اسکات ریتر، افسر اطلاعات نیروی دریایی آمریکا در گفت‌وگو با «فرهیختگان»:خبرنگار «فرهیختگان» درخصوص تنش‌های اخیر میان ایران و آمریکا با اسکات ریتر، افسر اطلاعات نیروی دریایی آمریکا گفت‌وگو کرده است. اسکات ریتر طی هفت سال ۱۹۹۸-۱۹۹۱ بازرس تسلیحاتی سازمان ملل در برنامه خلع سلاح عراق مشهور به آنسکام و مسئول عملیات بازرسی‌های حساس کمیسیون ویژه سازمان ملل بوده است.
تهدید به اقدام نظامی یک فریب مذاکراتی است
به نظر می‌رسد ترامپ دودستی خودش را به گوشه رینگ برده است. او و مشاورانش تصور می‌کنند با اعمال فشار اقتصادی بر ایران و تهدید به اعمال زور، می‌توانند دولت ایران را به میز مذاکره بازگردانند؛ میزی که پیش از این ایران یک بار آن را امتحان کرد و از طریق دیپلماسی به توافقی با دولت اوباما دست یافت.
خبرنگار «فرهیختگان» درخصوص تنش‌های اخیر میان ایران و آمریکا با اسکات ریتر، افسر اطلاعات نیروی دریایی آمریکا گفت‌وگو کرده است. اسکات ریتر طی هفت سال 1998-1991 بازرس تسلیحاتی سازمان ملل در برنامه خلع سلاح عراق مشهور به آنسکام و مسئول عملیات بازرسی‌های حساس کمیسیون ویژه سازمان ملل بوده است.
آیا شما تهدید ترامپ به حمله نظامی به ایران را واقعی می‌بینید یا این اقدام روشی برای ترساندن ایران برای مذاکره مجدد با آمریکاست؟
منطق این‌گونه نشان می‌دهد که هرگونه درگیری نظامی میان ایران و آمریکا می‌تواند برای دو طرف به علاوه متحدین آمریکا در منطقه بسیار مخرب باشد. آمریکا با خروج از برجام خود را به گوشه رینگ فرستاده و فضایی را ایجاد کرده تا ایران هم برجام را نقض کند؛ به‌طور خاص درباره فروش آب سنگین به عمان و تبادل اورانیوم غنی‌شده با کیک زرد با روسیه. همین‌طور آمریکا با اعمال تحریم‌های اقتصادی طی برنامه فشار حداکثری خود به ایران، باعث شده تحمل شرایط موجود برای ایران پرهزینه باشد، درحالی‌که آمریکایی‌ها هزینه‌ای پرداخت نمی‌کنند. از نظر سیاسی برای ایران غیرواقع‌گرایانه است اگر بخواهد با شرایط فعلی با آمریکا وارد مذاکره شود. ایران حاضر نخواهد شد آنچه را از برجام به دست آورده از دست بدهد و آمریکا هم حاضر نخواهد شد تحریم‌ها را کمتر کند. ایران نمی‌تواند انتظاری از اروپا داشته باشد؛ اروپایی که توسط تحریم‌های ثانویه آمریکا فلج شده است. به این ترتیب اگر ایران براساس قوانین خودش که توسط مجلس شورای اسلامی وضع شده عمل کند، این اختیار به مسئولان هسته‌ای ایران داده می‌شود که در صورت نقض برجام اقدام به غنی‌سازی اورانیوم کند و در صورتی که این کار توسط ایران صورت بگیرد، از خط قرمز‌های آمریکا عبور می‌کند
سیاست خارجی ترامپ در قبال ایران را چگونه ارزیابی می‌کنید و این سیاست به چه میزان با سیاست خارجی دولت اوباما نسبت به ایران متفاوت است؟
سیاست خارجی ترامپ در قبال ایران بیش از حد ساده است و به‌طور کامل جدا از واقعیت‌های ژئوپلیتیک منطقه دیده می‌شود و به‌طور کامل تحت‌الشعاع مسائل داخلی در آمریکا قرار گرفته است. به عبارت دیگر، سیاست ترامپ تفاوت چندانی با سیاست اوباما نمی‌کند. پیش‌فرض هر دو بر برنامه هسته‌ای ایران است که اصلا وجود خارجی ندارد و به همین خاطر شرایط غیرواقع‌گرایانه‌ای را به ایران تحمیل می‌کنند که واقعیت‌های دنیای پساحملات 11سپتامبر و حمله به عراقی را که ایران در آن زندگی می‌کند نادیده می‌گیرد. ولی تفاوت اصلی بین ترامپ و اوباما این است که اوباما محدودیت‌های قدرت آمریکا را درک می‌کرد و به دنبال آن بود که از جنگ اجتناب کند. برای مثال پذیرفتن برجام چیزی متفاوت از طرح اصلی اوباما برای متوقف شدن غنی‌سازی اورانیوم در ایران در تمامی سطوح بود. سیاست ترامپ دقیقا عین سیاست اوباما است؛ با این تفاوت که ترامپ با خروج یکجانبه از برجام، یک راهکار مذاکره‌شده را از میان برد.
اصلی‌ترین طرح برای حمله نظامی به ایران 1002 oplan است. لطفا درباره این طرح توضیح دهید و بفرمایید آیا دلیل اصرار دولت اوباما بعد از توافق هسته‌ای برای مذاکره برسر توان موشکی ایران، براساس اهداف این طرح نظامی برنامه‌ریزی شده بود؟
Oplan1002 یک طرح نظامی زیر نظر سنتکام است که برای انجام جنگ‌های گسترده در منطقه خلیج‌فارس در دهه 80 میلادی طراحی شده و تا به امروز به‌روز‌رسانی شده است. این طرح پایه اصلی عملیات‌های توفان صحرا در سال 91-90 و تجاوز به عراق در سال 2003 بوده است. هرگونه اقدامی که بخواهد سیستم برنامه موشک‌های بالستیک ایران را خنثی کند، یا به صورت مستقیم یا غیرمستقیم به طرح Oplan1002 مربوط می‌شود.
همه چیز روی کاغذ نشان می‌دهد جنگی میان ایران و آمریکا رخ نخواهد داد. چه چیزی ممکن است باعث جنگ شود؟
نکته‌ای که وجود دارد این است که نه آمریکا به دنبال جنگ است و نه ایران. اما اگر کتاب باربارا تاچمن درباره وقایعی که منجر به جنگ جهانی اول شد را بخوانید، می‌بینید که اتفاقات چطور ممکن است از دست خارج شود و به جنگی بینجامد که کسی دنبال آن نیست. تهدید به اقدام نظامی یک فریب مذاکراتی است که به‌عنوان یک تهدید برای طرف مقابل قلمداد می‌شود، بدون اینکه واقعا بخواهید جنگی را راه بیندازید. اما مشکل اینجاست که اگر روی این فریب بیش از اندازه تاکید شود و پشتوانه دیپلماتیک کافی نداشته باشد، ممکن است نتوان مانع از بروز جنگ شد. ایران هم با توجه به اتفاقاتی که در عراق، سوریه و افغانستان شاهد آن بوده، به دقت اقدامات آمریکا را بررسی کرده و هرآنچه می‌توانسته در سیستم موشکی خود سرمایه‌گذاری کرده است.
چه چیزی باعث شده ایران به اولویت سیاست خارجی آمریکا تبدیل شود و آیا با تحریم‌ها و فشارهای اعمال‌شده ایران به میز مذاکره بازمی‌گردد؟
تاریخچه روابط ایران و آمریکا به اینکه ایران در صدر دشمنان آمریکا باشد، کمک می‌کند. شرایطی که از ایران یک چهره مخوف ساخته است و کمک می کند تا مقامات آمریکا بتوانند سیاست‌های ضدایرانی را به افکار عمومی به راحتی منتقل کنند. مردم آمریکا نسبت به واقعیت ایران و مردم ایران ناآگاه هستند. قدرت ایران در منطقه مدل سلطه آمریکا در منطقه را که از زمان جنگ جهانی دوم در غرب آسیا حاکم بوده است، به مخاطره می‌اندازد.
همه این مسائل باعث می‌شود دولت‌های آمریکا در همه ادوار بعد از انقلاب اسلامی ایران نگاهی ایران‌ستیزانه داشته باشند و ایران به همین خاطر است که همیشه توانمندی نظامی خود را جدی گرفته است.
* نویسنده : مصطفی افضل‌زاده روزنامه‌نگار
مطالب پیشنهادی
