دانشگاه آزاد همپای مردم در مبارزه با کرونا

به گزارش «فرهیختگان آنلاین»، سال جدید ایرانی‌ها امسال در شرایط ویژه‌ای آغاز شد و ویروس منحوس کرونا، روزگار متفاوتی را نه فقط برای ما بلکه برای اکثر ساکنان این کره خاکی رقم زده؛ شکل و شمایل و عادات‌ بعضا قدیمی‌مان را تغییر داده و تا حد زیادی مختل کرده است. حالا چه به این شرایط جدید علاقه‌مند باشیم، چه نباشیم باید رعایت و تحمل کنیم تا این میهمان ناخوانده از شهر و دیارمان برود. خانواده بزرگ دانشگاه آزاد هم در طول چند هفته گذشته تلاش خود را کرده و پتانسیل خود را برای کمک به مردم ایران‌زمین به صحنه آورده تا در این موقعیت خاص نقش اجتماعی خود را ایفا کند. از سوی دیگر فعالیت بخش‌های مختلف دانشگاه متاثر از حضور کرونا، تغییر محسوسی داشته است که جزئیات آن را می‌توانید در گفت‌وگو با سخنگوی دانشگاه آزاد اسلامی دنبال کنید.

احمد حیدری، سخنگوی دانشگاه آزاد اسلامی، در گفت‌وگو با «فرهیختگان» اقدامات این دانشگاه را برای مقابله با شیوع ویروس کرونا و درمان بیماران و همچنین آموزش مجازی دانشجویان این دانشگاه تشریح کرده که در ادامه می‌خوانید.

به اوایل اسفند ماه و آغازین روزهای شیوع کرونا برگردیم. دانشگاه آزاد درخصوص مبارزه با کرونا چگونه فعالیت خود را شروع کرد؟

دانشگاه آزاد اسلامی بزرگ‌ترین دانشگاه حضوری جهان است که 400 واحد در سراسر کشور با بیش از یک‌میلیون دانشجو و 24هزار هیات‌علمی و 40هزار هیات‌علمی نیمه‌وقت و حق‌التدریس دارد و همچنین از آزمایشگاه‌ها و اساتید خوبی برخوردار است که بیش از 350هزار دانشجوی آن در مقطع تحصیلات تکمیلی قرار دارند. این دانشگاه همزمان با بحران کرونا با ستاد مبارزه با کرونای کشور همسو شد. این واحد برای حفظ سلامتی دانشجویان واحدهای دانشگاهی نیز مانند سایر دانشگاه‌های کشور تعطیل شد و هماهنگی‌های لازم صورت گرفت.

     ظرفیت علوم پزشکی دانشگاه آزاد با تمام امکانات دراختیار ستاد کرونا

در گام بعدی ستاد مدیریت کرونا زیرنظر نفر، رئیس دانشگاه علوم پزشکی تشکیل شد و همه ظرفیت‌های علوم پزشکی دانشگاه آزاد با تمام امکانات دراختیار ستاد کرونای کشور و واحدهای دانشگاهی دراختیار مردم قرار گرفت .بیمارستان‌ها دراختیار دانشگاه آزاد بود و همچنین ظرفیت پزشکی و پرستاری نیز دراختیار ستاد مبارزه با کرونا و بیماران کرونایی قرار گرفت. تعدادی از اساتید برجسته دانشگاه آزاد کمک کردند و به‌صورت تلفنی خدمات پزشکی و مشاوره می‌دادند و همچنان این کار ادامه دارد .بیمارستان‌های فرهیختگان و بوعلی ازجمله بیمارستان‌های دانشگاه آزاد هستند که در خدمت بیماران کرونایی قرار گرفته‌اند، ضمن اینکه همه مراکز درمانی در کل کشور که دراختیار دانشگاه آزاد قرار دارند بیمار کرونایی پذیرش می‌کنند.

فعالیت‌های دانشگاه در جهت مقابله با ویروس کرونا در سایر واحدهای دانشگاهی چگونه دنبال می‌شود؟

باید از مردم تشکر کرد که با تمام توان دراختیار بیماران کرونایی بودند و این مساله قابل تقدیر است. واحدهای دانشگاه آزاد هم در این زمینه به صحنه آمدند و همه واحدهایی که ظرفیت تولید محلول ضدعفونی‌کننده داشتند، فعال شدند. این واحدها در ابتدا شروع به تولید کردند ولی محدود اما با کمک واحدهایی مثل ورامین و دزفول و...  کمک خوبی به کشور شد. برخی واحدها از ظرفیت آزمایشگاهی‌شان به نحو احسن استفاده کردند و فرمول مدلاسیونی مایع ضدعفونی‌کننده درست شد و به همت خود دانشجویان و اساتید به صورت خودجوش و جهادی بسته‌بندی شد و دراختیار بیمارستان‌ها و مردم قرار گرفت. در روزهای اول و بعضا در شرایط فعلی هم کمبود ماسک وجود داشت اما همه واحدهایی که ظرفیت کارگاهی و خیاط‌خانه و ظرفیت آموزش این کار را داشتند به‌صورت سیستماتیک و همچنین مدیریت‌شده توان خود را برای تولید ماسک به کار بستند. واحد اراک به عنوان نمونه شروع به تولید ماسک کرد و خیلی از واحدهای دیگری که این ظرفیت را داشتند اقدام کردند. همه واحدهای دانشگاه آزاد اسلامی تمامی ظرفیت‌های خود را دراختیار ستاد مدیریت کرونا قرار دادند، برای مثال آشپزخانه مرکزی واحد زنجان برای طبخ غذای بیماران کرونایی دراختیار ستاد مدیریت کرونا قرار گرفت .

     همکاری دانشگاه در زمینه راه‌اندازی نقاهتگاه‌ها

همان‌گونه که مطلع هستید بیماران پس از دوره بیماری کرونا نیاز به دو هفته نقاهت دارند، از این‌رو وزارت دفاع و نیروهای مسلح پیشقدم شدند تا نقاهتگاه‌هایی ایجاد کنند. دانشگاه آزاد اسلامی با تفاهمنامه‌ای که منعقد شد، تمام ظرفیت‌ها و ساختمان‌های خود را در هر شهری که نیاز به نقاهتگاه داشت، دراختیار آنها قرار داد. البته این ظرفیت از سوی دانشگاه آزاد اسلامی اعلام شده است و در برخی استان‌ها این آمادگی وجود دارد که ساختمان‌ها و مراکز خود را برای نقاهت بیماران کرونایی قرار دهند، در برخی شهرستان‌ها از این ظرفیت‌ها استفاده شد و در برخی استفاده نشد، چراکه نیاز به این ظرفیت نبود. دانشگاه آزاد این ظرفیت‌ها را ایجاد کرد و این آمادگی وجود دارد و در هر شهری این شیوع بیش از توان علوم پزشکی باشد از ظرفیت فنی و پرستاری و ساختمانی دانشگاه آزاد می‌توان استفاده کرد. واحد مشاوره روانشناسی پزشکی نیز در استان تهران ایجاد شد تا هر کسی نیاز به مشاوره حضوری یا تلفنی داشت مشاوره روانشناسی یا پزشکی بگیرد .

دانشگاه آزاد اسلامی در قالب یک رویکرد اجتماعی، حضور و ایفای نقش در بحران‌ها و مواقع خاص که مردم نیاز به کمک و همیاری دارند را به عنوان یک وظیفه در نظر می‌گیرد. دلیل انتخاب و اتخاذ چنین رویکردی چیست؟

دانشگاه آزاد دانشگاه بزرگ اجتماعی فرهنگی است که نمی‌تواند نسبت به حوادثی که در کشور به وجود می‌آید بی‌تفاوت باشد. دانشگاه آزاد برای نظام است و طبیعتا باید دراختیار نظام قرار بگیرد؛ با رویکرد دکتر ولایتی و دکتر طهرانچی به عنوان رئیس دانشگاه آزاد که تمام توان دانشگاه آزاد باید دراختیار نظام و رهبری و مردم  قرار بگیرد، این رویکرد در همه واحدها و پرسنل ما وجود دارد که دانشگاه آزاد برای مردم است و همه خدماتش باید برای نظام و مردم باشد. البته اگر به سیل سال قبل هم نگاه کنیم متوجه می‌شویم همین حالت به وجود آمد. پارسال همین ایام درگیر سیل بودیم. دانشگاه آزاد خدمات خوب و مناسبی ارائه کرد. در بحث کرونا هم به همین صورت است و بسیاری از واحدها به صورت فناورانه و با استفاده از ظرفیت‌های علمی موجود نسبت به کمبودهایی که در کشور وجود دارد همکاری می‌کنند. مجموعه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی نیز به طور کامل دراختیار این واحدها و گروه‌های مختلف علمی قرار می‌گیرد.

 یکی از دغدغه‌های جدی دانشجویان دانشگاه آزاد نحوه ادامه فعالیت‌های آموزشی دانشگاه است. در این خصوص توضیح دهید.

یک میلیون دانشجوی دانشگاه آزاد اسلامی نباید به خاطر این بحران از آموزش جا می‌ماندند. به خاطر همین، آموزش مجازی شروع شد و از همان 15 اسفند با مدیریت رئیس مرکز انفورماتیک دانشگاه و واحد الکترونیک، ستادی تشکیل شد. ستادهای استانی نیز متناسب و همسو با این آموزش مجازی به ریاست رئیس هر واحد شکل گرفت و با هماهنگی از همه ظرفیت‌های آموزش مجازی استفاده شد. یکی از بهترین ظرفیت‌های دانشگاه آزاد اسلامی وجود واحد الکترونیک بود که 800 دانشجو به صورت مجازی داشت و دانشجویان به صورت غیرحضوری و الکترونیکی درس می‌خواندند که این تجربه خوبی بود و تاکنون بیش از 250 واحد توانستند این سیستم آموزش مجازی را راه‌اندازی کنند.

     400 واحد دانشگاه آزاد آماده اجرای آموزش الکترونیک

بسیاری از واحدها در ایام تعطیل نوروز از اول تا 14 فروردین به جبران کلاس‌هایی که در اسفند نتوانستند تشکیل شوند پرداختند و از 16 فروردین ماه همه 400 واحد دانشگاه آزاد این آمادگی لازم را دارند که از طریق زیرساختی که واحد الکترونیکی برای فضای مجازی ایجاد کرده همان را آموزش ببینند. استاد مسئولیت کلاس خود را دارد، حضور و غیاب صورت می‌گیرد و امکان پرسش و پاسخ و ارائه درس وجود دارد. امکاناتی که در فضای فیزیکی هست در آن نرم‌افزار آماده شده و برای همه دانشجویان در همان ساعتی که انتخاب‌واحد کرده‌اند تا ادامه تعطیلات، کلاس به صورت فضای مجازی و آموزش غیرحضوری ادامه پیدا خواهد کرد. بسیاری از واحدها مثل اصفهان، قزوین، زنجان، آذربایجان‌غربی، تهران و بسیاری از استان‌های دیگر بحث آموزش مجازی را شروع کرده بودند و دانشجویان هم استقبال کردند و البته خیلی‌ها فکر می‌کردند تعطیلی تا 15 فروردین باشد، به همین خاطر در برخی واحدها استقبال کم بود و تلاش کمتری صورت می‌گرفت اما با این روند که احتمال می‌رود چندین روز دیگر هم تعطیلات ادامه پیدا کند، همه دانشگاه‌ها مصمم هستند دانشجویان آموزش ببینند. البته در بسیاری از واحدها هم دانشجویان استقبال کردند. در تماسی که با برخی واحدها داشتیم در ایام تعطیل کلاس‌های جبرانی برگزار شده بود. شاید اوایل اسفند استقبال کم بود به جهت اینکه فکر می‌کردند بعد از ایام نوروز دانشگاه‌ها باز می‌شوند و برای درس حضوری خواهند آمد، اما الان متوجه شدند این شیوه را باید ادامه دهند و درس یاد بگیرند و در آزمون آن قبول شوند. همه دانشجویان دانشگاه آزاد مصمم هستند این ترم را با موفقیت به پایان برسانند، بنابراین همه دانشجویان و اساتید عزم‌شان برای برگزاری کلاس‌ها جدی‌تر شده است.

     امکان استفاده دانشجویان از کلاس‌های درسی به‌صورت آفلاین

خصوصیت دیگری که در آموزش آنلاین وجود دارد این است که بعد هم دانشجویان می‌توانند به‌صورت آفلاین از کلاس‌ها استفاده کرده و از شبکه ال‌ام‌اس (lms) از طریق گوشی وارد کلاس شده و از آموزش آن استفاده کنند. 13 فروردین در جلسه دانشگاه در فضای مجازی از همان نرم‌افزار استفاده کردیم و جلسه به‌صورت آنلاین برگزار شد. برای بسیاری از واحدها که در مناطق محروم هستند و دانشجویان بومی امکان استفاده از کلاس‌های آنلاین را در کامپیوتر ندارند هم برنامه‌ریزی شده و یک هماهنگی با وزارت ارتباطات شکل گرفته تا اینترنت در همه جای کشور به نحو احسن در اختیارشان قرار بگیرد و فردا هم مکاتبه‌ای داریم تا اینترنت به‌صورت رایگان یا ارزان‌تر دراختیار اساتید و دانشجویان قرار بگیرد. ضمن اینکه در جلساتی که مسعود همتی گذاشت مطرح شد تمامی واحدها می‌توانند از ظرفیت موجود برای آموزش مجازی استفاده کنند و هر دانشجویی از طریق موبایل هم می‌تواند ورود پیدا کند. شاید از نظر نحوه آموزش یا ورود مشکل پیدا کنند که آموزش ورود و اتصال به این شبکه در سایت واحد الکترونیک وجود دارد. واحد علوم‌وتحقیقات مسئولیت پشتیبانی برخی دروس را دارد. دروس ریاضی یک، ریاضی دو، فیزیک یک، فیزیک دو، فارسی و چند درس دیگر را شروع کرده که تمامی این دروس  از سوی اساتید برجسته تدریس و ضبط شده و در سایت علوم‌وتحقیقات وجود دارد. دانشگاه آزاد مصمم است با تمام ظرفیت‌هایی که دراختیار دارد چه نیروی انسانی و چه سیستم‌های الکترونیکی با همت همکاران کارمند و اساتید این ترم را با موفقیت به پایان برساند.

دروس عملی دانشجویان چگونه برگزار خواهد شد؟

کلاس‌های عملی از طریق مجازی و غیر‌حضوری امکانپذیر نیست، طبیعتا کرونا تا دو ماه آینده تمام خواهد شد و ما فرصت تابستان را دراختیار داریم و کلاس‌های عملی می‌توانند به صورت زمان‌بندی شده از فرصتی که در تیرماه و مردادماه دراختیار دارند استفاده کنند، البته ممکن است 14 یا 15 اردیبهشت دانشگاه‌ها باز باشند اما اگر به هر دلیلی تا خردادماه دانشگاه‌ها نتوانستند باز شوند زمانی که کشور به حالت عادی برگردد واحدهای عملی به نحو احسن در تابستان آموزش داده خواهند شد و یک برنامه‌ریزی مدون برای این شکل از آموزش انجام خواهد شد. دانشجویان به هیچ عنوان نگران واحدهای تئوری و عملی‌شان نباشند، تئوری و عملی نیز به همین شکل ادامه پیدا کرده و خوشبختانه در فرصت خوبی که در تابستان هست می‌توانند واحدهای عملی را پاس کنند.

     جلسات دفاع پایان‌نامه مجازی می‌شود

یکی ‌دیگر از دغدغه‌های دانشجویان در آستانه فارغ‌التحصیلی موضوع دفاع از پایان‌نامه‌هاست. برای این مساله چه برنامه‌ریزی صورت گرفته است؟

وزارت علوم بخشنامه‌ای دارد که پایان‌نامه‌ها را به صورت مجازی می‌توانند دفاع کنند و دانشگاه آزاد در حال بررسی است تا شرایطی فراهم کند تا جلسه دفاعیه پایان‌نامه‌ها را به صورت مجازی برگزار کند. آنهایی که از نظر محتوایی و فنی مشکل نداشته باشد و استاد‌راهنما تایید کرده باشد و فقط پایان‌نامه باشد به صورت مجازی دفاع می‌شود.

برخی دانشجویان ممکن است در شرایط ایجاد شده نیازمند حمایت‌های مالی باشند. البته در خبرها هم از ارائه تسهیلات به دانشجویان صحبت شده است. در این خصوص توضیح دهید.

از قبل تسهیلات خوبی به‌صورت پرداخت وام بانکی از طریق صندوق دانشجویی وجود داشت و همچنین قراردادهایی که دانشگاه با صندوق قرض‌الحسنه مهر و بانک ملی داشت که نهایت سود آن چهاردرصد بود که به عنوان وام شهریه دراختیار دانشجویان قرار می‌گرفت و خود واحدها هم بین دانشجویان از اول ترمی که شروع می‌شد تقسیط می‌کردند و تا روز امتحان فرصت داشتند شهریه را به مرور پرداخت کنند اما با شرایطی که به وجود آمده است این تسهیلات را بیشتر و منظم‌تر خواهیم کرد. البته مکاتبه دیگری هم صورت گرفته و پیگیری خواهیم کرد تا تسهیلاتی که برای بنگاه‌های اقتصادی کشور هست به دانشجویان دانشگاه آزاد هم به صورت وام قرض‌الحسنه داده شود.
پذیرای صحبت‌های پایانی شما هستیم.

به نظرم با شرایط به‌وجودآمده در کل دنیا و در بیش از 200 کشور شیوه جدیدی در آموزش دانشگاه‌های کشور شکل خواهد گرفت.