«قانون الجزیره» و آزادی‌بیان در غرب و اسرائیل

اسرائیل خیلی زودتر از آن که با تصویب قانونی تحت عنوان «قانون الجزیره» رسانه‌ها را بدون حکم دادگاه تعطیل کند، روند حذف رسانه‌ها را با شلیک به سر شیرین ابوعاقله، خبرنگار زن الجزیره در اردیبهشت‌ماه سال 1401 آغاز کرده بود. این رژیم روند بایکوت خبری را با کشتن بیش از 250 خبرنگار در جریان جنگ غزه تداوم بخشید. دیروز (سه‌شنبه) کنست رژیم صهیونیستی با رأی مثبت 50 عضو کنست در مقابل 41 رأی منفی «قانون الجزیره» را تصویب کرد تا مقابله با هرگونه فعالیت رسانه‌ای خلاف میل اسرائیل، رسمیت پیدا کند. رژیمی که تا پیش از 7 اکتبر رسانه‌های غربی آن را «تنها دموکراسی خاورمیانه» می‌خواندند، اکنون هر مانعی را که مانع نسل‌کشی بی سر و صدایش می‌شود، از سر راه برمی‌دارد. دقیقاً به همین دلیل در روز تصویب قانون ضد آزادی‌بیان، قانون دیگری نیز برای صدور مجوز اعدام اسرای فلسطینی در کنست تصویب شد؛ قانونی که البته عنوان فریبنده «مجازات اعدام برای تروریسم» دارد. پس از تصویب این قانون بن گویر، وزیر امنیت رژیم صهیونیستی هم به مناسبت مشروعیت بخشی به اعدام اسرا در محل کنست، شیرینی توزیع کرد. صهیونیست‌ها با این قانون در به راه انداختن ماشین کشتار در غزه، آزادی عمل دارند. آن‌ها جنبش حماس را یک گروه تروریستی معرفی می‌کنند و با همین استدلال نیز مردم غزه را به اتهام ارتباط با حماس بمباران می‌کردند. واضح است که قانون جدید چیزی جز یک ابزار حقوقی برای مشروعیت‌بخشی به اعدام اسرای فلسطینی نخواهد بود. البته اگر اسرای فلسطینی قبل از اعدام، با دزدیده شدن اعضای بدنشان جان نسپرده باشند. اخیراً تصاویری از بدن اسرای فلسطینی توسط الجزیره ارائه شد که پروفسور غسان ابوسته، رئیس دانشگاه گلاسکوی اسکاتلند دزدیده شدن اعضای بدن را با توجه به نوع زخم‌های روی بدن اسرا تأیید کرد.

تقابل علنی 2 ساله با الجزیره

در جنگ غزه، شبکه الجزیره به اصلی‌ترین صدای نزدیک به واقعیت در جنگ تبدیل شد. این شبکه اخبار جنایات رژیم را به سرعت مخابره می‌کرد و این خشم صهیونیست‌ها و حامیانش را به دنبال داشت. بر همین اساس در سوم آبان سال ۱۴۰۲، وزیر ارتباطات رژیم صهیونیستی از آمادگی کامل برای مسدودسازی پخش شبکه الجزیره از طریق شرکت‌های کابلی، تعطیلی دفاتر آن، توقیف وسایل پخش و لغو مجوز‌های فعالیت رسانه‌ای این شبکه در سرزمین‌های اشغالی فلسطین خبر داد. او تأکید کرد که اجرای این طرح نیازمند تأیید وزیر دفاع و سپس تصویب در شورای امنیتی کابینه است. اندکی پس از این اظهارات، دفتر وزیر دفاع بیانیه‌ای صادر کرد و حمایت قاطع خود را از محدودیت فوری فعالیت‌های این شبکه اعلام نمود.
یک روز پس از آن، در چهارم آبان، ارتش رژیم صهیونیستی در جریان بمباران‌های گسترده غزه، عمداً خانه خانواده وائل الدحدوح، خبرنگار الجزیره را هدف قرار داد و 12نفر از نزدیکان او را شهید کرد. هفت‌ماه بعد، در سیزدهم اردیبهشت ۱۴۰۳ مصادف با روز جهانی آزادی مطبوعات، کابینه رژیم صهیونیستی به اتفاق آرا با تعطیلی فعالیت‌های الجزیره در اراضی اشغالی موافقت کرد. بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی در پیامی تصویری این تصمیم را تأیید کرد و رسانه‌های رژیم گزارش دادند که وسایل شبکه ضبط و اعتبارنامه خبرنگاران باطل خواهد شد.
در نهایت در اول مهر ۱۴۰۳ مقامات نظامی رژیم صهیونیستی با صدور حکمی فعالیت الجزیره را برای چهل و پنج روز ممنوع اعلام کردند. نیرو‌های اشغالگر با انفجار در ورودی، به دفتر این شبکه در رام‌الله هجوم بردند، اسناد و تجهیزات را مصادره نمودند و پخش برنامه‌ها را قطع کردند. این هجوم چهارماه پس از مسدودسازی دفتر الجزیره در قدس اشغالی رخ داد. این برخورد‌های به اصطلاح موقت که به‌طور غیر رسمی دائمی شده بود روز سه‌شنبه رسمیت یافت.

مجوز فشار به شرکت‌های رسانه‌ای صادر شد

با طرح جدید که در کنست تصویب شد، قانون موسوم به «قانون الجزیره» که پیش‌تر به صورت موقت اجرا می‌شد به قانونی دائمی تبدیل خواهد شد. این اقدام به دلیل پایان یافتن مدت اعتبار دستور موقت پیشین صورت گرفته است. مطابق این قانون وزیر ارتباطات رژیم صهیونیستی می‌تواند دستور تعطیلی شبکه‌ها یا وبگاه‌های خارجی فعال در داخل اراضی اشغالی یا مسدودسازی آن‌ها در فضای دیجیتال را بدون آن‌که نیازی به تصمیم قضایی یا تأیید دادگاه باشد صادر کند. در یادداشت تفسیری همراه با طرح، آمده است که این اصلاح قانونی به‌منظور حفظ اختیارات و ابزار‌های لازم برای مقابله با رسانه‌های خارجی انجام می‌شود؛ رسانه‌هایی که به گفته تدوین‌کنندگان طرح، محتوای آن‌ها می‌تواند «به‌طور مستقیم به امنیت رژیم صهیونیستی آسیب برساند.» در این یادداشت تأکید شده که اعتبار این قانون ارتباطی با جنگ‌های جاری یا اعلام وضعیت اضطراری در داخل اراضی اشغالی نخواهد داشت؛ بنابراین حتی در صورت توقف جنگ نیز رژیم صهیونیستی با این قانون مجوز برخورد با رسانه‌ها را برای خود صادر کرده است.
این طرح همچنین به مقامات اسرائیلی اجازه می‌دهد تا به شرکت‌های بین‌المللی رسانه‌ای از جمله یوتیوب فشار بیاورند تا محتوای تولید شده توسط رسانه‌های هدف را مسدود یا حذف کنند. این ماده دستگاه سانسور آنلاین اسرائیل را بیشتر گسترش می‌دهد. تحقیقات هفته گذشته توسط مؤسسه اینترسپت نشان داد که یوتیوب پس از فشار اسرائیل بیش از 700 ویدئو را حذف و حساب‌های سه سازمان حقوق بشری فلسطینی یعنی الحق، مرکز حقوق بشر المیزان و مرکز حقوق بشر فلسطین را حذف کرده است. این تحقیقات، نفوذ اسرائیل بر غول‌های رسانه‌های اجتماعی را بیشتر آشکار کرد. نفوذی که البته مخارج چندصد میلیون دلاری روی دست نتانیاهو گذاشته است.
اخیراً وب‌سایت «Drop Site News» گزارش داده است که شرکت گوگل قراردادی به ارزش ۴۵ میلیون دلار با دفتر بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی امضا کرده است. این قرارداد شش‌ماهه با هدف اجرای کارزار‌های تبلیغاتی در پلتفرم‌های گوگل و یوتیوب منعقد شده تا وجود قحطی در غزه را انکار کرده و جنگ اسرائیل علیه فلسطینیان را توجیه کند. طبق گزارش این وبسایت علاوه بر یوتیوب، دولت رژیم صهیونیستی میلیون‌ها دلار دیگر نیز در پلتفرم‌هایی مانند X (توییتر سابق)، Outbrain و Threads هزینه کرده تا محتوای تبلیغاتی علیه اقدامات ضد اسرائیلی سازمان ملل منتشر کند.
علاوه بر این نتانیاهو با پرداخت ارقام مالی سنگین بلاگر‌های شبکه‌های اجتماعی را نیز برای سفیدشویی نسل‌کشی در غزه به کار گرفته است. در همین راستا نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی در دیدار با بلاگر‌های شبکه‌های اجتماعی که در حاشیه سفرش به نیویورک برای شرکت در اجلاس سازمان ملل انجام شده بود شبکه‌های اجتماعی را «مهم‌ترین میدان نبرد اسرائیل» توصیف کرده بود.

از خبرنگارکُش‌ها جز این توقعی نیست

حملات اسرائیل به خبرنگاران از زمان آغاز نسل‌کشی غزه به طرز چشمگیری افزایش یافته است. دفتر رسانه‌ای دولت غزه در ۲۹ اکتبر اعلام کرد که از آغاز جنگ غزه تاکنون حداقل ۲۵۶ روزنامه‌نگار توسط نیرو‌های اسرائیلی کشته شده‌اند. البته یک تحقیق توسط شبکه الجزیره این رقم را ۲۷۸ روزنامه‌نگار و کارمند رسانه‌ای از جمله ۱۰ نفر از کارکنان خود الجزیره اعلام کرد. اسرائیل طی چند سال اخیر عمداً خبرنگاران را به دلیل پوشش گسترده جنایات جنگی اسرائیل و سیاست‌های اشغالگرانه‌اش هدف قرار داده و هرگونه اعتراضی به این جنایات را نیز با تندی پاسخ می‌دهد. در سپتامبر ۲۰۲۴ حین حمله نیرو‌های اسرائیلی به دفتر الجزیره در رام‌الله تصاویر زنده نشان داد که سربازان اسرائیلی در حال پاره کردن پوستر شیرین ابوعاقله، خبرنگار شهید شده این رسانه بودند.