«فرهیختگان» از آخرین تحولات گروه‌های سیاسی خبر می‌دهد
به گزارش «فرهیختگان آنلاین»، شمارش معکوس انتخابات مجلس یازدهم چندهفته‌ای است که با بسته‌شدن پرونده ثبت‌نام کاندیداها بسته شده، تکاپوی گروه‌های سیاسی برای نهایی‌کردن شیوه بستن لیست‌های انتخاباتی بالا گرفته و چانه‌زنی‌ها برای تصاحب کرسی‌های بیشتر در لیست‌ها به اوج رسیده است.ایده‌های گروه‌های مختلف سیاسی برای انتخابات هم فعلا از چگونگی ورود به رقابت‌ها و شیوه بسته‌شدن لیست‌ها فراتر نرفته و هرچه هست به سهم این گروه و آن یکی در فلان لیست و بهمان ائتلاف متوقف مانده است. در این میان نه حرفی از برنامه‌ها برای حل چالش‌های پیش‌رو شنیده می‌شود و نه کسی میان سیاسیون اساسا نیازی به توضیح در این‌باره می‌بیند تا افکارعمومی را از آنچه برای برون‌رفت از وضع موجود در سر دارد، در جریان قرار دهد. در برهوت محتوا اما تا دل‌تان بخواهد بازار شکل و مکانیسم و سامانه و... داغ است.
اصولگرایان بعد از مدت‌ها چالش انتخاب نام برای سازوکار انتخاباتی‌شان را پشت‌سر گذاشته‌اند و از شاجا به شورای ائتلاف نیروهای انقلاب (که در فضای مجازی به‌طنز با عنوان شانا از آن یاد می‌شد) رسیدند. سهم هریک از گروه‌های اصولگرا در ائتلاف اما چالشی نیست که به این سادگی‌ها قابل حل باشد؛ موضوعی که در انتخابات‌های گذشته نیز برای زعمای قوم، مهم‌ترین مساله بوده و در بسیاری از موارد نیز راه‌حلی برای آن یافت نشده است. توسل به راهبردهایی چون رای‌گیری ملی یا نظرسنجی میان بدنه حزبی گروه‌های مختلف اصولگرا که جدیدترین ابتکار اصولگرایان برای انتخابات آتی محسوب می‌شود، تلاشی برای فائق آمدن بر همین چالش به‌شمار می‌آید.
برآورده‌شدن آرزوی دیرینه ریش‌سفیدهای اصولگرا برای کنار هم نشاندن کاندیداهای این جریان در یک لیست البته با یک مانع بلند مواجه است؛ مانعی به‌نام پایداری که به این سادگی‌ها به صراطی که بزرگ‌تر‌ها می‌خواهند مستقیم نمی‌شود. پایداری‌ها اگرچه به لیست مشترک چراغ‌قرمز نشان نداده‌اند اما مثل همیشه از شاخص‌هایی می‌گویند که به اعتقاد آنها باید در تعیین لیست نهایی ملاک عمل قرار گیرد. شاخص‌هایی که هنوز روشن نیست چه میزان‌شان در لیست باقی اصولگرایان موضعیت داشته باشد و همین موضوع معادله همراهی آنها با دیگر طرف‌های اصولگرا را در شرایط فعلی تا حد زیادی پیچیده کرده است.
در آن‌سوی میدان رقابت، اصلاح‌طلبان هم با کپی‌برداری از مدل انتخاباتی رقیب، سامانه‌ای را تدارک دیده‌اند که امیدوارند با اتکا به آن از تکرار اشکالات پیشین در لیست‌های انتخاباتی پیشگیری کنند؛ اشکالاتی که بدنه اجتماعی اصلاحات به‌واسطه آن، بزرگان این جریان را به بده‌وبستان‌ها و رانت‌های مالی و سیاسی، انفعال، محافظه‌کاری و... متهم کردند و وضع موجود را تا حد زیادی ثمره تصمیمات آنها تلقی می‌کنند. فارغ از مکانیسم نهایی بستن لیست انتخاباتی که سامانه سرا برای آن پیش‌بینی شده و گذشته از چالش‌هایی که درخصوص کارکرد این سامانه وجود دارد و اصلاح‌طلبان تا این لحظه راهکاری برای آنها پیدا نکرده‌اند، اصلاح‌طلبان برای کابوس عملکرد دولت و چسبندگی به روحانی نیز هنوز به چاره مشخصی نرسیده‌اند؛ کابوسی که تاثیری مستقیم بر بدنه رای این جریان گذاشته و همین موضوع بسیاری از نیروهای سیاسی اصلاح‌طلب را حتی از ثبت‌نام و کاندیداتوری باز داشته است.
آن‌طور که محمدجواد روح، عضو شورای مرکزی حزب اتحاد ملت در این رابطه به «فرهیختگان» می‌گوید همان‌هایی که آمدند هم با هزار درخواست و نامه و من بمیرم تو بمیری و به‌واسطه خاتمی آمدند و این واقعیت نشان می‌دهد انگیزه مشارکت سیاسی حتی بین خود نیروهای حزبی از بین رفته است، چه برسد به بدنه اجتماعی! او علت اجماع نیروهای سیاسی اصلاح‌طلب برای «کنار کشیدن» را هم این‌طور توضیح می‌دهد که اگر در حال حاضر هم مانند دو سال پیش (سال 96) با سوت خاتمی دو، سه‌میلیون نفر در تهران رای می‌دادند، امروز بین اصلاح‌طلبان برای ثبت‌نام و در لیست رفتن کشت‌‌وکشتار بود، اما حالا چون می‌دانند این خبرها نیست، ترجیح می‌دهند بر سر قبر خالی گریه نکنند. در چنین شرایطی و در حالی که گروه‌های سیاسی با بیم‌ها و امیدهای فراوان، برای انتخابات اسفندماه تدارک می‌بینند با سه تن از نیروهای تاثیرگذار در محافل تصمیم‌گیری آنها به گفت‌وگو نشستیم. متن این گفت‌وگو‌ها را در ادامه می‌خوانید.
مجید متقی‌فر، سخنگوی جبهه پایداری:
اولویتمان لیست واحد است
مجید متقی‌فر، سخنگوی جبهه پایداری در گفت‌وگو با «فرهیختگان» توضیحاتی درخصوص مساله وحدت با دیگر گروه‌های جریان انقلابی، نحوه تصمیم‌گیری و تعیین لیست نهایی و معیارهای تعیین افراد ارائه کرد. مشروح این گفت‌وگو در ادامه از نظر می‌گذرد.
درباره وحدت با دیگر جریان‌های جبهه انقلاب چه مسیری طی می‌شود و در چه شرایطی هستید؟
در روزهای گذشته فرآیند و مدل وحدت خود را اعلام کردیم. گفتیم اولویت ما لیست واحد است به‌شرط رعایت چهار مرحله‌ای که بیان شد، می‌پسندیم و اولویت اول ما این است که یک لیست باشد و اگر نشد لیست مشترک بدهیم. اگر به این لیست‌ها نرسیدیم و راه دیگری نداشتیم، آنگاه ممکن است به راه دیگری برویم. لذا لیست واحد را بهتر می‌دانیم، اگر نشد لیست مشترک می‌بندیم و اگر بازهم اختلاف‌ها زیاد بود، آنگاه به وظیفه اسلامی و انقلابی خود عمل می کنیم.
شایعه‌ای مطرح شده که جبهه پایداری گفته اگر ائتلاف نیروهای انقلاب فلان تعداد از لیست را به ما بدهد، ما حضور خواهیم داشت.
دروغ است. ما اصلا در مصادیق و عدد صحبت نکردیم. سهم‌خواهی‌ها را امر خلافی می‌دانیم. ما گفتیم شاخص‌ها اعمال شود ولو از پایداری نباشد. آدم‌های لیست خوب و کارآمد باشند. ما می‌گوییم پایداری و غیرپایداری نداریم، مجلس باید به داد مردم برسد و کارآمد باشد. معتقدیم اولویت اول این است که نماینده دیندار باشد. اگر کارآمد باشد و دیندار نباشد مملکت را می‌فروشد. دیندار، متعهد و کارآمد ویژگی‌هایی هستند که هر نماینده‌ای با آنها می‌تواند آلام مردم را درک کند و برای آن راه چاره‌ای بیابد. این نظر ماست و اگر کسی هم ازجمله اصلاح‌طلبان غیر از این می‌گویند، جعل اخبار کرده‌اند.
درمورد مسائلی مانند برجام برخی همچنان به گفت‌وگوی مدت‌ها پیش یکی از اعضای جبهه پایداری استناد می‌کنند. آیا امروز هم نقد به برجام جزء معیارهای جبهه پایداری است؟
ما میان کسی که با برجام مخالف بوده با کسی که موافق آن بوده تفاوت قائلیم. موافقان برجام در نگاهی خوش‌بینانه افراد ساده‌ای هستند، بنابراین اینکه کسی نفهمد نظر رهبری درباره برجام چیست و از این گذشته این‌قدر سواد نداشته باشد به‌لحاظ حقوقی مشکلات برجام را درک کند، نماینده ضعیفی است و اگر به مجلس برود آنگاه FATF را هم تصویب می‌کند و زیر بار برجام دو و سه و چهار هم می‌رود. لذا منتقد برجام و کسی که برجام را فهمیده و رد کرده حتما برای ما اولویت دارد، چون بصیرت و فهم بیشتری دارد و به‌روز است.
ماجرای ائتلاف برای تهران است؛ در شهرستان‌ها جبهه پایداری چه برنامه‌ای مدنظر دارد؟
آنجا آتش به اختیار است، ما شاخص‌ها را داده‌ایم و گفتیم با این شاخص‌ها جلو برویم و رای‌آوری را هم ملاک قرار دهید. تاکید کرده‌ایم اگر هم گزینه پایداری در حوزه انتخابیه‌ای رای ضعیفی داشت، از گروه‌های دیگر به شرط داشتن شاخص‌ها حمایت کنید.
پس در تهران هم رای‌آوری را مدنظر دارید؟
بله، یکی از شاخص‌ها همین رای‌آوری است. البته رای‌آوری را باید در مقایسه ملاک قرار دهیم. منتها این رای‌آوری نباید به‌حدی باشد که شاخص‌های کف رعایت نشود. ناگفته نماند در تهران مقایسه فرق دارد. در تهران مدل وحدت می‌تواند روی شاخص‌ها باشد. در تهران افراد کارآمد زیادی هستند که می‌توان آنها را به مردم معرفی کرد، امکانات تبلیغ هم بیشتر از شهرستان‌هاست.
یعنی مصداق رای‌آوری را در تهران کمتر مورد توجه قرار می‌دهید؟
خیر، بحث کمتر و زیادتر نیست. همه‌چیز مقایسه می‌شود. نمی‌توان از شاخص‌ها عدول کرد. این شاخص‌ها نباید کنار رود و باید خطوط قرمز را رعایت کنند. مثلا اگر کسی را که رای‌آور است ولی آن شاخص‌ها را ندارد، اگر در لیست بگذاریم و او به مجلس برود و به برجام رای دهد، به چه دردی می‌خورد؟
امیدوارید به اینکه ائتلاف شکل بگیرد؟
مهم این است که مبانی وحدت را رعایت کنیم. مبانی وحدت اسلام است. ریشه انقلاب در اسلام است. با توجه به زنده بودن انقلاب باید به سمت مجلس انقلابی رفت. مجلس انقلابی مجلسی نیست که به معیشت فکر نکند. اگر کسی در مجلس به معیشت فکر نکند، انقلابی نیست. به معیشت و حفظ ارزش‌ها هم باید فکر کند. مردم اگر دغدغه اشتغال نداشته باشند، خیلی بیشتر در صحنه هستند. در ائتلاف دوستان خوبی هستند، ممکن است از برخی سوال داشته باشیم ولی به هر حال آنها نیروهای نظام هستند و مقابل نظام نیستند. روش‌ها باید طوری باشد که هم مطالبات رهبری و هم مطالبات مردم دیده شود. هم آرمان شهدا و هم گفتمان امام دیده شود. نمی‌توان گفتمان امام را به هر دلیلی حذف کنید و بعد بگویید خدمتگزار مردم هستیم.
به‌شخصه امکان ائتلاف با آقای قالیباف برای شما وجود دارد؟
اینها نگاه‌های عمومی نیست، شمولیت ملی این نگاه‌ها ضعیف است. ما صحبت مصادیق را نداریم و شاخص اعلام می‌کنیم و روی شاخص‌ها می‌ایستیم. هرکسی تطبیق کرد با او ائتلاف می‌کنیم.
مهدی چمران، عضو شورای ائتلاف نیروهای انقلاب:
دو سوم لیست در اختیار جوانان و بانوان
مهدی چمران، عضو شورای ائتلاف نیروهای انقلاب و رئیس اسبق شورای شهر تهران در گفت‌وگو با «فرهیختگان» پاسخگوی سوالاتی درباره نحوه فعالیت این ائتلاف، الگوی رسیدن به لیست نهایی و تعداد اعضای جوان و بانوان لیست بود. مشروح این گفت‌وگو در ادامه از نظر می‌گذرد.
یکی از سوالات این روزها درمورد تعداد اعضای جوان در فهرست‌های انتخاباتی است. در لیست نهایی ائتلاف درباره حضور جوانان چه تصمیماتی گرفته شده و چه اقداماتی مدنظر است؟
انتخاب لیست ما برعهده شخص یا گروهی نیست بلکه مجمع است که برای تهران تشکیل می‌شود و لیست را تعیین می‌کند. البته لیستی که پالایشی‌شده باشد و از کسانی که آماده همکاری با شورای ائتلاف هستند لیست داده می‌شود. این مجمع در تهران حدود هزار و 800 تا دوهزار نفره خواهد بود. ما برای آنجا پیشنهاد دادیم که تعداد زیاد و درصد بالایی را از میان جوانان انتخاب کنند، به این شکل که لیست جوانان زیر 40 سال و در کنار آن لیست بانوان را جدا می‌کنیم تا از میان آن، لیست نهایی انتخاب شود.
سقف یا کف احتمالی برای تعداد این دو گروه قرار نداده‌اید؟
حداقل گذاشتیم، اما هنوز تصمیم نهایی در این‌باره گرفته نشده است.
پیشنهادهای اصلی چه حدودی را درمورد این ارقام نشان می‌دهد؟
فرض کنید حدود 20 نفر را از جوانان و بانوان می‌توان در نظر گرفت.
نصف‌نصف هستند.
دقیقا معلوم نیست، شاید از این حدود 20 نفر که البته رقم احتمالی است، پنج، شش نفر خانم‌ها باشند و باقی جوان‌هایی که هم از آقایان در آن حضور دارند و هم از خانم‌ها.
بین خانم‌ها چهره جوان شاخصی دارید که ثبت‌نام کرده باشد؟
بله، استاد دانشگاه و جوان و تحصیلکرده با درجه دکتری داریم که کار کرده و مجرب است.
قبلا در گفت‌وگو با «فرهیختگان» توضیحاتی را ارائه کرده بودید، مجمعی که نام بردید همان مدلی است که قبلا گفتید؟ یعنی از محله‌ها شروع می‌کنید و جلو می‌آیید.
بله، از همه محلات تهران و اقشار و اصناف و احزاب هستند. هر حزبی برای خود تعدادی را معرفی می‌کند و آنجا حضور دارند. از همه هیات‌های مذهبی، اصناف و اقشار و... که البته انتخابی از سطح محله شروع می‌شود.
همان 22 قشر هستند؟
بله، پزشکان، مهندسان، کارگران، معلمان، کارمندان، ورزشکاران، هنرمندان و... هستند. از هرکدام چند نفر به‌عنوان نماینده حضور دارند و در آنجا خود شخصا انتخاب خواهند کرد. عموما با سیستم الکترونیک یا با مخلوطی از سیستم الکترونیک و انتخاب معمولی است.
قبلا در جمنا به‌خاطر دارید فقط بدنه رای خود را آوردید. به‌خاطر افزایش مشارکت گروه‌های مختلف همانند قشر خاکستری، این کار را می‌کنید؟
بله، برای افزایش مشارکت بیشتر از اقشار مختلف رای‌گیری خواهد شد. البته در این مرحله لیست‌های حداقل دوبرابر ظرفیت خواهیم داشت. مثلا برای تهران حداقل 60 نفر را انتخاب می‌کنیم و بعد به نظرسنجی عمومی می‌گذاریم. البته درمورد جوانان این بحث وجود دارد که نظرسنجی شود یا نه؟ جوانان در نظرسنجی عمومی شناخته‌شده نیستند. باید سازوکار دیگری تعیین شود، مجمع باید سایتی برای آنها در نظر بگیرد که در آن تمام رزومه خود را ارائه دهند و کسانی که می‌خواهند در مجمعع بروند و رای دهند این سایت را دیده باشند و انتخاب کنند. نهایتا اینکه در نظرسنجی نهایی احتمالا برای گزینه‌های جوان ضرایبی در نظر گرفته خواهد شد تا مشکل کمتر شناخته بودن برطرف شود. توضیح دهم علت این است که کسی جوانان را نمی‌شناسند و ممکن است در نظرسنجی نهایی عمومی مردم طبق شانس انتخاب کنند یا اصلا پاسخ ندهند و نتیجه‌ای عاید نمی‌شود یا اگر عاید شود، قابل اعتماد نیست.
اخباری شنیده شده درمورد اینکه ممکن است لیست چندقسمتی ارائه دهید، مثلا از 30 نفر، پنج نفر اقتصادی، پنج نفر اجتماعی و... هرکدام با یک سرلیست. چنین طرحی در جریان است؟
اینها مسائلی است که روی آنها فکر و بحث شده ولی به نتیجه صددرصد قطعی نرسیدیم. خیلی‌ها معتقدند نمی‌توان این کار را کرد.
تکلیف ائتلاف با گروه‌های دیگر مانند پایداری چه شد؟
جبهه پایداری هنوز به ائتلاف نپیوسته‌اند و امیدواریم بیایند. البته اخیرا خودشان اعلام کرده‌اند به‌دنبال تهیه لیست واحد هستیم و ان‌شاءالله بتوانیم با همکاری به اینجا برسیم. در این مورد هم ما امید داریم و امیدمان قطع نمی‌شود.
رئیس شورای مرکزی ستاد انتخابات شورای عالی سیاستگذاری اصلاح‌طلبان:
حضور اصلاح‌طلبان کمرنگ‌تر از دوره های قبل نیست
حسن رسولی، عضو شورای عالی سیاسگذاری اصلاح‌طلبان و رئیس شورای مرکزی ستاد انتخابات شورای عالی سیاستگذاری در گفت‌وگو با «فرهیختگان» از آخرین تحرکات سیاسی و انتخاباتی این جریان و نحوه ورود آن به انتخابات سخن گفت. متن این گفت‌وگو را از نظر می‌گذرانید.
آخرین تحولات انتخاباتی جریان اصلاح‌طلب از چه قرار است و شورای عالی سیاستگذاری تاکنون چه ترتیباتی برای انتخابات دیده است؟
جریان اصلاحات برای انسجام‌بخشی بین ظرفیت‌های خود طی سال‌های اخیر از سازوکار جبهه‌ای استفاده کرده است. اصلاح‌طلبان با این سازوکار در سه انتخابات 92، 94 و 96 به موفقیت‌های چشمگیری رسیده‌اند و اکنون در آستانه انتخابات مجلس یازدهم نیز با بهره‌گیری از نقاط‌قوت و ضعف تجربیات پیشین و آسیب‌شناسی‌های به عمل آمده در این ارتباط از مدت‌ها پیش ترکیب و ساختاری نوین را شکل داده است. در همین راستا و به‌منظور هماهنگی امور اجرایی پروژه انتخابات در سراسر کشور، برای اولین‌بار ستاد انتخابات شورای عالی سیاستگذاری جبهه اصلاح‌طلبان تشکیل شد. این ستاد دارای یک شورای مرکزی 11 نفره است که انتخاب شده و مدت‌هاست کار خود را آغاز کرده. طی روزهای اخیر نیز با پیشنهاد هیات‌رئیسه شورای عالی سیاستگذاری و با رای اعضای شورای مرکزی ستاد، بنده مسئولیت ریاست شورای مرکزی این ستاد را برعهده گرفتم. با پایان گرفتن آخرین مرحله سازماندهی و استقرار ساختار شورای عالی می‌توان اعلام کرد امروز این سامانه اجماع‌ساز آماده فعالیت است، آیین‌نامه‌ها تدوین شده و منتظر هستیم در راستای راهبردهایی که شورای عالی سیاستگذاری تعیین می‌کند و نیز نتایجی که از فرآیند بررسی صلاحیت‌ها در هیات‌های اجرایی و نظارت و نهایتا شورای نگهبان به دست می‌آید، فعالانه در انتخابات آینده مشارکت کنیم.
اعضای ستاد چه کسانی هستند؟
خیلی فرقی نمی‌کند. اجازه دهید جزئیات مشخص نشود.
آخرین وضعیت سامانه سرا به چه نحوی است؟
سامانه سرا یک تکنیک نظرسنجی برای کمک به کاندیداگزینی دموکراتیک و استفاده از نقطه‌نظرات بدنه اصلاحات است. این طرح به تصویب شورای عالی رسیده است. ستاد مرکزی مسئولیت اجرای این طرح را برعهده دارد. روز پنجشنبه گردهمایی هماهنگی هیات‌رئیسه شوراهای اصلاحات استان‌ها را داشتیم. تلاش می‌کنیم در کلانشهرها و مراکز استان‌ها این طرح به اجرا دربیاید. البته با توجه به مقتضیات هر استان تصمیم‌گیری نهایی در تمام امور مهم انتخابات از قبیل تعیین لیست به خود شورای اصلاحات استان واگذار شده است ولی تاکید داریم با اجرای هرچه گسترده‌تر طرح سرا در کشور از روش‌های قدیمی و سنتی انتخاب داوطلبان پرهیز کنیم و با تکیه بر نظرخواهی از بدنه اصلاحات تغییراتی را ایجاد کنیم که در این صورت بدنه جریان اصلاحات نقش فعال‌تری خواهد داشت.
این نظرخواهی و رای‌گیری قبل از اعلام صلاحیت نهایی توسط شورای نگهبان است؟
صلاح‌دید با شورای عالی سیاستگذاری است.
در فاصله اندک باقی‌مانده تا انتخابات هنوز این موضوع تعیین‌تکلیف نشده است؟
طبیعتا قبل از بررسی و اعلام نتیجه صلاحیت‌ها امکان اجرای آن فراهم نیست.
بعضا گمانه‌هایی مطرح می‌شود مبنی‌بر اینکه اگر اصلاح‌طلبان در برخی حوزه‌ها به میزان کافی کاندیدا نداشته باشند در آن حوزه یا لیست ندهند یا آنکه لیستی با تعداد نفرات کمتر از حد ظرفیت آن حوزه انتخابیه ببندند. ارزیابی شما از این گمانه‌ها چیست؟ ممکن است در تهران اگر بستن لیست 30 نفره مقدر نشد، چنین اتفاقی رخ دهد؟
پاسخ این سوال را باید هیات اجرایی انتخابات حوزه انتخابیه تهران، ری، اسلامشهر و شمیرانات بدهند، چراکه مرحله اول بررسی و رسیدگی به شکایات برعهده این مرجع اجرایی است که تا الان در برخورد با چهره‌های شاخص اصلاح‌طلب رفتار مناسبی را از این بخش ندیدیم. در تداوم سایر مراحل رسیدگی به صلاحیت‌ها باید ببینیم هیات نظارت استان و هیات مرکزی استان و نهایتا شورای نگهبان با ثبت‌نام‌کنندگان اصلاح‌طلب در مرحله ثبت‌نام چه برخوردی می‌کند. آنچه مربوط به راهبرد اصلی جریان اصلاحات است شرکت فعال در انتخابات است و به میزان بستری که برای ایفای نقش فراهم می‌شود، امکان گسترش کمی و کیفی فعالیت انتخاباتی اصلاح‌طلبان مهیاست. این بسترسازی همان‌طور که عرض کردم برعهده متولیان اجرایی و نظارتی انتخابات است. آنچه می‌توانم بگویم این است که در هر حوزه انتخابیه که به نسبت تعداد کرسی‌های آن حوزه در مجلس کاندیدای قابل انطباق با شاخص‌ها و معیارهای اصلاح‌طلبی داشته باشیم، حتما حضور جدی خواهیم داشت.
آخرین تصمیم برای سرلیستی فهرست اصلاح‌طلبان چه بوده است؟ شانس آقای انصاری بالاتر است یا خانم مولاوردی؟
این به من مربوط نمی‌شود. من رئیس ستاد انتخابات هستم و مسائل اجرایی با من است. هنوز وقتی به لیست نرسیدیم، درباره سرلیست نمی‌توانیم نظر دهیم.
بالاخره قله‌های لیست مشخص هستند.
اینها در صلاحیت ستاد مرکزی انتخابات نیست.
چرا حضور اصلاح‌طلبان در ثبت‌نام‌های امسال در مقایسه با انتخابات‌های پیشین تا این حد کمرنگ بود؟
از لحاظ ثبت‌نام اینچنین نیست؛ ثبت‌نام نسبتا خوب بود.
مثل همیشه بود؟
لااقل کمتر از همیشه نبود. در برخی حوزه‌های انتخابیه تعداد قابل‌توجهی از چهره‌های شاخص اصلاح‌طلب رد شدند و تعدادی از زنان و جوانان کمتر شناخته‌شده ولی پرظرفیت اصلاح‌طلب ثبت‌نام کردند.
البته صحبت فعلا درباره ثبت‌نام است و آن‌موقع اساسا رد صلاحیت موضوعیتی نداشت.
درمجموع درصورتی که کار به مرحله نهایی عبور از فیلتر شورای نگهبان برسد، می‌توان برآورد دقیق‌تری از لیست نامزدهای انتخاباتی اصلاح‌طلبان ارائه کرد، هنوز برای گمانه‌زنی در این‌باره زود است.
مطالب پیشنهادی
