حسین محمدی‌: حوزۀ رسانه در «شعام» نیازمند بازنگری است

حسین محمدی‌سیرت، کارشناس سیاست خارجی در گفت‌وگو با روزنامه فرهیختگان اظهار داشت: شورای عالی امنیت ملی، با توجه به نقشی که در ساختار قانون اساسی دارد، در ایجاد ثبات سیاسی، اجتماعی، ساختاری و امنیتی کشور نقشی تعیین‌کننده دارد و می‌تواند برنامه کلان دستگاه سیاست خارجی و امنیت اقتصادی کشور را طراحی کند. در دوره جدید، طراحی ساختار کلان سیاسی، اقتصادی و امنیتی کشور می‌بایست مورد بازنگری قرار گیرد. در بسیاری از حوزه‌های سیاسی و اقتصادی، دارای یک اضطراب جدی هستیم. جابه‌جایی دولت‌ها منجر به بی‌ثباتی در این سیاست‌ها شده است. به عنوان مثال در حوزه سیاست خارجی و در ارتباط با کشور‌هایی مثل چین و روسیه نتوانستیم، راهبردی کلان، طراحی و اجرا کنیم. این نوع سیاست‌های کلان صرفاً بر عهده دولت‌ها و از جمله وزارت خارجه نیست، بلکه دستگاه شورای عالی امنیت ملی با توجه به نقش فوق‌العاده‌ای که در این حوزه دارد، می‌تواند تعیین‌کننده باشد. 

مسئله رسانه و امنیت روانی در جمهوری اسلامی ایران، مسئله دیگر است. به نظر می‌رسد که یکی از بحران‌های ما در حوزه عملیات روانی و جنگ شناختی، عدم مدیریت افکار عمومی و رسانه‌هاست. ساختار شورای عالی امنیت ملی در حوزه رسانه‌ای صیانتی است، تدافعی و تهاجمی نیست. در دوره‌ای که به شدت، نقش رسانه‌ها در حوزه جنگ و جنگ شناختی و عملیات روانی پررنگ است و صرفاً رویکرد صیانتی پاسخگو نیست. به عنوان مثال در عرصه «Twiplomacy» که امروز آمریکایی‌ها به شدت از آن استفاده می‌کنند، دستگاه سیاست خارجی و عملیات روانی جمهوری اسلامی ایران، ساکت است و معدود دستگاه‌های رسانه‌ای داریم که می‌توانند عملیات روانی در عرصه بین‌المللی، انجام دهند و حلقه پشتیبان ندارند، حلقه‌های میانی ندارند. براین اساس، حوزه رسانه و افکار عمومی توسط شورای عالی امنیت ملی، نیازمند بازنگری و بازطراحی است. 

خلاقیت در طراحی‌های فرهنگی، اجتماعی و سیاسی حوزه دیگری است که باید به آن توجه کرد. در دو دهه گذشته در حوزه فرهنگی و سیاسی به شدت منفعل عمل کردیم و خلاقیت لازم را در این حوزه نداشتیم. به عنوان مثال، در حوزه مذاکره با آمریکایی‌ها، هنوز ایده سیاست خارجی ما مندرس، کهنه و بسیار منفعل است، در صورتی که قطعاً و حتی با یک رویکرد غرب‌گرا، برای آنکه در مذاکرات پیروز بشویم، نیازمند توسعه سبد سیاست خارجی کشور هستیم و تا سبد سیاست خارجی در حوزه چین و روسیه متنوع نشود، حتی در مذاکره با آمریکایی‌ها نیز موفق نخواهیم شد. بنابراین اگر به دنبال موفقیت در حوزه سیاست خارجی مذاکره با آمریکایی‌ها هستیم، باید سبد متنوعی از سیاست خارجی را طراحی کنیم. 

در حوزه امنیتی، متأسفانه در دو دهه گذشته عقب افتادگی جدی داریم و جنگ اخیر هم به ما نشان داد که در حوزه تکنولوژی امنیتی بسیار عقب هستیم؛ طرف مقابل در یک فرمول دیجیتال عمل می‌کند و ما در یک فرمول آنالوگ. شورای عالی امنیت ملی باید این عقب افتادگی امنیتی را در طراحی جدید، بازنگری کند.