اسرائیل می‌خواست ایران را ۷تکه کندماشاالله شمس‌الواعظین روزنامه‌نگار و استاد رشته ارتباطات درباره جنگ ۱۲در ویژه برنامه «برای وطن» خبرگزاری ایسنا گفتگوکرده است. بخشهایی از این مصاحبه را بخوانید.
شمس‌الواعظین: ایران آتش‌بس را رد کرد، ترامپ امتیاز داد
شمس‌الواعظین در مصاحبه‌ای با خبرگزاری ایسنا در تحلیل جنگ 12 روزه گفت: در گام اول، اسرائیل با قاچاق پهپاد به ایران طی سه ماه و مهندسی افکار عمومی از طریق رسانه‌های فارسی‌زبان خارجی، در جهت بدنام کردن سیستم حکمرانی ایران و تکرار موضوعاتی مانند فساد سیستماتیک، انتقال رهبران ایران به خارج از کشور و مسئله آقازاده‌ها، جنگ روانی را پیش از عملیات شکل داده بود.
وی تأکید کرد: این عملیات قرار بود تا سرنگونی پیش برود. آن‌ها قصد داشتند ایران را به هفت قسمت تجزیه کنند و اکنون مشخص شده است که این عملیات چقدر کاریکاتوری بوده است. اما در عین حال، ایران در جریان این جنگ موفق شد با افزایش شدت پاسخ نظامی به تجاوز اسرائیل، درس عجیبی به آنان بدهد.
اسرائیل درخواست آتش‌بس کرد، ایران رد کرد
این استاد دانشگاه افزود: ایران در عین حال با تصمیم‌گیری هوشمندانه، رکب زد و رکن جنگ برق‌آسا را به سمت وضعیتی فرسایشی برای اسرائیل سوق داد. برای اسرائیل، جنگ ۱۲ روزه جنگی طولانی بود؛ تا جایی که اسرائیل خود تقاضای آتش‌بس کرد و این درخواست به صورت فوری و شبانه به آمریکا ارائه شد.
شمس‌الواعظین ادامه داد: من با توجه به شناختی که از حوزه اسرائیل دارم، در چهارمین روز جنگ پیش‌بینی می‌کردم اگر ایران یک هفته دوام بیاورد و روند شلیک چندده‌تایی موشک‌ها که آغاز شده بود ادامه یابد، اسرائیل تقاضای آتش‌بس خواهد کرد که همین اتفاق نیز افتاد.
شمس‌الواعظین ادامه داد: ایران نیز پاسخ اولیه‌اش به درخواست آتش‌بس فوری اسرائیل، رد آن بود و بر تداوم تنبیه متجاوز تأکید داشت و معتقد بود در شرایط فعلی امکان‌پذیر نیست آتش‌بسی برقرار شود.
شمس‌الواعظین همچنین گفت: شیخ تمیم امیر قطر نیز اعلام کرد ترامپ با او تماس گرفته که باز شیخ تمیم در پاسخ به ترامپ می‌گوید ایران قبول نمی‌کند در تماس دوم، ترامپ امتیاز معروفی را برای فروش نفت بدون تحریم ایران به چین مطرح کرد و ایران با شرط اینکه آخرین ضربه را در جنگ بزند، این پیشنهاد را پذیرفت که تقریباً همین هدف محقق شد.
رسانه‌ها در اسرائیل زیر تیغ سانسور نظامی
این مدرس روزنامه‌نگاری تأکید کرد: ما این پیام را دادیم که اگر شما تخریب می‌کنید، ما هم تخریب خواهیم کرد و تا جایی پیش خواهیم رفت که فرودگاه بن‌گورین آسیب جدی ببیند. اکنون گزارش شده است که افرادی که قصد استفاده از این فرودگاه را دارند، وقتی وارد ترمینال می‌شوند، آن‌ها را سوار اتوبوس‌هایی می‌کنند که شیشه‌های دودی دارند تا مسافران و خبرنگاران احتمالی حاضر در اتوبوس‌ها متوجه نشوند سطح تخریب‌ها در فرودگاه چقدر است.
شمس‌الواعظین در پاسخ به سوالی پیرامون نکاتی که باید رسانه‌ها در جریان چنین رخدادهایی و در راستای خبرنگاری بحران به آن توجه داشته باشند اظهار کرد: اسرائیل پروتکل‌های مواجهه با جنگ را دقیقاً اجرا می‌کند، متأسفانه ما در این زمینه آسیب‌پذیر هستیم، همان‌طور که در بخش امنیت و مهندسی افکار عمومی از طریق رسانه نیز آسیب‌پذیری داشته‌ایم.
وی افزود: در ارتش اسرائیل کمیته‌ای وجود دارد که تمام اخبار مربوط به جنگ را بررسی و برای انتشار تأیید می‌کند. این موضوع در اسرائیل به قدری جدی است که در صورت تخطی، خبرنگاران فوراً بازداشت می‌شوند و رسانه خاطی نیز توقیف و تعطیل خواهد شد.
این مدرس روزنامه‌نگاری ادامه داد: در اسرائیل خبرنگاران حتی مجاز به روایت مشاهدات عینی خود هم نیستند. به‌طور مثال، خبرنگار یک رسانه آمریکایی هنگام حمله ایران به مؤسسه وایزمن شاهد اصابت یک موشک بود و تصمیم گرفت به صورت زنده آن را گزارش کند؛ اما بلافاصله دستگیر و اخراج شد.
مخابره عجولانه خبر، خیانت به آرامش جامعه
وی درباره نوع روایت رسانه‌های ایرانی از جنگ 12روزه گفت: وی تصریح کرد: اگر خبرنگاری در لحظه وقوع حادثه، مثلاً هنگام یک انفجار، ببیند که ۴۰ نفر جان خود را از دست داده‌اند و بی‌درنگ این خبر را منتشر کند، مرتکب عملی غیراخلاقی و غیرحرفه‌ای شده است. وظیفه خبرنگار در چنین موقعیتی این است که ابتدا موضوع را به مراکز رسمی اطلاع دهد و رأساً اقدام به مخابره خبر نکند، تا اخبار با ملاحظات مرتبط با حفظ تعادل روانی جامعه منتشر شوند.
شمس‌الواعظین ادامه داد: ماده ۸ اخلاق بین‌المللی حرفه‌ای روزنامه‌نگاری نیز تصریح می‌کند که در بلایای طبیعی و بحران‌های ناشی از دست انسان، مانند جنگ، روزنامه‌نگار موظف است از منظر اخلاق حرفه‌ای بی‌طرفی مطلق را کنار بگذارد و در جنگی میهنی، در کنار کشور و حکومت خود بایستد. تأکید می‌کنم که این ماده حقوقی، خبرنگار را موظف به انجام این کار می‌داند، نه اینکه صرفاً آن را به عنوان یک ترجیح اخلاقی توصیه کند.
ضرورت حفاظت در سطوح عالی در زمان جنگ
وی اظهار کرد: بنیامین نتانیاهو جلسات دولت خود را در عمق ۴۰ متری زمین برگزار می‌کند. سؤال من این است که چگونه این اقدام اسرائیل، نظم، انضباط و مزیت امنیتی تلقی می‌شود، اما حفاظت از فرماندهی کل قوای ایران به‌گونه‌ای دیگر مطرح می‌شود؟ آیت‌الله خامنه‌ای به‌طور قانونی فرمانده کل قواست و حفاظت از جان او در اولویت اول قرار دارد.این‌ها بخشی از جنگ روانی دشمن است و ما متأسفانه در حوزه مهندسی افکار عمومی با ضعف‌هایی جدی روبه‌رو هستیم.
این مدرس روزنامه‌نگاری تصریح کرد: نگاه نکنید که نتانیاهو را از پناهگاه بیرون می‌آورند و با ماشین زرهی از یک رمپ ۴۰۰ متری کنار بیمارستان سوروکو حاضر می‌شود. ورود به این رمپ‌ها برای خبرنگاران ممنوع است و حتی از جایی به بعد، محافظان وزرا نیز اجازه عبور ندارند. وزرا حتی اجازه ندارند موبایل خود را به این رمپ‌ها ببرند. آن‌ها در خودروهایی کاملاً پوشیده به پناهگاه نتانیاهو منتقل می‌شوند، بی‌آن‌که بدانند از کدام مسیر به آن نقطه رسیده‌اند. این منطقه به‌گونه‌ای طراحی شده که بتواند در برابر جنگ‌های اتمی نیز ایمن باشد.
رهبران عرب می‌گویند نمی‌توانیم افکار عمومی مردم خود را در حمایت از ایران کنترل کنیم
شمس‌الواعظین همچنین درپاسخ به سوالی پیرامون وضعیت ایران پس از جنگ ۱۲ روزه در افکار عمومی به ویژه کشورهای منطقه اظهار کرد: آن‌چه که من رصد می‌کنم، نشان می‌دهد عملکرد ایران در این جنگ خارق‌العاده بوده و برای خود من حیرت‌آور است. مبالغه نمی‌کنم؛ کار من روزنامه‌نگاری است، اما خاورمیانه پس از ۲۴ خرداد، کاملاً با خاورمیانه پیش از آن متفاوت شده و افکار عمومی در منطقه به‌طور کلی تغییر کرده است.
وی ادامه داد: به‌گونه‌ای که شماری از رهبران عرب، از جمله پادشاه اردن — و گفته می‌شود امیر امارات نیز اقدامی مشابه انجام داده است — با ایالات متحده و ترامپ تماس گرفته‌اند و گفته‌اند ما نمی‌توانیم افکار عمومی مردم خود را در حمایت از ایران کنترل کنیم. چراکه هر موشک ایرانی که از آسمان کشورهای‌شان عبور می‌کند، مردم به شادی می‌پردازند و شعار می‌دهند.
خیبرشکن و پیغام‌های اضطراری اسرائیل و آمریکا
وی همچنین درباره اخبار و تماس‌هایی که با وزارت امور خارجه ایران برای دعوت به خویشتنداری و کاهش شدت پاسخ نظامی به تجاوز اسرائیل صورت گرفته بود، گفت: شبی که ایران از موشک خیبرشکن استفاده کرد، اسرائیل از طریق وزیر خارجه خود با همتای نروژی تماس گرفت. او نیز با آقای عراقچی ارتباط برقرار کرد. از سوی دیگر، ترامپ از طریق قطر و وزیر دفاع عربستان — که در همان زمان در سفری کاری در آمریکا حضور داشت — پیغام فرستاد و گفت: «آبروی من در ترازو و محک است؛ از خیبرشکن استفاده نکنید و به همان موشک‌های سنتی خود بسنده کنید.»
چرا اسرائیل به پالایشگاه تهران حمله نکرد
این مدرس روزنامه‌نگاری توضیح داد: اسرائیل توان آفندی خود را با ظرفیت پدافندی‌اش تنظیم می‌کند تا در صورتی که ضربه‌ای وارد کرد، بتواند پاسخ آن را تحمل کند. به همین دلیل، مثلاً به پالایشگاه تهران حمله نمی‌کند، چون می‌داند اگر نیروگاه حیفا زیر ضربه برود و برق قطع شود، امکان تحمل تبعات آن را نخواهد داشت. بازدارندگی دقیقاً به معنای همین است؛ اینکه حریف را وادار کنید از نزدیک شدن به حوزه‌های به شدت استحفاظی شما پرهیز کند.
ضرورت ابهام‌آفرینی در سیاست هسته‌ای ایران
این فعال رسانه‌ای با تأکید بر اینکه «ایران باید مانند اسرائیل در زمینه تاسیسات هسته‌ای سیاست ابهام‌آفرینی را دنبال کند»، اظهار کرد: ایران با آژانس همکاری می‌کند، اما اجازه بازدید و بازرسی از تاسیسات هسته‌ای را به انتقال اطلاعات به دشمن و ضربه به منافع ملی و تاسیسات حفاظت‌شده هسته‌ای، نمی‌دهد.
گزارش مرتبط فرهیختگان در این زمینه را اینجا بخوانید.
مطالب پیشنهادی
.gif?v=0)
