• تقویم روزنامه فرهیختگان ۱۳۹۸-۰۹-۲۵ - ۰۸:۵۵
  • نظرات روزنامه فرهیختگان۰
  • 0
  • 0

مبنای تشکیل فرقان فهم خودبنیاد دین بود

واقعیت این است که مبنای تشکیل گروه «فرقان» از جنبه نظری نوعی خودبنیادی افراد و موسسان آن در فهم دین است؛ به عبارت روشن‌تر اینها متولیان رسمی تفسیر دین را که روحانیت باشد به هیچ می‌گرفتند و مبنا را فهم خود قرار می‌دادند.

به گزارش «فرهیختگان آنلاین»، محمدرضا کائینی، پژوهشگر تاریخ  طی یادداشتی در روزنامه «فرهیختگان» نوشت: واقعیت این است که مبنای تشکیل گروه «فرقان» از جنبه نظری نوعی خودبنیادی افراد و موسسان آن در فهم دین است؛ به عبارت روشن‌تر اینها متولیان رسمی تفسیر دین را که روحانیت باشد به هیچ می‌گرفتند و مبنا را فهم خود قرار می‌دادند. این رویکرد البته در تاریخ معاصر سابقه داشت و قبل از آن هم برخی گروه‌های روشنفکر و شبه‌روشنفکر به این کار دست زده بودند. منتها غلظت این مساله در فرقانی‌ها احتمالا به خاطر تجربیات شخصی اکبر گودرزی، رهبر این گروه بیشتر بود.

گودرزی قبلا، چه در قم و چه در تهران، از چند حوزه علمیه اخراج شده بود. به دلیل برخی افکار و رفتارهای غیرقابل‌توجیه او از مدارس متعدد از جمله از مدرسه آیت‌الله مجتهدی توسط شخص ایشان که از استادان ما بودند و داستان را بارها برای ما نقل کردند، اخراج شد. همین‌طور از مدرسه چهل‌ستون تهران توسط آیت‌الله سعید و از مسجد آذربایجانی‌ها معروف به مسجد ترک‌ها توسط مرحوم آیت‌الله خسروشاهی اخراج شد. این امر موجب شد او قدری کینه روحانیت سنتی و شیوه و متد متعارف فهم مسائل دینی را به دل بگیرد و به این سبب به آن رویکرد و میل اولیه در خودبنیاد بودن فهم دین روی بیاورد، چون در این زمینه چهره‌هایی مثل مهندس بازرگان و به‌طور مشخص علی شریعتی قبلا ورود کرده بودند، اینها گرایش نسبتا محسوسی به آثار و نحوه رفتار شریعتی در حوزه فهم دین داشتند.

البته در این اختلاف است که فرقانی‌ها چقدر از بن‌مایه‌ها و محتوای اندیشه شریعتی وام گرفته‌اند. برخی ربط چندانی بین این دو نمی‌بینند و برخی معتقدند که آنها شریعتی را به‌عنوان مبنا و بنیاد فکری پذیرفته بودند. در عین حال عده‌ای دیگر معتقدند اینها گرچه شریعتی را معلم ایدئولوژیک خود می‌دانستند اما پروژه او را چندگام پیش بردند و بعد از او آن پروژه را ادامه دادند، چه در قالب فرقان و چه در قالب آرمان مستضعفان که رئیس آن فضل‌الله عاشوری بود. در هر حال ریشه‌های تفکر در تاریخ معاصر وجود دارد و بخش زیادی از شکل‌گیری این مدیون بنیانگذار فرقه اکبر گودرزی بود که تجربیات شخصی و تحصیلی او به کمک آن ذهنیت اولیه آمد و نهایتا تبدیل به «فرقان» شد.

نظرات کاربران
تعداد نظرات کاربران : ۰

یادداشتهای روزنامه فرهیختگانیادداشت

رضا غلامی، عضو هیات‌علمی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی:

نگاهی نو به نو اندیشی دینی

زندگی برای یاد‌گیری است نه برای موارد دیگر:

کریم مجتهدی: ایرانی کیست؟

دوگانه‌سازی مانع از لذت بردن از بدیهیات روزمره شد؛

جریان مطالبه‌گر زندگی! اجازه دهید زندگی کنیم

درباره نقد اخیر آصف بیات به هابرماس؛

پروژه ناتمام یا بلوند سازی جهانی!

دانشگاه ملی از زاویه‌ای دیگر؛

معنا و دلالت‌های سیاسی یک ایده تهی

بایسته‌های عدالت و اخلاق؛

آنچه جماعت‌گرایان به شما نمی‌گویند

سیدمحمدرضا فقیه‌ایمانی، پژوهشگر اندیشه:

علامه طباطبایی علمدار جهاد تبیین قرآنی

سیدجواد نقوی، خبرنگار گروه ایده حکمرانی:

فاشیسم انجمنی

مرتضی تیموریان، پژوهشگر مرکز رشد دانشگاه امام صادق(ع):

اغتشاش نقش شهر و روستا در حکمرانی توسعه

علی مومنی، دانشجوی دکتری علوم ارتباطات اجتماعی دانشگاه تهران:؛

«میدان شهرت در ایران» جزئیاتی از مصرف‌کننده واقعی ارائه نمی‌دهد

سیدجواد نقوی، خبرنگار گروه اندیشه:

شخصی‌سازی سیاست: فرد غیرسیاسی در طلب توسعه و پیشرفت!

سهیلا عباس‌پور، خبرنگار گروه اندیشه:

ایران و مساله مهاجرت

سهیلا عباس‌پور، خبرنگار گروه اندیشه:

سرقفلی‌هایی به اسم فصلنامه علمی‌پژوهشی

سیدجواد نقوی، خبرنگار گروه اندیشه:

چپ‌های رهایی‌بخش همان لیبرال‌های ارتجاعی هستند

سید جواد نقوی، خبرنگار گروه اندیشه:

آنچه از استقبال رونالدو گفته نمی‌شود

رسالت بوذری، مجری برنامه مخاطب خاص:

در آغوش رفیق

طیبه محمدی‌کیاعضو هیات‌علمی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی:

اربعین یا چهلم به مثابه سازوکار جاودانه‌سازی سوگ

روایت‌نگاری دیدار با مجتهدان زن جهان تشیع

در حکمت و حکومت نهاد اجتهاد زنانه

یادداشت دکتر علی‌اکبر ولایتی درباره شهید ثقه‌الاسلام تبریزی

روحانی مبارز با استکبار و استبداد

وقایع اعتراضی فرانسه در چه چهارچوبی قابل صورت‌بندی است

طرد سیستماتیک، خشم شهری و جنبش‌های ریزومی

نکاتی درباره سیستم آموزش‌وپرورش

در تمنای تفکر

تأملی بر ارتباطات مجازی

چشم سوم

سیری کوتاه در کلاس مقدمه‌ای به فلسفه- 8 و پایانی

حقیقت ذوب می‌شود

خبرهای روزنامه فرهیختگانآخرین اخبار

خبرهای روزنامه فرهیختگانمرتبط ها