ثبت ۵۴۰۰۰ مرگ منتسب به آلودگی هوا در ایران!

عباس شاهسونی، معاون مرکز تحقیقات کیفیت هوا و تغییر اقلیم دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی از رشد سه برابری تعداد روزهای ناسالم برای همه گروه‌ها در سال جاری خبر داد و گفت: حدود ۵۴ هزار مرگ منتسب به آلودگی هوا ثبت شده است و آلودگی هوا جزو پنج علت اصلی مرگ در کشور است.

شاهسونی در گفت‌وگویی درباره وضعیت آلودگی هوا در تهران اظهار کرد: طبق بررسی شاخص کیفیت هوای تهران از ابتدای سال تا دوم آذر ۱۴۰۴، وضعیت کیفیت هوا در این بازه زمانی نسبت به بازه زمانی مشابه در ۱۴۰۳ تغییرات قابل توجهی داشته است. در شهری مانند تهران، تعداد روزهای «قابل قبول» کاهش یافته، تعداد روزهای «ناسالم برای گروه‌های حساس» حدود ۴۰ درصد افزایش پیدا کرده و تعداد روزهای «ناسالم برای همه گروه‌ها» نیز نسبت به ۱۴۰۳ حدود سه برابر شده است.

تجربه سال‌های گذشته نشان داده بدون اعمال الزامات قانونی بر صنایع بزرگ، اصلاح نظام سوخت‌رسانی، نوسازی ناوگان حمل‌ونقل شهری و ارتقای کیفیت پایش محیطی، تغییر پایداری در وضعیت آلودگی ممکن نیست؛ اما هنوز عزم جدی برای حل این معضل همه‌گیر، در هیچ‌کدام از استان‌های کشور مشاهده نمی‌شود. شاخص‌های امروز همان اندازه که وضعیت شهر‌ها را توصیف می‌کنند، کارنامه‌ای از میزان اجرا یا عدم اجرای سیاست‌های مصوب نیز به‌دست می‌دهند. در چنین شرایطی، پرسش اصلی دیگر این نیست که چرا آلودگی افزایش یافته؟ بلکه این است که چه بخش‌هایی از تکالیف قانونی همچنان معطل مانده‌اند؟ و چرا هیچ سازوکار الزام‌آوری آن‌ها را به جریان نمی‌اندازد؟ 

پیش‌بینی افزایش مرگ‌های منتسب به آلودگی هوا در امسال

شاهسونی در خصوص میزان مرگ منتسب به آلودگی هوا نیز بیان کرد: باید در ۱۴۰۴ به پایان برسد تا محاسبات انجام و مشخص شودو همچنین میزان مرگ‌های منتسب به آلودگی هوا چگونه بوده و آیا افزایش یا کاهش یافته است. با این حال، با توجه به افزایش تعداد روزهای «ناسالم برای گروه‌های حساس» و «ناسالم برای همه گروه‌ها» و همچنین این واقعیت که ما در ۱۴۰۳ هیچ روز «خیلی ناسالم» یا «خطرناک» نداشتیم، اما تا این زمان در ۱۴۰۴ در تهران هم روز «خیلی ناسالم» داشته‌ایم و هم روز «خطرناک»، می‌توان وضعیت نامطلوب‌تری را پیش‌بینی کرد. این نشان می‌دهد که هرچه تعداد روزهای آلوده بیشتر باشد، تعداد مرگ‌های منتسب به آلودگی هوا نیز قاعدتاً بیشتر خواهد شد اما این موضوع نیاز به محاسبات دقیق‌تر دارد و باید پس از پایان سال این محاسبات انجام شود.

ثبت سالانه ۵۴ هزار مرگ ناشی از آلودگی هوا در کشور

عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی ادامه داد: درباره مرگ‌های منتسب در ۱۴۰۳، آخرین آمار نشان می‌دهد تعداد مرگ‌های منتسب به آلودگی هوا نسبت به ۱۴۰۲ افزایش داشته است. طبق آخرین گزارش مؤسسه بار بیماری‌ها در کشور ایران تقریباً ۵۴ هزار مرگ منتسب به آلودگی هوا ثبت شده است و آلودگی هوا در ایران جزو پنج علت اصلی مرگ و میر شناخته می‌شود.

دلایل مرگ‌های ناشی از آلودگی هوا از منظر محیطی

معاون مرکز تحقیقات کیفیت هوا و تغییر اقلیم توضیح داد: از مجموع ۵۴ هزار مرگ منتسب به آلودگی هوا ۸۰۲ مرگ به دلیل آلودگی ناشی از آلودگی هوا در منازل بوده است. ۲۹۹۶ مرگ به علت آلودگی ناشی از صنایع بوده است. ۶,۱۵۲ مرگ به دلیل آلودگی ناشی از تولید انرژی (مانند نیروگاه‌ها) گزارش شده است. ۴,۳۳۴ مرگ به علت ذرات و آلودگی ناشی از منابع انسان‌ساز رخ داده است و ۲۰۳۳ مرگ نیز به دلیل آلودگی ناشی از فعالیت‌های کشاورزی ثبت شده است.

۲۸ درصد مرگ‌های ناشی از سکته مغزی به علت آلودگی هواست

شاهسونی درباره بیماری‌های ناشی از آلودگی هوا و مرگ و میر منتسب به آلودگی هوا در این بیماری‌ها نیز گفت: بر اساس این گزارش ۲۸ درصد از مرگ‌هایی که به علت سکته‌های مغزی در ایران رخ می‌دهند، ناشی از آلودگی هوا هستند همچنین ۲۰ درصد از مرگ‌های مرتبط با دیابت، ۳۰ درصد از مرگ‌هایی که بر اثر بیماری‌های ایسکمیک قلبی (مانند سکته قلبی) اتفاق می‌افتند و ۴۵ درصد از مرگ‌های ناشی از بیماری‌های مزمن انسدادی ریوی به آلودگی هوا نسبت داده می‌شود.

وی ادامه داد: ۲۴ درصد از مرگ‌های به علت سرطان ریه منتسب به آلودگی هواست و ۲۳ درصد از مرگ‌هایی که به علت عفونت‌های دستگاه تنفسی تحتانی رخ می‌دهد، نیز ناشی از آلودگی هواست.

ایران جزو ۲۰ کشور آلوده جهان از منظر کیفیت هوا

معاون مرکز تحقیقات کیفیت هوا و تغییر اقلیم دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی تاکید کرد: آلودگی هوا یک‌معضل جهانی به شمار می‌رود که به عنوان دومین علت مرگ در دنیا شناخته شده و ۷.۹ میلیون مرگ منتسب به آلودگی هوا در جهان رخ می‌دهد و کشور ما جزو ۲۰ کشور آلوده جهان از منظر شاخص‌های کیفیت هواست.

گزارش مرتبط فرهیختگان را در پیوند زیر بخوانید:
- قانون هوای «پاک»، پاک یادشان رفته!