

به گزارش «فرهیختگان آنلاین»، ابومحمد عسگرخانی، عضو هیاتعلمی دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران، با اشاره به حضور آبه شینزو در تهران، سفر نخستوزیر ژاپن را بخشی از فرآیند میانجیگری خواند که گاه توسط عمان و گاه از سوی اروپا درحال پیگیری است. وی به «فرهیختگان» گفت: «با توجه به اینکه میانجیگریها بهدلیل نقض تعهدات مکرر آمریکا و سابقه بدعهدیهای دیرینه آمریکا ناموفق بوده، اینبار نیز میانجی دست خالی به کشورش برگشت و برای انجام مأموریت محول شده به او راه به جایی نبرد.»
این استاد دانشگاه با اشاره به بیانیه الجزایر و تعهدات آمریکا بعد از آزادی گروگانهای لانه جاسوسی گفت: «آمریکا حتی در آن توافق نیز به هیچ یک از تعهدات خود پایبند نبود. چه در زمینه بازپرداخت اموال ایران و چه درخصوص تعهد آمریکا نسبت به عدم دخالت در امور داخلی ایران، با نقض عهد ایالات متحده مواجه شدیم.»
بهعبارتی دیگر اگر فرآیند کنشهای آمریکا و ایران را بررسی کنیم، خواهیم دید که آنها در هیچ دورهای نسبت به تعهدات خود در قبال ایران پایبند نبودهاند. وی خاطرنشان کرد: «بهرغم تمام این بدعهدیها، ایران بار دیگر در قالب توافق هستهای با آمریکا به مذاکره نشست و اینبار نیز آمریکا در برجام به تعهدات خود عمل نکرد و این توافق بینالمللی را نقض کرد.»
به گفته عسگرخانی، در آن زمان علاوهبر منتقدان داخلی حتی حقوقدانان آمریکا بهصراحت به دولت ایران اعلام کردند بهرغم امضای این توافق توسط اوباما، دولت بعدی آمریکا میتواند این توافق را نقض کند. با این وجود ایران باز برای اثبات حسن نیت خود به توافق هستهای اعتماد کرد و به تعهدات خود پایبند بود.
این کارشناس مسائل بینالملل افزود: «برجام یک قانون ویژه و خاص است، به این معنا که وقتی عرف بینالملل برای موضوعی کافی نباشد معمولا یک توافق بهعنوان یک قانون ویژه امضا میشود. اگر این قانون ویژه نقض شود تمام تعهدات هم نقض شده و با این وصف تمام شرایط قبل از برجام حاکم میشود.»
عضو هیاتعلمی دانشگاه تهران یادآور شد: «درحال حاضر آمریکا تحریمهای یکجانبه را به طریقی اعمال کرده که ظرفیت تحریمهای ثانویه نیز در خلال اجرای آن احیا شده و با پیوستن طیفی از کشورها به آن، این تحریمها به تحریمهای چند جانبه مبدل شده است.»
وی افزود: «در چنین شرایطی چگونه میتوان به دولتی اعتماد کرد که از یک طرف تحریم میکند و قوانین نرمی را با عنوان کاتسا اعمال کرده و امنیت یک ملت را تحتالشعاع قرار میدهد و سپاه پاسداران را تروریست اعلام میکند و از دیگر سو میانجی میفرستد و خواهان مذاکره میشود؟»
عسگرخانی ادامه داد: «معمولا در میانجیگری و زمینهسازی برای یک توافق باید طرفین از خواستههای حداکثری خود عدول کنند. اما آمریکاییها نهتنها چنین کاری نکردند، بلکه در عمل بیشترین تحریمها را اعمال کردند، ملتی را تروریست خواندند و بعد خواستار میانجیگری شدند.»
وی افزود: «این سیاست همیشگی آمریکاییهاست و آنها معمولا فشارهایی اعمال میکنند و از طرف دیگر پیشنهاد مذاکره میدهند.»
عضو هیاتعلمی دانشگاه تهران، درخصوص محتوای متنی که نخستوزیر ژاپن حامل آن بود، گفت: «بهرغم اینکه تحریمها را در حوزههای نفت، پتروشیمی، کشتیرانی و... اعمال کرده، میتوان حدس زد در نامه ترامپ چه مواردی ذکر شده و احتمالا رئیسجمهور آمریکا به رهبر انقلاب یادآور شده عدهای در آمریکا خواهان جنگ هستند و من نمیخواهم جنگ شود و شما مانع از کشیدهشدن دامنه این بحران به یک جنگ نظامی شوید.»
عسگرخانی ادامه داد: «آمریکا جنگ را آغاز کرده و تلاش برای به صفر رساندن فروش نفت ایران و تحریمهای صورت گرفته و کوشش در جهت قطع شریان اقتصادی ایران، هیچ معنای دیگری ندارد و خود، نوعی اعلام جنگ است.»
وی در پیشبینی چشمانداز تحولات در این باره گفت: «این مذاکرات و میانجیگریها بهجایی نخواهد رسید و ما به احتمال زیاد برخوردی محدود و کنترلشده خواهیم داشت و در پی آن بار دیگر مساله مذاکره در دستور کار قرار خواهد گرفت.»
استاد روابط بینالملل دانشگاه تهران تصریح کرد: «خواست طرف مقابل آن است که ایران همچنان در برجام بماند و تعهدات بیشتری را در رابطه با موشکهای بالستیک بدهد و بعد از خلعید هستهای اینبار موشکهای بالستیک ایران را به تیروکمان تبدیل کند تا اسرائیل و کشورهای عربی همپیمان آمریکا از آنها در امان باشند.»
عسگرخوانی با تاکید بر اینکه نباید سیاست ما آن باشد که ابتدا طرف مقابل به برجام بازگردد بعد ما مذاکره را از سر خواهیم گرفت، اضافه کرد: «این کافی نیست و باید حذف قوانین نرم از جمله کاتسا، بازگشت به شرایط قبل از برجام و احیای امتیازاتی که در برجام داده شد و احیای توانمندیهای قبل از برجام، منع هرگونه مذاکره درباره برنامه موشکی و... نیز جزو شروط اصلی و اولیه باشند.»
