به گزارش «فرهیختگان آنلاین»، «خبرنامه دانشجویان ایران»  نوشت: آموزش و پژوهش دو بال اصلی نظام آموزشی عالی هر کشوری است، دوبالی که تکمیل کننده هم هستند و اگر به درستی سیاستگذاری شود یک اکوسیستم آوانگارد دانشگاهی در بر خواهد داشت. در این بین پژوهش در نظام آموزش عالی نقش تعیین کننده دارد، پژوهش پایه تحقیقات، فن آوری و نوآوری است و به همین دانشگاه ها و مراکز بزرگ تحقیقاتی هزینه های زیادی را برای این حوزه در نظر می گیرند. دانشگاه های ایران به دلایل مختلف از جمله تغییر نسل و مفهوم دانشگاه چند سالی است به این مقوله «ضریب» داده اند و بر اساس همین تغییر مراکز پژوهشی تحت عنوان های پژوهشکده و پژوهشگاه زیر نظر وزارت علوم تاسیس شده اند؛ به همین بهانه در سلسله گزارش هایی سعی داریم عملکرد این پژوهشکده ها را مورد بررسی قرار دهیم. بر اساس آمارهای وزازرت علوم، این وزارتخانه 5 پژوهشکده و 18 پژوهشگاه دارد. داده های استخراج شده در این گزارش ها براساس گزارش های عملکردی این پژوهشکده ها است.

2-  پژوهشگاه صنعت نفت

پژوهشگاه صنعت نفت در آغاز با نام «اداره توسعه تحقیقات شرکت ملی نفت ایران» در سال 1338 تاسیس شد و هدف اولیه آن، تحقیق و پژوهش در زمینه کاربرد مواد نفتی بود. بعد از پیروزی انقلاب اسلامی، نام این سازمان به «مرکز پژوهش و خدمات علمی» تغییر یافت و به توسعه فعالیت‏ها در راستای اهداف موردنظر پرداخت. در سال 1368، این مرکز، طبق موافقت‏نامه اصولی شورای گسترش وزارت فرهنگ و آموزش عالی، «پژوهشگاه صنعت نفت» نام گرفت و با هدف انجام تحقیقات بنیادی، کاربردی و توسعه‏ای، به فعالیت‏های خود ادامه داد. بر اساس ادعاها، راهبرد پژوهشگاه صنعت نفت، ایجاد ارزش افزوده از راه تولید و تجاری‏سازی فناوری با رویکرد اصل انجام پژوهش برای توسعه و داخلی‌سازی فناوری‏های جدید است. فعالیت‏های پژوهشگاه در سه مجموعه «پردیس پژوهش و توسعه صنایع بالادستی نفت»، «پردیس پژوهش و توسعه صنایع پایین‏دستی نفت» و «پردیس پژوهش و توسعه انرژی و محیط زیست» انجام می‏شود.

* پژوهشگاه در یک نگاه

* وضعیت پذیرش
بر اساس گفته ها، این پژوهشگاه به صورت دوره های پژوهش محور دانشجو جذب می کند، البته به گفته رئیس این دانشگاه این پژوهشکده طی دوسال گذشته با ممنوعیت جذب دانشجو در مقطع دکتری روبرو شده است. او گفته است: ما در بررسی‌های خود به این نتیجه رسیدیم که با توقف جذب دانشجویان دکتری در این پژوهشگاه، فرصت مطالعاتی برای دانشجویان کارشناسی ارشد و دکتری دانشگاه‌های کشور در این پژوهشگاه را فراهم کنیم. با این تصمیم‌گیری زمینه‌ای فراهم شده است تا دانشجویان تحصیلات تکمیلی رساله‌های خود را با استفاده از امکانات آزمایشگاهی در این پژوهشگاه اجرایی کنند.

* رتبه‌ پژوهشگاه صنعت نفت
این پژوهشکده در رتبه بندی پایگاه های علمی حایز رتبه هفتم می باشد که طی سال های گذشته با افتی روبرو شده است.

*  مقالات داخلی پژوهشگاه صنعت نفت
پژوهشگاه صنعت نفت تاکنون 1838 مقاله در همایشها و نشریات داخلی منتشر نموده است. که از این تعداد 152 مقاله ژورنالی و 1686 مقاله کنفرانسی می باشد. نمودار مقابل تعداد سالانه مقالات پژوهشگاه صنعت نفت را به تفکیک مقالات ژورنالی و کنفرانسی نمایش می دهد.

* همکاران استراتژیک
بر اساس تحلیل داده های هم پژوهشی مقالات منتشر شده توسط پژوهشگاه صنعت نفت در کنفرانسها و نشریات داخلی، تاکنون این مرکز 1100 مقاله مشترک با 126 مرکز علمی داشته است.
تمام مقالات نمایه شده در پایگاه سیویلیکا تجزیه و تحلیل شده و پس از اختصاص نویسندگان مقالات به مراکز دانشگاهی و پژوهشی، ارتباط بین نویسندگان مقالات تحلیل می شود.

* رئیس دانشگاه و حاشیه ها
اما در کنار عملکرد علمی این پژوهشکده، رئیس آن است؛ جعفر توفیقی وزیر علوم دوره سیدمحمد خاتمی رئیس فعلی این پژوهشگاه است، او در سال 96 و با حکم بیژن زنگنه به عنوان مسئول این پژوهشگاه منصوب شد؛ فردی که بررسی کارنامه او اطلاعات قابل توجهی را خارج از محیط علمی در اختیار قرار میدهد. در اصل او یک چهره سیاسی در فضای عمومی کشور شناخته می شود، توفیقی در فاصله سال‌های ۱۳۸۲ تا ۱۳۸۴ در دولت هشتم، برای مدت دو سال وزیر علوم بود، همچنین در آغاز کار دولت حسن روحانی، بمدت 67 روز، سرپرستی این وزارت خانه را بر عهده داشت.

او نگاه های قابل تاملی درباره فضای جنبش دانشجویی دارد، او در گفتگویی با روزنامه اصلاح طلب اعتماد می گوید در سال‌های 84 تا 92 شیوه مدیریت دانشگاه‌های کشور انقباضی بوده و همین موضوع سبب شده است تا فضا برای فعالیت دانشجویی قشری خاص فراهم شده و این فعالیت‌ها مسیر و جریانی خاص را دنبال کنند اما با روی کار آمدن دولت یازدهم این انحصار شکسته شده است.(بیشتر بخوانید)

البته او نیز یکی از افرادی است که در ماجرای بورسیه ها مواضع قابل توجهی دارد، او در همایشی درباره حکم دیوان عدالت اداری پیرامون این پرونده گفته است: "به استناد اساس‌نامه و سایر مبانی حقوقی، اساسا برداشت نادرستی از رای دیوان انجام شده، چراکه کارکنان پژوهشگاه صنعت نفت به عنوان کارکنان شرکت ملی محسوب می‌شوند و به این مجموعه مامور هستند از این رو این افراد تابع مقررات استخدامی شرکت ملی نفت هستند؛ از سوی دیگر دیوان عدالت اداری هیچ‌گاه مدعی نشده است که پژوهشگاه صنعت نفت باید تابع مقررات استخدامی وزارت علوم باشد".

البته حاشیه های توفیقی به اینجا ختم نمی شود، او در26 خرداد سال 88 به عنوان رئیس ستاد دانشگاهیان میرحسین موسوی اقدام به سخنرانی می کند و می گوید: "از هر جنبه‌ای که نگاه می‌کنیم ابعاد این موضوع تأسف و تألم بیشتری را نشان می‌دهد؛ رأی شخصیت باتقوا و مدیر مثل میر حسین موسوی را بگیرند و به اسم کسانی بنویسند که انقلابیون و مدیران چندروزه هستند."

از نکات قابل توجه ریاست توفیقی، حضور همزمان وی در دانشگاه غیرانتفاعی مهر البزر به عنوان هیات امنای این دانشگاه است که می تواند قابل توجه باشد.