دفاع از گاف‌های شیرین «ستایش»

به گزارش «فرهیختگان آنلاین»، فته بودند ساعت 11 نشست خبری سری سوم سریال ستایش در سالن مذاکرات مرکز همایش‌های صداوسیما برگزار می‌شود. با توجه به این نکته که 15 دقیقه به مراسم زودتر هم رسیدیم قابل تصور است که تاخیر 50 دقیقه‌ای در ورود عوامل یعنی چه؟ ساعت 11:30 بود که چند نفر آمدند و برخی از اسامی را که روی میز گذاشته بودند و قرار بود بازیگرانش پشت نام‌هایشان بنشینند را برداشتند و بردند. برای صحبت با مردم از طریق 162 و از جمع بازیگران فقط قربان نجفی و مهدی میامی حضور داشتند. ظاهرا داریوش ارجمند گفته بود هر روز با مردم صحبت می‌کند و جنس حرف‌های آنها را می‌شناسد. بالاخره در‌حالی‌که بین خبرنگاران زمزمه‌های رفتن از نشست به گوش می‌رسید و ساعت هم 11:50 را نشان می‌داد، داریوش ارجمند، سعید سلطانی، آرمان زرین‌کوب، قربان نجفی و مهدی میامی همراه با امید علیمردانی وارد سالن شدند. نکته مهم این نشست عدم حضور بازیگران زن این سریال بود، در‌حالی‌که فقط نرگس محمدی خارج از ایران بود.

در ابتدای این نشست سعید سلطانی، کارگردان سریال ستایش در پاسخ به سوالی درباره شخصیت منفعل محمد (پسر ستایش) گفت: «این شخصیت در فصل 3 پیوند‌دهنده فردوس با ستایش بوده است و این جریان منفعل بودن فردوس را تمام کرده و با وجود نوه خود اسباب انعطاف ستایش را در گذر از همه این درگیری در پیش داشته و و‌جود محمد، نقشی اساسی‌ داشته است.»

وی درباره تیتراژ پایانی که دستمایه طنز و شوخی در فضای مجازی قرار گرفته است، گفت که پتانسیلی برای جذب مخاطب بوده و محتوای ترانه با صدای شهاب مظفری، بیننده را با سریال درگیر کرده و این تضادی با مضمون سریال نداشته است. باید با موسیقی فیلم شوخی شود. شعر و موسیقی باید متناسب با سریال باشد و این اصل است، اما قبل از آن باید شعر شنیده شود و به‌نظرم تناسب و درگیری لازم وجود داشت.

سلطانی درخصوص بازخورد صحنه‌ها و رفتارهای خشونت‌آمیز در سریال ستایش گفت: «سیاه‌نمایی و نکات مثبت و منفی تمایز بسیاری دارد و با همه روایات داستان از آدم‌های سیاه و روشن نتیجه‌ای از بخشندگی، ایثار و گذشت بوده است. ما هم مخالف انتقال مفهوم بد در سریالیم و ستایش رنگ و بویی از بخشش واقعی بوده و صرفا سیاه‌نمایی نبوده و مسیری از صاحب‌اختیاری آدم‌ها را نشان داده است و من خود منتقد نشان دادن بدی‌ها هستم.

ما به‌دنبال اجرای موثر و قابل باوریم و با توجه به طیف وسیعی از مخاطبان این سریال توجه داشته‌ایم که نکات خشونت‌آمیزی در آن نباشد و سازمان صداوسیما هم نظارت اصولی بر این روند داشته است.»

‏سلطانی در پاسخ به «فرهیختگان» و درباره انتقادهای مطرح شده نسبت به گاف‌های سریال ستایش 3 تاکید کرد: «بخش‌هایی از این حاشیه‌ها مربوط به گاف‌هایی است که در سریال دیده می‌شوند و این تصاویر نتیجه ادیت‌ها و اصلاحیه‌های پخش سیما بوده است و من قبول دارم که این حاشیه‌ها وجود داشته است، اما با این تفاسیر از مردم به‌خاطر کمبودها عذرخواهی می‌کنم.»

وی افزود: «این گاف‌ها اتفاقا شیرین است؛ بخشی از این مجموعه وجوهی دارد که مورد بی‌مهری قرار گرفته است. مجرد نشان دادن شخصیت‌های سریال بارها مورد انتقاد قرار گرفته است. ستایش حاصل تلاش و حوصله عوامل بوده است و برای تعریف آن در سه فصل دلیل داشته‌ایم.»

داریوش ارجمند، بازیگر سریال ستایش که دقایق ابتدایی را سکوت کرده بود در پاسخ به سوالی درباره بیمه پرتقال‌ها و عدم اشاره به آن عصبانی شد و گفت: «مطرح شدن بیمه در سریال جایی برای دیالوگ نداشت. مردم خودشان می‌دانند هر چیزی بیمه دارد و اگر مشکل حل می‌شود یک دفتر بیمه را به شما معرفی کنم. چرا به بیمه لنج در توفان ‌گیر داده‌اید؟»

داریوش ارجمند در ادامه و با زیادشدن انتقادات خبرنگاران تاکید کرد: «کار خود را انجام داده‌ام و هرکس هرچیزی می‌خواهد بگوید اهمیتی ندارد! برای فهمیدن سریال ستایش و حشمت فردوس باید فصل‌ها را از اول ببینید. قضیه این داستان کاملا ناموسی است که با دیدن دختر آقای نادری در خانه‌اش آغاز می‌شود. باور این قضیه سخت است و این دیدگاه فردوس و تجارب آن از جامعه است و نمی‌تواند ازدواج طاهر را قبول کند. این سریال چیزهایی را به یاد مردم آورده است که مردم فراموش کرده‌اند. حشمت سبک زندگی را برای مردم عوض کرده است. من با مردم زیاد حرف زده‌ و در خیابان‌ها ارتباط گرفته‌ام.»

ارجمند گفت: «محمد شخصیت منفعلی نبود و داستان را شکل داده است و این درام است. انسان‌ها در حال رشدند و آدم‌ها مدام تغییر می‌کنند و دنیا هم در‌حال گذر است و ستایش و شخصیت‌های دیگر هم در‌حال تغییر بوده‌اند. احترام به بزرگ‌تر بخشی از شخصیت محمد است که به‌خوبی عمل کرد. سبک زندگی در این سریال محور اصلی است. من با همه نویسندگان سینما کار کرده‌ام و معتقدم سعیدمطلبی در نوشتن دیالوگ‌ها حکیمانه عمل کرده است. متن مطلبی سراسر حکمت است و اغراقی در سریال وجود ندارد.»

سعید سلطانی در انتها و در پاسخ به سوالی درباره ساخت فصل چهارم ستایش، گفت: «فاصله گرفتن ستایش با خانواده حشمت، مستلزم توجه به فصول گذشته است و لایه‌به‌لایه گفتن داستان شاید منجر به حاشیه در این سریال شده باشد، اما لایه‌های محتوایی آن به هم مربوط است. در فصل سوم داستان به شکل قابل قبولی شخصیت‌ها به نتیجه رسیدند و اگر فصل چهارمی در پیش باشد نیاز به همفکری داریم و باید شخصیت‌ها کنار هم قرار گیرند.»
نشست خبری ستایش نزدیک به 70 دقیقه طول کشید، اما به‌نظر می‌رسید بیشتر مجالی بود برای تعریف عوامل سریال از خودشان. به‌جز سعید سلطانی که چندین‌بار بابت کاستی‌ها عذرخواهی کرد، بقیه حاضران و به‌طور خاص داریوش ارجمند و تهیه‌کننده اعتقادی به وجود ضعف‌های این سریال نداشتند.

* نویسنده: سیدمهدی موسوی‌تبار،   روزنامه‌نگار