سنای آمریکا با تصویب دو قطعنامه بر لزوم پایان حمایت از عربستان در جنگ یمن تاکید کرد
به گزارش «فرهیختگان آنلاین»، در همان روزی که طرف‌های یمنی در پایان نشست یک هفته‌ای خود در استکهلم سوئد بر سر توقف درگیری‌ها در شهر بندری الحدیده و خارج کردن گروه‌های مسلح از این شهر توافق کردند، سنای آمریکا دو قطعنامه مهم را به تصویب رساند که در هر دوی آنها را می‌توان علیه محمد بن‌سلمان تفسیر کرد. برنی سندرز، سناتور مستقل از ایالت ورمونت، مایک لی سناتور جمهوری‌خواه و کریس مورفی سناتور دموکرات ایالت کانکتیکات قطعنامه‌ای را به سنا بردند که به دنبال پایان حمایت نظامی آمریکا از جنگ علیه یمن است. این قطعنامه با 56 رای موافق در برابر 41 رای مخالف به تصویب رسید. پایان حمایت آمریکا از جنگ یمن، به معنای تنها ماندن محمد بن‌سلمان ولیعهد و وزیر دفاع عربستان در باتلاق یمن خواهد بود. اما قطعنامه دیگر را که به صورت ویژه‌تر به محمد بن‌سلمان ارتباط پیدا می‌کند باب کورکر سناتور جمهوری‌خواه و رئیس کمیته روابط خارجی سنا ارائه کرد که بر اساس آن، محمد بن‌سلمان ولیعهد سعودی مسئول قتل خاشقجی معرفی شده است. این قطعنامه نیز پنجشنبه‌شب با اکثریت آرا به تصویب سنا رسید.
اما چرا سنای آمریکا که اکثریت آن در اختیار جمهوری‌خواهان یعنی هم‌حزبی‌های دونالد ترامپ رئیس‌جمهور این کشور است، با وجود مخالفت‌های صریح ترامپ و تیم وزارت خارجه آن، دو قطعنامه درباره عربستان را آن هم در یک روز تصویب کرد؟ همین مجلس 9 ماه پیش و در فروردین نیز طرحی را برای پایان حمایت از سعودی‌ها در یمن در دستور کار قرار داد اما با اکثریت آرا آن را رد کرد. از آن زمان تاکنون چه اتفاقی افتاده که سناتورهای آمریکایی چنین تغییر رویه داده‌اند؟
در نزدیک به چهار سال گذشته ائتلاف سعودی به رهبری عربستان از هیچ‌جنایتی در یمن دریغ نکرد. کشتار غیرنظامیان، بمباران شهرها و روستاها، هدف قرار دادن زنان و کودکان بخشی از عملکرد سعودی‌ها در یمن است. آنان بدون چراغ سبز آمریکا و حامیان اروپایی عربستان، امکان اجرای این جنایت‌های جنگی را در یمن نداشتند. اما همه‌چیز از دو ماه پیش تغییر کرد. در دهم مهرماه جمال خاشقجی، روزنامه‌نگار سعودی به بدترین شکل ممکن در کنسولگری عربستان در استانبول قطعه‌قطعه شد تا زنگ‌های هشدار در واشنگتن، پاریس، برلین و سایر پایتخت‌های غربی به صدا در‌آید. چهره اصلی پشت این جنایت کسی نبود جز محمد بن‌سلمان، ولیعهد جوان سعودی و پادشاه آینده این کشور. هر چند در این مدت ترامپ تلاش کرد با یادآوری اهمیت اقتصادی عربستان برای آمریکا و نقش این کشور در تامین منافع راهبردی واشنگتن در منطقه، از تحریم محمد بن‌سلمان و عربستان خودداری کند اما گزارش اخیر جینا هاسبل، رئیس سازمان سیا به نمایندگان درباره نقش بن‌سلمان در قتل خاشقجی، نمایندگان سنا را به فکر مهار این اژدهای خون‌آشام انداخت که با پرداخت‌های مالی، قوانین بین‌المللی را زیر پا می‌گذارد. با وجود اینکه ترامپ، هاسبل را از ارائه گزارش درباره نقش بن‌سلمان در قتل خاشقجی منع کرده بود ولی رئیس سیا حاضر به این کار نشده بود و تمام ماجرا را برای نمایندگان شرح داده بود. رئیس سیا در گزارش خود گفته بود که محمد بن‌سلمان از یک‌سال قبل طرح ترور خاشقجی را کشیده بود و سازمان سیا از آن خبر داشت اما ترامپ و داماد او کوشنر به این سازمان اجازه ندادند مانع از قتل او شود. در پیش‌نویس قطعنامه پیشنهادی نیز نمایندگان مجلس سنا به گزارش رئیس سیا استناد کردند. در این مصوبه، علاوه‌بر متهم کردن بن‌سلمان به قتل خاشقجی، نمایندگان مجلس سنا درخواست آزادی بی‌قید و شرط زندانیان سیاسی سعودی و توقف ارسال اسلحه به این کشور، ریاض را از خرید سلاح از روسیه و چین بر حذر داشته‌اند. باب کراکر، رئیس کمیته روابط خارجی سنا صریحا اعلام کرد با وجود مدارکی که در اختیار سازمان سیا در زمینه پرونده قتل جمال خاشقجی وجود دارد، اگر محمد بن‌سلمان در آمریکا محاکمه شود طی 30 دقیقه محکوم خواهد شد.
اگر چه مصوبه مجلس سنا باید طی یک ماه آینده در مجلس نمایندگان نیز مورد تایید قرار گیرد اما با توجه به نزدیک بودن تعطیلات کریسمس، انتظار نمی‌رود مجلس نمایندگان امسال قطعنامه‌های مصوب سنا را تایید و تصویب کند. اما به لحاظ نظری و شکلی به نظر می‌رسد که آمریکا به این نتیجه رسیده که عمر سیاسی بن‌سلمان به پایان رسیده و باید از وی عبور کرد. سنای آمریکا با اقدام خود پیامی جدی و قوی به عربستان فرستاد. هر چند این قعطنامه‌ها به معنای تغییر سیاست خارجی در قبال سعودی‌ها نیست اما بیانگر تغییر در نگاه سیاسی دولتمردان آمریکایی به عربستان است.
احتمال گسست ائتلاف ترامپ، نتانیاهو، بن‌سلمان
هشدارها درباره ظهور صدامی جدید در منطقه، در آمریکا با بی‌توجهی مواجه می‌شد اما حالا دولتمردان سابق آمریکایی هم متوجه شده‌اند که چه اشتباهی در حمایت از بن‌سلمان کرده‌اند. آنان بر همین اساس نامه 30 نفره‌ای امضا کردند تا بن‌سلمان به هر شکلی‌شده مهار شود. حالا سنا هم به این نتیجه رسیده است. علاوه‌بر پایان جنگ یمن، دو سناتور آمریکایی به دنبال محدودیت‌های بیشتر بر بن‌سلمان هستند. آنان به‌خوبی می‌دانند که بن‌سلمان فردی خارج از کنترل است، بنابراین در روزهایی که محمد بن‌سلمان به دنبال برنامه گسترده هسته‌ای و تبدیل کشورش از انبار تسلیحات نظامی به زرادخانه هسته‌ای است، می‌خواهند به هر شکل او را مهار کنند. به همین دلیل نیز آنان خواهان پایان همکاری هسته‌ای با ریاض شده‌اند. حالا با افزایش فشار بر بن‌سلمان به نظر می‌رسد او مهره‌ای سوخته برای آمریکا به حساب می‌آید. البته بن‌سلمان تنها خود را نابود نکرد؛ او کوشنر داماد ترامپ هم با خود به قعر چاه خواهد کشید. افشای نقش کوشنر در پرونده خاشقجی، هم جایگاه او را به خطر می‌اندازد و هم ترامپ را تحت شدیدترین فشارها قرار خواهد داد. در این میان، دموکرات‌ها بدشان نمی‌آید از ماجرای خاشقجی، برای مهار بیشتر ترامپ خودسر استفاده کنند و تسویه‌حسابی جزئی با او داشته باشند. به پایان خط رسیدن بن‌سلمان در عربستان، یعنی از بین رفتن اصلی‌ترین متحد ترامپ و بنیامین نتانیاهو نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی در منطقه.
بمباران یمن در پساتوافق
پنجشنبه اما همانقدر که برای محمد بن‌سلمان روز سختی بود، برای انصارالله یمن روز موفقیت و پیروزی بود. پس از یک هفته مذاکرات صلح با نظارت سازمان ملل در استکهلم سوئد، طرف‌های یمنی (هیات دولت نجات ملی (مستقر در صنعا) و هیات دولت مستعفی یمن (مستقر در عدن) با توقف فوری درگیری‌ها در شهر ساحلی الحدیده و خارج کردن گروه‌های مسلح از این شهر توافق کردند. بر اساس این توافق هر دوطرف متعهد می‌شوند که هیچ‌گونه تجهیزات نظامی به استان الحدیده وارد نکنند و فورا تمامی درگیری‌ها را در این شهر و بندر الحدیده و بنادر الصلیف و رأس عیسی را متوقف کنند. همچنین قرار است رئیس کمیته هماهنگی گزارش‌های هفتگی درباره اجرای این توافق ارائه کند. بر اساس این توافق که از روز جمعه اجرایی شد، افراد مسلح باید ظرف 14 روز از این شهر و بندر آن عقب‌نشینی کنند. همزمان با این توافق، حملات هوایی و زمینی ائتلاف و مزدوران سعودی به یمن شدت گرفت و ائتلاف همچنان در حال ارسال تجهیزات به جبهه‌های عملیاتی است تا نشان دهد که برخلاف ادعاها، همچنان ماجراجویی‌ها در یمن ادامه خواهد داشت.
مطالب پیشنهادی
