به گزارش «فرهیختگان آنلاین»، طی هفته گذشته از سیاست جدید آثار انتخابی برای اکران سالیانه کشور رونمایی شد؛ سیاستی که اگرچه با انتقادهایی در راستای مسیر غیرحرفهای و مغایر صنعتی شدن سینما مواجه شد، اما بزرگترین هدف آن، برقراری انصاف و عدالت در تقسیم فیلمها در مواقع مختلف سال عنوان شد.این مدل تقسیمبندی فیلمها که تا حدودی مسیر باندبازی در اکران را تخطئه میکرد، این دلخوشی را به وجود آورد که اکران نوروز نیز با وجود متقاضی بسیار، مشمول همین قرعهکشی بچگانه میشود، اما مدیر اداره نظارت و ارزشیابی طی گفتوگویی در ابتدای همین هفته، تصمیم در مورد فیلمهای اکران نوروز را فارغ از سیستم جدید قرعهکشی عنوان کرد و از افرادی نام برد که اکران مناسبتی سال را باید تعیین کنند؛ افرادی که از مدیرعامل خانه سینما تا نماینده سازمان سینمایی را شامل میشد و دربردارنده نماینده هیچیک از اصناف سینمایی نبود!
بنابراین طبق سیاست جدید سازمان سینمایی در مقوله اکران، نمایش فیلمها در بازههای طلایی مانند نوروز و عید فطر، توسط افراد خودی صورت گرفته و در مابقی سال، اکران طبق قرعهکشی تعیین میشود. پرواضح است که با این شیوه، همان مقوله بیانصافی و باندبازیهای مرسومی که صدای بسیاری از سینماگران مستقل را بلند کرده، همچنان وجود داشته و ضرورتی که طی آن، سیاست اکران به قرعهکشی تبدیل شده، همچنان نیاز به آسیبشناسی و تخریب اکران مواقع طلایی سال دارد.وقتی این شورا، فیلمهای نوروز و عیدفطر (بخوانید تابستان) را تعیین کنند، آنوقت نمایش فیلمها در نیمه دوم سال که تقریبا فصل مرده اکران است، چه از روی قرعهکشی باشد و چه نباشد، مشکلی را از پیشپای مصائب و رفیقبازیهای اکران این سالهای سینمای ایران برنمیدارد.از همین رو، دیروز نام 6 فیلمی بهعنوان اکران نوروزی اعلام شد که حداقل سه مورد آن نمیتوانستند در چنین فهرستی جا داشته باشند. خیلی عجیب است که شورای اکران نوروزی، چطور از تجربیات ناموفق و شکستخورده غلامرضا تختی، فراری، یک روز بخصوص، آباجان، کفشهایم کو؟ و نزدیکتر، طی سالیان اخیر که به سقوط آزاد گیشه این فیلمها و پایین آمدن راندمان فروش نوروزی منجر شده، درس نگرفته که حالا برخی مهرههای سوخته را به اکران نوروزی 99 راه داده است.مطمئنا نمره این شورا در ابتدای سیاستگذاری جدید آنها برای اکران 99، نمرهای مردود و غیرقابل قبول است که کمکی به بحث شفافیت که بهعنوان سرلوحهای مهم در سازمان سینمایی پیگیری میشود، نکرده است.مراسم قرعهکشی سرگروههای هر یک از این 6 فیلم اکران نوروزی نیز به دور از چشم رسانهها انجام گرفت. درنهایت مشخص شد «شنای پروانه» به مگامال، «لامینور» به کوروش، «لاله» به ماندانا، «زنها فرشتهاند2» به ایران، «بازیوو» به باغ کتاب، «پسرکشی» به ایرانمال و «خوب، بد، جلف2» به سرگروهی آزادی رسیدهاند. در ادامه نگاهی خواهیم انداخت به 6 فیلم جدیدی که قرار است در کنار «خوب، بد، جلف2»، اکران نوروز 99 سینماها را تشکیل دهند.
لامینور
6سال پس از غیبت داریوش مهرجویی در سینمای ایران و گمانههای بسیاری که در قالب فیلم جدید این کارگردان منتشر میشد، وی لامینور را جلوی دوربین برد؛ فیلمی که در آخرین روزهای شهریور جلوی دوربین رفت و اواخر آبان هم به اتمام رسید. پیش از کلید خوردن این فیلم، مهرجویی در گفتوگوهایی اعلام کرد که سعی دارد قسمت دوم «سنتوری» را بسازد. طبق همین خبر، با چند خواننده هم مذاکره کرد، اما درنهایت تصمیم گرفت طبق شنیدهها، ورژن زنانه سنتوری را با لامینور تجربه کند؛ مانند ورژن زنانه «هامون» که با «بانو» رقم خورد و موفقیتهای بسیاری به همراه آورد.اگرچه داستان فیلم هنوز به صورت رسمی منتشر نشده، اما طبق شنیدهها، فیلم داستان دختر نوازندهای است که خانواده او (مخصوصا پدرش) مخالفتی جدی با حیات موسیقایی وی دارند.مهرجویی در این فیلم پس از 40 سال با علی نصیریان و عزتالله رمضانیفر به همکاری پرداخته. فارغ از این دو پیشکسوت، بیتا فرهی، علی مصفا و فریماه فرجامی نیز در این کار بازی کردهاند. اما تمام وسوسههای تیم بازیگری لامینور به همین چهرهها ختم نمیشوند، چراکه مهرجویی تصمیم گرفته در این فیلم، چهرههای جدیدی را که سابقه همکاری با او را تجربه نکردهاند نیز بهکار گیرد. از مهمترین این چهرهها میتوان به پردیس احمدیه، سیامک انصاری، مهرداد صدیقیان، بهناز جعفری، رضا داوودنژاد و دیبا زاهدی اشاره کرد. فیلمنامه کار به مانند چند ساخته اخیر مهرجویی، حاصل همکاری او و همسرش (وحیده محمدیفر) است. تهیهکننده این کار نیز مثل کارهای اخیر مهرجویی، برعهده رضا درمیشیان بوده؛ فیلمی که گفته میشود تمام سرمایههای آن شخصی بوده و بنیاد فارابی و سازمان سینمایی، هیچ کمکی در پروسه ساخت آن نکردند.مهرجویی جزء نخستین افرادی بود که برای این فیلم، فرم حضور در جشنواره را پر کرد، اما در ادامه از ارسال فیلمش به جشنواره خودداری کرد تا حواشی سنتوری که منجر به عدماکران فیلم تا امروز شده، دامن لامینور را نگیرد. لامینور از همان زمان، یکی از گزینههای قطعی اکران نوروز 99 لحاظ میشد.
شنای پروانه
نخستین ساخته بلند سینمایی محمد کارت در نیمه دوم امسال جلوی دوربین رفت و توانست افتخارآفرینیهای بسیاری را در جشنواره رقم بزند؛ فیلمی که علاوهبر پنج سیمرغ فنی جشنواره، سیمرغ مردمی را نیز از آن خود کرد تا رکورددار سانسهای فوقالعاده جشنواره امسال در سینماهای مردمی باشد. این استقبال خیرهکننده سبب شده تا شنای پروانه نماینده درامهای اجتماعی باشد که طی سالیان گذشته با «متری شیشونیم» در اکران نوروز نمایش گرفتند و توانستند به فروش خارقالعادهای دست یابند.
لاله
نخستین ساخته سینمایی «اسی نیکنژاد» حواشی متعددی را پشت سر گذاشته است. اولین خبرسازی فیلم به سال 91 و یک پیامک مشکوک برای اهالی رسانه برمیگردد که طی آن عنوان شد: «فیلم لاله با سرمایهگذاری دو میلیارد و نیمی و کارگردانی اسی نیکنژاد تولید خواهد شد.» همین پیامک مشکوک کافی بود تا جوی روانی علیه این فیلم به راه بیفتد و خیلی زود مشخص شد رقم واقعی بودجه این فیلم، پنج میلیارد بود. گفته میشد تیم هنری رئیسجمهور وقت به کارگردانی که در آمریکا زندگی میکرده، چراغ سبز نشان داده تا این فیلم را بسازد. حنی شنیده شد که نیکنژاد در سفر نیویورک احمدینژاد، موافقت اولیه وی برای تولید این فیلم را گرفته است. کار حتی به مجلس کشید و آنها از وزارت ارشاد و رئیس سازمان سینمایی وقت خواستند که جلوی تولید این فیلم گرفته شود. این کشوقوسهای مدیریتی و رسانهای به تغییر فیلمنامه و استعفای گروه تولید اولیه منجر شد. حتی برای بازیگر نقش «لاله»، از بازیگرانی چون آنجلینا جولی، جسیکا آلبا، مهناز افشار و بهاره کیانافشار هم نام برده شد، اما هیچیک از این نامها در فیلم بازی نکردند. با انتشار هر خبری از این فیلم، موجی از حواشی در رسانهها بهراه میافتاد.بالاخره و پس از فعالیت در سکوت، مراحل فنی فیلم، امسال به پایان رسید تا لاله، سه دوره ریاستجمهوری را به خود ببیند. در این فیلم، نیکی کریمی، همایون ارشادی، میترا حجار، سام قریبیان، آزیتا حاجیان، لیلا اوتادی، ایرج نوذری، محمد صادقی و محمد متوسلانی به ایفای نقش میپردازند. نقش لاله هم پس از جنجالهای بسیار به سارا امیری رسید.
زنها فرشتهاند2
سری اول این فیلم در سال 86 و توسط شهرام شاهحسینی ساخته شد؛ فیلمی با حضور مهتاب کرامتی، نیکی کریمی، امین حیایی، لیلا اوتادی و محمدرضا شریفینیا که خرداد 87 به روی پرده رفت و حدود یکمیلیارد تومان فروخت. حالا و 12سال پس از ساخت سری اول این فیلم، محمدحسین فرحبخش که تهیهکننده آن فیلم بود، خود روی صندلی کارگردانی نشسته تا در نوروزی که به جز «خوب، بد، جلف2»، کمدی دیگری روی پرده نیست، فروش خوب قسمت اول را تکرار کند.
پسرکشی
محمدهادی کریمی این فیلم را امسال جلوی دوربین برد؛ فیلمی که مجید برزگر، یکی از سناریستهای آن است. خبرسازیهای این فیلم، از روز سوم جشنواره آغاز شد؛ جایی که این فیلم بهعنوان اولین فیلم رزرو، در اثر نگرانی دبیران جشنواره از نرسیدن فیلم «خورشید» مجیدی، به بخش مسابقه افزوده ش، اما چون این تصمیم بهیکباره به صاحبان این فیلم اطلاع داده شد، پروسه نمایش و دیده شدن آن، به نیمه دوم جشنواره کشیده شد.در ادامه هم نه فیلم آنطور که باید و شاید دیده شد و نه در بخش نامزدها چندان تحویل گرفته شد. اینطور ارزیابی میشود که قرار گرفتن این فیلم در اکران نوروزی، در نتیجه جبران مافات وقایعی است که بر سر این فیلم در جشنواره گذشت. فیلم عملا در ایام جشنواره قربانی شد تا کنداکتور خالی «خورشید» پر شود. درنهایت هم فیلم نه در چشم مردم دیده شد و نه توسط هیات داوران مورد ارزیابی جدی قرار گرفت، بنابراین قرار گرفتن نام این فیلم در چیدمان اکران نوروزی، بیش از هر چیزی، گویا در نتیجه دلجویی از دکتر کریمی بوده است. در این درام تاریخی، ژاله صامتی، آرمان درویش، بهاره کیانافشار، نسیم ادبی و لیلا اوتادی بازی میکنند.
بازیوو
فیلم امیرحسین قهرایی برای نخستینبار در جشنواره فیلم کودک اصفهان رونمایی شد و توانست چند جایزه مهم این فستیوال را از آن خود کند. بازیوو یکی از بهترین ساختههای سینمای کودک چند سال اخیر است که با شایستگی به اکران نوروزی رسیده است. با توجه به حجم بالای جلوههای ویژه کامپیوتری، تماشای این فیلم برای بزرگترها نیز چندان خستهکننده به نظر نمیرسد. در این فیلم، پژمان بازغی، لیندا کیانی، محمدرضا هدایتی، برزو ارجمند، سحر زکریا و محمدرضا شفیعیجم بازی میکنند.
* نویسنده: مجتبی اردشیری، روزنامهنگار