تقریبا نیمی از تمام گونههای حشرات در سراسر جهان در حال کاهش سریع هستند و یکسوم آنها بهطور کامل ناپدید شدهاند. این یک هشدار برای ما است که عواقب ناگوار آن ایجاد اختلال در گردهافشانی گیاهان و زنجیره غذایی طبیعی زمین است. به گزارش AFP اگر ما راه تولید غذا را عوض نکنیم، حشرات بهطور کلی طی چند دهه منقرض میشوند. دانشمندان میگویند انقراض جمعی حشرات تنها در 6 ماه گذشته به اندازه نیم میلیارد سال گذشته است. درواقع ما شاهد بزرگترین رویداد انقراض در زمین بعد از دوره پرمین و کرتاسه هستیم. در دوره پرمین یعنی 252 میلیون سال پیش بیش از 90 درصد از گونههای جانوری منقرض شدند و در پایان دوران کرتاسه یعنی 66 میلیون سال پیش زمین انقراض دایناسورها را تجربه کرد. فرانسیسکو سانچز بایو از دانشگاه سیدنی گفته است ما تخمین میزنیم کاهش میزان حشرات نسبت به مهرهداران دو برابر بیشتر است و درحال حاضر یکسوم از تمام گونههای حشرات با خطر انقراض تهدید میشوند. همچنین زیست تودهای حشرات سالانه حدود 5.2 درصد کاهش مییابد. دانشمندان میگویند تنها اقدامات قاطع میتواند از فروپاشی فاجعهبار اکوسیستمهای طبیعی جلوگیری کند. آنها گفتهاند بازگرداندن مناطق بیابانی و کاهش شدید استفاده از آفتکشها و کود شیمیایی احتمالا بهترین راه برای از دست ندادن حشرات است. تغییر در زیستگاهها، جنگلزدایی، افزایش شهرنشینی، تغییر کاربری زمینهای کشاورزی و ...
بهعنوان بیشترین علل کاهش و انقراض حشرات به شمار میروند. وینسنت برتاونول، یکی از زیستشناسان در مرکز مطالعات زیستشناسی فرانسه میگوید: «تقریبا هیچ حشرهای در اطراف ما وجود ندارد و این مساله شماره یک است.» کارشناسان تخمین میزنند حشراتی که پرواز میکنند، در سراسر اروپا بهطور متوسط 80 درصد کاهش یافتهاند و جمعیت پرندگان طی سه دهه بیش از 400 میلیون کاهش یافته است. با این حال دانشمندان در بلندمدت از اینکه گرم شدن کره زمین میتواند یکی دیگر از محرکهای اصلی مرگ حشرات باشد، میترسند. در حالی که تاکنون، افزایش نگرانی بیشتر در مورد از دست رفتن تنوع زیستی روی پستانداران بزرگ، پرندگان و دوزیستان متمرکز شده بود. به نظر میرسد سرعت کاهش حشره در آب و هوای گرمسیری و معتدل یکسان است، هرچند این اتفاق در آمریکای شمالی و اروپا بیشتر از سایر نقاط جهان بوده، بهطوری که بریتانیا شاهد کاهش قابلتوجهی در 60 درصد از گروههای حشرات بزرگ خود بوده است. این رقم در آمریکای شمالی 51 درصد و در سطح اروپا 44 درصد بوده است.
حشرات حدود دوسوم از تمام گونههای زمینی را تشکیل میدهند و پایه و اساس اکوسیستمی آنها تقریبا 400 میلیون سال پیش پایهگذاری شده است. با این حال نقش اساسیای که این حشرات بهعنوان مواد غذایی بسیاری از مهرهداران دارند، اغلب فراموش شده است. موشها، خارپشتها، مارمولکها، دوزیستان، اکثر خفاشها، پرندگان و ماهیهای زیادی از حشرات تغذیه میکنند و پرورش فرزندانشان به این امر بستگی دارد و با کاهش جمعیت حشرات چنین موضوعی را نمیتوان جبران کرد. همانطور که در بالا گفته شد، حشرات استاد گردهافشانی بوده و 75 درصد از 115 محصول برتر جهانی مواد غذایی از جمله کاکائو، قهوه و بادام وابسته به گردهافشانی حشرات هستند.
* مترجم : الهام کاظمی