به گزارش «فرهیختگان آنلاین»، روزهای پایانی امتحانات نیمسال نخست سال تحصیلی فرصتی برای ارزیابی و تجدید قوا و تقویت بنیه‌ علمی و مهارتی تشکل‌های دانشجویی است. روزهای کنونی برای فعالان تشکل‌‌ها موقعیت مناسبی است تا با فراغت از درس و بحث و امتحانات و برگزاری دوره‌های آموزشی و اردوهای تشکیلاتی برای روزهای پرکار و پرمشغله ترم جدید آماده شوند، ترمی که در ابتدای آن به‌واسطه انتخابات مجلس شورای اسلامی عرصه سیاسی ویژه‌ای برای دانشجویان محسوب می‌شود. از سوی دیگر برنامه‌ریزی و آمادگی برای ورود قوی به ترم جدید لاجرم نیازمند بررسی نقاط ضعف و قوت برنامه‌های گذشته است؛ «فرهیختگان» به همین دلیل نگاهی به مهم‌ترین محورهای فعالیت‌های سیاسی تشکل‌ها در ترم گذشته کرده و آنها را در 6 محور کلی بررسی کرده است. تداوم پیگیری موضوعات مربوط به‌خصوصی‌سازی و مشکلات کارخانه‌ها و کارگران، ورود به موضوع بودجه و عدالتخواهی در حوزه مالیات‌ها،  صف‌آرایی درمقابل ناآرامی‌ها و سودجویان در ایام پرالتهاب اواخر آبان، پاسداشت شهادت سردار سپهبد قاسم سلیمانی و تشکیل هسته‌های جهادی و درنهایت ارزیابی و کنش‌گری فعالانه در عرصه موضوعات بین‌المللی ازجمله مهم‌ترین محورهای فعالیت دانشجویی در ترم گذشته بوده است.

تداوم پیگیری مشکلات حوزه خصوصی‌سازی

فعالان دانشجویی چند سالی است که حوزه خصوصی‌سازی را به واسطه ایرادات و مشکلات اجرایی مختلف وارد به آن که گریبانگیر کارخانه‌ها، کارگران و مهم‌تر از همه تولید ملی شده، یکی از نقاط تمرکز خود درنظر داشتند. روش‌های غلط و عدم دقت و نظارت لازم در نحوه اجرای واگذاری، بسیاری از کارخانه‌ها و صنایع کشور را به ورطه تعطیلی کشاند، موضوعی که موجب حساسیت دانشجویان شد. در این شرایط تشکل‌های دانشجویی دانشگاه‌های مختلف کشور به‌ویژه در استان‌های کرمانشاه، آذربایجان‌شرقی، مرکزی و خوزستان به بررسی میدانی و جمع‌آوری اطلاعات پرداختند و پس از آن برای اصلاح روندها از هیچ تلاشی دریغ نکردند تا جایی که به جرات می‌توان ادعا کرد تغییر و بازداشت رئیس وقت سازمان خصوصی‌سازی در تابستان امسال هم به همین فعالیت‌ها برمی‌گشت.

ماحصل تلاش تشکل‌ها در بعضی موارد منجر به بازپس‌گیری کارخانه‌ها شد و در بسیاری از موارد هم پیگیری قضایی را درپی داشته است. این حرکت در ترم نخست سال تحصیلی کماکان به‌عنوان یکی از اصلی‌ترین محورهای فعالیت دانشجویی به چشم می‌خورد. اوایل مهرماه مستند نان‌گزیده‌ها در مجتمع فرهنگی ۱۳ آبان برگزار شد. در این نشست، خبرنگاران و فعالان رسانه‌ای به همراه کارگران و کارشناسان، وضعیت کارخانه هپکو اراک را بررسی کرده و برای احقاق حقوق کارگران و حفظ کارخانه، پیشنهادهایی ارائه شد. این مستند درباره شرایط شرکت هپکو، بزرگ‌ترین تولیدکننده ماشین‌آلات راهسازی و تجهیزات وابسته آن که پس از خصوصی‌سازی روند ورشکستگی را طی می‌کرد، اختصاص دارد که در برخی دانشگاه‌های کشور نیز به نمایش درآمد. ویژه‌برنامه زخم کهنه نیز با حضور علی‌اکبر کریمی، نماینده مردم اراک در مجلس و کارگران شرکت هپکو، به همت بسیج دانشجویی دانشگاه شریف در آمفی‌تئاتر مرکزی دانشگاه برگزار شد.

نشست «خروج از بحران خصوصی‌سازی» نیز یکی دیگر از این برنامه‌ها بود که با هدف یافتن راهی برای پایان دادن به مشکلات خصوصی‌سازی از سوی بسیج دانشجویی دانشکده اقتصاد و مجمع دانشجویان عدالتخواه دانشگاه تهران با حضور مجید شاکری و احسان خاندوزی در این دانشگاه اجرا شد. جمعی از دانشجویان بسیجی دانشگاه‌های تهران نیز اواخر مهرماه با حضور در جمع کارگران هفت‌تپه از نزدیک به مشکلات آنها گوش دادند. تعداد زیادی از دانشجویان هم در نامه‌ها و طومارهای مختلف خواستار اصلاح روند خصوصی‌سازی شدند، برای نمونه می‌توان به طومار جمعی از دانشجویان و اساتید دانشگاه شاهد و دعوت دبیر جامعه اسلامی دانشجویان از رئیس قوه قضائیه برای سفر به استان قزوین و بررسی مشکلات کارگران کارخانه کنتورسازی این شهر اشاره کرد.

تلاش‌های بین‌المللی تشکل‌ها از آسیا تا آفریقا

حوزه بین‌الملل یکی از حوزه‌هایی است که تشکل‌های دانشجویی در یکی دو سال گذشته به آن ورود ویژه‌ای داشته و نسبت به نیمه ابتدایی دهه 90 بیشتر موردتوجه آنها قرار گرفته است و این موضوع تحسین رهبری را در دیدار رمضانی اخیر دانشجویان در پی داشت.مسئولان بسیج دانشجویی دانشگاه‌های دانشگاه تهران با برگزاری نشست خبری درباره وضعیت شیخ زکزاکی اظهار نگرانی کردند. مسئول بسیج دانشجویی دانشگاه علوم پزشکی تهران از آمادگی دانشجویان این دانشگاه برای درمان رهبر شیعیان نیجریه خبر داد. بسیج دانشجویی ۱۱ دانشگاه تهران بزرگ در بیانیه‌ای تاکید کردند: «تمامی دستگاه‌ها و نهاد‌ها ازجمله نیروی قدس سپاه، سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی، مجمع تقریب مذاهب اسلامی، مجمع جهانی اهل‌البیت و... که از بیت‌المال ارتزاق می‌کنند باید بگویند چه فعالیت‌هایی در رابطه با پیگیری وضعیت شیخ زکزاکی انجام داده‌اند.» جمعی از دفاتر جامعه اسلامی دانشجویان دانشگاه‌های مشهد نیز در نامه‌ای به ریاست قوه قضائیه، خواستار پیگیری حقوقی بازداشت و حبس غیرقانونی زکزاکی، رهبر شیعیان نیجریه در مجامع بین‌المللی شدند. جنبش عدالتخواه دانشجویی در نامه‌ای خطاب به وزیر امور خارجه کشورمان خواستار انتقال شیخ زکزاکی رهبر شیعیان نیجریه به ایران برای سپری کردن مراحل درمان شد.

همچنین مراسم بزرگداشت چهارمین سالگرد کشتار زاریا، به همت دفتر بسیج بین‌‌الملل و جهان اسلام بسیج دانشجویی دانشگاه تهران برگزار شد. نشست بررسی تخصصی چگونگی حمایت از جنبش‌های اسلامی به‌ویژه جنبش اسلامی در نیجریه یکی دیگر از این برنامه‌ها بود که با حضور دانشجویان مسلمان از کشورهای افغانستان، پاکستان، نیجریه، لبنان و چین و... در دانشگاه علامه طباطبایی برگزار شد.جمعی از دانشجویان دانشگاه‌های تهران نیمه آبان‌ماه همزمان با اولین سالروز شروع جنبش ضدسرمایه‌داری موسوم به جلیقه‌زرد‌ها در فرانسه با تجمع مقابل سفارتخانه این کشور در تهران از این جنبش حمایت کردند. واحد بین‌الملل اتحادیه انجمن‌های اسلامی دانشجویان مستقل نیز نشست‌هایی را با عنوان «نحن امه واحده» و با موضوع «نارداران» نماد مقاومت اسلامی در جمهوری آذربایجان و «نقش انقلاب اسلامی ایران در فروپاشی شوروی» با حضور دانشجویان دانشگاه‌های تهران و دانشجویان بین‌المللی از حوزه قفقاز برگزار کرده است. همچنین اعضای اتحادیه دفتر تحکیم وحدت در نشستی با عنوان «کشمیرنامه» با رفعت مسعود، سفیر پاکستان در ایران دیدار و گفت‌وگو کردند.

صف‌آرایی دانشگاه مقابل فرصت‌طلبان

اواخر آبان‌ماه گذشته، به دنبال تصمیم‌ شبانه و بدون اطلاع‌رسانی دولت برای سهمیه‌بندی و افزایش قیمت بنزین، فضای کشور روزهای پرالتهابی را تجربه کرد. برخی فرصت‌طلبان و اغتشاشگران هم با سوءاستفاده از اعتراضات مردمی تلاش کردند با رفتارهای تند و مخرب در شهرهای مختلف، فضای اعتراضات را رادیکال کنند. در دانشگاه اما گروهی دست به حمایت از آشوبگران زدند که با واکنش دانشجویان انقلابی همراه شد. دانشجویان دانشگاه تهران در واکنش به التهاب‌آفرینی برخی سودجویان و به‌منظور اعتراض به سیاست‌ اعلام ناگهانی سهمیه‌بندی بنزین و همچنین اعلام برائت از آشوبگران، در پردیس مرکزی دانشگاه تهران تجمع کردند. دانشجویان در این تجمع با شعارهای «اصلاح اقتصادی با شوک دادن نمیشه، آشوبگر بی‌ریشه تهران دمشق نمیشه»، «نبرد با بیکاری حرف دل ملته، آشوبگر فتنه‌گر دشمن این ملته» و «وظیفه هر دولت؛ شفافیت با ملت» اعتراض‌شان را به نحوه تصمیم‌گیری دولت نشان داده و از مردم حمایت کردند. جمعی از دانشجویان دانشگاه صنعتی سهند تبریز و دانشجویان بسیجی شیرازی نیز در اعتراض به گرانی بنزین و در محکومیت آشوبگران و نشان دادن پیگیری مطالبات مردم راهپیمایی کردند.

در همین ایام ۵۰ دفتر اتحادیه انجمن‌های اسلامی دانشجویان در نامه‌ای خطاب به نمایندگان مجلس، خواستار شفاف‌سازی درخصوص اختصاص درآمد‌های حاصل از مدیریت مصرف سوخت به مردم شدند و اتحادیه جامعه اسلامی دانشجویان نیز با صدور بیانیه‌ای اعلام کرد: «صف مردم نگران از وضعیت معیشتی را از اغتشاشگران و اشرار که جز آسیب رساندن به اموال عمومی و رفاهی هیچ تلاشی نمی‌کنند، جدا می‌دانیم.» برخی دفاتر بسیج دانشجویی هم اجتماع اعتراضی فریاد مستضعفان را در مسجد المهدی تهران برگزار و اعلام کردند حقوق مردم را در قالب کمیته پیگیری حقوق مستضعفان دنبال می‌کنند. همچنین جنبش عدالتخواه دانشجویی با هدف پیگیری حقوق سیاسی مردم کمیته عدالت سیاسی را راه‌اندازی کرد.

سنگ‌تمام دانشگاه در داغ سنگین حاج‌قاسم

شهادت سردار قاسم سلیمانی با ایام فرجه و حتی امتحانات برخی دانشگاه‌ها مصادف شد، اما دانشجویان از هیچ تلاشی برای پاسداشت نام و یاد این سردار بزرگ سپاه اسلام فروگذار نکردند و در اکثر دانشگاه‌های کشور پس از اعلام خبر شهادت فرمانده وقت سپاه قدس ویژه‌برنامه‌های مختلفی برگزار شد. تشکل‌های دانشجویی نیز با انتشار بیانیه‌ها و نامه‌های متعدد ضمن عرض تسلیت، خواستار خونخواهی و انتقام از مسببان این جنایت بودند و برای کمک به این امر، اعلام آمادگی کردند. تشکل‌های دانشجویی دانشگاه‌های تهران از همان روز واقعه در قالب دسته‌های عزاداری راهی خیابان فلسطین شدند تا غم از دست دادن حاج‌قاسم را به رهبر معظم انقلاب تسلیت بگویند. 14 دی نیز در تهران یکی از بزرگ‌ترین تجمعات دانشجویی سال‌های اخیر از مسجد دانشگاه تهران آغاز شد و درنهایت به میدان فلسطین منتهی شد.البته در همین ایام دی‌ماه و پس از بیانیه ستاد مشترک نیروهای مسلح و تشریح خطای غیرعمد انسانی در ماجرای سقوط هواپیمای اوکراینی، برخی فضا را برای ایجاد التهاب مناسب دیدند و در دانشگاه‌های تهران، امیرکبیر، شریف و تربیت‌مدرس تجمع‌های تندی برگزار کردند و شعارهای ساختارشکنانه‌ای سردادند که با واکنش دانشجویان این دانشگاه‌ها، فرصت عرض‌اندام به بهانه عزاداری شهدای حادثه هواپیما هم از آنها سلب شد.

در روزهای گذشته اما دانشجویان هنوز هم به بهانه مختلف یاد و خاطره سردار سلیمانی را به شیوه‌های مختلف زنده‌ نگه‌داشته‌اند و در یکی از تازه‌ترین اقدامات در کنار تشکیل هسته‌های جهاد و مقاومت شهید حاج‌قاسم سلیمانی، راه‌اندازی قرارگاه دانشجویی قدس را با هدف اخراج آمریکا از منطقه کلید زدند. مسئول بسیج دانشجویی دانشگاه امام صادق(ع) در نشست خبری‌ای که برای اعلام موجودیت این قرارگاه برگزار شده بود، تصریح کرد: «کارگروه‌هایی شامل علم و فناوری‌های نوین، اقتصادی، فرهنگی، سیاسی، گفتمان‌سازی، حقوقی و سایبری در این قرارگاه به فعالیت می‌پردازند.»

تلاش‌های دانشجویی برای بهبود وضعیت بودجه

یکی دیگر از نقاط عطف فعالیت‌های جنبش دانشجویی در ماه‌ اخیر را می‌توان موضوع بودجه سال آینده کشور اعلام کرد. دانشجویان با بررسی لایحه بودجه، اشکالات متعددی نسبت آن وارد کرده و تلاش کردند با طرح این اشکالات در مواضع خود نمایندگان مجلس را نسبت به این ایرادات آگاه سازند. مساله مالیات هم که از مدتی قبل در دستور کار تشکل‌ها قرار گرفته بود، بار دیگر با قوت بیشتری دنبال شد. شرکت‌کنندگان «دوره آموزشی ۱۴۳۵» بسیج دانشجویی دانشگاه آزاد اسلامی درخصوص ایرادات وارده به لایحه بودجه سال ۱۳۹۹ بیانیه‌ای صادر کردند. از سوی دیگر بسیج دانشجویی دانشگاه امام صادق(ع) در نامه‌ای خواستار لغو هدفمند مالیات سلبریتی‌ها و مافیای کنکور شد. مجمع عدالتخواه دانشجویان دانشگاه تهران در بیانیه‌ای از اعضای کمیسیون تلفیق بودجه خواستار بررسی دقیق این لایحه شد.

شورای تبیین مواضع بسیج دانشجویی استان قم و استان بوشهر هریک در نامه‌های جداگانه‌‌ای موضع خود را نسبت به لایحه بودجه اعلام کردند. اتحادیه انجمن‌های اسلامی دانشجویان مستقل دانشگاه‌های سراسر کشور هم با ارسال نامه‌ای به محمدباقر نوبخت، رئیس سازمان برنامه‌وبودجه کشور، خواستار اصلاح لایحه بودجه ۹۹ در حوزه‌های درآمدزایی پایدار و همچنین شفافیت بودجه شد. بسیج دانشجویی دانشکده اقتصاد دانشگاه تهران، در بیانیه‌ای  ۶ ایراد اساسی به لایحه بودجه ۹۹ وارد دانسته و خواستار رد کلیات این لایحه از سوی مجلس شد. این تشکل دانشجویی با برگزاری نشستی با حضور کارشناسان اقتصادی به بررسی وضعیت بودجه و ایرادات وارد به آن پرداخت.

انجمن اسلامی دانشجویان دانشگاه صنعتی امیرکبیر هم با صدور بیانیه‌ای اعلام کرد لایحه پیشنهادی بودجه سال ۹۹ هیچ تناسبی با وضعیت تحریم کشور ندارد.گفتنی است دانشجویان تهران با تجمع مقابل ساختمان مجلس شورای اسلامی و دانشجویان اصفهان با تجمع مقابل ساختمان مجمع نمایندگان استان اعتراض خود را نسبت به ارقام موهوم و غیرواقعی بودجه سال 99 نشان دادند.