«فرهیختگان» روایت میکنددانشگاه در اقدامی نوآورانه، دانشجویان را تشویق کرد تا پایاننامههایشان خروجی عملی داشته باشد؛ محصولی دانشبنیان و کاربردی، نه صرفاً مقاله یا گزارش علمی، در همین راستا با سه نفر از دانشجویان که با محصول فناورانه فارغالتحصیل شدهاند گفتوگو کردیم.
طرح نوی دانشگاه آزاد برای دکتری

دانشگاه آزاد اسلامی دیگر صرفاً یک محیط آموزشی سنتی نیست؛ این دانشگاه گامهایی بلند برای تبدیل شدن به مرکز حل مسائل واقعی جامعه و صنعت برداشته است. ایجاد مراکز رشد، پارکهای علم و فناوری و شرکتهای دانشبنیان تنها بخشی از این تلاشهاست؛ اما دانشگاه به همینها قانع نیست، مسئولان دانشگاه میخواهند دانشجویان را هم در مسیر حل مسائل کشور شریک کنند و آنها را از پژوهشگر صرف به نوآور و حلکننده مشکلات واقعی تبدیل کنند.
یکی از این مسیرها، طرح پایش بود که دانشجویان را با مسائل کاربردی درگیر و آنها را تشویق میکرد پایاننامههایی ارائه دهند که مستقیماً به حل یک مشکل در جامعه یا صنعت منجر شود، اما دانشگاه در اقدامی نوآورانه، فراتر از تئوری رفت و دانشجویان را تشویق کرد تا پایاننامههایشان خروجی عملی داشته باشد؛ محصولی دانشبنیان و کاربردی، نه صرفاً مقاله یا گزارش علمی.
در همین راستا، مسئولان دانشگاه در اسفند سال ۱۳۹۸ بخشنامهای برای دفاع از پایاننامه دکتری با ارائه محصول دانشبنیان صادر کردند و در سال ۱۴۰۰ با دستورالعمل جدید، مسیر شفافتری برای این اقدام فراهم شد. بر اساس این بخشنامه، دانشجویانی که محصولشان مورد تأیید معاونت تحقیقات، فناوری و نوآوری دانشگاه قرار بگیرد، میتوانند از پایاننامه خود دفاع کنند و پژوهش علمیشان را مستقیماً به اثر ملموس در جامعه و صنعت تبدیل کنند.
با گذشت چند سال از این سیاست نوآورانه، ما در این گزارش به بررسی محصولاتی پرداختیم که واقعاً از دل یک پایاننامه دانشگاهی بیرون آمدهاند. در بررسیها تنها چهار تا پنج محصول شناسایی شد؛ حتی اگر تعداد واقعی این محصولات بسیار بیشتر و حتی صدها مورد باشد، این رقم در مقایسه با دانشگاهی با حدود یک میلیون و ۴۰۰ هزار دانشجو نشاندهنده ظرفیت بزرگ و دست نخوردهای است که هنوز بالفعل نشده است.
به نظر میرسد مسئولان و دانشجویان هنوز به طور کامل با این مسیر آشنا نشده یا هدایت لازم برای استفاده از این فرصت فراهم نشده است. با این حال، همین تعداد اندک محصول، نوید میدهد که دانشگاه آزاد میتواند با فراهم کردن بستر مناسب، پایاننامهها را به موتور محرکهای برای تولید فناوری بومی و حل مسائل واقعی کشور تبدیل کند.
در ادامه گفتوگوی فرهیختگان با سه نفر از دانشجویان که با ارائه محصول فناورانه فارغالتحصیل شدند را بخوانید:
- کیوان خسروی، دانشجوی دکتری تخصصی مهندسی برق – الکترونیک دانشگاه آزاد واحد اصفهان: تولد پلتفرم ملی اینترنت اشیا از دل پایاننامه دکتری
- سیدکمیل شوربلال، مدیرعامل شرکت سبز رویش دامون و دانشآموخته مقطع دکتری کشاورزی دانشگاه آزاد اصفهان: پژوهشی که یک چالش بزرگ کشاورزی را هدف گرفت
- فردین آقا داداشی، دانشجوی کارشناسی ارشد مکاترونیک واحد ایلخچی: پایاننامهای که سایتهای ایرانی را از هک نجات میدهد
مطالب پیشنهادی













