نداشتن مهارت کافی؛ دغدغه‌ای که تاریخ مصرفش تمام شد!
به گزارش «فرهیختگان آنلاین»، نداشتن مهارت لازم یکی از معضلات این روزهای دنیا و بالطبع کشورمان محسوب می‌شود، معضلی که باعث شده بسیاری از دانشجویان ما نتوانند به سرعت جذب بازار کار شوند و از طرف دیگر صاحبان مشاغل را هم با مشکلاتی روبه‌رو کرده است. مساله‌ای که دانشگاه آزاد اسلامی برای رفع آن پای کار آمده و با راه‌اندازی مدارس مهارتی شامل مدارس مهارتی و مدارس عالی مهارتی درصدد رفع آنها برآمده است. مدارسی که نه‌تنها طیف دانشجو و صاحبان مشاغل را در بر می‌گیرد و آموزش مهارت‌های لازم مرتبط با رشته و شغل‌ها را سرلوحه کار خود دارد، بلکه در یک گام عقب‌تر، افزایش توانمندی‌ها و مهارت‌های لازم قشر دانش‌آموز را هم را در مدارس سماء دنبال می‌کند تا بتواند با ایجاد یک زنجیره از قشرهای مختلف جامعه، در آینده یکی از اصلی‌ترین موانع ورود افراد به بازار کار را برطرف کند.
در اصل مدارس مهارتی یکی از اقدامات دانشگاه آزاد اسلامی در دوران مدیریت جدید است که به شکل ویژه‌ای در مدت کوتاه دنبال شده و به جرات می‌توان ادعا کرد که تا همین امروز نیز تا حدودی به بار نشسته است و قطعا در آینده نزدیک مدارس جدید در اکثر استان‌ها آن هم متناسب با نیاز آن استان راه‌اندازی خواهد شد. مدارسی که به‌رغم اسم‌شان، هدف اصلی‌اش آموزش مهارت‌های لازم به افراد در راستای توانمندسازی بیشتر آنها برای حضور فعال و اثرگذار در بازار کار است. به عبارت دیگر برای دست‌اندرکاران این مدارس فرقی نمی‌کند فردی که می‌خواهد در دوره‌های مهارتی این مدارس شرکت کند، دانشجو است یا یکی از صاحبان صنعت، چراکه هرکدام از این دو قشر می‌توانند در مدارسی که مرتبط با رشته و حوزه کاری افراد است، ثبت‌نام کرده و براساس روند کاری این مدارس به کسب مهارت‌های لازم بپردازند.
سعید آزادیان، معاون فنی و حرفه‌ای مهارتی و کاربنیان سازمان سما به‌عنوان عالی‌ترین مسئول در حوزه این مدارس، درباره چرایی راه‌اندازی این مدارس به «فرهیختگان» اینطور می‌گوید: «تاسیس مدارس عالی مهارتی را هم می‌توان در راستای اجرای راهبرد نظام پژوهش و فناوری سند دانشگاه اسلامی و هم در راستای راهبرد نظام آموزشی این سند مبنی‌بر «ایجاد و اصلاح رشته‌های تحصیلی کاربردی و متناسب با نیازهای جامعه اسلامی و بومی‌سازی آنها و تقویت بُعد کارآفرینی و افزایش اشتغال مولد و پایدار» در نظر گرفت.»
هر چند ظرف یک سال گذشته مدارس عالی مهارتی چون حقوق و حسابداری در تهران، کفش و چرم در تبریز و هتلداری در کیش راه‌اندازی شده است و در آینده نزدیک نیز مدارس رباتیک، بورس، میراث اسلامی، بازی‌سازی رایانه‌ای، کسب‌وکار و... در قزوین، زنجان، مشهد و... دایر خواهد شد و از طرفی نیز راه‌اندازی مجازی کلاس‌های مهارت‌آموزی دراستان‌های محروم از دیگر سیاست‌های دانشگاه آزاد اسلامی است، سیاستی که البته درنهایت به تاسیس مدارس عالی مهارتی در این نقاط از کشور منجر خواهد شد، اما در حال حاضر بنای مسئولان این حوزه آن است که با استفاده از ظرفیت فضای مجازی واحدهای مختلف و همچنین بهره‌گیری از اساتید توانمند در حوزه‌های مختلف، چراغ مهارت‌آموزی دانشجویان و فارغ‌التحصیلان رشته‌های مختلف را در این استان‌ها روشن کنند.قطعا سیاستگذاری درست برای انتخاب اولویت کاری مدارس عالی مهارتی یکی از اصلی‌ترین مولفه‌ها در ایجاد این مدارس است، مساله‌ای که طبق گفته آزادیان براساس نیاز بازار کار هر استان دنبال می‌شود. او می‌گوید: «نه‌تنها مدارسی که تا الان ایجاد شده بلکه در آینده نیز راه‌اندازی این مدارس با درنظر گرفتن نیاز بازار کار دنبال خواهد شد؛ چراکه افزایش مهارت‌های فردی به‌منظور تسهیل روند ورود نیرو به بازار کار است و طبیعی است که این مهم را در ایجاد مدارس عالی مهارتی مدنظر قرار دهیم.»
یکی دیگر از مولفه‌های مهم درباره مدارس عالی مهارتی نحوه جذب در آنها است؛ مدارسی که نه‌تنها قرار نیست جای دانشگاه را بگیرند، بلکه می‌خواهند به‌عنوان مکمل در کنار مراکز آموزشی حضور داشته و بعد فنی و مهارتی فارغ‌التحصیلان و دانشجویان را تکمیل کنند. از این رو معاون فنی و حرفه‌ای مهارتی و کاربنیان سازمان سما معتقد است: «برای ورود به مدارس عالی مهارتی، برخلاف مدارس دیگر فرد متقاضی باید از سطح تعریف‌شده‌ای از دانش تخصصی برخوردار بوده تا بتواند با ورود به این مدارس، مهارت‌های خود را افزایش دهد. به‌طور مثال اگر فردی می‌خواهد در مدرسه عالی حقوق به کسب مهارت بپردازد، حتما باید دارای مدرک تخصصی حقوق از دانشگاه باشد یا در مقابل اگر کسی می‌خواهد در بورس به کسب مهارت بپردازد، یا باید مدرک دانشگاهی این حوزه را داشته باشد یا تا حدودی تجربه فعالیت در بورس.»
او درباره چرایی شرایط در نظر گرفته شده برای افراد در راستای مهارت‌آموزی در این مدارس اینطور توضیح می‌دهد: «هدف اصلی این مدارس ایجاد شرایط کارورزی برای این افراد است تا بتوانند آزمون و خطای خود را در این مدارس انجام داده و به درجه قابل‌قبولی از مهارت‌های موردنیاز خود برسند، به همین دلیل حتما باید یا سابقه فعالیت در بازار کار یا تحصیل در رشته مرتبط با این مدارس را داشته باشد و اصلا امکان ندارد که بتوانیم در مدرسه عالی بورس، به افرادی که هیچ پیش‌زمینه‌ای از این حوزه ندارند، خدمات‌دهی داشته باشیم و در حقیقت این کار غیرممکن است.»
به‌رغم اینکه قطعا مدارس عالی مهارتی می‌توانند نقش تعیین کننده‌ای در بالا بردن مهارت‌های لازم نیروهای کار موردنیاز بازار داشته باشند، اما یکی از آفت‌های این مدارس نیز تبدیل شدن آنها به مراکز صرفا آموزشی است؛ آفتی که آزادیان در گفت‌وگو با ما این مساله را تایید می‌کند و می‌گوید: «قطعا یکی از موضوعات اصلی این است که آموزش‌ها مهارت‌محور باشد، البته این آسیب جدی در کشور وجود داشته، به‌طور مثال دوره‌های مختلف مهارتی(مانند MBA ) درنهایت تبدیل به کلاس درس آموزشی شده که این ایراد اساسی است. طراحی دوره‌ها باید به‌گونه‌ای باشد که اساتید حتما به فضای عملی و مهارتی مسلط باشند. در این دوره‌ها هدف، تنها برگزاری دوره‌های تخصصی به‌منظور توسعه دانش تخصصی نیست، بلکه با شرکت افراد در این دوره‌ها، آنها به‌صورت عملی درگیر سازوکاری که در بازار سرمایه و بورس اتفاق می‌افتد، می‌شوند.»
تربیت حقوقدان واقعی در مدرسه عالی
مدرسه عالی مهارتی حقوق جزء اولین مدارس دانشگاه آزاد اسلامی است که بهمن ماه سال گذشته در واحد تهران‌جنوب افتتاح شد و به گفته مسئولان دانشگاه آزاد اسلامی قرار است دقیقا دادگاه‌های مختلف کشور اعم از دادگاه عمومی، خانواده، کیفری و... در آن شبیه‌سازی شود؛ اتفاقی که تا پیش از آن در کشور سابقه نداشته و قطعا حضور دانشجویان و فارغ‌التحصیلان رشته حقوق در محیطی این‌چنینی می‌تواند تاثیر بسزایی در افزایش مهارت‌هایشان داشته باشد، دانشجویانی که البته حتما باید تا ترم 6 را در رشته مرتبط با این مدرسه گذرانده باشند. درست است که دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران جنوب میزبان علاقه‌مندان به حضو در این مدرسه است، اما قطعا دانشجویان همه دانشگاه‌ها می‌توانند در دوره‌های مهارتی این مدرسه که در بازه زمانی 55 تا نهایتا 60 روزه برگزار می‌شود، شرکت کرده و در پایان دوره نیز گواهینامه معتبر کارآموزی را دریافت کنند.
اکبر رهبر، عضو شورای راهبردی حقوقی دانشگاه آزاد اسلامی پیش‌تر درباره شیوه عملی فعالیت این مدرسه اینطور گفته بود: «برای شروع کار، محاکم حقوقی ازجمله حقوق کیفری، خانواده و شورای حل اختلاف را شبیه‌سازی کردیم، به این صورت که دانشجویان بعد از ثبت‌نام در گروه‌هایی که تعریف شده است، در مقام وکیل خوانده یا وکیل خواهان عملا به موضوعات کاملا حقوقی زیر نظر استادان رسیدگی می‌کنند و در نظر داریم در آینده‌ای نزدیک فعالیت این مدرسه را در حوزه دیوان عدالت، دفاتر اسناد رسمی و اجراییات ثبت و گسترش دهیم.»
احیای کفش و چرم تبریز با افزایش مهارت نیروی کار
کفش و چرم تبریز را شاید بتوان جزء معتبرترین برندها در این حوزه نه‌تنها در ایران، بلکه در دیگر کشورها دانست. صنعتی که متاسفانه طی سال‌های اخیر با توجه به شرایط اقتصادی مورد بی‌مهری مسئولان قرار گرفته و با کوچ حرفه‌ای از این حوزه، حالا نیاز به تربیت نیروی ماهر در آن بیش از پیش شده است. در همین راستا مسئولان دانشگاه آزاد اسلامی مدرسه عالی کفش و چرم را در این شهر راه‌اندازی کردند تا بتوانند به سهم خود باری از دوش بازار این حوزه بردارند.
این مدرسه جزء سومین مدرسه عالی مهارتی دانشگاه آزاد اسلامی به شمار می‌رود که تا چند هفته آینده پذیرش در آن انجام خواهد گرفت و به گفته حسن رسولی‌سقای، معاون دانشگاه آزاد اسلامی تبریز برای اینکه اهداف آموزشی، مهارت‌آموزی و دیدگاه‌های نوآورانه و فناورانه در این دانشگاه در راستای یکدیگر دنبال شود، ساختمانی برای استقرار مرکز تحقیقات، استارتاپ‌ها و مدرسه عالی کفش در نظر گرفته شده تا تمامی ابعاد چرم و کفش در آن دنبال شود.» به گفته او صنعت کفش به‌شدت به نیروی ماهر نیاز دارد که این ضعف در پایان‌نامه دیده نمی‌شود و در راستای رفع این معضل تصمیم به ایجاد این مدرسه گرفته‌اند که قطعا اثرات آن را در آینده خواهیم دید.
مدرسه‌ای برای تربیت نیرو در حوزه هنرهای دیجیتالی
هنرهای دیجیتالی امروزه یکی از پرکاربردترین هنرها در دنیا محسوب می‌شود و طبیعی است که تربیت نیروهای ماهر در این حوزه برای ایجاد توانایی رقابت با دنیا و همچنین رفع نیازهای بازار داخلی یکی از اصلی‌ترین دغدغه‌ها برای فعالان این حوزه به شمار می‌رود که می‌توان گفت با راه‌اندازی مدرسه عالی مهارتی صنایع خلاق تا حدودی این دغدغه برطرف شده است. مدرسه‌ای که به گفته حسن ودود، مدیر این مدرسه قرار است از سال آینده وارد فاز اجرایی شود و طبق تقویم در نظر گرفته کلاس‌های این مدرسه در زمستان در چهار تا پنج دوره، بهار سال آینده هفت تا هشت دوره و در تابستان 10 تا 12 دوره برگزار شود. نکته جالب درباره این مدرسه آن است که در هر دوره نهایتا 15 نفر امکان ثبت‌نام دارند و این مدرسه با دارا بودن سه دپارتمان تمام امکانات موردنیاز برای افزایش مهارت و آموزش فنون لازم به افراد در این حوزه را دارد.
به عبارت دیگر دپارتمان آموزشی، دپارتمان تولید و کارورزی و همچنین دپارتمان جذب سرمایه است که در آن پروژه‌های خاص و متناسب با بازار کار این حوزه تعریف و به شرکت‌کنندگان ارائه می‌شود تا آنها در فضای واقعی قرار بگیرند. آن‌طور که این مقام مسئول می‌گوید: «در اصل این مدرسه دوره‌های متناسب با رشته هنرهای دیجیتالی را که گستره زیادی هم دارد، شکل داده است و شاید بتوان مهم‌ترین ماموریت این مدرسه را طراحی کاراکتر‌های ایرانی و اسلامی دانست که قرار است در آینده نزدیک به صورت ویژه از سوی این مدرسه دنبال شود.»
مطالب پیشنهادی
