سامانه حامی؛ با ۹۳درصد پاسخگویی

سارا طاهریخبرنگار

یک سال و نیم پیش، وقتی اولین نسخه «حامی» در چند واحد دانشگاه آزاد بالا آمد، کمتر کسی تصور ‌می‌‌کرد قرار است یکی از پررفت‌وآمدترین سامانه‌‌های دانشگاهی کشور شود. آن روزها هنوز دانشجوها برای یک گواهی ساده، باید از پله‌‌های ساختمان اداری بالا ‌می‌‌رفتند، امضا ‌می‌گرفتند، مهر ‌می‌‌زدند و در صف‌‌های طولانی چشم به راه ‌می‌ماندند. اما حالا،  دانشگاه آزاد با تصویری روبه‌روست که شاید چند سال قبل دور از ذهن بود؛ دانشجویانی که تقریباً تمام امور خود را از پشت گوشی انجام ‌می‌دهند و یک شبکه سراسری ۷۹۰ هزاردرخواستی که نبض آن در «حامی» ‌می‌‌تپد.

درخواست‌هایی که به سرانجام رسیده‌اند

اما مهم‌تر از تعداد درخواست‌‌ها، «سرنوشت» آنهاست. یکی از نقاط درخشان عملکرد سامانه، نرخ بالای درخواست‌‌های بسته شده است؛ یعنی آن دسته از درخواست‌هایی که نه‌‌تنها ثبت، بلکه به ‌طور کامل رسیدگی و پاسخ داده شده‌اند. در تهران، از میان همه درخواست‌های ثبت‌شده، بیش از ۲۱۹ هزار درخواست مختومه شده است؛ یعنی حدود 94 درصد.  رقمی ‌که نشان می‌دهد سامانه تنها ثبت‌کننده نیست، بلکه موتور محرک یک جریان واقعی رسیدگی است. در واحد الکترونیکی نیز تقریباً تمام درخواست‌های ثبت‌شده پاسخ گرفته‌اند؛ بیش از ۳۶ هزار درخواست به نتیجه رسیده است. معادل 97 درصد. بنابراین باید گفت اگر جایی مفهوم «دانشگاه بدون ساختمان» واقعاً معنا داشته باشد، همین‌جاست.

اصفهان نیز همین الگوی موفق را دنبال کرده و بیش از ۲۶ هزار درخواست در این استان به ‌طور کامل بسته شده است. یعنی حدود 85 درصد رسیدگی موفق. این روند ثابت ‌می‌‌کند که حا‌می ‌تنها یک دفتر مجازی نیست؛ بلکه سامانه‌‌ای فعال است که هر ورود دانشجو به آن با خروجی مشخص همراه است. در ساختار سنتی، رسیدن به چنین نرخ پاسخ‌دهی، آن هم در مقیاس ملی، تقریباً ناممکن بود.

پشت صحنه ۷۹۱ هزار درخواست چیست؟

وقتی به فهرست درخواست‌‌های ثبت‌شده نگاه می‌کنیم، بخشی از چهره واقعی زندگی دانشجویی امروز آشکار ‌می‌‌شود. در صدر تمام نیازها، گواهی اشتغال به تحصیل قرار دارد؛ سندی که هنوز هم برای بسیاری از امور بانکی، نظام وظیفه و اداری، اولین قدم دانشجو محسوب ‌می‌شود. بعد از آن، مسائل انتخاب واحد از بررسی پیش‌نیازها تا رفع خطا و امکان ثبت درس به‌عنوان دومین دسته پرحجم دیده ‌می‌‌شود.

اما ماجرا فقط این‌‌ها نیست. از سنوات تحصیلی و صدور کارت دانشجویی گرفته تا مرخصی تحصیلی، معرفی‌نامه کارآموزی، ریزنمرات، مجوز ترم آخر، معرفی به استاد و حتی درخواست شرکت در آزمون مجددِ موسوم به «جنگ ۱۲ روزه»، همه در میان درخواست‌‌های پرتکرار دیده ‌می‌شود و پشت آن، طیف بزرگی از درخواست‌های کمتردیده‌شده اما حیاتی هم وجود دارد. از مجوزهای مالی دفاع تا هماهنگی دروس عملی بیمارستانی، از مجوز خوابگاه تا بازدید علمی، انصراف، ثبت‌نام با تأخیر، بررسی دانشجویان مشروط و حتی مجوز تردد خودرو در دانشگاه. تنوع این فهرست یک پیام روشن دارد و آن پیام این است که هیچ گوشه ‌ای از زندگی دانشجویی نیست که رد پای حا‌می ‌در آن دیده نشود.

حامی؛ از یک سامانه تا یک تغییر پارادایم

حالا که طرح حا‌می ‌به مرحله بهره‌برداری پایدار رسیده و بیش از یک ‌و نیم میلیون دانشجو زیر چتر آن هستند، دانشگاه آزاد در آستانه یک دگرگونی عمیق قرار دارد. برای اولین بار، تجربه‌ای شکل گرفته که در آن هر درخواست قابل ردیابی است، هر واحد دانشگاهی قابل ارزیابی است، هر گره اداری قابل تحلیل است و هر نیاز دانشجویی در یک شبکه ملی دیده ‌می‌‌شود. اینجا حا‌می‌ فقط یک فناوری نیست؛ شکل تازه‌‌ای از رابطه دانشگاه و دانشجوست. رابطه‌ای بدون صف، بدون سرگردانی، بدون «برو فردا بیا».

گفت‌گوهای مرتبط درباره «سامانه حامی» را در روزنامه فرهیختگان بخوانید:
- طیبه زارعیان، کارشناس ارشد مشاوره و مسئول بایگانی آموزش دانشگاه آزاد ‌واحد یزد: همکاری همه بخش‌ها، رمز موفقیت طرح «حامی» است
- ییژن گنجه‌ای، از حامیان طرح «حامی» در دانشگاه آزاد اسلا‌می‌ واحد زنجان: اطلاع‌رسانی، اولویت‌بندی و اصلاح؛ راهکار تقویت حامی
-  محمدامین رجبی، از کارکنان دانشکده علوم انسانی دانشگاه آزاد ‌واحد اسلامشهر: فعالیت حامیان اختصاصی شود