به گزارش «فرهیختگان آنلاین»، شما هم حتما بارها خبر خودکشی در مترو را شنیده‌اید. خیلی نمی‌توان راحت از کنار این مقوله گذشت. این اقدام شاید آخرین راه‌حل برای کسانی باشد که دست به این کار می‌زنند و شاید از دید خودشان، به آخر‌خط رسیده‌اند. متروها هم ناخواسته زمینه مساعدی برای این کار فراهم کرده‌اند. البته این امر تنها منحصر به ایران نمی‌شود و در کشورهای دیگر هم شاهد خودکشی افراد در متروها هستیم. به‌تازگی ژاپنی‌ها تصمیم گرفته‌اند یک حرکت ابتکاری و خلاقانه از خودشان نشان دهند تا بتوانند حوادث خودکشی را به حداقل برسانند. ژاپنی‌ها معتقدند استفاده از نور آبی در قطارها و ایستگاه‌های مترو آمار خودکشی را کاهش می‌دهد.

سال 2013 بود که برای اولین‌بار مقاله‌ای علمی با این مضمون منتشر شد که تجهیز ایستگاه‌های مترو به لامپ‌هایی به رنگ آبی مانع از بروز خودکشی می‌شود. دانشمندان حتی مدعی شدند نور آبی می‌تواند تا 84 درصد آمار خودکشی‌ها را در ایستگاه‌های مترو کاهش دهد. بعد از آن، این راهکار در بسیاری از کشورهای دنیا مورداستفاده قرار گرفت. اما این سوال مطرح می‌شود که آیا واقعا نور آبی می‌تواند شمار خودکشی‌ها را پایین بیاورد؟ در اواخر دهه 2000 میلادی، در تعدادی از سکوهای ایستگاه قطار خطوط ریلی ژاپن ازجمله 29 ایستگاه توکیو، لامپ‌های نور آبی نصب کردند تا با این روش بتوانند شمار افرادی را که دست به خودکشی می‌زنند، کاهش دهند. تحقیق دیگری در سال 2017 روی همین فرضیه انجام شد و نشان داد افرادی که استرس روانی را تجربه می‌کنند، وقتی در محیطی قرار می‌گیرند که در آن از نور آبی برای روشنایی استفاده شده، آرام‌تر می‌شوند؛ به عبارتی، نور آبی روی روح و روان افراد اثر آرام‌بخشی دارد. معمولا دلایل مختلفی فرد را به سمت خودکشی سوق می‌دهد که یکی از مهم‌ترین عوامل آن، مسائل اقتصادی و مالی است. 

 بعد از گذشت حدود 10 سال از این ماجرا، محققان مطالعاتی را روی تاثیر نور آبی FV برکاهش آمار خودکشی در 71 ایستگاه قطار ژاپن انجام دادند و در کمال تعجب متوجه شدند طی این سال‌ها، 84 درصد از خودکشی‌ها کاسته شده که آمار قابل‌توجهی است. اما از سوی دیگر، یکی از پژوهشگران دانشگاه «تسوکوبا» به بررسی این مطالعات پرداخت. او در گزارش‌های خود مطرح کرد نور آبی به کار رفته در ایستگاه‌های مترو در طول روز تقریبا نادیده گرفته می‌شود بنابراین، نمی‌توان به‌طور قطع تاثیر نور آبی را در کاهش آمار خودکشی در ایستگاه‌های مترو قابل‌توجه دانست و آن را معجزه‌ای قلمداد کرد که می‌تواند مانع از خودکشی افراد شود، درحالی که به نظر می‌رسد نصب موانع و درهای شیشه‌ای در لبه‌های سکو بیشتر از نور آبی می‌تواند اثرگذار باشد. در واقع، نور آبی شاید در کاهش آمار خودکشی تاثیر داشته باشد اما اثربخشی آن خیلی قابل‌ملاحظه نیست و واقعیت آن چیزی نیست که در گزارش‌ها منعکس می‌شود. 

مساله‌ای که در تحقیقات مطرح شده این است که افراد بعد از گذشت مدت زمان کوتاهی به نور آبی داخل ایستگاه‌ها عادت می‌کنند و در نتیجه اثر بازدارندگی آن از بین می‌رود. برخی محققان بر این باورند که رنگ‌ها تاثیر چندان عمیقی روی خلق و خوی آدمی ندارند و در ارزیابی‌های رفتاری و عصبی نمی‌توان به آنها تکیه کرد.  ژاپن جزء 20 کشور اول جهان از نظر آمار خودکشی است اما طی سال‌ها با روند کاهشی آن روبه‌رو  بوده‌ایم، به‌طوری که شمار افرادی که در سال 2003 دست به خودکشی زده‌اند 34 هزار و 500 نفر بوده‌ که این تعداد در سال 2017 به 21هزار نفر کاهش یافته است. اما در این میان، جوانان، بیشترین گروه را به خود اختصاص می‌دهند.

 

* مترجم : ندا اظهری