به گزارش «فرهیختگان آنلاین»، نشست خبری فیلم سینمایی «خروج» به کارگردانی ابراهیم حاتمی‌کیا از آثار حاضر در بخش سودای سیمرغ سی‌وهشتمین جشنواره فیلم فجر روز گذشته در پردیس ملت برگزار شد. در این گزارش چند نکته مهم این نشست را می‌آوریم.

۱   ابراهیم حاتمی‌کیا در پاسخ به اینکه اگر به جای کاراکتر اصلی فیلم «خروج» بودید به رئیس‌جمهور چه می‌گفتید؟ گفت: «واقعیت این است که این پانورامای اینجا کمی فشار می‌آورد. گویا هرچه سن ما بالاتر می‌رود فیلمسازی سخت‌تر می‌شود و توقع‌ها هم بالاتر می‌رود. در 20 دقیقه ابتدایی فیلم می‌گفتیم که این کشاورزان چه می‌خواهند به رئیس‌جمهور بگویند حتی در آخر فیلم هم حرف آنها از زبان کامبیز دیرباز گفته می‌شود.»

۲   درباره پایان‌بندی فیلم و اعمال نظر سفارشی در این زمینه: «این پایان‌بندی تحمیلی نبود و مسئولیتش را می‌پذیرم.»

۳   در پاسخ به سوال خبرنگاری که پرسیده بود چرا با ساخت این فیلم شوخی عمدی با سینما داشته‌اید: «این را نمی‌دانم. رفتن سراغ فیلمی که در روستا باشد برایم جذاب و مساله بود، می‌خواستم از این مرکز دربیایم. بازی کردن با بازیگرانی که تجربه‌های زیادی دارند بسیار لذت‌بخش بود. سفر با تراکتور آنها از خاطرم نمی‌رود الان هم که نگاه می‌کنم از این همراهی آنها لذت می‌برم‌.»

۴   درباره گریم غیرواقعی رئیس‌جمهور: «به شما مربوط نیست که من رئیس‌جمهور را نشان می‌دهم یا نه. من در فیلم دلم می‌خواست همین‌قدر که دیدید نشان بدهم.»

۵   در پاسخ به پرسشی که چرا در این دولت فیلم را ساخته است: «هر دولتی بیاید همین بحث مطرح است. البته خوب است بدانید ایده این فیلم از سال ۸۹ شروع شد اما آن‌طور که می‌خواهم شکل نمی‌گرفت تا امروز. من ‌همه فیلم‌هایم در ادامه هم هستند و نمی‌توان گفت «خروج» تنها در ادامه «گزارش یک جشن» است.»

۶   درباره امکان بی‌توجهی جشنواره به فیلم: «من آنقدر در طول این ۳۵ سال فیلم ساختم که دیگر برایم توجه جشنواره مهم نیست. من به این قضیه عادت دارم و این سلیقه داوران است. درباره سالی که فیلم «برج مینو» و «بوی پیراهن یوسف» را ساختم اصلا به فیلم‌ها توجه نشد و در زمان فیلم «چ» هم همین بی‌توجهی رخ داد، پس برایم اهمیتی ندارد.»

۷   در پاسخ به اینکه فیلم در بین آرای مردمی حضور ندارد: «من این را یک شوخی بزرگ می‌دانم و واقعیت این است اصلا امکان ندارد و محال ممکن است این اتفاق رخ داده باشد. به نظر می‌آید امسال یک مهندسی به ظاهر ساده اما پیچیده رخ داده است، اما ایرادی ندارد، من همه را به زمان می‌سپارم و زمان است که ثابت می‌کند چه فیلمی می‌ماند و چه فیلمی نه. کاش هیاتی برای رسیدگی به کسانی که این هیات را در دست دارند، تشکیل شود. در هر حال من لذت می‌برم از مشتی که این دوستان زدند.»

۸   درباره انتقاداتی که نسبت به «خروج» در روزهای اخیر مطرح شده است: «من نگران هجمه‌ها نبودم. همیشه این موضوع وجود دارد انواع طیف‌های مختلف مخالف وجود دارند. برخی می‌توانند فیلم را دوست داشته باشند و برخی نه. اما از بی‌ادبی خوشم نمی‌آید. گناه ما چیست که فیلم می‌سازیم؟ چرا دادگاه تشکیل می‌شود؟ چرا جنس نوشته‌ها و واکنش‌ها دادگاهی شده ‌است. این چه زبان بی‌حیایی برای من سرباز است؟ چرا بی‌حیا می‌شویم؟ به من می‌گویند دهه‌ات گذشته؛ جمله خودم را به خودم پس می‌دهید؟ روزی که علی حاتمی رفت آیا جایش پر شد؟ ما کنار برویم؟ لذت می‌برید از این رفتار؟ از این‌ور و آن‌ور این واکنش‌ها وجود دارد. من از این فضا دلخورم. «خروج» بیستمین فیلم من است و من 20 بار این بالا آمده‌ام. چرا سال به سال سخت‌تر می‌شود؟ چرا فضا را این شکلی کردید که مثل فشار قبر است؟ انصاف کنید عمرم را بابت هر فیلم می‌گذارم و برای هیچ فیلمی کم‌فروشی نکرده‌ام. به نظر ساده می‌آید تراکتور را میان خیابان بیندازید، ولی چرا این‌گونه با بی‌حیایی حرف می‌زنید؟ چرا به من گیر می‌دهید؟ این اشکال بزرگ است، به در کنار هم بودن افتخار کنید، ما سربازان فرهنگی این نظام هستیم.»

۹   درباره فاصله گرفتن از سینمای همیشگی‌اش: «من همه نوع فیلمی ساخته‌ام و تجربیات مختلفی در ژانرهای مختلف دارم. سینما مساله من است. این چشم‌های انصاف کجاست؟ ما برای ساخت این فیلم در شهرستان زحمت زیادی کشیدیم و من تلاش کردم سینما بسازم و همیشه هم این تجربه برای من زیباست.»

۱۰   درباره اینکه آیا فیلم شما به این معناست که نظام اسلامی بعد از ۴۰ سال هنوز سازوکاری برای اعتراض مردمی ارائه نکرده است: «چراکه نه؟ هنوز این مسیر را پیدا نکردیم. در فرانسه این اتفاق چند ماه است رخ می‌دهد. ما هنوز جایگاهی پیدا نکردیم که بر همین اساس کل نظام زیرسوال نرود که بحق هم هست. وقتی می‌خواستم این فیلمنامه را شروع کنم قضیه آبان‌ماه پیش نیامده بود. شدت تحولات به‌قدری بود که مثل اصحاب کهف شده بودیم، به نظرم این مطالبه‌گری باید اتفاق بیفتد. امیدوارم با آمدن سازوکارهای پارلمانی جدید راهکار پیدا شود و پاسخگو باشند خوشحالم که سهمی در این مطالبه‌گری داشته‌ام. این فیلم می‌توانست تلخ باشد من می‌توانستم فیلمی بسازم که از بودن‌مان پشیمان باشیم، ولی من کشورم را دوست دارم. همه کشورشان را دوست دارند و مطالبه دارند، ولی باید مسیر آن تعریف شود.»

۱۱   درباره تصمیم‌گیری برای ساخت فیلمی درباره شهید قاسم سلیمانی: «نمی‌دانم. آرزویم این است که فیلم ایشان را بسازم، ولی نمی‌دانم چه پیش می‌آید. زمانی آرزویم این بود که درباره شهید چمران فیلم بسازم، حالا علاقه‌مند هستم درباره زندگی سردار سلیمانی هم حتما فیلمی بسازم.»

۱۲  درباره عدم واکنش به اتفاقات اخیر مثل سقوط هواپیما و اعتراضات آبان‌ماه: «من فیلمم را می‌سازم. من خودم را سیاستمدار نمی‌دانم یک‌وری دو‌وری ندارد. من فیلمم را می‌سازم آن موقع که تو متوجه این حرف‌ها نبودی من فیلم می‌ساختم. توجه من به مسائل و اتفاقات روز با فیلمم است. هر کسی خواست کاری کند با فیلمش توجه کند داشتن اینستاگرام و واکنش‌های چندکلمه‌ای هنر بزرگی نیست. من فیلمم را می‌سازم برای همین هم بعد از فیلمم این اتفاقات می‌افتد و درباره آن ناحقی می‌شود و فیلم ما از آرای مردمی در می‌آید.»

۱۳  در واکنش به این سوال که فکر نمی‌کنید فیلم «خروج» فیلم حاتمی‌کیا نیست: «حاتمی‌کیا اینجا نشسته است. اینکه تو می‌گویی حاتمی‌کیا این‌طور شده است، حاتمی‌کیای خودت است. من اگر پشت شما بیفتم معلوم نیست عاقبتم چه می‌شود. من دین و آخرتم را نمی‌فروشم که آنچه شما می‌خواهید باشم. هر آنچه را در دیده‌بان به کار بردم در این فیلم هم به کار برده‌ام. من یک فیلم سفارشی نساختم. بچه‌های اوج حتی یک نقطه روی فیلمنامه من نگذاشتند. من به بچه‌های اوج گفتم حتی شما ممکن است اذیت شوید، ولی گفتند اینها حرف ماست. آنچه گفتم مال خودم است ممکن است انتظاری از حاتمی‌کیا داشته باشید، چرا با حاتمی‌کیا حاتمی‌کیا را می‌زنید؟ همه فیلم‌هایم را بر اساس روز و حال‌واحوالم که در آن می‌زیسته‌ام ساخته‌ام. اینکه می‌گویید از من بعید بود چیست؟ من نمی‌گویم شرمنده از این سکانس هستم، همه را از خودم و ته دلم ساختم.»

۱۴  فرامرز قریبیان، بازیگر فیلم درباره نقشش در خروج: «من نقش‌های معترض را خیلی دوست دارم، چون‌ خودم معترض هستم. «خاک»، «گوزن‌ها»، «سفیر»، «سناتور» همگی نقش‌های معترضی بودند و من این نقش‌ها را بسیار دوست دارم. خود من در حال حاضر یک بخشی هستم. من معتقدم این فیلم بهترین کار کارنامه من است. وقتی این فیلمنامه را خواندم دوست داشتم. در این هفت سال پیشنهادهای زیادی شد، از هیچ‌کدام خوشم نیامد، دلم می‌خواست با کاری که دوست دارم حرفه‌ام را خاتمه دهم و وقتی این فیلمنامه را خواندم دیدیم این فرصت پیش آمده است. می‌دانستم فیلم زحمت زیادی دارد فقط یک ماه تمرین تراکتورسازی کردم، بنابراین این فیلم را دوست داشتم. همکاری به دلیل زیبایی فیلمنامه ایجاد شد و بلافاصله پیشنهاد بازی را پذیرفتم. حالا اعلام می‌کنم این آخرین فیلم من در سینما بود و دیگر خداحافظی می‌کنم، چون حوصله بچه‌بازی و غرض‌ورزی مسئولان سینمایی را ندارم.»