به گزارش «فرهیختگان آنلاین»، چشم به‌هم زدیم 15سال از آن جمعه تلخ گذشت. پنج دی 82 همه با خبر زلزله بم چشم باز کردیم. تمام اخبار رسانه‌ها شده بود خبر ویرانی خانه‌ها و آمار کشته‌ها و زخمی‌های حادثه و ناپدیدشدن بسیاری از حادثه‌دیدگان. همه هر لحظه پیگیر آخرین اخبار بم بودیم. آن روز، همه ایران، یک‌صدا «بم» بود و انصافا هم چیزی برای کمک و همدردی با آنها کم نگذاشتند. حالا بعد از گذشت این سال‌ها اما هنوز هم تصاویر ویرانی شهر، از جلوی چشم‌هایمان پاک نمی‌شود. زلزله قابل‌پیش‌بینی نیست. این جمله را بارها شنیده‌ایم اما با وجود این، گاهی به‌طور تجربی ثابت شده که برخی نشانه‌ها می‌توانند نشانه‌ای از بروز زمین‌لرزه باشند. واکنش‌هایی که بعضی حیوانات لحظاتی قبل از بروز زلزله از خود نشان می‌دهند یا تغییرات آب و هوایی که ممکن است ایجاد شود، باعث  پیش‌بینی زلزله شده است.

 

زن پیشگو

دو سال پیش خبری در رسانه‌ها مثل بمب صدا کرد. «شارلوت»، یک زن 70ساله اهل ایالت «اورگان» آمریکا مدعی شده بود طی 40سال گذشته، هرگاه یکی از بلایای طبیعی درحال رخ‌دادن بوده، دردی بسیار شدید تمام بدنش را فرا گرفته تا حدی که ادعا می‌کرد تا 93 درصد می‌تواند تشخیص دهد حادثه‌ای طبیعی درحال رخ‌دادن است. این ادعا بیشتر از اینکه بوی حقیقت داشته باشد، شبیه فیلم‌های علمی - تخیلی بود اما از قرار معلوم شارلوت تا آن زمان با حساسیت و قدرتی که داشت، زندگی بسیاری از انسان‌ها را نجات داده بود. او بارها به دانشمندان، زمین‌شناسان و خبرنگاران اعلام کرده بود بدنش مانند نوعی هشدار نسبت به بلایای طبیعی عمل می‌کند و می‌تواند به افراد کمک کند تا قبل از وقوع حادثه، از محل دور شوند. این زن مدعی بود می‌تواند بلایای طبیعی مانند زلزله، فوران آتشفشان و تشعشعات خورشیدی را با صداهایی که می‌شنود و علائم فیزیکی‌ای که تجربه می‌کند، پیش‌بینی کند. به گزارش thesun، هشدارهای او از زمانی آغاز می‌شد که صداهای عجیب و غریبی می‌شنید؛ صداهایی مانند زنگ‌های بلند، دوصدایی، زنگ‌های کوتاه و نوسان‌دار و حتی صدایی که مثل صدای بوق اما عمیق‌تر بود. درکنار این صداها، وقتی جان انسان‌ها در خطر قرار می‌گرفت، او در زیر دنده سمت چپش دردی شدید با حالت خردشدگی در قسمت فوقانی کمر و دردی همراه با سوزش در گوش‌هایش احساس می‌کرد.

شواهد نشان می‌دهد او زلزله‌های عظیم سال 2004 اندونزی و زلزله سال 2010 شیلی و 2011 ژاپن را پیش‌بینی کرده است. اینها تنها تعدادی از پیش‌بینی‌های او از زلزله‌ها و بلایای طبیعی‌ای است که این زن پیش‌بینی کرده است. او حتی دردهایش را که در نقاط مختلف بدنش رخ می‌دهد، به کشورهای مختلف دنیا نسبت می‌دهد؛ به‌عنوان مثال، درد در گوش‌هایش معمولا نشانه بروز حادثه در ایتالیا، سیسیل، یونان و جزیر «کرت» در یونان و درد در قسمت فوقانی کمرش نشانه حادثه در ژاپن است. زمانی که قرار است بلایی طبیعی در استرالیا به وقوع بپیوندد، او دردی شدید در دنده‌هایش حس می‌کند. پزشکان ابتدا به ادعاهای این زن آمریکایی مشکوک شدند و او را از جنبه‌های مختلف مورد بررسی‌ قرار دادند که نتایج به دست آمده نشان داد او هم از نظر جسمی و هم روحی در سلامت کامل به سر می‌برد. شارلوت برای اولین‌بار در سال 1979 به قدرت خود پی برد. دانشمندان بعد از مطالعات متعدد روی این زن اعلام کردند بدن او در مواقعی که قرار است یک بلای طبیعی رخ دهد، درمعرض میدان مغناطیسی زمین قرار می‌گیرد. این تغییرات معمولا قبل از وقوع زلزله و فوران‌های آتشفشانی بروز می‌کند.

رفتار حیوانات

دانشمندان با بررسی رفتار برخی حیوانات به این نتیجه رسیده‌اند که بعضی از آنها در لحظاتی قبل از وقوع زلزله رفتارهای عجیبی از خود نشان می‌دهند که با توجه به آنها شاید بتوانید وقوع زمین‌لرزه را پیش‌بینی کنید. در این بین، پنج حیوان معروف‌تر از بقیه هستند. در چین و ژاپن، حیوانات بخش مهمی از سیستم ملی هشداردهنده زمین‌لرزه را شامل می‌شوند.

مورچه‌ها

مورچه‌ها جزء حیواناتی‌اند که قادر به پیش‌بینی زلزله‌های دو ریشتر به بالا هستند. دانشمندان آلمانی با تحقیقی سه‌ساله روی مورچه دریافتند این موجودات قبل از وقوع زلزله لانه‌های خود را حتی هنگام شب هم ترک می‌کنند. این مساله برای محققان عجیب بود، چراکه مورچه‌ها موجوداتی شب‌رو نیستند و بیرون‌ماندن آنها در طول شب، آنها را درمعرض شکارچیان قرار می‌دهد. در واقع، آنها از ترس جان و خطر ویرانی لانه، آن را ترک می‌کنند.

به گفته دانشمندان، مورچه‌ها توانایی تشخیص تغییرات ایجاد‌شده در میزان دی‌اکسیدکربن و میدان مغناطیسی زمین را دارند.

مارها

پیش از وقوع زلزله‌ در فوریه سال 1975 در «هایچنگ» چین، میلیون‌ها نفر شاهد آن بودند که مارها لانه‌های خود را ترک کردند. اگر فصل زمستان و دمای زیر صفر نبود، شاید این واکنش مارها طبیعی بود اما با توجه به سرمای هوا، واکنش آنها غیرعادی تلقی می‌شد. از دیرباز، رفتار مارها یکی از نشانه‌های وقوع زمین‌لرزه در تاریخ بوده است. مارها یک گوش داخلی دارند که به آرواره تحتانی آنها متصل است. به لطف این آناتومی، آنها می‌توانند به نوسانات و لرزش‌های هرچند کم زمین گوش کنند.

پرندگان

پرندگان هم مانند برخی دیگر از حیوانات، قدرت پیش‌بینی زلزله دارند. در زلزله 8/5 ریشتری سواحل شرقی آمریکا در آگوست 2011، بسیاری از افراد شاهد واکنش عجیب فلامینگوهای ساکن باغ‌وحش آن منطقه بودند؛ به‌طوری که 64 فلامینگو به‌طور همزمان و اتفاقی به‌طور گروهی پرواز کردند. محققان بر این باورند که حیوانات و ازجمله پرندگان، قادرند امواج لرزشی زمین‌لرزه را چند ثانیه قبل از وقوع تشخیص دهند و همین امر باعث می‌شود واکنش‌هایی از خود نشان دهند.

سگ‌ها

سگ‌ها معمولا چند ساعت قبل از وقوع زمین‌لرزه نسبت به امواجی که از زمین حس می‌کنند، واکنش نشان می‌دهند و اغلب بی‌قراری می‌کنند و اضطراب دارند و مرتب پارس می‌کنند و گاه به نقطه‌ای امن‌تر مانند کوه‌ها پناه می‌برند.

قورباغه‌ها

قورباغه‌ها حیوانات دوزیستی هستند که مدت زیادی از روز را در آب سپری می‌کنند. بسیاری از آنها قادرند تغییرات شیمیایی ایجاد‌شده در آب‌های زیرزمینی را بلافاصله قبل از فعالیت‌های لرزه‌ای زمین احساس کنند. پوسته زمین پیش از وقوع زلزله، ذرات بارداری از خود آزاد می‌کند که واکنش آن در آب‌های زیرزمینی قابل‌تشخیص است و قورباغه‌ها می‌توانند آنها را شناسایی کنند.

 

* نویسنده : ندا اظهری مترجم