گزارش «فرهیختگان» از وضعیت ثبات مدیریت در لیگ‌های مهم قاره کهننگاهی به وضعیت ثبات مدیریتی باشگاه‌ها در لیگ‌های معتبر قاره آسیا انداخته‌ایم البته با این تفاوت که اکثر این باشگاه‌ها خصوصی هستند و برخلاف دو تیم پایتخت، مدیران عامل از سوی وزرای دولتی منصوب نمی‌شوند.
تغییرات زیاد سعودی‌ها، ثبات در امارات، قطر و شرق آسیا
به گزارش «فرهیختگان آنلاین»، تغییرات مداوم مدیران عامل در باشگاه‌های ایرانی و به‌خصوص دو تیم پرطرفدار پایتخت به اتفاقی عادی برای هواداران تبدیل شده است؛ اتفاقی که برای تیم‌های بزرگ در سطح بین‌المللی چندان عرف نیست. در ادامه نگاهی به وضعیت ثبات مدیریتی باشگاه‌ها در لیگ‌های معتبر قاره آسیا خواهیم داشت البته با این تفاوت که اکثر این باشگاه‌ها خصوصی هستند و برخلاف دو تیم پایتخت، مدیران عامل از سوی وزرای دولتی منصوب نمی‌شوند.
تغییر مداوم مدیران در تیم‌های سعودی!
در عربستان معمولا باشگاه‌ها متعلق به خاندان سلطنتی هستند و مالکان ثروتمند آنها مدیرعامل را انتخاب می‌کنند. الهلال، پرافتخارترین تیم این کشور در تاریخ 62 ساله خود 24 مدیرعامل داشته که البته در سال‌های اخیر تغییرات زیادی در این پست داشته‌اند. در دو سال اخیر آنها چهار مدیرعامل را تغییر داده‌اند که البته یک مورد آنها موقت بوده. پیش از آن عبدالرحمن بن‌مسعد و نواف بن‌سعد مجموعا 10 سال ریاست باشگاه را برعهده داشتند و 11 جام به افتخارات باشگاه اضافه کردند. جدا از این اتفاقات باید در نظر داشت که باشگاه‌های عربی معمولا شرایط مالی بسیار خوبی دارند و به همین دلیل با خرید بازیکنان خارجی باکیفیت می‌توانند ضعف‌های مدیریتی خود را جبران کنند. همان‌گونه که فصل گذشته الهلال توانست به لطف درخشش ستارگانی چون بافتیمبی گومیس، جیووینکو و عمر خربین فاتح لیگ قهرمانان آسیا شود.
اوضاع در النصر که بعد از الهلال بیشترین قهرمانی را در لیگ این کشور دارد بسیار بهتر از رقیب است. آنها در طول 64 سالی که از تاسیس باشگاه می‌گذرد تنها 13 مدیرعامل داشته‌اند که البته عبدالرحمن بن‌سعود در سه دوره مختلف و مجموعا 39 سال این سمت را عهده‌دار بوده است. از سال 2019 نیز صفوان السواکیت در انتخابات ریاست این باشگاه برای مدت چهار سال این پست را برعهده گرفت.
الاتحاد، قدیمی‌ترین باشگاه ورزشی این کشور است که 92 سال از تاسیس آن می‌گذرد و در این مدت 44 مدیرعامل روی صندلی ریاست باشگاه نشسته‌اند. آنها نیز در سال‌های اخیر ثبات مدیریتی چندانی نداشته‌اند و این موضوع روی نتیجه‌گیری تیم تاثیرگذار بوده است. در 10 سال اخیر 11 بار مدیرعامل این باشگاه تغییر کرده و در این مدت این تیم تنها سه جام کسب کرده که البته در لیگ توفیقی نداشته‌اند. الاهلی نیز شرایطی تقریبا مشابه دارد و در سال‌های اخیر علاوه‌بر مربی در تغییر مدیر نیز تبحر زیادی داشته که حاصل چندانی برایشان نداشته است. آنها از سال 2015 تاکنون 6 مدیرعامل و 12 مربی گوناگون داشته‌اند.
ثبات نسبی در امارات و قطر
فوتبال امارات نیز بیشتر توسط شاهزادگان و اطرافیان خاندان حکومتی اداره می‌شود اما با این تفاوت که آنها اکثرا مالک باشگاه‌ها هستند و خود ریاست را برعهده دارند یا فردی از نزدیکان‌شان را به این سمت منصوب می‌کنند که معمولا هم مدت زیادی امور باشگاه را در دست دارند. مثلا در العین، محمد بن‌زاید آل‌نهیان از سال 1979 رئیس باشگاه است و ریاست باشگاه عجمان را امیر این منطقه برعهده دارد. به این ترتیب تغییرات زیادی در باشگاه‌ها انجام نمی‌شود و بیشتر باشگاه‌ها توسط دو خاندان آل‌مکتوم و آل‌نهیان اداره می‌شود.
در قطر نیز اوضاع تقریبا به همین منوال است. مالکان و روسای باشگاه‌ها بیشتر جزئی از خاندان آل‌ثانی هستند و البته کمتر تغییری در مدیریت آنها ایجاد می‌شود. با این حال باشگاهی مثل الاهلی از سال 2012 تاکنون 12 مدیرعامل عوض کرده است اما بیشتر تیم‌ها اغلب دارای ثبات مدیریتی هستند و تغییرات مطابق معمول کشورهای عربی بین مربیان اتفاق می‌افتد.
شرقی‌ها، الگویی مناسب
ژاپنی‌ها در این بخش شاید بهترین مثال برای ثبات مدیریت و استفاده از نفرات توانمند برای ریاست بر باشگاه‌ها هستند. در این کشور بیشتر باشگاه‌ها متعلق به غول‌های صنعتی و تکنولوژی ازجمله نیسان، پاناسونیک، تویوتا، میتسوبیشی، هیتاچی، فوجیتسو و مزدا هستند و مدیران عامل از سوی این شرکت‌ها تعیین می‌شوند که البته بیشتر آنها یا مدیران این شرکت‌ها هستند یا از اعضای هیات‌مدیره آنها. در لیگ ژاپن کمتر تغییر مدیرعامل اتفاق می‌افتد و شاید به همین دلیل است که دومین کشور پرافتخار در تاریخ لیگ قهرمانان آسیاست.
کره‌جنوبی، دیگر کشور شرق آسیا که به لطف موفقیت‌های پوهانگ‌استیلرز، سئونگنام، سوون‌سامسونگ و جونبوک‌موتوز در لیگ قهرمانان بیشترین قهرمانی را کسب کرده نیز تقریبا شرایطی همچون ژاپن دارد. کمپانی‌های بزرگی همچون ال‌جی، سامسونگ و هیوندای سرمایه‌گذاری‌های زیادی در فوتبال این کشور انجام داده‌اند و مالکیت چندین باشگاه را در این کشور برعهده دارند. از سوی دیگر برخی باشگاه‌ها نیز توسط شوراهای شهرهایی که متعلق به آنها هستند، اداره می‌شوند.
پوهانگ‌استیلرز که پس از الهلال پرافتخارترین تیم آسیا محسوب می‌شود متعلق به کمپانی پوسکو است که یکی از غول‌های صنعتی این کشور محسوب شده و مدیرعامل باشگاه نیز از سوی این شرکت منصوب می‌شود. مالک جونبوک‌موتورز نیز هیوندای است و مدیرعامل این باشگاه نیز چونگ اوی‌سان است که نایب‌رئیس میلیاردر این کمپانی اتومبیل‌سازی است که در سال‌های اخیر این سمت را برعهده داشته است. سوون‌سامسونگ نیز شرایط مشابهی دارد. این باشگاه متعلق به «چیل وردواید» یکی از شرکت‌های زیرمجموعه سامسونگ است و مدیرعامل باشگاه نیز یکی از نایب‌رئیسان این کمپانی است؛ به همین دلیل تغییرات مدیریتی در این باشگاه هم کمتر رخ می‌دهد. اوضاع در سئونگنام اما کمی متفاوت است. این باشگاه از اواخر سال 2013 در اختیار شورای شهر سئونگنام قرار گرفته و مدیرعامل باشگاه نیز خانم ائون سومی است که از سال 2018 برای یک دوره چهارساله به‌عنوان شهردار این شهر انتخاب شده و همزمان به ریاست باشگاه نیز منصوب شده است.
شرایط مشابه در چین و استرالیا
لیگ چین نیز در سال‌های اخیر پیشرفت زیادی داشته و با سرمایه‌گذاری‌های گسترده‌ای که هولدینگ‌ها و کمپانی‌های بزرگ این کشور انجام داده‌اند بازیکنان و مربیان بزرگی راهی این کشور شده‌اند. باشگاه‌های این کشور نیز تغییرات زیادی در زمینه روسای باشگاه ندارند و مدیران عامل یا مالکان باشگاه‌ها هستند یا نفراتی هستند که از سوی شرکت‌های سهام‌دار در باشگاه منصوب می‌شوند و عمر مدیریتی آنها چندان کوتاه نیست. در استرالیا نیز با توجه به اینکه اکثر باشگاه‌ها متعلق به تاجران یا شرکت‌های چندملیتی هستند معمولا روسای آنها خیلی زود تغییر نمی‌کنند.
* نویسنده: سیامک خاجی، روزنامه‌نگار
مطالب پیشنهادی
