به گزارش «فرهیختگان آنلاین»، دوچرخه‌سواری کارآمدترین حالت حمل‌ونقل شهری است که نقش بسزایی در کاهش مصرف انرژی ایفا می‌کند. برخلاف شهر ما که مملو از خودروهای کوچک و بزرگ است و هرکدام از آنها تاثیر چشمگیری در آلودگی محیط دارند، برخی کشورهای دنیا مانند هلند و دانمارک این سیستم حمل‌ونقل را بسیار جدی گرفته‌اند و سرمایه‌گذاری زیادی روی آن کرده‌اند که این می‌تواند معیار و الگویی برای سیستم حمل‌ونقل کشور به شمار رود تا روزی شاهد گسترش طرح استفاده از دوچرخه و بالارفتن فرهنگ دوچرخه‌سواری باشیم.

کپنهاگ؛ شهر دوچرخه‌ها

مردم دانمارک را بیش از هر چیز به دوچرخه‌سوار شدن می‌شناسند. آنها هر روز و در هر آب و هوایی، بارانی، برفی، باد یا آفتابی دوچرخه‌سواری می‌کنند و به‌طورکلی، به قصد تفریح، رفت و آمد، حمل کالا و سفرهای خانوادگی از آن بهره می‌برند؛ به همین دلیل شبکه خطوط گسترده‌ای برای عبور و مرور دوچرخه‌ها در سطح شهر راه‌اندازی شده است. این وسیله حمل‌ونقل به حدی در دانمارک پرطرفدار است که در ساعات شلوغی، خطوط عبور دوچرخه در کپنهاگ مانند خیابان‌های مملو از خودرو در دنیا، ترافیک می‌شود و دوچرخه‌ها پشت‌سر هم صف می‌کشند. از هر 10 دانمارکی، یک نفر دوچرخه دارد و این وسیله نقلیه تقریبا یک‌چهارم حمل‌ونقل شخصی را در مسافت‌های زیر پنج‌کیلومتر در این کشور بر دوش می‌کشد.

به گزارش denmark، فرهنگ دوچرخه‌سواری در میان دانمارکی‌ها قدمت 100ساله دارد و تاریخچه استفاده از اولین دوچرخه در این کشور به سال 1880 میلادی برمی‌گردد و بین سال‌های 1920 تا 1930 بود که استفاده از آن رواج پیدا کرد تا حدی که به‌عنوان نماد برابری و آزادی در دانمارک پذیرفته شد و از هر قشری از جامعه دوچرخه‌سواری می‌کردند. 20 سال بعد، برنامه‌ریزان شهری که معتقد بودند آینده متعلق به خودروهاست، حضور آن را در جامعه رواج دادند اما بحران سوخت در دهه 1970 باعث شد بسیاری از مردم پیاده‌ بودن را به داشتن خودرو ترجیح دهند. مدتی بعد، آلودگی هوا، تغییرات آب و هوایی و بی‌تحرکی کارمندان و پشت‌میزنشین‌ها دوباره دوچرخه‌ها را از انبارها بیرون کشید و باعث رواج مجدد آن در جامعه شد. امروز گسترش فرهنگ دوچرخه‌سواری در دانمارک به حدی رسیده است که کودکان تا پیش از رسیدن به 6 سالگی و حتی خیلی زودتر دوچرخه‌سواری را یاد می‌گیرند.

دوچرخه، جزئی از هویت هلندی‌ها

هلندی‌ها جزء ملت‌هایی هستند که زمان زیادی از روز را به دوچرخه‌سواری اختصاص می‌دهند و برای رفت و آمد هم از این وسیله ارتباطی استفاده می‌کنند. درواقع می‌توان گفت دوچرخه‌سواری بخشی از هویت هلندی‌ها و به‌ویژه مردم آمستردام است. این وسیله حمل‌ونقل در آمستردام به صورت هوشمند مورد استفاده قرار می‌گیرد اما هنوز هم جای پیشرفت دارد. در دهه 1960 بود که در یک جنبش، تعدادی از دوچرخه‌ها را در آمستردام سفید‌رنگ کردند تا افراد بتوانند رایگان از آنها استفاده کنند. این اقدام در اعتراض به رشد بی‌رویه خودرو در شهر انجام شد که با مقابله نیروهای پلیس و توقیف شماری از این دوچرخه روبه‌رو شد. اما نیم‌قرن بعد، با موفقیت‌آمیز بودن طرح دوچرخه‌های مدرن در دنیا، مخترعان به فکر طراحی دوچرخه‌های جدید افتادند.

به گزارش iamsterdam، در سال‌های اخیر و با روی کار آمدن دوچرخه‌های هوشمند، هلندی‌ها دست به کار شدند و مسیرهایی را ویژه عبور این دوچرخه‌ها ساختند که به جاده خورشیدی یا SolaRoad مشهور شد. این مسیرها به‌عنوان پنل‌خورشیدی عمل می‌کنند که دوچرخه‌ها هنگام عبور از روی آن، به‌طور خودکار شارژ می‌شوند. راه‌اندازی این مسیر دوچرخه، به‌طور قطع تاثیر چشمگیری در کاهش حجم ترافیک خیابان‌ها داشته است.

دوچرخه‌های تاشو

هر روز که فناوری‌های جدیدتری به بازار می‌آیند، انسان هم تلاش می‌کند هم‌گام با آن حرکت کند و از آنها به‌عنوان وسیله‌ای برای زندگی بهتر و راحت‌تر استفاده کند. سال‌هاست به‌ویژه در شهرهای بزرگ و پرترافیک، مردم را به استفاده از دوچرخه به‌عنوان جایگزینی مناسب برای خودرو و وسایل حمل‌ونقل موتوری ترغیب می‌کنند. اما حمل‌ونقل دوچرخه‌های عادی در همه اماکن دشوار است و بعضی افراد برای پارک‌کردن دوچرخه‌هایشان دچار مشکل می‌شوند یا از سویی، عده‌ای محبور می‌شوند بخشی از مسیر را با سایر وسایل حمل‌ونقل طی کنند که به ناچار باید دوچرخه را در جایی پارک کنند که برایشان دشوار است و برخی هم ترجیح می‌دهند در مسافرت هم دوچرخه‌شان را همراه داشته باشند که بزرگ بودن ابعاد آن ممکن است آنها را از این کار منصرف کند و حتی بعضی افراد فضای کافی برای نگه‌داشتن دوچرخه داخل خانه ندارند. برای حل این مشکلات، سال‌هاست دوچرخه‌های تاشو تولید شده‌اند. هدف اصلی از ابداع دوچرخه‌های تاشو افزایش قابلیت حمل‌ونقل آن است، به‌طوری که به راحتی بتوان آن را با خود جابه‌جا و نگهداری کرد. با وجود اینکه بعضی وسایل حمل‌ونقل در دنیا ورود دوچرخه‌های تاشو را به داخل اتوبوس یا قطار ممنوع می‌دانند اما به‌عنوان مثال، سیستم حمل‌ونقل لندن حتی در قطارهای مترو هم اجازه ورود دوچرخه تاشو را داده و محدودیتی ایجاد نکرده است اما درمورد اتوبوس‌ها، این موضوع کاملا به صلاحدید راننده برمی‌گردد. در بیشتر کشورها هم همین قانون نسبت به همراه داشتن دوچرخه‌های تاشو برقرار است و افراد با توجه به قرار دادن دوچرخه تاشو داخل کیسه یا کاور می‌توانند آن را همراه داشته باشند. کمپانی Dahon بزرگ‌ترین تولیدکننده دوچرخه‌های تاشو به شمار می‌رود که در سال 2006، دوسوم بازار این وسیله حمل‌ونقل را در اختیار داشت. این کمپانی در سال 1982 آغاز به کار کرد و در مسیر فعالیت خود با چین، ماکائو و بلغارستان شروع به همکاری کرد و تاکنون توانسته بیش از 200 اختراع را به نام خود ثبت کند. در ایران هم بعضی کارخانه‌های تولیدی اقدام به تولید دوچرخه‌های تاشو کرده‌اند که با قیمت‌های بسیار بالا عرضه می‌شوند.

دوچرخه‌های هوشمند ایرانی

سال گذشته بود که برای اولین‌بار در ایران، دوچرخه‌های هوشمند «بیدود» در اختیار کاربران قرار گرفت تا بتوان به واسطه آنها بخشی از ترافیک و آلودگی هوا را کاهش داد. این حرکت که در راستای هوشمندسازی شهری انجام شد، تلاش کرده فرهنگ استفاده از دوچرخه را در مسیرهای شهری گسترش دهد. افراد بالای 15 سال می‌توانند طبق شرایطی از آنها استفاده کنند. استفاده از این دوچرخه‌ها به صورت کاملا هوشمند انجام می‌شود. برای این کار، باید نرم‌افزاری را روی گوشی‌های هوشمند خود نصب و از طریق آن نزدیک‌ترین دوچرخه را پیدا کنید. سپس کد QR را روی فرمان یا قفل دوچرخه اسکن کنید تا قفل دوچرخه باز شده و بتوانید از آن استفاده کنید. در پایان مسیرتان هم می‌توانید دوچرخه را هر جایی که بخواهید پارک کرده و آن را به‌طور دستی قفل کنید. به‌طور قطع، گسترش استفاده از این قبیل طرح‌ها می‌تواند علاوه‌بر گسترش فرهنگ استفاده از دوچرخه، تاثیر زیادی روی کاهش ترافیک و تمیزتر شدن هوا داشته باشد.

 

* مترجم : ندا اظهری