اطلاعیه منتشرشده این سازمان در این خصوص تصریح می‌کند: «براساس مصوبه شورای‌عالی انقلاب فرهنگی تا پنج درصد مازاد بر ظرفیت دانشگاه‌های مناطق سیل‌زده به داوطلبان آسیب‌دیده همان استان‌ها که آسیب مستقیم جانی و مالی دیده‌اند، اختصاص خواهد یافت. جزئیات این ظرفیت‌ها در دفترچه شماره 2 آزمون سراسری که در مردادماه منتشر می‌شود، درج خواهد شد.»؛ با توجه به جمله آخر این اطلاعیه، باید عنوان کرد که گویی هنوز مسئولان امر درخصوص نحوه تخصیص سهمیه به داوطلبان مناطق سیل‌زده به جمع‌بندی نرسیده‌اند و می‌خواهند با موکول کردن جزئیات این ظرفیت‌ها به مردادماه برای خود فرصت بخرند؛ چراکه قطعا درصورت تعیین‌تکلیف وضعیت اختصاص این سهمیه، دیگر نیازی نبود داوطلبان تا بعد از برگزاری آزمون منتظر بمانند، درحالی که قطعا این کار به ضرر این دسته از داوطلبان خواهد بود و گویی آنها باید تا ارائه نتایج اولیه کنکور منتظر چگونگی تخصیص این سهمیه بمانند.

  کنکور 98 و حاشیه‌هایی که پایان ندارد

درست است کنکور همیشه با حواشی روبه‌رو بوده و خواهد بود؛ اما حاشیه‌های آزمون‌های امسال از همان روزهای پایانی فروردین 98 که مردم برخی استان‌های کشور با سیل دست و پنجه نرم می‌کردند، شروع شد. 24 فروردین‌ماه بود که سازمان سنجش کشور جلسه فوق‌العاده‌ای با توجه به درگیر شدن چند استان کشور با سیل در ارتباط با برگزاری آزمون‌های سال جاری برگزار کرد، هرچند در اولین اطلاعیه منتشرشده از سوی این سازمان بر عدم‌تغییر زمان برگزاری کنکور سراسری 98 تاکید ویژه شده بود، اما در کمتر از یک ماه رسانه‌ها از احتمال تعویق زمان برگزاری این آزمون صحبت به میان آوردند تا جایی که حمیدرضا حاجی‌بابایی، رئیس فراکسیون فرهنگیان مجلس در گفت‌وگو با مهر از بررسی تقاضای تاخیر در برگزاری کنکور در مجلس خبر داد.

با این حال در این بازه زمانی بارها سازمان سنجش به عدم‌تعویق زمان این کنکور تاکید کرده بود و حتی خود مجلسی‌ها ازجمله میرحمایت میرزاده نیز از عدم‌طرح بحث تعویق زمان کنکور در مجلس سخن گفتند، اما درمقابل هم برخی مسئولان مانند محمد بطحایی که آن روزها سکان وزارت آموزش‌وپرورش را در دست داشت، از تهیه طرح دو فوریتی تعویق کنکور و ارائه آن در مجلس سخن می‌گفتند. طرحی که قرار بود برگزاری کنکور را سه ماه به تعویق بیندازد، اما تا امروز به تصویب نرسیده است.

درمقابل خبرهای مربوط به تعویق زمان برگزاری کنکور، مسئولان مربوطه در دومین‌ماه از سال 98 از اختصاص سهمیه به داوطلبان مناطق سیل‌زده خبر دادند؛ مساله‌ای که اولین‌بار 10 اردیبهشت‌ماه و از سوی وزیر وقت آموزش‌وپرورش مطرح شد. به گفته او در آزمون سراسری 98 سهمیه‌ای برای داوطلبان مناطق سیل‌زده در نظر گرفته می‌شود که این سهمیه نیز قرار است همانند سهمیه اختصاص داده‌شده به داوطلبان کرمانشاهی اعمال شود؛ البته از همان روز تا امروز درباره چگونگی تعیین این سهمیه حرف و حدیث‌های زیادی مطرح شده که عدم‌پاسخگویی شفاف به آن باعث شده هر بار بر سوالات بی‌پاسخ در این زمینه افزوده شود.

بالاخره بعد از گذشت هفت روز از خردادماه شورای‌عالی انقلاب فرهنگی به‌عنوان یکی از مراجع تصمیم‌گیر در حوزه آموزش عالی پنج درصد از سهمیه مازاد بر ظرفیت کنکور را به مناطقی که به صورت مستقیم درگیر سیل شده‌اند، اختصاص داد؛ براساس مصوبه این شورا این درصد، سهمیه افرادی را که به‌طور عمومی در آزمون ورودی دانشگاه‌ها شرکت می‌کنند، تحت‌تاثیر قرار نخواهد داد؛ اما بعد از گذشت یک ماه از این مصوبه هنوز جزئیات دقیق این مصوبه منتشر نشده و حتی اطلاعیه روز گذشته سازمان سنجش نیز نتوانست ابهامات موجود در این زمینه را برطرف کند.

  ادله داوطلبان و سازمان سنجش برای تعویق و عدم‌تعویق کنکور چیست؟

البته داوطلبان مناطق سیل‌زده نیز در این مدت بیکار ننشستند و اعتراض خود را که عمدتا نسبت به عدم‌تغییر زمان برگزاری کنکور بود، به اشکال مختلف نشان دادند. این دسته از داوطلبان معتقدند تعیین سهمیه نمی‌تواند دردی از آنها دوا کند و دلایلی ازجمله از بین رفتن زیرساخت‌ها، در دسترس نبودن شرایط مطالعه و از همه مهم‌تر کتب درسی به‌ویژه کتاب‌های نظام قدیم در شرایط فعلی استان‌هایشان را به‌عنوان دلایل مخالفت با برگزاری کنکور در تیرماه مطرح می‌کردند. در کنار این مساله نامتوازن بودن خسارت سیل و به‌تبع یکسان نبودن شرایط برای داوطلبان این مناطق از دیگر مسائل مطرح‌شده از سوی آنها بوده و به اعتقادشان این عدم‌توازن باعث می‌شود حتی سهمیه پنج درصدی نیز نتواند گره مشکل آنها را باز کند؛ چراکه به اعتقاد آنها با توجه به عدم‌وجود بانک اطلاعاتی در سازمان سنجش، این سازمان نمی‌تواند سهمیه اختصاص‌یافته را به‌طور صحیح میان داوطلبان این مناطق توزیع کند.

هرچند داوطلبان در تمام این مدت حرف‌شان را به گوش مسئولان رساندند، اما نکته اینجاست که مسئولان آموزش عالی نیز بارها از چرایی عدم‌تعویق کنکور سخن به میان آوردند که عمده‌ترین آن طولانی بودن فرآیند کنکور سراسری است. درحقیقت از آنجا که از زمان برگزاری آزمون تا اعلام نتایج اولیه کنکور سراسری، یک ماه زمان لازم است و در مرحله بعد برای انتخاب‌رشته از سوی داوطلبان هم به زمان نیاز است و تازه بعد از این مرحله نتایج نهایی کنکور سراسری مشخص و داوطلبان پذیرفته‌شده باید برای ثبت‌نام به دانشگاه‌ها مراجعه کنند، قطعا ایجاد اخلال در این بازه زمانی نه‌تنها باعث سردرگمی داوطلبی که جزء مناطق سیل‌زده نیست، می‌شود بلکه تقویم آموزشی کل دانشگاه‌های کشور را نیز دستخوش تغییر می‌کند.

یکی دیگر از نکات قابل‌تامل درباره کنکور سراسری آن است که اگر نگاهی به جمعیت داوطلبان شرکت‌کننده در کنکور 98 داشته باشیم که بیش از یک میلیون و هفت هزار نفر را شامل می‌شود، تنها 200 تا 250 هزارنفر از آنها جزء مناطق سیل‌زده هستند؛ یعنی یک‌چهارم داوطلبان خواهان تغییر زمان برگزاری کنکور سراسری هستند و با توجه به استدلال‌های مطرح‌شده از سوی سازمان سنجش کشور به نظر نمی‌رسد که تعویق زمان برگزاری کنکور راهکار مناسبی باشد.

  اختصاص سهمیه‌ای پر از ابهام برای داوطلبان مناطق سیل‌زده!

در کنار همه این اما و اگرها، مساله اصلی درباره کنکور 98 این است که داوطلبان انتظار داشتند وضعیت نحوه اختصاص سهمیه پنج درصدی به مناطق سیل‌زده تا امروز تعیین‌تکلیف می‌شد، موضوعی که نه‌تنها محقق نشده بلکه با توجه به اطلاعیه سازمان سنجش مبنی‌بر انتشار جزئیات این سهمیه در دفترچه شماره 2 آزمون سراسری و در مردادماه باعث ایجاد ابهامات تازه‌ای نیز شده است که حتما اصلی‌ترین سوال 1- درباره نحوه تعیین این پنج درصد است؛ یعنی قرار است برای این پنج درصد صندلی‌های جدید در دانشگاه‌ها تعریف شود؟ 2- این سهمیه شامل سهمیه ایثارگران و فرزندان شهدا و... هم می‌شود یا اینکه 3- داوطلبان این مناطق می‌توانند در کنار اختصاص سایر سهمیه‌ها، از سهمیه پنج درصدی هم بهره‌مند شوند؟ 4- سوال دیگری که در این میان مطرح می‌شود آن است که داوطلبان مناطق سیل‌زده براساس سه سال آخر محل تحصیل انتخاب می‌شوند یا صرفا حوزه امتحانیه شرکت‌کننده در آزمون ملاک قرار می‌گیرد و همچنین 5-اختصاص سهمیه پنج درصدی به داوطلبان چطور اثبات خواهد شد؟ البته اینها تنها بخشی از ابهامات موجود درباره این سهمیه است و بدیهی است که سازمان سنجش باید پیش از برگزاری کنکور سراسری به این سوالات پاسخ دهد تا حداقل داوطلبان با در جریان قرار گرفتن از شرایط اختصاص سهمیه‌ها بخشی از نگرانی‌شان کاهش پیدا کند؛ مساله‌ای که مشخص نیست سازمان سنجش چه زمانی قصد پاسخ دادن به آن را دارد.

* نویسنده : زهرا رمضانی روزنامه‌نگار