روزشمار تحولات سیاسی انتخابات مجلس یازدهم 
به گزارش «فرهیختگان آنلاین»، ماراتن انتخابات مجلس یازدهم، روز گذشته با برگزاری انتخابات به پایان رسید. اگرچه هنوز کِشته احزاب، گروه‌ها و افراد و میزان رغبت مردم به هریک از آنها مشخص نیست و باید دندان بر جگر صبر گذاشت تا کار شمارش آرا در همه حوزه‌های انتخابیه نهایی شود و متعاقب آن، نمایندگان مردمی که بر کرسی‌های سبز بهارستان تکیه می‌زنند هم... داوطلبان نهایی نمایندگی تا اول اسفند یک هفته‌ای فرصت تبلیغات داشتند، ولی این تنها آغاز راه عرضه به مردم نبود و احزاب و گروه‌های هر دو جریان سیاسی اصلاح‌طلب و اصولگرا اگر نه آن‌طور که باید و شاید، ولی به هر ترتیب – فارغ از آنکه قضاوتی درخصوص عملکردشان داشته باشیم، چراکه ارزیابی عملکرد احزاب در مجلس یازدهم مجالی جدا می‌خواهد- از مدت‌ها پیش آستین‌ها را برای انتخابات مجلس یازدهم بالا زده بودند و به عبارتی 3 اسفند خواب را از چشمان‌شان ربوده بود. از این رو، حالا و در شمارش معکوس اعلام نتایج نهایی راه‌یافته‌گان به مجلس، مرور آنچه تاکنون گذشته خالی از لطف نیست.
12 شهریور 97
اولین جلسه شورای‌عالی سیاستگذاری اصلاح‌طلبان به‌عنوان سازوکار رسمی این جریان برای انتخابات مجلس یازدهم تشکیل شد. پیش از آن روزنامه سازندگی، ارگان رسمی حزب کارگزاران از خون تازه در رگ‌های اصلاحات به‌دلیل حضور محسن صفایی‌فراهانی، محسن هاشمی، عبدالله نوری و مصطفی معین در دور جدید این شورا خبر داده بود. اگرچه این حضور تکذیب شد. برخی احزاب چون مردم‌سالاری نیز از ابتدا عدم حضور را بر حضور در این سازوکار انتخاباتی ترجیح دادند.
9 مهر 97
جمعیت پیشرفت و عدالت ایران اسلامی، مانیفست نواصولگرایی را در نشستی با حضور دبیرکل این تشکل سیاسی، در ۱۴ بند منتشر کرد. در این مانیفست به «تغییر اساسی» در گفتمان، رویکرد، ساختار و عملکرد و سه شاخص اصلی «مردم‌باوری»، «اسلام ناب» و «نوگرایی» تاکید شده بود.
11 اسفند 97
محمدرضا میرتاج‌الدینی از ریاست حدادعادل بر شورای وحدت نیروهای انقلاب خبر داد. اگرچه مهدی چمران، نایب‌رئیس جبهه مردمی نیروهای انقلاب (جمنا)، این خبر را تکذیب و تاکید کرد: «این شورا، ریاستی نیست؛ بلکه یک‌سری افراد دور‌هم جمع شده‌اند و بحث و برنامه‌ریزی می‌کنند. حالا ممکن است در هر جلسه، یک نفر مدیریت بحث‌ها را برعهده داشته باشد؛ اما به معنای ریاست کلی شورا نیست.»
26 خرداد 98
محمدباقر قالیباف، طی پیام ویدئویی و فراخوانی از جوانان برای تشکیل «مجلس نو» دعوت کرده و به همین منظور برای ثبت‌نام داوطلبان نمایندگی سامانه جهادی را معرفی کرد. حساب توئیتر روزنامه «صبح نو» در خبری اعلام کرد: «پس از گذشت حدود 4 ساعت از این فراخوان، هزار و ۵۵۹ نفر در سایت معرفی شده ثبت‌نام کردند.»
اول تیر 98
قاسم روان‌بخش، عضو شورای مرکزی جبهه پایداری اشاره داشت در جلسه روز گذشته جبهه پایداری که در محضر علامه مصباح برگزار شد، درباره راهبرد جبهه پایداری برای انتخابات پیش رو و اینکه آیا باید همچون انتخابات مجلس دهم با گروه‌های مختلف اصولگرایی ائتلاف کنیم یا به شکل مستقل به عرصه رقابت‌ها وارد شویم، بحث و گفت‌وگو شد. وی علاوه‌بر تاکید بر اینکه جبهه پایداری به‌طور رسمی در جلسات شورای وحدت حضور ندارد؛ یادآور شد: «انتخابات مجلس دهم با ائتلاف حداکثری اصولگرایان، حتی یک نماینده به مجلس نرفت.»
14 تیر 98
مهدی چمران، نایب‌رئیس جمنا در واکنش به اظهارات مصباحی‌مقدم مبنی‌بر اتمام کار جمنا و آغاز به کار شاجا گفت: «جمنا تغییری نکرده و نمی‌دانم آقای مصباحی‌مقدم از کجا چنین حرفی را گفته‌اند چون ایشان با جمنا ارتباط نداشته و در جمنا مسئولیتی ندارند که در مورد تمام شدن جمنا مطلبی را اعلام کنند.» با این حال مصباحی‌مقدم تاکید کرد: «در شورای نیروهای ارزشی و انقلابی، جمنا هم حضور دارد و خودش مستقلا کاری نمی‌کند و برنامه‌ای هم ندارد.»
31 تیر 98
محسن پیرهادی، دبیرکل جمعیت پیشرفت و عدالت از ثبت‌نام بیش از ۵ هزار نفر در سامانه فراخوان انتخاباتی قالیباف خبر داد. وی درخصوص حضور قالیباف به‌عنوان نامزد در انتخابات مجلس یازدهم گفت: «درخواست‌هایی از ایشان شده است اما بعید است ایشان شخصا قصد نامزدی برای انتخابات مجلس را داشته باشند.» پیرهادی احتمال ائتلاف با سایر جریان‌های اصولگرایی برای انتخابات پیش روی مجلس را نیز رد نکرد.
4 مرداد 98
رسولی، رئیس ستاد انتخابات مرکزی شورای عالی جبهه اصلاح‌طلبان درباره اصرار برخی چهره‌های صاحب‌نفوذ در این جریان برای تحریم انتخابات به «فرهیختگان» تصریح کرد: «ماهیت انتخابات مجلس به‌گونه‌ای است که هیچ‌جریان سیاسی‌ای قدرت و توان تحریم مطلق انتخابات را ندارد، چون انتخابات در ایران حزبی نیست و در بسیاری از حوزه‌ها به‌ویژه حوزه‌های انتخابیه فرعی و تک‌نماینده‌ای، ماهیت محلی دارد و نتیجه تا حد زیادی تحت‌تاثیر معادلات محلی است.»
22 مرداد 98
غلامحسین کرباسچی، دبیرکل کارگزاران سازندگی در گفت‌وگویی تصریح کرد: «مورد احترام بودن سیدمحمد خاتمی به‌معنی رهبری او نیست... . جریان اصلاحات هیچ‌گاه به‌معنای واقعی رهبر نداشته و نیازمند رهبری است که خط‌مشی و استراتژی آن را تعیین کند... . رهبری یعنی ورود به مسائل، مدیریت و ساماندهی آنها؛ رهبری یعنی اگر زمانی به مشکلی برخورد کردیم او بیاید و مشکل را حل‌وفصل کند.»
12 آبان 98
«طرح سرا» در بیست‌و‌دومین شورای عالی سیاستگذاری جبهه اصلاح‌طلبان به تصویب رسید. این طرح که به حمیدرضا جلایی‌پور منتسب بود با انتقادهای زیادی از سوی طیف‌های مختلف اصلاح‌طلب مواجه بود. تا آنجا که غلامحسین کرباسچی آن را دموکراسی وارونه خواند.
21 آبان 98
طی بیانیهای رسمی، شورای ائتلاف نیروهای انقلاب اسلامی اعلام موجودیت کرد. 14آبان با رای اعضا «محسن پیرهادی» به‌عنوان سخنگوی شورای ائتلاف نیروهای انقلاب انتخاب شد.
22 آبان 98
مهدی چمران در گفت‌وگو با «فرهیختگان» از مکانیسم انتخاباتی اصولگرایان رونمایی کرد.
10 آذر 98
انتخابات دور یازدهم مجلس شورای اسلامی با آغاز ثبت‌نام نامزدهای انتخابات کلید خورد. این ثبت‌نام به مدت هفت روز یعنی تا روز شنبه ۱۶آذر ادامه داشت. درنهایت 16 هزار و 33 نفر به‌عنوان داوطلب نمایندگی مجلس در سراسر کشور ثبت‌نام کردند.
16 آذر 98
محمد قوچانی، سردبیر ارگان رسمی حزب کارگزاران سازندگی، در صفحه شخصی اینستاگرامش با انتشار صفحه اول روزنامه متبوعش نوشت: «امشب برای نخستین‌بار عاجز شدم از تیتر زدن برای خبر کسالت‌باری که ناگزیر بودم بر صفحه یک سازندگی بنشانم... . آقای عارف فکر کردند چون خودشان نامزد نمی‌شوند نیاز نیست در مقام رئیس شورای عالی اصلاح‌طلبان از دیگران دعوت کنند و دیگر بزرگان... . این روزها آنقدر علیه نهاد انتخابات و اصلاحات حرف زدند که خودشان هم ظاهرا از اصلاحات و انتخابات پشیمان شدند و توبه کردند و از سر بی‌خیالی و بی‌برنامگی و به‌نظرم بریدگی ما را مقابل اصولگرایان جوان رها کردند.»
18 آذر 98
محمدجواد روح، سردبیر هفته‌نامه صدا و عضو حزب اتحاد ملت، به «فرهیختگان» گفت: «از روحانی عبور نکردیم؛ پایگاه خود را از دست دادیم... . بر این اساس، مشکل اصلاح‌طلبان و حزب اتحاد ملت برای انتخابات مجلس «بی‌برنامگی» نیست. مشکل «بی‌پایگاهی» است... . اینکه صلاحیت این عده از اصلاح‌طلبانی که ثبت‌نام کرده‌اند تایید می‌شود یا خیر؛ بحث دیگری است. ضمن اینکه همین‌هایی هم که آمدند با هزار درخواست و نامه و به‌واسطه خاتمی و تلفن و به اصطلاح من بمیرم و تو بمیری به میدان آمده‌اند. این واقعیت نشان می‌دهد انگیزه مشارکت سیاسی حتی بین خود نیروهای حزبی از بین رفته است؛ چه برسد به بدنه اجتماعی! به عبارتی، راس جریان اصلاحات هم بی‌انگیزه شده است و اکثریت در «کار نکردن» و «کنار کشیدن» با هم همراه هستند. دلیل این بی‌انگیزگی هم این است که بدنه اجتماعی را از دست داده‌اند. اگر در حال حاضر هم مانند گذشته با سوت خاتمی دو، سه میلیون نفر در تهران رای می‌دادند، امروز بین اصلاح‌طلبان برای ثبت‌نام کردن و در لیست رفتن کشت‌وکشتار بود.»
17 آذر 98
بررسی صلاحیت داوطلبان در هیات‌های اجرایی آغاز شد. این بررسی به مدت ۱۰ روز یعنی تا ۲۶ آذر ادامه داشت.
27 آذر 98
مراتب رد صلاحیت به داوطلبان توسط فرماندار مرکز حوزه انتخابیه ابلاغ شد. داوطلبان رد صلاحیت‌شده از ۲۸آذر به مدت سه روز فرصت شکایت به هیات نظارت استان داشتند.
2 دی 98
آغاز رسیدگی به شکایات داوطلبان رد صلاحیت‌شده توسط هیات نظارت استان. برای این رسیدگی 20 روز یعنی تا 21 دی ماه مطابق قانون زمان در نظر گرفته شده است.
22 دی 98
ابلاغ وضعیت صلاحیت، دریافت شکایت و اظهارنظر نهایی شورای نگهبان به استناد ماده ۵۲ قانون انتخابات به مدت 20 روز یعنی تا 11 بهمن.
28 دی 98
مرحله نظرسنجی برای شناسایی کاندیداهای شورای ائتلاف نیروهای انقلاب اسلامی آغاز شد.
6 بهمن 98
محمدرضا عارف، رئیس شورای‌عالی سیاستگذاری جبهه اصلاح‌طلبان تاکید کرد: «هر جا نامزد اصلاح‌طلب داشتیم لیست می‌دهیم... . افراد باید یک میثاق‌نامه محکم را امضا کنند که بر اساس آن، افراد ملزم هستند که بعد از پیروزی در انتخابات، عضو فراکسیون امید شوند.»
8 بهمن 98
شورای عالی سیاستگذاری جبهه اصلاح‌طلبان در بیانیهای اعلام کرد: «نمی‌توانیم زینت‌المجالس انتخابات باشیم و به دلیل سلب امکان معرفی فهرست نامزدها از ما، لیست قابل‌قبولی برای معرفی به مردم نخواهیم داشت.»
11 بهمن 98
لیست ۹۰ نفره نامزدهای شورای ائتلاف نیروهای انقلاب مشخص شد. فردای آن روز مسعود عالی، حیدر مصلحی، قاسمیان، احسان بی‌آزارتهرانی، کامران دانشجو، رضا روستاآزاد، یاسر جبراییلی، منوچهر متکی، نادر طالب‌زاده، معصومه آباد به‌عنوان اعضای هیات انتخاب کاندیداهای نهایی شورای ائتلاف نیروهای انقلاب در مجمع عمومی تهران انتخاب شدند.
12 بهمن 98
مهلت سه‌روزه شکایت داوطلبان رد صلاحیت‌شده توسط شورای نگهبان به استناد ماده واحده مجمع. درنهایت سخنگوی شورای نگهبان اعلام کرد صلاحیت بیش از هفت‌هزار و 100 داوطلب تایید شده است.
13 بهمن 98
یکی از چهره‌های نزدیک به خاتمی، به «فرهیختگان» گفت: «آخرین جمع‌بندی در شورای‌عالی سیاستگذاری اصلاح‌طلبان این است که لیست واحدی ارائه نکنند و ارائه لیست و معرفی نامزدها را به احزاب اصلاح‌طلب واگذار کنند.» در جلسه 15بهمن 98 شورای‌عالی سیاستگذاری اصلاح‌طلبان، خبر «فرهیختگان» به صورت رسمی اعلام شد.
23 بهمن 98
بیانیه راهبردی حزب کارگزاران سازندگی با عنوان «چرا رای می‌دهیم؟» در تشریح علت مشارکت در انتخابات مجلس یازدهم منتشر شد. محمود صادقی در واکنش به این بیانیه در توئیتر نوشت: «بیانیه کارگزاران سازندگی بار دیگر ذات فرصت‌طلبانه اولیگارشی مدعی اصلاح‌طلبی را آشکار کرد.»
24 بهمن 98
آغاز زمان تبلیغات داوطلبان نمایندگی مجلس شورای اسلامی به مدت یک هفته. داوطلبان تا یکم اسفند یعنی یک روز (24 ساعت) مانده به آغاز رای‌گیری برای فعالیت انتخاباتی خود زمان داشتند. مجید انصاری در نشست حزب ندای ایرانیان از جلسات متعددی گفت که رئیس دولت اصلاحات و مشاورانش در جمع‌بندی آنها تصریح کرده بودند با توجه به شرایط فعلی به‌طور مشخص 110 نفر از فعالان اصلاح‌طلب در انتخابات ثبت‌نام کنند، ولی به‌رغم تاکید خاتمی از جمع ۱۱۰ نفری مورد اشاره، تنها پنج نفر ثبت‌نام کردند!
25 بهمن 98
لیست شورای ائتلاف که 21 بهمن منتشر شد و با انتقادات زیادی مواجه بود با حذف برخی چهره‌ها نهایی و به سرلیستی محمدباقر قالیباف منتشر شد. در همین روز جبهه پایداری نیز لیست 30نفره برای تهران به سرلیستی مرتضی آقاتهرانی منتشر کرد.
26 بهمن 98
حزب کارگزاران سازندگی لیست انتخاباتی خود را که مورد حمایت حزب اعتدال و توسعه و با حضور چهره‌هایی از احزاب اصلاح‌طلبی چون حزب اسلامی کار، خانه کارگر، ندای ایرانیان، اعتدال و توسعه و مجمع فرهنگیان و انجمن اسلامی معلمان و... بود با عنوان «یاران هاشمی» منتشر کرد. دو نماینده تهران یعنی محمدعلی وکیلی و مصطفی کواکبیان از چهره‌های شاخص غایب میان کارگزارانی‌ها بودند. کارگزارانی‌ها می‌گفتند مهم‌ترین ملاک برای قرار دادن افراد در لیست خود را تخصص، کارآمدی و سلامت اخلاقی و مالی قرار دادند و این دو کاندیدای شناخته‌شده اصلاح‌طلب در چارچوب معیارهای آنها نمی‌گنجیدند.
لیست کامل ائتلاف اصلاح‌طلبان برای انتخابات مجلس با نام «ائتلاف برای ایران» در حوزه انتخابیه تهران نیز منتشر شد. لیستی که 20 چهره آن با یاران هاشمی مشترک بود. این لیست کاملا اصلاح‌طلبانه خوانده شد. حزب ندای ایرانیان هم لیستی مستقل منتشر کرد.
29 بهمن 98
روزنامه اعتماد، منتسب به حزب اعتمادملی، در صفحه نخست خود لیستی 20نفره به سرلیستی مجید انصاری با عنوان «یاران اصلاحات» منتشر کرد.
30 بهمن 98
اصولگرایان پس از مذاکرات فشرده به لیست واحد رسیدند. این لیست با عنوان لیست وحدت انتشار یافت و فهرست انتخاباتی کارگزاران نیز برای سراسر کشور منتشر شد. حسین مرعشی، سخنگوی حزب کارگزاران بار دیگر تاکید کرد که خاتمی به او گفته کاش کارگزاران مانند مجلس پنجم برای سراسر کشور لیست بدهد.
ارگان رسمی حزب کارگزاران ضمن انتشار حمایت بهزاد نبوی از شرکت در انتخابات نوشت: «امروز فهرست دادن هزینه دارد و برخی اصلاح‌طلبان چون نمی‌خواهند یا نمی‌توانند (بخوانید منافع‌شان اقتضا می‌کند) که صراحتا از تحریم انتخابات حرف بزنند و بدون ارائه لیست در انتخابات درصددند صبح سوم اسفند هر نتیجه‌ای حاصل شد پیروز انتخابات باشند، به‌عبارتی اگر رای قابل‌توجهی نیاوردند عاقل اندر سفیه بگویند «دیدید گفتیم» و اگر رای قابل‌توجهی بود ندای «أنا شریک» سر دهند.»
* نویسنده: حانیه موحدین، دبیر گروه راهبرد
مطالب پیشنهادی
