به گزارش «فرهیختگان آنلاین»، «پای خاطرات یک پورناستار آمریکایی بنشینید!» شاید همین یک جمله برای معرفی مستند «ایکسونامی» که ماحصل تلاش دو ساله محسن آقایی و همکارانش است، کافی باشد. مستندی که در اصل به چگونگی پیدایش انقلاب جنسی و ترویج بیبندوباری در جامعه آمریکای امروز از زبان میشله مارن، بازیگر فیلمهای غیراخلاقی میپردازد. شاید تا اینجای کار ساخته موسسه هنری آوش یک مساله طبیعی باشد که تنها به زندگی یکی از بازیگران زن آمریکا پرداخته، اما موضوع اینجاست که دستاندرکاران ایکسونامی از فردی در خلل این اثر نام بردند که نزدیک به 70 سال پیش منشأ انقلاب جنسی در آمریکا و در گستره بزرگتر دنیا شد، آلفرد کینزی، حشرهشناسی که با انتشار دو کتاب که به گزارشهای کینزی مشهور است، آنچنان پایههای ناهنجاریها را در حوزه جنسی در جامعه آمریکا به لرزه انداخت که در کمتر از یک سده ناهنجاریهای اخلاقی به هنجاریهای عمومی تبدیل شدند، البته این تنها محصول سیاه تحقیقات کنیزی که روی حدود هزار و 500 زن و مرد در حوزه رفتارهای جنسی صورت گرفته، نیست بلکه تنها دو دهه بعد از انتشار دو اثر کینزی جامعه پزشکی آمریکا با بیماریهای ناشناختهای روبهرو شد که معروفترین آن «ایدز» است. درحقیقت این حشرهشناس با انتخاب جامعه آماری اشتباه برای انجام تحقیقاتش، ماحصل تحقیقات خود را منتشر کرد، چراکه او برای این کار متجاوزان، همجنسگرایان و... را انتخاب کرد و بعد تلاش کرد اینگونه به جامعه القا کند که هر کس اختیار بدن خود را دارد و هیچکس نباید مانع انسانها در رسیدن به لذتهای شهوانی شود.
کینزی و دیدگاه مدافعان سنت نسبت به رفتارهای جنسی
کینزی در بخشی از کتاب «رفتارهای جنسی در مردان» که آخرین بار سال 1998 منتشر شده و جزء اولین آثار او به شمار میرود، اینگونه آورده است: «فرهنگهایی در جهان هستند که راحتتر مسائل جنسی را بهعنوان فیزیولوژی طبیعی بدن انسان میپذیرند، درحالی که در کنار آن، آداب و رسوم و تابوهایی که در این حوزه وجود دارد هنوز باقی است. واکنشهای جنسی شامل تغییرات احساسی است که قالب شدیدتری از دیگر انواع فعالیتهای فیزیولوژیکی بدن انسان است. این احتمال وجود دارد که ارتباط نزدیک روابط جنسی، ارزشهای مذهبی، آداب و رسوم و سنتها در بیشتر تمدنهای جهان اساسا با مفهوم احساسی رفتارهای جنسی مرتبط باشد. فعالیتهای جنسی علاوهبر اینکه افراد را بهطور مستقیم تحتتاثیر قرار میدهد، به سازمانهای اجتماعی هم آسیب وارد میکند. مدافعان سنت غالبا بر این باورند که تعاریف کافی برای بیان منافع اجتماعی در رفتارهای جنسی در افراد وجود دارد.»
پژوهشگر ایکسونامی: معتبر جلوه دادن آثار کینزی در کشور کار اشتباهی است
محسن آقایی، پژوهشگر ایکسونامی در گفتوگو با «فرهیختگان» میگوید: «قطعا امروز پژوهشهای جدیدی صورت گرفته است، اما هنوز به دو اثر کینزی در آثار تازه منتشرشده، ارجاعاتی داده میشود. اما در این بین باید به این مساله اشاره کنم که هنوز موسسه کینزی فعال بوده و بهعنوان یکی از بازوهای مشورتی سازمان ملل به شمار میرود که اقدام به برگزاری پنلهای تخصصی کرده و نمایندگان کشورهای مختلف نیز در آن شرکت میکنند.» او ادامه میدهد: «طبیعتا نتوانستیم همه مسائلی را که درباره کینزی وجود دارد در مستند ایکسونامی نشان دهیم و دلیلش هم محدودیت زمانی بوده است، چراکه تا امروز سه کتاب 300 صفحهای درباره این فرد نوشته شده که پرداختن به آن نیازمند زمان زیادی بوده است.»
این پژوهشگر میافزاید: «گزارشهای کینزی با توجه به جامعه آماری اشتباه، گزارشهای غلط و اغراقآمیزی بوده است، اما نمیتوان درباره واقعیت آن روز جامعه آمریکا اظهارنظری کرد؛ چراکه اصلا اطلاعاتی از آن دوران در دست نیست و حتی به راحتی نمیتوان به این اطلاعات دسترسی پیدا کرد، اما آنچه مسلم است اینکه حقیقت جاری در جامعه آن روز آمریکا از آنچه کینزی در گزارشهای ارائه کرده، به مراتب بهتر بوده است.»
آقایی با مقایسه وضعیت فعلی ایران و آمریکا تصریح میکند: «قطعا زمانی که کینزی دست به انجام تحقیقاتش زد، دسترسی عامه جامعه به مطالب مبتذل و پورنوگرافی به اندازه امروز نبوده است، اما امروزه به راحتی در جامعه ما میتوان به این مطالب دسترسی پیدا کرد، هرچند قطعا در کشورمان مردم در حوزه ارتباط با جنس مخالف مقیدتر از آمریکاییها هستند، اما نمیتوان حجم بالای مطالب مبتذل را کتمان کرد.»
او میگوید: «متاسفانه امروزه به آثار کینزی بهعنوان یک منبع علمی و معتبر نگاه میشود و حتی در جامعه ما مورد تبلیغ قرار میگیرد، هرچند نمیتوان بهطور قطعی گفت کدام بخش از کتابهای این فرد در کلاسها و در کل جامعه ما تبلیغ شده، اما با توجه به اینکه تحقیقات صورتگرفته از سوی کینزی اشتباه بوده و حتی خود او حاضر نشده بار دیگر آزمایشهای خود را روی جامعه آماری 400 نفری انجام دهد، قطعا معتبر کردن این کتاب در جامعه کار اشتباهی است.»
مسئولان وزارت بهداشت گفتند در مستندتان به سند 2030 طعنه زدهاید!
هفته گذشته جمعی از مسئولان موسسه هنری آوش دیداری را با مسئولان وزارت بهداشت داشتند، دیداری که در آن مسئولان این وزارتخانه روی خوشی به دستاندرکاران این مستند آن هم به خاطر پرداختن به کینزی نشان ندادند! حامد جلالیکاشانی، معاون گروه فرهنگی و هنری آوش درباره این جلسه به «فرهیختگان» با تاکید بر اینکه کینزی پدر سکسولوژی محسوب میشود و به تبع آن کتابهایش نیز رفرنس است، میگوید: «در جلسهای که با مسئولان وزارت بهداشت در ارتباط با این مستند داشتیم، یکی از خانمهای حاضر در جلسه که تخصصش سکسولوژی بود، عنوان کرد که آثار کینزی رفرنس کتابهای درسی ما به شمار میرود و شما در این مستند این رشته دانشگاهی را زیر سوال بردهاید.»
او با تاکید بر اینکه اصلا رشته سکسولوژی مبنای علمی ندارد، تصریح میکند: «در این جلسه مددکار اجتماعی نیز حضور داشت و خطاب به ما گفته بود که شما تلاش کردهاید در این مستند به سند 2030 طعنه بزنید، البته در جواب او گفتم ما بهطور کلی آموزش جنسی به کودکان را نفی میکنیم، اما زمانی که بحث در این جلسه بالا گرفت، مسئولان به ما گفتند تشریف ببرید! و تنها حاضر شدند در آینده مستند را برای مسئولان به نمایش بگذارند، البته آن هم به این دلیل که به گفته خودشان ما برای این مستند زحمت کشیده بودیم.»
معاون گروه فرهنگی و هنری آوش تصریح میکند: «تحصیلات دانشگاهیام پزشکی است و باید بگویم تمام رفرنسهای ما مربوط به منابع خارجی است و اینگونه نیست که از تالیفهای داخل استفاده کنیم. از سوی دیگر باید به این مساله نیز اشاره کنم که امروزه خطی از سوی روانشناسان و سکسولوژیستها در کشورمان دنبال میشود تا ناهنجاریهای جنسی را طبیعی جلوه دهند و قطعا اگر مردم از مرز احساس گناه برای ناهنجاریها عبور کنند، باید بگوییم ما نیز به انقلاب جنسی خواهیم رسید.»
تلاشهای خبرنگار «فرهیختگان» برای مصاحبه با مسئولان وزارت بهداشت در این زمینه به نتیجه نرسید، اما نمیتوان این مساله را کتمان کرد که استفاده از منابع مرجع حتی اگر سدههای طولانی از آن گذشته باشد نیز امری طبیعی در تالیف آثار جدید محسوب میشود و دو کتاب آلفر کینزی از این امر مستثنی نیستند؛ چراکه این فرد پدر علم سکسولوژی در دنیا شناخته میشود و با توجه به عمر کوتاه این رشته که هنوز به صد سال نرسیده، نمیتوان انتظار داشت دیگر نامی از کتابهای کینزی در رشتههای مرتبط از سوی وی نباشد، اما نکته قابلتامل اینجاست که وقتی سراغ پنج روانشناس، روانپزشک و حتی سکسولوژیست رفتیم، اکثر آنها تایید کردند منابع استفادهشده در این رشتههای دانشگاهی همگی جزء منابع خارجی هستند، اما تدریس رشتههای کینزی را در دانشگاههای علوم پزشکی کشور نه تایید و نه تکذیب کردند!
منابع غربی، مرجع دروس دانشگاهی در حوزه مسائل جنسی است
علی ناظریآستانه، روانشناس در گفتوگو با «فرهیختگان» با تاکید بر اینکه کتابی به صورت جداگانه برای رشتههای روانشناسی و روانپزشکی وجود ندارد، میگوید: «در جلساتی که اساتید برای دانشجویان برگزار میکنند، از رفرنسهای موجود استفاده میشود؛ چراکه ما هیچ کتاب تالیفیای در ارتباط با مشکلات جنسی نداریم و طبیعی است که سرفصلهای آمده در کتابهای رفرنس بهعنوان منابع درسی استفاده شود.»
صابری، کارشناس مسائل جنسی، یکی دیگر از کارشناسانی بود که برای اطلاع از تدریس یا عدم تدریس کتابهای کینزی سراغش رفتیم. او میگوید: «اطلاعی در این زمینه ندارم و اصلا نمیدانم چه آثاری در این زمینه در دانشگاهها تدریس میشود.» نکته جالب اینجاست که او کارشناس مسائل جنسی است، اما از منابع درسی دانشگاهی هیچ اطلاعی ندارد. بهرامی، استاد گروه روانشناسی نیز تنها به گفتن این جمله بسنده کرد: «با روزنامهها مصاحبه نمیکنم.» همچنین آمنه ستارهفروزان یکی از روانپزشکان در این خصوص گفت: «آلفرد کینزی را میشناسم، اما از تدریس آثارش در دانشگاهها هیچ اطلاعی ندارم.»
یکی از اساتید که ترجیح داد نامی از او در این گزارش برده نشود، میگوید: «در حوزه مسائل جنسی هیچ کتاب تالیفی در کشور نداریم و بهطور کلی باید گفت منابع تدریسشده در دانشگاههای ما، منابع غربی هستند که قطعا با توجه به فرهنگ و شرایط جامعه خودشان نوشته شدهاند.»
او ادامه میدهد: «نهتنها آثار غربیها در حوزه مسائل جنسی برای جامعه ما مفید نیست بلکه گاها زیانآور است، با این حال ما نتوانستهایم منابع آموزشی موردنیازمان را در رشتههای مرتبط تولید کنیم و این مساله قابلقبولی نیست.»
* نویسنده: زهرا رمضانی، روزنامهنگار