

تدارک برنامههای ویژه برای بخش بینالملل
بخش بینالملل با وجود کشور چین، امسال برنامههای زیادی قرار است داشته باشد، شاکری، مدیر بخش بینالملل سیودومین نمایشگاه کتاب تهران در این بازدید به برنامههای فراوانی که چینیها دارند، اشاره کرد و گفت: «غرفه چین فضایی بالغ بر ۶۰۰ متر مربع را شامل میشود که شامل ۵۰۰ متر غرفه اصلی و ۱۰۰ متر برای تصویرگران چینی درنظر گرفته شده که شامل ۷۸ ناشر و ۲۰ نویسنده و پژوهشگر و تصویرگر و ۵۰ مدیر فروش رایت کتاب خواهد بود. همچنین معاون مطبوعاتی وزیر فرهنگ چین نیز در این رویداد بهعنوان میهمان به ایران سفر خواهد کرد. همچنین قرارهای ملاقات زیادی میان ناشران و آژانسهای ادبی ایرانی و چینی برای حضور در این رویداد تدارک دیده شده است. امسال برای ۲۲ کشور در نمایشگاه کتاب غرفه تدارک دیده شده است و ۱۰ نفر نیز از کشورهای صربستان، ترکیه، فلسطین، سوریه و عراق بهعنوان میهمان بورسیه در نمایشگاه کتاب تهران حضور دارند.»
برگزاری 200 برنامه فرهنگی
مطمئنا نمایشگاه کتاب، قرار نیست فقط یک فروشگاه بزرگ باشد و کتاب در آنجا به فروش برسد، برنامههای فرهنگی و هنری از جمله مسائلی است که باید در نمایشگاه جدی گرفته شود، داریوش نویدگویی، مدیر کمیته علمی و فرهنگی نمایشگاه کتاب نیز در این بازدید گفت: «سعی شد که در این بخش از نمایشگاه کتاب از حضور شهرستانها بیشتر از قبل استفاده شود تا فعالیتهایشان در این رویداد بیشتر دیده شوند. ما بر همین اساس امسال ۲۰۰ برنامه در هفت سالن برای نمایشگاه کتاب تدارک دیدهایم که بهطور روزانه برگزار خواهد شد. همچنین سالن کارنامه نشر نیز همانند سالهای قبل و بهمنظور نمایش فعالیت سالانه نشر ایران برپا خواهد شد. درست است که متولی برگزاری نمایشگاه کتاب وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی است اما انتظار ما مشارکت جمعی و گروهی در این رویداد است.»
ساختوسازها باعث ایجاد مشکل میشود
مقصد بعدی اهالی رسانه، شبستان اصلی مصلی بود که ناشران عمومی در آن حضور دارند، اما این بخش همیشه اعتراضهای زیادی دارد که غرفهها کوچک است و ناشران نمیتوانند آنطور که باید کتابهایشان را در معرض دید مخاطبان قرار دهند.
مهدی اسماعیلیراد، معاون اجرایی نمایشگاه کتاب در این بازدید با اشاره به آمار حضور ناشران در نمایشگاه امسال گفت: «در بخش ناشران عمومی ۱۳۸۰۲ متر مربع فضا برای حضور ۹۸۸ ناشر تدارک دیده شده که ۱۴۱۸۶۱ عنوان کتاب را عرضه خواهند کرد. در بخش کودک نیز ۲۵۱ ناشر در فضایی به وسعت ۵۹۰۰ مترمربع ۲۴۰۱۳ عنوان کتاب را عرضه میکنند. در بخش دانشگاهی نیز ۴۲۸ ناشر در فضایی بالغ بر ۶۲۳۵ مترمربع که تمامی آن زیر چادر خواهد بود به عرضه ۶۷۰۱۳ عنوان کتاب میپردازند. در سالنهای آموزشی نیز ۹۷ ناشر در فضای ۳۲۳۱ مترمربعی به عرضه ۱۷۴۴۵ عنوان کتاب میپردازند. امسال در بخش عمومی یک نرمافزاری را تهیه کردیم برای تخصیص متراژها. اما در کل مشکلات زیاد داریم. امسال بهدلیل کمبود فضایی که برای ساختوساز دراختیار مصلی قرار داشت، فضای کمتری در شبستان داشتیم و برای همین بیشتر غرفهها ۹ متری است.»
اسماعیلیراد همچنین از ایجاد یک نمازخانه و رستوران در سالن یاس نمایشگاه و نیز یک نمازخانه هزار متری در حیاط شبستان خبر داد و گفت: «بهدلیل عملیات عمرانی، فضایی بالغ بر 600 مترمربع از شبستان امسال دراختیار مدیران نمایشگاه کتاب نیست.»
معاون اجرایی نمایشگاه کتاب در بخش دیگری از این بازدید با اشاره به مشکل کمبود پارکینگ در نمایشگاه کتاب عنوان کرد: «سال گذشته شهرداری تهران موضوع برگزاری نمایشگاه بدون خودرو را در دستور کار خود قرار داد که این مساله امسال شکل جدیتری بهخود گرفته است. امسال بهدلیل مشکلات ترافیکی سال قبل و نیز عملیات عمرانی، پارکینگهای خیابان قنبرزاده دراختیار نمایشگاه نیست و پارکینگ خیابان شهید بهشتی نیز از دسترس خارج است. تنها ظرفیت ۸۰۰ خودرو برای عوامل اجرایی، پارکینگ تدارک دیده شده که از در خیابان پاکستان ورودی خواهد داشت. با این حال شرکت مترو تهران به ما وعده داده زمان حرکت قطارهای خط یک و سه در ایام نمایشگاه به کمترین حد ممکن برسد و در ضلع شرقی مصلی و در انتهای بخش ناشران دانشگاهی نیز پایانه اتوبوسرانی تدارک دیده شده است.»
کودکان امسال زیر سقف
بخش کودک امسال خبرهای خوشی را برای کودکان دارد، همه بخشها به زیر سقف رفته است و دیگر از چادر خبری نیست، در فضای بیرونی رواق شرقی مصلی که همیشه چادر برای بخش کودک برپا میشد، امسال با تکمیل این رواق به زیر سقف رفته است. اسماعیلیراد درباره این بخش گفت: «بهدلیل باران که هر ساله در نمایشگاه اتفاق میافتد و بخشهای مختلف را تحت تاثیر قرار میدهد، امسال بعد از واگذاری مصلی به مجموعه نمایشگاه، در قسمت رواق شرقی که بخش کودک و نوجوان در آن قرار دارد، کف سالنهای آن کامل سنگ شد و خوشبختانه امسال در این بخش موکت نداریم و فضا یکدست شده است. به ازای هر راهپله، دو ورودی داریم که در کل ۱۱ ورودی در این بخش خواهیم داشت.»
بخش دانشگاهی، مظلومترین بخش نمایشگاه
تنها بخشی که قرار است امسال در زیر چادر برگزار شود، بخش دانشگاهی است، بخشی که مطمئنا باید برای آن فکری شود تا آن حجم از بازدید را بتواند پوشش دهد. اسماعیلیراد درباره این بخش و برنامههایی که برای راحتی ناشران و بازدیدکنندگان درنظر گرفته شده، گفت: «در بخش دانشگاهی با توجه به وضعیت بارندگی حتما باید عایق و مقاومسازی سالنها جدی گرفته میشد، برای همین 10 چاه در اطراف چادرها حفرشده تا مشکل بارندگی نداشته باشیم. راهروها موکت نشده است و فقط داخل غرفهها موکت داریم.»
جدی گرفتن هدفمندی یارانهها در نمایشگاه
در بخش دیگری از این بازدید ایوب دهقانکار، مشاور اجرایی معاونت فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی با اشاره به موضوع یارانهها در نمایشگاه کتاب عنوان کرد: «موضوع هدفمندی یارانهها از دستور کارهای جدی ما در معاونت است که امسال نیز در بخشی از نمایشگاه اجرایی میشود و هدف از این کار جلوگیری از هزینهکرد یارانهها در موضوعی غیر از خرید کتاب است. در این شیوه تازه یارانهها و استفاده از آنها تنها در قبال مبادله کتاب قابل پرداخت خواهد بود و شرایط نقدکردن یارانهها از دسترس خارج میشود. در حوزه یارانه، امسال نمایشگاه با افزایش میزان تخصیص مواجه بود. در بخش یارانه دانشجویی ما با افزایش ۵۰ درصدی و در بخش اساتید و هیاتعلمی نیز به افزایش دو برابری یارانهها دست پیدا کردیم. امسال در زمینه صدور یارانهها تنها به صدور بنکارت بسنده نکردیم و تخصیص یارانه با استفاده از کارت ملی هوشمند و نیز سیستم NFC و نصب اپلیکیشن خاص مربوط به آن که از سایت نمایشگاه کتاب قابل دسترسی است، هدفمند میشود.»
بازدید از نمایشگاه کتاب به پایان رسید و کمتر از سه روز دیگر سیودومین نمایشگاه کتاب تهران آغاز بهکار میکند، اما مهمتر از هر مسالهای باید مسئولان نمایشگاه کتاب و متولیان ارشاد این را درنظر داشته باشند که نداشتن مکان ثابت به نمایشگاه ضربه میزند و هزینههای میلیاردی بهبار میآورد؛ پس باید داشتن مکان ثابت را جدی گرفت.
* نویسنده : عاطفه جعفری روزنامهنگار
