تراشۀ اسرائیل درگوش آمریکا

ناعمه اصفهانیان، وقایع اسرائیلیه: در یکی از پرهیاهوترین لحظات سخنرانی اخیر دونالد ترامپ در کنست اسرائیل، نام زنی بر زبانش جاری شد که بسیاری او را «میلیاردر خاموش پشت سیاست خاورمیانه» می‌دانند؛ میریام ادلسون، پزشکی اسرائیلی‌، پژوهشگر اعتیاد و در عین حال یکی از بزرگ‌ترین حامیان مالی حزب جمهوری‌خواه آمریکا. زنی که همراه همسرش شلدون ادلسون، با ثروتی نجومی و نفوذی کم‌نظیر، در تصمیم‌هایی چون به‌رسمیت‌شناختن بلندی‌های جولان و انتقال سفارت آمریکا به قدس نقشی پشت‌پرده ایفا کرده است. حالا با اشاره مستقیم ترامپ، بار دیگر نام او به صدر خبرها بازگشته؛ زنی که حضورش در سیاست آمریکا نه با میکروفون، بلکه با چک‌های میلیون‌دلاری معنا پیدا می‌کند.

از فلسطین تا ایالات متحده

میریام ادلسون با نام خانوادگی «فاربشتاین» در ۱۰ اکتبر ۱۹۴۵ در تل‌آویو، فلسطین تحت قیمومیت انگلیس به دنیا آمد. خانواده او اصالتاً لهستانی بودند و پیش از تأسیس رژیم اسرائیل به فلسطین مهاجرت کرده بودند. پدرش، سیمحا فاربشتاین، عضو حزب سوسیالیستی «مپام» و از فعالان فرهنگی بود که در دهه ۱۹۵۰ همراه خانواده‌اش در شهر حیفا ساکن شد و مالک چند سینما بود.

میریام تحصیلات دبستان تا دبیرستان را در مدرسه Hebrew Reali School حیفا گذراند و سپس خدمت سربازی اجباری خود را به عنوان افسر پزشکی در منطقه نس‌زیونا انجام داد. پس از آن، مدرک کارشناسی علوم در رشته میکروبیولوژی و ژنتیک را از دانشگاه عبری اورشلیم و دکترای پزشکی را از دانشگاه تل‌آویو دریافت کرد.

در آغاز فعالیت حرفه‌ای خود، ادلسون در بیمارستان روکاخ تل‌آویو در بخش داخلی و اورژانس به عنوان پزشک مشغول به کار بود. تمرکز تخصصی او بر درمان اعتیاد و وابستگی به مواد مخدر قرار داشت. در دهه ۱۹۸۰ میلادی، برای ادامه تحقیقات خود در زمینه اعتیاد به ایالات متحده مهاجرت کرد.

در سال ۱۹۹۳، با همکاری همسرش مرکزی با عنوان Dr. Miriam and Sheldon G. Adelson Research Clinic   در لاس‌وگاس تأسیس کرد که به درمان وابستگی به مواد مخدر و الکل اختصاص داشت. میریام در فلسطین اشغالی نخستین ازدواج خود را با دکتر آریل اوخشورن انجام داد که حاصل آن دو دختر بود، اما این ازدواج در سال ۱۹۸۶ به طلاق انجامید. در سال ۱۹۹۱، او با شلدون ادلسون، کارآفرین آمریکایی و بنیان‌گذار شرکت Las Vegas Sands ازدواج کرد. ازدواج با ادلسون مسیر زندگی او را از یک پزشک پژوهشگر به یکی از چهره‌های ثروتمند و بانفوذ در عرصه‌های اقتصادی و سیاسی تغییر داد. پس از درگذشت شلدون ادلسون در سال ۲۰۲۱، میریام ادلسون به عنوان یکی از وارثان اصلی دارایی‌های او، کنترل بخش عمده‌ای از امپراتوری اقتصادی خانواده، از جمله هتل‌ها، کازینوها و سرمایه‌گذاری‌های رسانه‌ای را در دست گرفت.

دارایی، سمت‌ها و نفوذ اقتصادی

دارایی خالص میریام ادلسون در سال‌های اخیر بین ۳۰ تا ۴۰ میلیارد دلار برآورد شده است. او سهامدار عمده شرکت Las Vegas Sands  و مالک روزنامه پرتیراژ Israel Hayom در سرزمین‌های اشغالی است. ادلسون یکی از بزرگ‌ترین حامیان مالی حزب جمهوری‌خواه آمریکا و از پشتیبانان اصلی کارزارهای انتخاباتی دونالد ترامپ محسوب می‌شود. او با حمایت‌های گسترده از گروه‌ها و نامزدهای محافظه‌کار، در پیشبرد سیاست‌هایی مؤثر بوده که همسو با منافع رژیم اسرائیل ارزیابی می‌شوند. یکی از پروژه‌های شاخص او، حمایت مالی از گروه Maccabee Task Force است؛ نهادی که به‌گفته بنیان‌گذارانش با هدف مقابله با «گسترش یهود‌هراسی در دانشگاه‌ها» فعالیت می‌کند. در سال ۲۰۱۸، دولت آمریکا به پاس فعالیت‌هایش در عرصه اجتماعی و سیاسی، نشان مدال آزادی ریاست‌جمهوری را به میریام ادلسون اعطا کرد.

مالکیت رسانه‌ای و تأثیر ادلسون‌ها

میریام ادلسون از سال ۲۰۱۸ ناشر روزنامه اسرائیل هیوم است؛ رسانه‌ای که مالکیت کامل آن در اختیار خانواده ادلسون قرار دارد. طبق اطلاعات رسمی وب‌سایت روزنامه، «خانواده ادلسون سهامدار عمده و کنترل‌کننده اصلی» این گروه رسانه‌ای هستند. اسرائیل هیوم آشکارا از جریان راست و حزب لیکود حمایت می‌کند. پژوهش‌های انجام‌شده بر داده‌های سال‌های ۲۰۰۷ تا ۲۰۱۵ نشان می‌دهد این روزنامه نقش قابل‌توجهی در تقویت آرای بلوک راست در انتخابات رژیم داشته است. تحلیل‌های جدیدتر نیز از شکل‌گیری «امپراتوری رسانه‌ای حامی اسرائیل» به رهبری ادلسون سخن می‌گویند. نام این روزنامه در پرونده‌هایی نظیر «Case 2000» نیز مطرح شده، جایی که گفته می‌شود ارتباطاتی میان دفتر نخست‌وزیر و مالک روزنامه وجود داشته است. ناظران سیاسی، میریام ادلسون را نه صرفاً یک ناشر، بلکه بازیگری رسانه‌ای می‌دانند که از اسرائیل هیوم برای تأثیرگذاری بر سیاست داخلی رژیم عبری و روابط تل‌آویو - واشنگتن بهره می‌گیرد.

بازیگردان پشت صحنه انتخابات آمریکا

طبق داده‌های رسمی Federal Election Commission (FEC) و تحلیل‌های سایت OpenSecrets، ادلسون و همسرش شلدون ادلسون بین سال‌های ۲۰۱۶ تا ۲۰۲۰ بزرگ‌ترین حامی مالی حزب جمهوری‌خواه و کارزارهای دونالد ترامپ بوده‌اند. در انتخابات ۲۰۲۰، خانواده ادلسون حدود ۲۱۸ میلیون دلار به کارزارهای جمهوری‌خواهان و PACها اهدا کردند که از هر اهداکننده دیگری بیشتر بود. به گزارش پولیتیکو که در سال ۲۰۲۴ منتشر شد، پس از مرگ شلدون ادلسون در ژانویه ۲۰۲۱، میریام ادلسون به‌طور مستقل حمایت از جمهوری‌خواهان را ادامه داد.

در انتخابات میان‌دوره‌ای ۲۰۲۲ و سپس در آستانه انتخابات ۲۰۲۴، او از طریق کمیته‌هایی چون Preserve America PAC و Republican Jewish Coalition   کمک مالی عظیمی را به این جریان ادامه داد. طبق گزارش Vanity Fair و Business Insider، ادلسون در سال ۲۰۲۵ نیز از بازگشت ترامپ به قدرت حمایت کرد و یکی از سرمایه‌گذاران اصلی در کمپین‌های انتخاباتی او بود. Business Insider  در اکتبر ۲۰۲۴ نوشت که ادلسون‌ها در میان معدود میلیاردرهایی هستند که به‌رغم رسوایی‌های ترامپ، همچنان به او وفادار مانده‌اند. همچنین Haaretz در مقاله‌ای در سال ۲۰۲۳ نوشت که نفوذ میریام ادلسون در ساختار حزب جمهوری‌خواه به‌حدی است که رهبران حزب برای تصمیمات راهبردی مربوط به اسرائیل، با او مشورت می‌کنند.

فشار برای انتقال سفارت

گزارشی در Reuters در نوامبر ۲۰۲۰ منتشر شد مبنی بر اینکه کمک‌های کلان مالی ادلسون‌ها به ترامپ با نقش مؤثر در سیاست‌های او درباره رژیم اسرائیل همزمان بود، از جمله انتقال سفارت آمریکا از تل‌آویو به بیت‌المقدس. تحلیلگران گفته‌اند که این حمایت‌ها با هدف تقویت روابط استراتژیک آمریکا و رژیم اسرائیل و جلوگیری از امتیازدهی به ایران صورت گرفت. خبرگزاری Reuters در گزارش دیگری می نویسد که ترامپ در سخنرانی‌اش در کنست از میریام ادلسون نام برده و او را «بخشی از تصمیمات کلیدی» مانند شناخته شدن «اورشلیم به‌عنوان پایتخت اسرائیل» و انتقال سفارت آمریکا به آنجا دانسته است. گزارش Confidence Man که توسط مَگی هابرمن نوشته شده نیز افشا می‌کند که شلدون ادلسون حدود ۲۰ میلیون دلار به یک سوپر پک کمک کرده بود تا فشار آورد ترامپ قولش درباره سفارت را عملی کند.

L’OLJ  نیز با تیتر «تراشه اسرائیلی-آمریکایی که در گوش ترامپ زمزمه می‌کند» می‌نویسد: «وی (میریام ادلسون) پشت‌صحنه انتقال سفارت از تل‌آویو به اورشلیم بوده است.» تحلیل‌های مختلف هم نشان می‌دهند که این تصمیم گرچه به‌ظاهر رسمی از جانب رئیس‌جمهور بود، اما به دلیل حمایت مالی و لابی‌گری کسانی چون ادلسون سرعت و وزن بیشتری گرفت.

لابی‌گری برای توافق ابراهیم و سیاست‌های منطقه‌ای

توافقات ابراهیم شامل عادی‌سازی روابط میان رژیم اسرائیل و چند کشور عربی است که ایالات متحده در آن نقش میانجی دارد. گرچه هیچ سند علنی نشان نمی‌دهد ادلسون مستقیماً در این توافقات دخیل بوده باشد، گزارش‌ها حاکی از آن است که نفوذ مالی و لابی‌گری میریام ادلسون و همسرش شلدون فضای پشتیبانی لازم برای شکل‌گیری این توافقات را فراهم کرده است.

SuccessKnocks در گزارشی با یادآوری پشت پرده توافقات ابراهیم به نقش ادلسون‌ها در تحرکات پرو - اسرائیلی منطقه اشاره می‌کند، تحرکاتی که جغرافیای خاورمیانه را تحت تأثیر قرار داد. همچنین گزارشی در The Forward نیز اشاره می‌کند که ادلسون یکی از حامیان اصلی جمهوری‌خواهان بود که خواستار ضمیمه کرانه باختری به رژیم اسرائیل شده بود. به نظر می‌رسد از طریق حمایت مالی، فشار سیاسی و شبکه‌سازی، ادلسون بخشی از «بستر حمایتی» پیشبرد سیاست‌های آمریکا - اسرائیل و توافقات منطقه‌ای محسوب می‌شود.