دربی؛ چیزی که بود، چیزی که شد

دربی تهران روزگاری بزرگ‌ترین رویداد ورزشی ایران و حتی آسیا بود؛ مسابقه‌ای که در ورزشگاه آزادی با حضور بیش از صد هزار تماشاگر آتشین مزاج برگزار و چشم تمام قاره به آن دوخته می‌شد. مهم‌ترین ملی‌پوشان و بهترین استعدادهای فوتبال ایران در این جدال حضور داشتند و رسانه‌های داخلی و خارجی، از پرتیراژترین روزنامه‌ها تا پرمخاطب‌ترین برنامه‌های تلویزیونی و محبوب‌ترین گزارشگران، همه برای پوشش این بازی صف می‌کشیدند. روزنامه‌های ورزشی پیش و پس از دربی نه تنها تیراژ کامل خود را می‌فروختند، بلکه هرکدام ویژه‌نامه‌ای اختصاصی برای این مسابقه منتشر می‌کردند. 
گزارشگران محبوب و پرطرفدار، با سبک روایت خاص خود، دربی را به یک تجربه جمعی و ملی تبدیل می‌کردند. دربی تهران در آن دوران به‌عنوان یکی از مهم‌ترین دربی‌های آسیا شناخته می‌شد و حتی در رده‌بندی جهانی جایگاهی قابل توجه داشت.
اما امروز شرایط کاملاً تغییر کرده است. دربی با کمترین میزان تماشاگر ممکن در شهری مانند اراک برگزار می‌شود؛ شهری که زیرساخت‌های ورزشی و اقامتی‌اش آن‌قدر محدود است که هر دو تیم و حتی تیم داوری ناچارند در یک هتل اقامت کنند. دیگر خبری از آن رسانه‌های پرتیراژ و معتبر نیست؛ هرچند تعداد رسانه‌هایی که به دربی توجه می‌کنند شاید بیشتر شده باشد، اما کیفیت و اعتبارشان به‌مراتب کمتر از گذشته است.
 روی کیوسک‌های مطبوعاتی دیگر روزنامه ورزشی پیدا نمی‌شود و گزارشگرانی که امروز بازی را روایت می‌کنند، نه محبوبیت و نه اعتبار گذشته را دارند. درست مانند مدیرانی که مسابقه را برگزار می‌کنند، همه چیز رنگ باخته و از شکوه گذشته فاصله گرفته است.
برای درک بهتر این سقوط، کافی است نگاهی به شهرآوردهای مشهور جهان بیندازیم. دربی بارسلونا و رئال مادرید، موسوم به «ال‌کلاسیکو»، پربیننده‌ترین رویداد فوتبالی جهان است و میلیون‌ها نفر در سراسر دنیا آن را دنبال می‌کنند. دربی بوئنوس‌آیرس میان بوکا جونیورز و ریورپلاته، یکی از پرتماشاگرترین و پرهیجان‌ترین مسابقات جهان است که ورزشگاه مونومنتال را تا آخرین صندلی پر می‌کند. دربی میلان میان اینتر و آث‌میلان نیز در ورزشگاه سن‌سیرو با حضور ده‌ها هزار نفر برگزار می‌شود و همچنان یکی از مهم‌ترین بازی‌های اروپا به شمار می‌رود. حتی در آلمان، تیم‌هایی مانند دورتموند در فصل اخیر بیش از یک میلیون و دویست هزار تماشاگر در ورزشگاه داشتند و پرتماشاگرترین تیم باشگاهی دنیا لقب گرفتند.
این مقایسه نشان می‌دهد که دربی تهران از جایگاهی که روزگاری داشت، فاصله‌ای عمیق گرفته است. مسابقه‌ای که زمانی مهم‌ترین رویداد کشور و آسیا بود، امروز به یک بازی معمولی با کمترین امکانات و کمترین جذابیت بدل شده است. دربی دیگر نه مهم‌ترین بازی آسیا است و نه حتی مهم‌ترین رویداد ورزشی ایران. آن شور اجتماعی و آن هیجان ملی جای خود را به بی‌تفاوتی داده است.
دربی تهران امروز تصویری روشن از بحران فوتبال ایران است؛ فوتبالی که حتی بزرگ‌ترین و تاریخی‌ترین بازی‌اش هم دیگر نمی‌تواند فراتر از یک وضعیت حداقلی باشد.