با صلح احتمالی در غزه، نبرد دو ساله چطور ارزیابی می‌شود؟

صهیونیست‌ها با عملیات ۷ اکتبر ضربه‌ای سنگین دریافت کرده و به شکل ناهنجار و بدون تکمیل تمهیدات مجبور به اجرایی کردن طرح خود شدند. آن‌ها که جنگی بزرگ و البته کم‌تلفات برای خود را پیش‌بینی می‌کردند، تلفات سنگینی داده و علی‌رغم صرف هزینه‌های بسیار بالا، نه‌تنها فلسطین را از نظر سیاسی حذف نکردند، بلکه جنگ باعث ارتقای مسئله فلسطین در جهان شد. 

  • ۱۴۰۴-۰۷-۱۹ - ۰۹:۵۸
  • 00
با صلح احتمالی در غزه، نبرد دو ساله چطور ارزیابی می‌شود؟

غزه نباخت

غزه نباخت
سید مهدی طالبیسید مهدی طالبیپژوهشگر حوزه بین‌الملل

رژیم صهیونی پیش از 7 اکتبر قصد داشت با توسعه پیمان ابراهیم و پیوستن کشور‌هایی مانند عربستان سعودی، مالزی و پاکستان به قطار عادی‌سازی از مسئله سیاسی فلسطین عبور کرده و در شرایط انزوای کامل آن‌ها، با ترور دسته‌جمعی رهبران مقاومت در غزه و لبنان و در سوی دیگر ساقط کردن دولت اسد در سوریه، کار را در شام یکسره کند. 

مقامات صهیونیست آشکارا درباره این آمادگی‌ها صحبت کرده‌اند. «یوآف گالانت» وزیر جنگ سابق رژیم که بخش بزرگی از نبرد‌ها در دوره او رخ‌داده و در میانه جنگ برکنار شد، در چند نوبت اشاره کرده که در 11 اکتبر، تنها 5 روز پس از عملیات طوفان الاقصی و آغاز جنگ، رژیم صهیونی آمادگی منفجرکردن پیجر‌ها را داشته است. 

انتقال پیجر‌ها به لبنان مدت‌ها پیش از 7 اکتبر صورت گرفته و نشان‌دهنده آماده شدن صهیونیست‌ها برای یک عملیات بزرگ است؛ برخلاف آنچه برخی ادعا می‌کنند که عملیات حماس باعث وقوع جنگ شد. 

گرچه بسیاری از این اقدامات همانند انتقال پیجر‌ها توسط مقاومت کشف نشد، اما تحرکات و تدارکات عظیم تهیه‌شده برای نبرد عظیم پیش رو مشاهده شده و محور را به این نتیجه رساند که باید با حمله‌ای پیش‌دستانه ضمن واردآوردن ضربه‌ای بزرگ به رژیم صهیونی، زمان‌بندی عملیات آن را جلو انداخت. 
رژیم صهیونی در روز‌های اخیر با فشار و تحمیل آمریکا ملزم به انعقاد توافق آتش‌بس در کوتاه‌ترین زمان ممکن با حماس شد؛ گروهی که قصد داشت آن را از بین برده و با سقوط‌کردن حکومتش ساکنان غزه را نیز از سرزمین فلسطین اخراج کند. 

صهیونیست‌ها با عملیات 7 اکتبر ضربه‌ای سنگین دریافت کرده و به شکل ناهنجار و بدون تکمیل تمهیدات مجبور به اجرایی کردن طرح خود شدند. آن‌ها که جنگی بزرگ و البته کم‌تلفات برای خود را پیش‌بینی می‌کردند، تلفات سنگینی داده و علی‌رغم صرف هزینه‌های بسیار بالا، نه‌تنها فلسطین را از نظر سیاسی حذف نکردند، بلکه جنگ باعث ارتقای مسئله فلسطین در جهان شد. 

7 ضربه 7 اکتبری به رژیم صهیونی

رژیم صهیونی ضربات سنگینی در جنگ دریافت کرده که کوتاهی از آن در ذیل آمده است. 

1- 90میلیارد دلار هزینه جنگ 

هزینه‌های رژیم صهیونی در جنگ با غزه و لبنان به 70 میلیارد دلار رسیده و هزینه‌های جنگ با ایران نیز 20 میلیارد دلار ارزیابی می‌شود که یک بخش آن، 7 میلیارد دلار هزینه تسلیحات دفاعی و تهاجمی استفاده شده است. 13 میلیارد دیگر شامل مواردی مانند فراخوان نیرو‌های احتیاط و زیان‌های اقتصادی از جمله هزاران درخواست غرامت می‌شود. 
بااین‌حال هزینه‌های پنهانی مانند مبالغ پرداخت‌شده برای عملیات امنیتی در داخل و پیرامون کشور‌های محور مقاومت، تلفات و تخریب‌های پنهان‌شده و آسیب‌هایی که رژیم صهیونی از انتقام‌جویی‌های آتی مقاومت متحمل خواهد شد، قابل‌محاسبه نیستند. 

علاوه بر هزینه‌های پنهان که محاسبه‌شان امکان‌پذیر نیست، هزینه‌های فزاینده صهیونیست‌ها نیز پنهان مانده‌اند؛ افزایش بودجه و تولیدات نظامی از هراس انتقام‌جویی محور مقاومت، ساخت‌وساز پناهگاه‌های بیشتر با عمق بالا، ذخیره‌سازی کالا و مواردی ازاین‌دست، جزء هزینه‌های فزاینده‌اند. فزاینده بودن این موارد از آن روست که میزان دقیق رشد آن‌ها مشخص نشده و به‌احتمال زیاد پیاپی افزایش خواهند یافت. 

2- بیش از 3 هزار کشته‌شده نظامی رسمی و اعلام‌نشده 

رژیم صهیونی به طور رسمی تعداد کشته‌های نظامی خود در جنگ را 1152 نفر اعلام کرده است که شامل کشته‌شدگان روز 7 اکتبر و وقایع پس از آن می‌شود. تنها 466 نفر در طی عملیات زمینی در غزه کشته شده‌اند. 

فضای گسترده رسانه‌ای حول دستگاه‌های نظامی وجود دارد که در مواقعی باعث درز اخبار محرمانه شده، اما هم‌زمان با این شرایط، امکان سانسور گسترده تلفات وجود دارد. 
دلیل سانسور‌پذیر بودن جامعه رژیم به ویژگی پادگانی و همچنین شهرک‌نشین‌های مجزا و چندفرهنگی آن باز می‌گردد به‌گونه‌ای که برخی رژیم صهیونی را هیئت‌مدیره شهرک‌ها توصیف کرده‌اند. این رژیم تجمعی از شهروندان 160 کشور است. طی جنگ بار‌ها پیش آمده که مقاومت لبنان یا غزه با فیلم و تصاویر به‌صورت مستند تلفات تجهیزات و نفرات را ثبت کرده‌اند، اما علی‌رغم افشای آن، تل‌آویو به‌راحتی تلفات مزبور را سانسور کرده است. اگر صهیونیست‌ها امکان سانسور نداشتند، آمار رسمی کشته‌شدگان بسیار بالاتر از اعداد رسمی اعلام شده می‌بود.

3- 100 هزار مجروح جسمی و روانی در بخش نظامی و غیرنظامی

بر اساس گزارش روزنامه «یدیعوت آحارونوت» در جنگ طوفان الاقصی بالای 18 هزار نظامی دچار مجروحیت شده‌اند که یک‌سوم آن‌ها مربوط به آسیب‌های جسمی است. 
مشکل اما آنجاست که به دلیل حملات مداوم موشکی از سوی یمن، حملات مقطعی ایران، لبنان و عراق و همچنین راکت‌باران‌های دوره‌ای از سمت غزه، جبهه داخلی به‌شدت تحت‌تأثیر قرار گرفته است. بر اثر این حملات میلیون‌ها نفر در بامداد و یا میانه روز با شنیدن صدای آژیر مجبور به پناه‌گرفتن شده‌اند. 

طبق اعلام بیمه رژیم صهیونی از وقایع رخ‌داده طی جنگ در بخش غیرنظامی 81 هزار نفر به بخش‌های درمانی مراجعه کرده‌اند. بر اساس این گزارش 30 هزار نفر به دلیل مشکلات حاد درخواست معلولیت روانی کرده، 4 هزار نفر درخواست معلولیت جسمی داشته و 2 هزار نفر این درخواست را بر اساس مشکلات ترکیبی جسمی - روانی ارائه کرده‌اند. مجموع آسیب‌دیدگان نظامی و غیرنظامی به نسبت جمعیت رژیم صهیونی عدد بسیار بزرگی است و به نزدیک 100 هزار نفر می‌رسد.

4- انحراف سالانه ده‌ها میلیارد دلار از بودجه، بی‌ثباتی محیط کار و افت شرایط زندگی 

رژیم صهیونی با افزایش 65 درصدی در هزینه‌های نظامی آن را به 8.8 تولید ناخالص داخلی رسانده است. اختصاص این میزان از درآمد ملی به بودجه نظامی، رژیم صهیونی را پس از اوکراین به دومین دولت در جهان از این نظر تبدیل می‌کند. 
آنچه دولت نتانیاهو انجام داده؛ اما اولویت‌دهی به احیای شاخص‌های کلی اقتصاد برای حفظ ظاهر بوده است. تأثیرات جنگ بر اقتصاد با کمک‌های بین‌المللی، بایکوت خبری دومرحله‌ای نخست شامل بایکوت تخریب‌های صورت‌گرفته و سپس بایکوت یا انحراف آماری در اعلام شاخص‌های اقتصادی و سوداگری برای کاهش قیمت ارز مدیریت شده‌اند. 
بااین‌حال علی‌رغم حفظ برخی شاخص‌های ظاهری، اوضاع صهیونیست‌ها خوب نیست. افزایش قیمت‌ها ناشی از کمبود کالا، افزایش یک‌درصدی مالیات بر ارزش افزوده و مشکلات سربازگیری که فضای کسب‌وکار را غیرمطمئن کرده‌اند، فضای دشواری برای معیشت صهیونیست‌ها ساخته‌اند.

5- سقوط نگاه‌های مثبت در غرب از بالای 50 درصد به زیر این عدد 

بدون دولت‌های غربی رژیم صهیونی نه ایجاد می‌شد و نه قادر به حفظ خود در محیط غرب آسیاست. شکست عثمانی از دولت‌های غربی طی جنگ جهانی اول باعث فراهم‌شدن شرایط تأسیس رژیم صهیونی شده و در آخرین نمونه، ورود آمریکا به صحنه ضمن نجات‌دادن رژیم از سقوط در ساعات اولیه عملیات 7 اکتبر به پشتیبانی مستقیم از تل‌آویو در برابر حملات دیگران منجر شد. 
ازاین‌رو نه قدرت نظامی، بلکه جایگاه رژیم صهیونی در افکار عمومی و دولت‌های غربی است که باعث حفظ موجودیت آن شده است. رژیم صهیونی بار‌ها در موقعیت نابودی قرار گرفت؛ اما این غرب بود که آن را احیا کرد. 
در نظام دوحزبی آمریکا با آرای نزدیک، 55 درصد جمهور‌ی‌خواهان و تنها 18 درصد دموکرات‌ها همچنان نگاه مثبتی به دولت رژیم صهیونی دارند، درحالی‌که پیش از این آمار‌ها بسیار بالاتر برد. 

6- اصرار 140 کشور بر تأسیس کشور فلسطین

کشور فلسطین روی نقشه سیاسی جهان به دلیل اشغال به طور رسمی وجود ندارد. این کشور توسط قدرت‌های جهانی به دو بخش تقسیم شده است؛ سرزمین 1948 که خاک اشغالی رژیم صهیونی است و سرزمین 1967 که از دو بخش کرانه باختری و غزه تشکیل می‌شود. طبق طرح‌های سازمان ملل و توافقات جهانی قرار بود در راهکار دودولتی، در کنار رژیم صهیونی کشور فلسطینی در سرزمین‌های 1967 به پایتخت قدس شرقی تأسیس شود. 
جنایت‌های رژیم کار را به جایی رساند که با تظاهرات‌های شکل‌گرفته در سراسر جهان، دولت‌های مختلف حتی آنان که موجودیت رژیم به حمایتشان وابسته است برای حفظ آبروی خود و مدیریت فشار‌های داخلی مجبور شدند در حرکت‌های مختلف، از جمله اقدام مشترک با حضور 140 کشور، بر لزوم تأسیس کشور فلسطین تأکید کنند.

7- 2 هزار تانک و خودروی زرهی

رژیم صهیونی در طول جنگ غزه به طور تخمینی شاهد هدف قرارگرفتن 2 هزار مورد از تجهیزات زرهی خود شامل تانک، نفربر، خودرو‌های زرهی و بولدوزر‌های تقویت‌شده بوده است. 
باتوجه‌به حفاظت زرهی بالا، سامانه‌های دفاعی و همچنین ابتدایی بودن مواد منفجره و سلاح‌های موجود در غزه، در مواردی یک تانک بیش از یک‌بار مورد هدف قرار گرفته است به این شکل که پس از آسیب بازسازی شده و در بازگشت به میدان جنگ بار دیگر هدف قرار گرفته است. 

ازاین‌رو گرچه برخی تخمین‌ها نشان می‌دهد یک هزار هدف‌گیری تانک‌ در جنگ غزه ثبت شده است، اما آمار نهایی انهدام تانک‌های مرکاوا 4 و 5 که رژیم صهیونی در مجموع 600 عراده از آن‌ها را در اختیار دارد، بین 100 تا 150 عراده است. بااین‌حال در خصوص خودرو‌ها و بولدوزر‌های زرهی، آمار انهدام‌ها به دلیل ضریب موفقیت بیشتر، بسیار بالاتر است. 

غزه

جنگ برای محور مقاومت و به‌ویژه غزه نیز بدون هزینه نبوده است. برخی از این هزینه‌ها به شرح ذیل هستند. 

1. تعداد شهدا: با در نظرگرفتن 67 هزار شهید، 9 هزار و 500 مفقودی که جنازه‌هایشان هنوز زیر آوار است و 12 هزار جنینی که سقط شده‌اند، مجموع تلفات انسانی غزه و یا تأثیرات جمعیتی جنگ روی مردم آن به 88 هزار و 500 نفر می‌رسد. 

آمار‌های منتشرشده از شهدا حکایت از وجود 20 هزار نفر کودک و 12 هزار و پانصد نفر زن در میان آن‌ها دارد. تعداد شهدای زیر یک سال، یک هزار نفر، تعداد شهدای کادر درمان 1600 نفر و تعداد خبرنگاران شهید 250 نفر ثبت شده‌اند. 

2. مجروحان: تعداد مجروحان در غزه برابر با 170 هزار نفرند؛ این عدد برابر با 7.4 درصد از جمعیت این منطقه است. با درنظر گرفتن شهدا، 10.7 درصد از جمعیت غزه طی جنگ شهید یا زخمی شده‌اند. 

3. اثرات بر خانواده‌ها: 2700 خانواده بر اثر شهادت 8500 نفر به طور کامل از بین رفته‌اند. تعداد خانواده‌هایی که تنها یک عضو از آن‌ها باقی مانده، به 6 هزار مورد می‌رسد. همچنین تعداد کودکانی که هردو والد خود را از دست داده‌اند 56 هزار نفر است. 

تعداد خانه‌های تخریب‌شده به 268 هزار مورد و منازل با سطح تخریب بالا به 148 هزار مورد می‌رسند. در این میان اماکن عمومی‌ای که به طور کامل نابود شده‌اند شامل 835 مسجد، 38 بیمارستان، 96 مرکز درمانی و 165 مرکز آموزشی می‌شود. 

نظرات کاربران