواجهه با چالش‌های حاصل از این معضل جهانی و استخراج روش‌های کاربست این دانش و بررسی حکمرانی در جهان پسا کرونا» و در جهت پذیرش نوآیندهای کرونایی و تلاش برای تطابق با شرایط، به‌جای بازگشت به وضعیت سابق است.

رئیس هیئت اندیشه‌ورز تعالی علوم انسانی و هنر دانشگاه آزاد اسلامی استان چهارمحال و بختیاری عنوان کرد: رویکرد گذشته‌نگری به‌منظور بررسی سبقه و پیشینه کووید-۱۹ از جهت تخصص ویروس‌شناسی و اپیدمولوژی و از جهت باطن و چرایی واقعه کرونا فارغ از بحث‌های پزشکی بررسی می‌شود؛ همچنین رویکرد بررسی و مدیریت وضعیت حال و رویکرد آینده‌محوری در راستای بررسی پیش‌بینی شیوع و میزان تلفات در آینده (براساس تخصص ویروس شناسی و اپیدمیولوژی) و آینده‌پژوهی تصویر کلان (پیامدهای ناشی از کووید-۱۹ در جامعه) انجام می‌شود.

خلیل مقدم تاکید کرد: منطق حاکم بر نوع نگاه این کارگروه، ریشه در پیامدهای دومینویی ساری و جاری در ابعاد مختلف جامعه دارد که خود کووید-۱۹ را فی‌النفسه، متحول کننده جامعه آینده نمی‌داند بلکه تغییرات ایجاد شده در سبک زندگی به‌واسطه آن را مسبب شکل‌گیری جهانی تقریباً متفاوت در دوران پساکرونا می‌داند؛ رویداد کووید-۱۹ به‌عنوان یک تغییرِ جهش‌یافته که علمدار شعار «آینده الزاما در تداوم خطی گذشته نیست» شده، از یکسو و پذیرش اینکه آینده پس از کرونا، آبستنی از مسائل نوآیند و پیچیده‌تر خواهد بود، از سویی دیگر؛ قویاً بر رهیافت «خلاقیت-بنیان» به‌عنوان نسخه نوین عصر دانش‌بنیان به‌منظور ترویج تفکر «بدیل‌اندیشی» به‌جای صرفاً تک‌راه‌حل‌ها و «زدایش یادگیری» (فراموش کردن آموخته‌های منسوخ) به‌جای یادگیری برمبنای اصول، مفروضات و شرایط سابق، پافشاری می‌کند.

وی خاطرنشان کرد: در همین راستا، کارگروه آینده‌پژوهی کووید-۱۹ در استان چهارمحال و بختیاری درصدد برآمده است تا از رهگذر شبکه‌سازی‌های مرتبط به پژوهش‌هایی اعم از تبدیل سرمایه اجتماعی به فاصله اجتماعی در استان چهارمحال و بختیاری با کمک تکنیک تحلیل لایه‌ای علت‌ها (C.L.A)، بسته راهکارهای خلاق به‌منظور برون‌رفت کسب‌وکارهای گردشگری روستایی (با تأکید بر بوم‌گردی) از رکود کرونایی، بسته راهکارهای افزایش امید به آینده در بین شهروندان استان چهارمحال و بختیاری، تحلیل نقاط قوت، ضعف، فرصت‌ها و تهدیدهای کلاس‌های مجازی از نگاه اساتید و دانشجویان (مورد مطالعه: دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهرکرد)، تحلیل محتوای تجارب رمضان کرونایی، طبقه‌بندی آحاد جامعه در زمینه چگونگی واکنش (رفتار) نسبت به کووید-۱۹ و ارائه ایده با عنوان طراحی اپلیکیشن «توسعه یادگیری خلاق مبتنی بر تجارب شخصی» بپردازد./ آنا