به گزارش «فرهیختگان آنلاین»، تا پیش از شیوع ویروس کرونا در جهان، بسیاری از دانشگاه‌های جهان در زمینه نوآوری و ابداع روند روبه‌رشدی داشتند و تلاش می‌کردند رابطه صنعت و دانشگاه را حفظ کنند تا نیاز جامعه برآورده شود. با ظهور کرونا، بسیاری از این فعالیت‌ها جهت‌گیری دیگری پیدا کرد؛ محققان، دانشجویان و تمام دانشگاهیان متحد شدند تا از قابلیت‌هایی که طی سال‌ها به دست آورده‌اند، استفاده کرده و راهی برای مقابله با این ویروس جدید پیدا کنند و جان میلیون‌ها انسان را از خطر مرگ نجات دهند. از همان ابتدا مطالعات جامعی در بسیاری از دانشگاه‌ها آغاز شد و به‌دنبال آن، آزمون و خطاها شکل گرفت. واکسن‌هایی که دوره‌های تست انسانی را پشت‌سر می‌گذارند و نیز داروهایی که درحال‌حاضر مورد استفاده قرار می‌گیرند، حاصل همین تلاش‌ها و تحقیقات است. در چنین شرایطی، چشم‌انداز نوآوری و ابداعات جهانی به‌سرعت رشد کرده است که حاصل همکاری و مشارکت دانشجویان، اعضای هیات‌علمی، محققان، فارغ‌التحصیلان، صنایع و نیز همکاری موسسات دولتی و خصوصی بوده است.

هوشمندسازی دانشگاه‌ها

چین به‌عنوان نخستین کشوری که با مشکل شیوع ویروس کرونا دست به گریبان شد، از تمام ظرفیت‌های خود برای مهار آن استفاده کرد؛ از هوشمندسازی کلاس‌های درس دانشگاه‌ها گرفته تا ساخت فناوری‌های مختلف ازقبیل کیت‌های تشخیصی سریع جزء اقداماتی است که محققان دانشگاهی چین انجام داده‌اند تا بتوانند سهمی در کنترل گسترش این ویروس داشته باشند. به لطف دانشگاه‌های هوشمند این کشور و پلتفرم‌های یادگیری دیجیتال، آموزش آنلاین از روزهای نخست همه‌گیری در دانشگاه‌ها برقرار شد و بیش از پنج‌هزار درس دانشگاهی از این طریق به دانشجویان ارائه شد. چین در سال 2018، طیف گسترده‌ای از کلاس‌های دانشگاهی را به فناوری‌های جدیدی چون فناوری تشخیص صدا و ترجمه همزمان مجهز کرد. در هفته‌های اخیر هم 200 کلاس درس دیگر در دانشگاه‌ها هوشمندسازی شدند تا استادان بتوانند دروس را به طور ویدئویی یا به‌طور زنده در کلاس‌ها پخش کنند. درواقع، این موقعیت حساس فرصتی را برای آمیختگی واقعیت، علوم داده و هوش مصنوعی فراهم کرد تا به کمک آنها بهتر بتوان نیازهای بخش آموزش را برآورده کرد.

به گزارش weforum، دانشگاه‌های تحقیقاتی در چین به برقراری رفاه انسانی از طریق آموزش، تحقیق و ارائه خدمات معروف هستند. درحالی‌که مهار این قبیل چالش‌ها غیرقابل پیش‌بینی است، به مرور به ضرورتی استراتژیک برای دانشگاه‌ها تبدیل می‌شوند تا خود را به سطح موسسه‌های برتر نوآوری‌محور نزدیک کرده و بتوانند بخش بیشتر نیازهای خود را از طریق فناوری برآورده کنند. دانشگاه‌های نوآورمحور در بسیاری از جنبه‌ها از مدل‌های معمولی دانشگاه‌های جامع تحقیقاتی هم فراتر رفته‌اند. به‌ عنوان مثال، بیشتر تمرکز این دانشگاه‌ها بر توسعه سیستمیک و تعامل داخلی و خارجی است و در شرایط فعلی کرونایی هم گام را فراتر نهاده و به روش‌هایی که دانشگاه‌ها می‌توانند برگزینند، فکر کرده‌اند.

دانشگاه هنگ‌کنگ چین

کیت‌های هوشمند تشخیصی: با توجه با بالابودن حجم بیماران مبتلا به کرونا در چین، مراکز درمانی باید به تستی مجهز می‌شدند که هرچه سریع‌تر بتواند نتیجه نهایی را مشخص کند. این درحالی بود که نتیجه بیشتر آزمایش‌ها بعد از حدود 24 ساعت مشخص می‌شد. در این میان، محققان دانشگاه علوم و فناوری هنگ‌کنگ دست‌به‌کار شدند و با فناوری تراشه میکروفلوئیدیک، نوعی دستگاه پورتابل تشخیص ویروس کرونا طراحی و تولید کردند که می‌تواند موارد مبتلا به کرونا را در کمتر از یک ساعت و تنها در مدت‌زمان 40 دقیقه شناسایی کند.

به گفته سخنگوی دانشگاه علوم و فناوری هنگ‌کنگ، کیت تشخیصی تولیدشده توسط محققان این دانشگاه نمونه ترشحات بینی و حلق بیماران را جمع‌آوری کرده و در حدود 40دقیقه مثبت یا منفی بودن تست را اعلام می‌کند. این دستگاه سبک و قابل‌حمل عملکرد سریعی دارد و به‌طور همزمان قادر است هشت نمونه گرفته‌شده از بیماران را تجزیه و تحلیل کند.

پوشش‌های ضدمیکروبی: محققان دانشگاه هنگ‌کنگ به‌منظور کنترل عفونت ناشی از ویروس کرونا پوشش PECD ضدمیکروبی‌ای تولید کرده‌اند که درواقع نوعی پوشش استریل‌کننده است و می‌تواند 99/99 درصد از انواع ویروس‌ها را از بین ببرد.

به گزارش scmp، استفاده از آن به‌عنوان پوششی روی فیلترهای جذب‌کننده ذرات هوا در سیستم‌های تصفیه هوا در بیمارستان‌ها می‌تواند ویروس‌های قابل‌انتقال از طریق هوا را تا حد زیادی کاهش دهد. از این پوشش‌ها در بیمارستان ووهان استفاده شده است.

ترکیب ضدمیکروبی: محققان این دانشگاه همچنین نوعی ترکیب ضدمیکروبی موسوم به MAP-1 تولید کرده‌اند که در نابودی ویروس‌های مقاوم‌تر از کرونا هم بسیار موثر است. استفاده از این ترکیب به‌عنوان مواد ضدعفونی‌کننده روی رنگ در و دیوار، لباس کادر درمان و حتی ماسک‌های جراحی می‌تواند مقاومت آنها را در برابر میکروب بالاتر ببرد.

ماشین‌ها و ربات‌های خودکار: محققان همچنین خودروهای خودکاری تولید کرده‌اند که مجهز به نقشه‌برداری سه‌بعدی و فناوری ردیابی تصویری در مقیاس بزرگ و حسگر ردیاب است. استفاده از این خودروهای خودکار تماس انسان را با محیط‌های آلوده به حداقل می‌رساند که خطر ابتلا را کاهش می‌دهد. ربات‌ها نیز از دیگر ماشین‌های خودکاری هستند که در بیمارستان‌های چین به کمک کادر درمان آمده‌اند و در غذا و دارو دادن به بیماران کمک می‌کنند.

دانشگاه ماکائو چین

همزمان با فعالیت محققان دانشگاه هنگ‌کنگ، پژوهشگران دانشگاه ماکائو هم روی تولید یک کیت تشخیصی کار می‌کردند که بتواند ویروس کووید-19 را در هر مرحله‌ای از بیماری، در کمتر از 30 دقیقه تشخیص دهد. محققان نام آن کیت تشخیصی را «شکارچی ویروس» گذاشته‌اند که قادر است تمام انواع ویروس‌ها را از HIV و هپاتیت B گرفته تا کروناویروس شناسایی کند. این کیت‌های تشخیصی به‌زودی آماده ورود به بازار می‌شوند. پزشک با جمع‌آوری ترشحات بینی، آن را روی تراشه تشخیصی قرار داده و دستگاه شروع به تجزیه‌وتحلیل نمونه کرده و نتیجه نهایی را در کمترین زمان ممکن اعلام می‌کند. با این کیت‌ها، به‌راحتی می‌توان یک آزمایشگاه مجهز را تنها روی یک تراشه آماده کرد. کیت شکارچی ویروس بسیار کم‌هزینه‌ای بوده و بر پایه شناسایی اسید نوکلئیک عمل می‌کند که روش بسیار دقیقی برای تشخیص اولیه ویروس‌هاست. بعد از موفقیت‌آمیز بودن این کیت در تشخیص ویروس کرونا، قرار است در فازهای بعدی همزمان برای شناسایی ویروس‌های آنفلوآنزا مورداستفاده قرار گیرد. با توجه به کمبود کیت‌های تشخیصی در چین، فرآیند تشخیص در بسیاری از بیماران مشکوک به تعویق می‌افتاد و همین روند، بیمارستان‌ها را با تجمع بیمار مواجه کرده بود، اما با تولید این دو روش جدید دانشگاهی، فرآیند غربالگری در چین با سرعت بیشتری پیش رفت.

دانشگاه لیسستر انگلیس

انگلیس جزء کشورهای نخست تحت‌تاثیر ویروس کروناست و شمار زیادی مبتلا دارد و هزاران نفر هم جان خود را از دست داده‌اند. تشخیص زودهنگام بیماری علاوه‌بر اینکه می‌تواند مانع گسترش بیماری شود، شانس درمان را هم در مبتلایان بالا می‌برد.

ماسک صورت: محققان کلینیک میکروبیولوژی دانشگاه لیسستر در همان اوایل شیوع ویروس کرونا در انگلیس، دست‌به‌کار شدند و نوعی ماسک صورت ابداع کرده‌اند که قادر است ویروس کرونای عفونی را حتی پیش از بروز هرگونه علائمی در مبتلایان شناسایی کند. این ماسک‌ها درواقع به‌عنوان نوعی تست تشخیصی عمل می‌کنند. این تست می‌تواند نمونه‌های متعددی را به‌طور همزمان در مقیاس بزرگ تجزیه و تحلیل کند و از این طریق، مانع گسترش بیماری شود. در این ماسک‌های ارزان‌قیمت، از نوارهای پرینت سه‌بعدی استفاده شده که می‌توانند میکروب‌هایی را که از بازدم افراد مبتلا به محیط بیرون فرستاده می‌شود، به دام بیندازد. برای این کار، فرد باید ماسک را به مدت 30 دقیقه روی صورت بگذارد. با این روش، به‌طور همزمان می‌توان افراد زیادی را غربالگری کرد. محققان این دانشگاه معتقدند از آنجایی که ویروس کرونا از طریق دهان، گلو و سیستم تنفسی فرد آلوده قابل‌انتقال است، استفاده از این ماسک به شناسایی فرد آلوده قبل از ظهور علائم کمک می‌کند. این ماسک در تمام آزمایشگاه‌های استاندارد تشخیص کرونا قابل‌استفاده است. درمجموع حدود دو پوند صرف تهیه مواد استفاده‌شده در این ماسک شده که به طور سه‌بعدی ساخته شده است.

کالج سلطنتی لندن

تست یک‌ساعته: محققان کالج سلطنتی لندن به‌تازگی از تستی سریع رونمایی کرده‌اند که بدون نیاز به آزمایشگاه می‌تواند در یک ساعت ویروس کرونا را در مبتلایان شناسایی کند. این تست کارتریجی با آزمایش DNA‌بیماران، آنها را بررسی می‌کند. مزیت این آزمایش سریع اینجاست که آزمایش واکنش زنجیره‌ای پلیمر از RNA در شرایط بدون آزمایشگاه هم انجام‌پذیر است. آنالیزور دستگاه، اطلاعات را ثبت کرده و در هر مکانی می‌توان از آن استفاده کرد. لوله جمع‌آوری نمونه مستقیم داخل کارتریج و داخل قسمت تجزیه و تحلیل گذاشته می‌شود. آزمایش‌های اولیه بسیار امیدبخش بوده اما هنوز باید تست‌های بالینی روی آن انجام شود تا قابل استفاده روی انسان باشد. کاربران می‌توانند در قالب یک اپلیکیشن در گوشی هوشمند خود از آن استفاده کنند یا به‌عنوان یک دستبند آن را به دست خود ببندند.

دانشگاه ام‌آی‌تی

با گسترش ویروس کرونا در آمریکا، بسیاری از شرکت‌های فناور و نوآور با همکاری دانشگاه MIT در راستای کنترل و از بین بردن این ویروس تلاش می‌کنند. جالب اینجاست که موسس بسیاری از این شرکت‌ها، دانشجویان، فارغ‌التحصیلان، محققان و اعضای هیات‌علمی همین دانشگاه هستند و در اینجا می‌توان به‌خوبی ارتباط میان صنعت و دانشگاه را مشاهده کرد.

واکسن کرونا: یکی از نخستین شرکت‌هایی که واکسن کرونا را تولید کرد، شرکت Moderna بود که در همکاری با محققان دانشگاه MIT کار خود را آغاز کرد. با شیوع ویروس کرونا، محققان این شرکت ساخت واکسن برای این بیماری را در دستور کار خود قرار دادند و در 16 مارس که حدود 65 روز از شیوع این ویروس گذشته بود، آزمایش‌های انسانی این واکسن شروع شد که اولین فاز آزمایش تست انسانی واکسن کرونا در جهان بود. مرحله نخست این آزمایش 6 هفته زمان می‌برد تا ایمنی آن از هر لحاظ تایید شود. اما محققان اعلام کرده‌اند که در بازه زمانی 12 تا 18 ماهه، واکسن کرونا تجاری شده و وارد بازار می‌شود.

درمان کرونا: شرکت داروسازی Alnylam اوایل ماه مارس بود که اعلام کرد با همکاری شرکت دیگری اقدام به ابداع درمان بیماری‌های عفونی ازجمله کرونا کرده است. این شرکت تاکنون سابقه درمان بیمارانی با بیماری‌های ژنتیکی را هم در کارنامه خود دارد و فناوری تداخل RNA را به نام خود ثبت کرده است. محققان در این فناوری، با تداخل در فرآیند کار ‌RNA از بیان ژنتیکی جلوگیری می‌کنند. آنها امیدوارند با این فناوری هم بتوانند مشکلات ریوی را در مبتلایان به ویروس کرونا درمان کنند.

پلتفرم موبایلی: شرکت Dimagi پلتفرمی را برای اپلیکیشن‌های موبایلی ابداع کرده است که با گوشی در حالت آفلاین هم قابل‌استفاده است. این پلتفرم در حال حاضر در کادرهای درمانی دنیا در حال استفاده است. آنها از طریق این پلتفرم می‌توانند تماس فرد به فرد ویروس را کنترل کرده، اطلاعات را جمع‌آوری کنند و حتی آنها را به اشتراک بگذارند. این شرکت با ابداع این پلتفرم همچنین کتابخانه و مرجعی رایگان از ویروس کرونا ایجاد کرده است.

جمع‌آوری نمونه فاضلاب: شرکت Biobot Analytics با همکاری دانشگاه MIT در راستای سلامت اجتماعی و محیطی تلاش می‌کند با بررسی و آزمایش آب‌های فاضلاب، آنها را از نظر وجود احتمالی ویروس بررسی کند. این شرکت استارتاپی از دستگاهی برای جمع‌آوری نمونه فاضلاب استفاده کرده و آن را برای دانشمندان می‌فرستد. این نمونه‌ها از جنبه‌های مختلفی شامل وجود موادمخدر، موادمغذی، آلاینده‌های محیطی، آنتی‌بیوتیک‌های مقاوم و بیماری‌های عفونی و ویروسی مورد مطالعه و تجزیه و تحلیل قرار می‌گیرند. سپس از واکنش زنجیره‌ای پلیمر برای شناسایی وجود ویروس کرونا استفاده می‌کنند.

علائم دیجیتالی خورشیدی: شرکت استارتاپی Soofa نوعی علائم دیجیتالی خورشیدی تولید کرده‌ است که در محیط‌های عمومی کار گذاشته می‌شوند. این علائم در شرایط اضطراری، علائم هشداردهنده درمورد کووید- 19 را صادر می‌کنند و به افراد هشدارهایی می‌دهند. این علائم در ماساچوست به طور آزمایشی مورد استفاده قرار گرفته و به زبان‌های انگلیسی و اسپانیایی مجهز است تا طیف گسترده‌تری از افراد جامعه بتوانند با آن ارتباط برقرار و پیام‌های لازم را دریافت کنند.  

ارزیابی حرکت افراد جامعه با هوش مصنوعی: شرکت استارتاپی Pathr از تجزیه و تحلیل داده‌ای و یادگیری ماشینی برای شناخت حرکت مردم در سطح جامعه استفاده می‌کند. این شرکت ابتدا از این فناوری برای شناخت رفتار مشتری مشاغل مختلف استفاده می‌کرد اما به‌تازگی با شیوع ویروس کرونا به این فکر افتاده که از این قابلیت برای بررسی حرکت و رفتار مردم جامعه استفاده کند. این کار، اطلاعات فضایی جامعی را درباره شیوع و گسترش ویروس کرونا دراختیار محققان قرار می‌دهد و به کارشناسان کمک می‌کند تا بر این اساس تصمیمات جدی‌تری اتخاذ کنند.

دانشگاه اودنسه دانمارک

ربات‌های ضدعفونی‌کننده با اشعه UV: محققان دانشگاه اودنسه دانمارک با همکاری مرکز رباتیک Blue Ocean ‌رباتی طراحی و تولید کرده‌اند که قادر است سلول‌های ویروس را از بین برده و در بخش‌های بیمارستانی بسیار پرکاربرد است. روی این ربات هشت چراغ تعبیه شده که از آنها نورهایی با اشعه UV  ساطع می‌شود و از این طریق، باکتری‌ها، ویروس‌ها و دیگر میکروب‌های مضر را با آسیب رساندن به DNA و RNA آنها از بین می‌برند، بنابراین، این عوامل بیماری‌زا قابلیت تکثیر خود را از دست داده و به مرور از بین می‌روند. استفاده از این ربات‌ها، نیاز به مصرف مواد شیمیایی ضدعفونی‌کننده مانند وایتکس را از بین می‌برد، بنابراین در شرایط شیوع کرونا در مراکز درمانی و بیمارستان‌ها بسیار کاربردی هستند. ساخت هر کدام از این ربات‌ها کمتر از یک روز زمان می‌برد. محققان در شرایط کنونی، به این ربات‌ها، دوربین حرارتی هم اضافه کرده‌اند که حتی قادر است دمای بدن افراد را هم کنترل کند. از این ربات‌ها در بیمارستان ووهان استفاده می‌شود.

* مترجم: ندا اظهری