تحریک مردم در شرایط جنگی به همبستگی اجتماعی ضربه می‌زند

فرهیختگان: اختلافات و کشمکش‌های بی‌معنای سیاسی که در میان برخی سیاسیون مطرح است، به‌وضوح این گزاره را اثبات می‌کند که برخی از سیاسیون درکی از مفهوم جنگ ندارند، به همین خاطر نیز رهبرانقلاب تأکید ویژه‌ای بر حفظ امر ملی داشتند، اگر با همین عینک به برخی از تصمیم‌گیری‌ها، نگاه کنیم نشانه‌هایی از غفلت از این موضوع مهم دیده می‌شود، در گفت‌وگو با ناصر ایمانی، کارشناس مسائل سیاسی به ضرورت‌های صیانت از امر ملی پرداختیم که در ادامه مشروح آن را از نظر می‌گذرانید.

بلوای اجتماعی فاکتور اصلی تجاوز به ایران

ایمانی به این موضوع اشاره کرد که ایجاد انسجام اجتماعی در جامعه حتی برخلاف انتظارات بود و گفت: «مسئله انسجام ملی، یک پدیده غیرقابل‌باور و پیش‌بینی بود که در جنگ تحمیلی 12 روزه اتفاق افتاد، شاید در طول دوران بعد از انقلاب و 8 سال دوران بعد از جنگ، شاهد این نوع انسجام به این شکل و در مدتی کوتاه نبودیم. همه کسانی که عرق ملی و عرق مذهبی، اعم از داخل و خارج کشور داشتند، ناخودآگاه به صحنه آمدند، حتی برای بسیاری از تحلیلگران داخل کشور، جامعه‌شناسان، روانشناسان اجتماعی، سیاسیون که تا قبل از جنگ 12 روزه از واگرایی شدید میان مردم و نسل زد و فاصله مردم با حکومت، خروج از کشور به دلیل این شرایط حرف می‌زدند، باور‌پذیر نبود که به این سرعت و حتی ظرف چندساعت، مردم بیایند و از نظام که از کشور دفاع می‌کرد، حمایت کنند. این همان اشتباهی است که آمریکا و اسرائیل هم مرتکب شدند. نکته دوم این است اگر بپذیریم که در تحلیل علل هجوم صهیونیست‌ها و آمریکایی‌ها به ایران، موضوع مسئله هسته‌ای نبود و فاکتور و عامل اصلی‌شان ایجاد بلوای اجتماعی و آشوب‌های داخلی بود که بتوانند کودتایی را در داخل کشور سازماندهی کنند و از داخل کشور را از هم متلاشی کنند و انسجام اجتماعی مردم را از میان ببرند، با توجه به این دو نکته مسئله حفظ انسجام اجتماعی و اهمیت پاسداشت آنچه به دست آوردیم، عیان می‌شود. نکته آخر هم این است که صرف نظر از مسئله جنگ و درگیری با آمریکا و اسرائیل، برای پیشبرد امور جاری کشور نیاز به انسجام ملی داشته و داریم، با توجه به اینکه فشار‌های شدید خارجی روی کشور وجود دارد و ممکن است با مسئله اسنپ‌بک، بیشتر هم شود، انسجام ملی را آنجا هم نیاز داریم، بنابراین می‌توانیم بگوییم عملیات نظامی دشمن، باعث شد هدیه ملی و الهی برای انسجام اجتماعی دریافت کنیم، البته اگر بتوانیم آن را حفظ کنیم.»

حفظ همبستگی اجتماعی مهم‌تر از تقویت پدافند هوایی

ایمانی اهمیت حفظ انسجام را به‌اندازه تقویت پدافند هوایی کشور دانست و گفت: «صحبت رهبر انقلاب ضرورت و جدیت پاسداشت از انسجام اجتماعی را نشان می‌دهد، همان قدری که پدافند هوایی برای کشور اهمیت دارد، بیش از آن همبستگی ملی اهمیت دارد با هر حرکتی که انسجام را به هم می‌زند باید برخورد کنیم، یکی از اقداماتی که باید انجام دهیم این است که جریانات سیاسی کشور روی این موضوع حساس باشند و نسبت به مواضعی که درون جریانات خودشان مطرح می‌شود و انسجام اجتماعی را برهم می‌زند، واکنش نشان دهند. این وظیفه جریانات سیاسی است که خودشان اعتراض کنند و اجازه شروع و رشد به جریانات ضد همبستگی ملی را ندهند. رهبر انقلاب در فرمایشاتشان در مورد به‌کارگیری ادبیات نکاتی را مطرح کردند؛ صحبت سر این نیست که اگر کسانی به موضوعی نقد دارند آن را مطرح نکنند، صحبت بر سر نوع ادبیات است و بر سر این است که مطرح‌کنندگان اطلاعات کافی داشته باشند و اگر اطلاعات ندارند صحبت نکنند. نکته دیگر این است که شرایط فعلی را درک کنند. اگر این شرایط نبود بعضی از انتقادات وارد بود؛ اما این شرایط کشور اقتضا می‌کند برخی حرف‌ها که اهمیت ندارد بیان نکنیم و اگر هم قرار است گفته شود سعی شود آن را به گوش افراد، سازمان‌ها و یا نهاد‌هایی که مربوط هستند، برسانند نه اینکه در فضای رسانه‌ای مطرح کنند که دل‌های مردم را نگران کنند. نکته دیگر آنکه اگر فکر می‌کنند، مطالب مهم نیست، صحبت نکنند و سکوت کنند؛ بنابراین اگر صاحب‌نظرانی با فرض اینکه هیچ عنادی ندارند، می‌خواهند صحبت یا نقدی کنند باید به این نکات توجه کنند.»

تنظیم بسیج افکار عمومی متناسب با حالت جنگی

باید به این موضوع توجه داشت که در شرایط جنگی همه اقتضائات و شرایط باید متناسب با این وضعیت تنظیم شود. ایمانی در توضیح این موضوع هم گفت: «یک نکته مهم هم دراین‌رابطه وجود دارد، انگار نوعی هم‌پوشانی در برخی اظهارات وجود دارد و می‌خواهند کسانی را تحریک کنند. برای مثال کسانی در کشور این موضوع را مطرح می‌کنند که ما باید برویم و سریع مذاکره کنیم، آن‌ها می‌دانند که آستانه تحریک‌پذیری کسان دیگری همین مسئله مذاکره است، در واقع این موضوع را مطرح می‌کنند که گروه دیگر تحریک شوند. برخی اظهارات که تندروی محسوب می‌شود و با الفاظ تند است ناشی از تحریک‌هایی است که کسان دیگر انجام می‌دهند. باید مراقبت کنیم که اگر در این شرایط، لازم است مذاکره‌ای شود، رهبری حضور دارند و حداقل در پنج شش ماه گذشته برای همه اثبات شد که رهبری در سیاست خارجی، بسیار پخته عمل می‌کنند. اگر برای برخی مشخص نبود؛ اما در این مدت و بعد از شروع مذاکرات و پس از آن جنگ و تدابیر حین جنگ، مشخص شد که ایشان کشور را مدبرانه پیش می‌برند. اعتماد کنیم و حتی کسانی که فکر می‌کنند در این شرایط کشور نیاز به مذاکره دارد اجازه دهند، اگر نیاز باشد رهبری این اجازه را خواهند داد، کمااینکه همین هم شد، سه ماه پیش، اجازه مذاکرات دادند. اینکه برخی مسئله مذاکره را مطرح می‌کنند و برخی هم در پاسخ به آن‌ها برچسب وطن‌فروشی می‌زنند، فقط باعث ایجاد درگیری می‌شود و الان شرایط مطرح‌کردن چنین اظهارنظر‌هایی نیست. باید بپذیریم که شرایط جنگی است و رفتار‌هایمان متناسب با آن تنظیم شود. هم نوع بیاناتمان باید جنگی باشد، هم ذخایر استراتژیکمان متناسب با شرایط جنگی باشد، هم مسائل امنیتی باید باتوجه‌به این شرایط باشد. جنگ که فقط موشک و پدافند نیست، در این شرایط همه رفتار‌ها، افکار عمومی، مسائل نظامی و حتی بسیج اجتماعی هم باید حالت جنگی به خود بگیرد، متأسفانه در این زمینه صاحب‌نظران و دوستان نگاه نمی‌کنند که جنگ یعنی چه. نباید فضای عمومی کشور را ملتهب کنند.»

ایستادن روی موضوعاتی که مردم به آن حساس هستند ضد همبستگی اجتماعی است

ایمانی به این موضوع هم اشاره کرد در برخی تصمیم‌گیری‌ها باید توجه داشت که برخورد درست با موضوعاتی که مردم در آن حساسیت دارند، می‌بایست صورت گیرد، وی گفت: «اگر مسئولان دستگاه‌های مختلف می‌دانند که آستانه تحریک‌پذیری مردم کجاست سعی کنند آن را تا مدتی که فضا آرام شود، تحریک نکنند. فکر می‌کنم متأسفانه برخی قصد تحریک‌کردن دارند و عامدانه برخی کار‌ها را انجام می‌دهند و نمی‌توان اسم آن را جهالت گذاشت و مشخصاً به دنبال تحریک افکار عمومی هستند، می‌دانند که بخشی از مردم نسبت به موضوعی حساسیت زیادی دارند همان کار را انجام می‌دهند و این آسیب‌زدن به همبستگی اجتماعی است.»