به گزارش «فرهیختگان آنلاین»، متن گفت وگوی سید جلال ساداتیان، سفیر سابق ایران در انگلستان با «فرهیختگان» به این شرح است:
به نظر شما حضور سفیر انگلستان در تجمع روز شنبه مقابل دانشگاه امیرکبیر چه معنایی دارد؟
عدهای از دانشجویان ما جلوی دانشگاه امیرکبیر اعترضاتی داشتند، مسائلی را مطرح و شعارهایی دادند؛ حق دارند یا ندارند به هرحال شهروندان این کشور هستند. اینکه سفیر کشور دیگری موقعیتسنجی نکند و خود را در معرض این اعتراضات و تجمعات قرار دهد، این سوءتفاهم و برداشت غلط را ایجاد میکند که شما در اینجا چه کار میکنید؟! اینها بالاخره شهروندان این کشور و دانشجویان این مملکت هستند و حق اعتراض دارند ولی شما بهعنوان سفیر کشور بیگانه در اینجا چه کار میکنید؟! این سوال اول است. سوال دوم اینکه اگر این آقا را نشناسند و صرفا به دلیل قیافه و ظاهر او بفهمند که او یک فرد بیگانه است و هیچ علامت معین و مشخصی با خود نداشته باشد که نشان دهد ایشان دیپلمات یا سفیر است، ماموران امنیتی از کجا بفهمند این آقا کیست و چیست و از کجا آمده و اینجا چه کار میکند؟ به این دلیل میتوانند او را در قالب خبرنگار یا در قالب بیگانهای ناشناس که در تجمع حضوریافته دستگیر کنند. البته بعد که متوجه میشوند ایشان سفیر است وی را آزاد کردند منتها سابقه قضیه کاملا باقی میماند. این رکوردی میشود که ثبت خواهد شد و در جایی منعکس میشود و این انعکاس را پیدا کرده است. از آن طرف ماجرا میگویند یک نفر وقتی بهعنوان سفیر به کشوری وارد میشود از امنیت دیپلماتیک برخوردار است و کسی حق تعرض به او را ندارد؛ این حرف درست است اما او را نمیشناختند. بعد که مورد سوال قرار گرفته و وقتی متوجه میشوند سفیر است کسب تکلیف میکنند و بعد میگویند او را آزاد کنید و چنین میکنند. در نتیجه اگر بخواهم این حادثه را در یک جمله خلاصه کنم آقای سفیر خامی کرده است یعنی جوانی کرده و کمتجربگی از خود نشان داده و باید دقت میکرد در چنین تجمعی حضور نداشته باشد، در صورتی که کشور کاملا در شرایط بحرانی است و تنشها روزبهروز افزایش مییابد حضور فیزیکی او اشتباه بوده.
فارغ از این روایت خوشبینانه، اینکه شما بیان کردید متن ماجراست یعنی سفیر یک کشور خارجی در تجمعاتی حضور فیزیکی داشته و بعد دستگیر شده است. منتها با توجه به سابقه سوء انگلستان، حتما ناظر به فرامتن هم تحلیلی وجود دارد. چرا عمدتا در این گونه موارد، شاهد حضور عوامل انگلستان هستیم و بهعنوان مثال چرا سفیر اسپانیا یا کشور دیگری را نداشتیم؟
عقل آنها از ایشان بیشتر بوده است.
ممکن است این چنین باشد ولی به هرحال سابقه دشمنیها و توطئه انگلستان بهکرات در حافظه تاریخی ما موجود است. آیا این حضور برای ما پیام خاصی ندارد؟
در پاسخ شما باید بگویم انگلستان نمایندگان زیادی در ایران دارد! BBC و دیگر شبکههای ماهوارهای معاند چون منوتو، VOA هر شب این همه خبر پخش میکنند؛ یعنی هر کسی یک موبایل در دست دارد و بهراحتی هر چیزی را میتواند رصد، فیلمبرداری و صدابرداری کند و برای آنها بفرستد. کمااینکه شنبهشب در همه خبرگزاریها مفصل همه شعارها را منعکس کردند. از این رو آقای سفیر چه نیازی دارد، بیاید آنجا فیزیکی حضور پیدا کند که بخواهد این چنین دردسر برای خود درست کند. به اعتقاد من اینکه شما میگویید خوشبینی یا بدبینی است، به نظر من اصلا چنین نیست. به اعتقاد من قدری خامی کرده است. حالا دل او میخواسته مثلا این قضایا را از نزدیک به چشم خود ببیند وگرنه اینکه شما بگویید جاسوسی و جمعآوری اطلاعات بوده؛ الیماشاءالله الان دارند جمعآوری اطلاعات میکنند. از این رو عاقلانه نیست سفیر برای این کار بیاید. پس میگویم نگاه من خوشبینانه یا بدبینانه نیست، هر چه نگاه میکنم، میبینم ایشان خامی کرده و آمده در محیط نسبتا بسته حضور پیدا کرده و یک عدهای به او مشکوک شدند و وی را دستگیر کردند.
با توجه به امنیت دیپلماتیک که اشاره داشتید، اقدام سفیر جایی برای حق اعتراض آنها باقی میگذارد؟
اگر سفیر را طولانیمدت در بازداشت نگه داشته بودیم، زندانی و بازجویی میکردیم حق با آنها بود. ولی در این حد هرچند این بخش خبر را دقیق ندارم ولی ظاهر امر در این حد است که گفتند شما چه کسی هستید و اینجا چه کار میکنید و چرا اینجا آمدید، بعد که فهمیدند سفیر است وی را آزاد کردند. همانطور که اشاره کردم وی علائم مشخصی روی پیشانی یا لباس خود نداشته که بدانند چه کسی و چه کاره است. وقتی مقامات مسئول یا امنیتی حاضر در آنجا ایشان را دستگیر کردند از ایشان سوال کردند. اگر نگه میداشتند و اگر بازجویی میکردند و مشکلات اینچنینی ایجاد میشد حرفشان درست بود. ولی در حد یک اعتراض به اینکه ایشان میتواند مدعی باشد من در حال عبور بودم و مرا دستگیر کردند. یا اینکه اینها عاملا و عامدا میدانستند سفیر هستم برای من داستان درست کردند. اگر این وجه کار باشد اشکال دارد ولی وجهی که ابتدا بیان کردم باشد به اعتقاد من نهایت در حد اعتراض سبکی ماجرا رد میشود و مجموعا هم دستگیری وی قابل دفاع است.