سفیر اسبق ایران در نروژ در گفت‌وگو با «فرهیختگان»:
به گزارش «فرهیختگان آنلاین»، عبدالرضا فرجی‌راد، سفیر اسبق ایران در نروژ با اشاره به تصمیم تروئیکای اروپایی برای عملی‌کردن مکانیسم ماشه در مقطع کنونی به «فرهیختگان» گفت: «این موضوع الزاما به‌منزله آن نیست که پرونده ایران به شورای امنیت ارجاع خواهد شد.»
وی افزود: «با توجه به شرایط موجود در منطقه و نیز خاطرجمع‌شدن جانسون بابت رای قاطعی که از پارلمان بریتانیا برای خروج از اتحادیه اروپا گرفت، در پی فشار انگلیس، باقی طرف‌های اروپایی برجام مجاب شدند مکانیسم ماشه را در شرایط فعلی فعال کنند.»
این کارشناس مسائل ژئوپلیتیک خاطرنشان کرد: «با توجه به حادثه سقوط هواپیما و حوادث بعد از آن در خیابان‌های تهران، اروپایی‌ها درصدد سوءاستفاده برآمدند و تلاش می‌کنند ایران را تحت فشار قرار دهند.» فرجی‌راد ادامه داد: «به‌طور طبیعی در ابتدا مذاکراتی با حضور ایران شروع خواهد شد و بحث‌هایی درخواهد گرفت که در خلال آن، اروپایی‌ها ایران را به تخطی از برجام متهم خواهند کرد و ایران نیز در پاسخ، عمل نکردن اروپا و آمریکا به تعهدات‌شان را متذکر خواهد شد.»
وی تصریح کرد: «این مذاکرات بیشتر برای تحت فشار قرار دادن ایران و جلوگیری از ادامه مسیر کاهش تعهدات آن شکل خواهد گرفت، چراکه آنها نگران هستند ایران از NPT خارج شود. به بیان دقیق‌تر، آنها درصددند ایران را راضی کنند از گام‌های کاهش تعهدات به‌ویژه گام‌های پایانی خود عقب بنشیند تا اینکه نتیجه انتخابات آمریکا روشن شود و بعد از آن تصمیم نهایی خود را بگیرند.»
این کارشناس مسائل بین‌الملل با بیان آنکه اروپایی‌ها به‌طور حتم دنبال ارجاع پرونده ایران به شورای امنیت نیستند،ادامه داد: «به هر ترتیب آنها با حضور چینی‌ها و روس‌ها در شورای امنیت برای پیشبرد پروژه خود مشکلاتی خواهند داشت.»
فرجی‌راد یکی از مهم‌ترین علل کلیدخوردن مکانیسم ماشه را سیاستی دانست که بریتانیای جدید در پیش گرفته و اضافه کرد: «از یک‌طرف جانسون می‌گوید ما به برجام متعهد هستیم و وزیر امور خارجه او هم این را بیان می‌کند و از طرف دیگر می‌گوید باید طرح ترامپ را جایگزین برجام کرد. این تناقض که هم برجام را قبول دارند و هم آن را قبول ندارند، نشان می‌دهد بریتانیا در حالت شیفت‌کردن به سیاستی دیگر است.»
سفیر پیشین ایران در نروژ با بیان آنکه این مذاکرات به نتیجه نمی‌رسد، گفت: «تنها نتیجه‌ای که این موضوع به‌دنبال خواهد داشت آن است که اختلافی بین اروپایی‌ها یعنی میان بریتانیا و سایرین به وجود خواهد آمد و بریتانیا به‌صورت علنی با ترامپ اعلام همراهی خواهد کرد و سایر طرف‌های اروپایی نیز بر انتظار برای مشخص‌شدن نتیجه انتخابات آمریکا اصرار خواهند کرد.»
وی اضافه کرد: «در حال حاضر همه اروپایی‌ها نمی‌توانند متحد آمریکا شوند، چراکه متحد آمریکا شدن تشنج را در منطقه بالا می‌برد و این به‌نفع اروپایی‌ها نیست. اروپا تمایلی به افزایش تشنج در منطقه ندارند چون نمی‌توانند به ترامپ اعتماد کنند. اما در عین حال نگرانی‌هایی دارند که به‌واسطه آن می‌خواهند اوضاع تحت کنترل باشد.»
فرجی‌راد درخصوص احتمال حضور آمریکا در جلسات کمیسیون برجام درصورت شرایط فعال شدن مکانیسم ماشه ادامه داد: «این موضوع در حال حاضر محل سوال است. ایران می‌تواند بگوید آمریکا نباید در جلسات حضور داشته باشد، چراکه این کشور به کلی از برجام خارج شده است. اما حتما به ایران توصیه خواهند کرد و فشار می‌آورند که آمریکایی‌ها در مذاکرات کمیسیون برجام حضور داشته باشند. اگرچه به‌نظر می‌رسد فعلا و در مرحله مقدماتی سه کشور اروپایی با ایران وارد گفت‌وگو شوند و ممکن است در مذاکرات بعدی کشورهای دیگر اضافه شوند.»
وی افزود: «اصرار اروپا برای حضور آمریکا می‌تواند مثبت هم ارزیابی شود. ایران می‌تواند بگوید آمریکا به‌دلیل خروج از برجام حق حضور در جلسات را ندارد و درصورتی که ایالات متحده به برجام بازگردد می‌تواند در مذاکرات حضور یابد. این نظر مقامات رسمی ایران در سطح بالاست.»
این استاد دانشگاه خاطرنشان کرد: «طرفین اعتقاد دارند طرف مقابل تعهدات خود را اجرا نکرده و همین موضوع را پیچیده می‌کند. در چنین شرایطی یا به توافق می‌رسند یا به توافق نمی‌رسند که حتی درصورت عدم حصول توافق نیز به‌نظر نمی‌رسد اروپایی‌ها تا تکلیف انتخابات آمریکا پرونده ایران را به شورای امنیت ارجاع دهند و تحریم‌ها را بازگردانند. چون با این اقدام احتمالا تنش در منطقه بیشتر می‌شود.»
وی در پایان اظهارات خود را این‌طور جمع‌بندی کرد: «مجموعه تحولات اخیر اعم از ماجرای سقوط هواپیما، اعتراضات خیابانی در ایران، بازداشت سفیر انگلیس و تغییر سیاست‌های این کشور به‌دلیل تحولات داخلی آن و نیز فشارهای لندن برای وارد عمل شدن سایر طرف‌های اروپایی و... در فعال شدن مکانیسم ماشه علیه ایران موثر بود و وقتی آنها از دید خود احساس کردند موقعیت ایران تضعیف شده درصدد سوءاستفاده از شرایط برآمدند.»
مطالب پیشنهادی
