مثلث جولانی، جعجع و نتانیاهو در خطر

سید مهدی طالبیپژوهشگر حوزه بین‌الملل

سخنرانی هفته گذشته شیخ نعیم قاسم، دبیرکل مقاومت لبنان علیه تصمیم تشریفاتی دولت وابسته این کشور برای خلع سلاح مقاومت با واکنش‌های مختلفی روبه‌رو شده است. در جبهه مخالفان، نواف سلام، نخست‌وزیر لبنان، یسرائیل کاتص، وزیر جنگ رژیم صهیونی و سمیر جعجع، جنایت‌کار مشهور و رهبر جریان پارلمانی قوات اللبنانیه مواضع تندی اتخاذ کرده‌اند. 

قاسم در برابر تهدید مقاومت و شیعیان لبنان به نابودی، متقابلاً تهدید کرده بود که در این صورت برای نابودی دشمن داخلی و خارجی وارد نبردی تمام‌عیار شده و در این نبرد حتی سفارت آمریکا در بیروت تحت کنترل در خواهد آمد. این تهدید در حالی است که سفارت واشنگتن در بیروت در هیچ‌کدام از درگیری‌های قبلی بیش از چهاردهه اخیر هدفی برای کنترل کامل نبوده است؛ تحولی عمده که از آمادگی مقاومت لبنان برای وارد آوردن ضربه‌ای راهبردی به دشمن حکایت دارد. 

نکاتی درباره تحولات لبنان پس از تهدیدات دبیرکل مقاومت

۱. در جریان جنگ سال‌های ۲۰۰۶ و ۲۰۲۴ با رژیم صهیونی، جریانات داخلی لبنان دست به اقدامات عملیاتی علیه مقاومت نزدند. این احتمال وجود دارد که برخی احزاب مخالف برای ازبین‌بردن دستاوردهای سیاسی، اجتماعی و نظامی مقاومت به دنبال استفاده از سلاح بروند. احتمال دیگر استفاده از سلاح توسط جریان‌های داخلی برای برهم‌زدن تمرکز مقاومت و آماده‌سازی فضا برای ضربه از خارج است. 

در هر دو طرح جریان‌های داخلی به دلیل ناتوانی وارد رویارویی تمام‌عیار با مقاومت نخواهند شد؛ در سناریوی اول هدف اعمال فشار بر مقاومت است تا این گروه برای قرارنگرفتن در منگنه اقدامات نظامی داخلی و خارجی از برخی دستاورد‌های سیاسی خود مانند حضور در دولت بگذرد. در سناریوی دوم هدف صرفاً تحرکاتی است که باعث کاهش تمرکز مقاومت بر رژیم صهیونی و جولانی شود. بر این ‌اساس شیخ نعیم قاسم با تهدید جریان‌های داخلی به رویارویی تمام‌عیار، تلویحاً تأکید کرده به آن‌ها اجازه نخواهد داد طبق ظرفیتشان وارد نبرد‌ها شوند، بلکه مقاومت به‌جای تبادل آتش، به آن‌ها هجوم خواهد برد.

۲. مقاومت لبنان در بالاترین سطح از سوی دبیرکل خود تهدید کرده که اگر در معرض خطر موجودیتی قرار گیرد، کنترل سفارت آمریکا را در دست خواهد گرفت. این تهدید معانی خاص خود را دارد:

الف) ایجاد جنگ داخلی علیه احزاب مخالف و در اختیار گرفتن سفارت آمریکا به معنای کنترل کامل مقاومت بر بیروت خواهد بود. 
ب) جنگ فرسایشی به آمریکا تحمیل شده و این‌گونه نخواهد بود که این کشور خارج از گود سالم مانده و منتظر برداشت محصول از غرب آسیا باشد و همزمان با فراغ‌بال چین و روسیه را مهار کند.
ج) مقاومت لبنان گروهی نهضتی با ریشه‌های قوی بین‌المللی است. درگیری آمریکا با مقاومت لبنان تهدیدی فراتر از خاک لبنان برای این کشور دارد. 
د) از لحاظ حیثیتی آمریکا با سقوط سفارت‌های خود در سایگون پایتخت ویتنام شمالی در سال ۱۹۷۳، در تهران پایتخت ایران در سال ۱۹۷۹ و در کابل پایتخت افغانستان در سال ۲۰۲۱ مواجه بوده است. هر سه سقوط اثرات پایداری داشته‌اند. سقوط سفارت آمریکا در بیروت در سال ۲۰۲۵ می‌تواند چهارمین سقوط سفارت و ضربه حیثیتی به این کشور باشد؛ مهم آنکه این تحول به دلیل ارتباطات عمیق شیعیان عراق و لبنان می‌تواند به اقدامی مشابه در بغداد منجر شود.

متن کامل گزارش سیدمهدی طالبی، خبرنگار گروه جهانشهر را در روزنامه فرهیختگان بخوانید