دومین جشنواره شعر و داستان دانشگاه آزاد اسلامی

پریا ناصری، خبرنگار گروه دانشگاه: در روزگاری که جریان‌های فرهنگی و هنری بیش از هر زمان دیگری نیازمند میدان‌داری نسل جوان هستند، دانشگاه آزاد با برگزاری دومین جشنواره سراسری شعر و داستان، بار دیگر پا به صحنه‌ای گذاشته است که صدای خلاقیت، دغدغه‌مندی و نگاه هنری دانشجویان را از سراسر کشور به گوش می‌رساند. این جشنواره در ادامه مسیر دور نخست خود در واحد سمنان است و این بار قرار است به میزبانی دانشگاه آزاد واحد رشت برگزار شود. جشنواره‌ای که متولی برگزاری آن، باشگاه رشد استعداد‌های هنری و ادبی دانشگاه آزاد است. این باشگاه به‌عنوان یکی از پویاترین و فعال‌ترین نهاد‌های فرهنگی این دانشگاه، با هدف شناسایی، تقویت و ارتقای سطح آگاهی فرهنگی و هنری دانشجویان، برنامه‌ها و فعالیت‌های متنوعی را برگزار می‌کند که یکی از آن‌ها، جشنواره شعر و داستان است. این جشنواره با هدف پاسداشت زبان فارسی و کشف استعداد‌های ادبی جوانان، برای اولین بار در سال ۱۴۰۳ در دانشگاه آزاد اسلامی واحد سمنان برگزار شد و بیش از هزار و ۶۹۰ اثر به آن ارسال گردید. آثار برگزیده این جشنواره در قالب دو کتاب «برشانه‌های ابری دریا» در بخش شعر و «معرکه» در بخش داستان منتشر شدند.
اما این جشنواره برای دومین بار به میزبانی دانشگاه آزاد‌‌ واحد رشت برگزار می‌شود تا بار دیگر مجرایی برای دیده‌شدن و شنیده‌شدن استعداد‌های ادبی دانشجویان در میان هم‌نسل‌های خود باشد. آنچه این دوره را از دور نخست جشنواره متمایز می‌سازد، توجه ویژه آن به موضوعات ملی و میهنی، از جمله بخش اختصاصی «ایران مقتدر» است؛ رویکردی که با نگاه به شرایط و اتفاقات اخیر، در راستای تقویت و انسجام ملی گام برمی‌دارد.
در این گزارش با سید روح‌الله نور‌موسوی، معاون باشگاه رشد استعداد‌های هنری و ادبی جوان دانشگاه آزاد ‌‌گفت‌وگو کرده و از جزئیات برگزاری این جشنواره و محور‌های آن پرسیده‌ایم که در ادامه مشروح آن را از نظر می‌گذرانید.

کشف استعداد‌های هنری و ادبی با برگزاری جشنواره‌های هنری

سید روح‌الله نور‌موسوی، معاون باشگاه رشد استعداد‌های هنری و ادبی جوان دانشگاه آزاد اسلامی، در ابتدای سخنانش با بیان اینکه کشف استعداد‌های هنری و ادبی یکی از رویکرد‌های این باشگاه بوده است، گفت: «در این راستا، برگزاری جشنواره‌های هنری یکی از بهترین بستر‌هایی است که می‌توانیم فعالان و استعداد‌های حوزه‌های مختلف را کشف کنیم.»
او ادامه داد: «همان‌طور که مستحضرید، جشنواره شعر و داستان یکی از جشنواره‌های هنری است که در دوره اول آن توانستیم تعداد بی‌شماری از دانشجویان دانشگاه آزاد را که در این عرصه‌ها فعالیت می‌کردند، شناسایی کنیم؛ به‌طوری‌که در دوره اول جشنواره حدود ۳۰۰ داستان‌نویس و بیش از ۶۰۰ شاعر آثار خود را ارسال کردند. از طرف دیگر، از آنجایی که کانون‌های ادبی جزو مجموعه باشگاه رشد محسوب می‌شوند، امیدواریم بتوانیم برنامه‌های بهتری برای برگزاری فعالیت‌های ادبی دانشگاه آزاد اسلامی رقم بزنیم.»

باشگاه رشد پیشران گعده‌های ادبی و شبکه‌سازی هنری

نور موسوی با بیان این مطلب که فضای تعاملی و شبکه‌ای دانشگاه آزاد اسلامی موجب تفاوت آن با سایر دانشگاه‌های کشور شده است، افزود: «سایر دانشگاه‌ها به صورت جزیره‌ای عمل می‌کنند و هر دانشگاهی با توجه به ظرفیت و شناخت خودش حرکت می‌کند؛ این در حالی است که دانشگاه آزاد به واسطه پلی که میان سازمان مرکزی و سایر واحد‌های خود دارد، توانسته پیوندی بین فضای ادبی ایجاد کند. فضای ادبیات بسیار به فضای گعده و دورهمی نیاز دارد تا دانشجویان بتوانند هم‌نسل‌های خود را بهتر بشناسند و آثاری را که خلق می‌شوند، بشنوند.»
او با اشاره به اهمیت شنیدن آثار دانشجویان تصریح کرد: «درواقع، ما در این مسیر در حال برنامه‌ریزی هستیم تا فضایی ثابت ایجاد شود و آثار بچه‌ها به گوش همگی برسد تا اتفاقات بهتری برای آینده ادبیات معاصر ما رقم بخورد. از طرف دیگر، جشنواره موجب می‌شود دانشجویانی که در واحد‌های دوردست هم تحصیل می‌کنند، بتوانند با ما ارتباط بگیرند و اثرشان را به گوش نسل امروز برسانند.»

تمرکز بر بخش ویژه ملی‌میهنی در جشنواره دوم

معاون باشگاه رشد استعداد‌های هنری و ادبی جوان دانشگاه آزاد اسلامی درباره تفاوت دوره اول و دوم این جشنواره بیان کرد: «در حقیقت به دلیل اتفاقات و شرایطی که پیش آمده، ما موضوعات دیگری مانند بحث اعتبار ملی و میهن را به دور دوم اضافه کردیم تا بتوانیم آثار میهنی را در میان نسل‌های دانشجویی ارتقا دهیم. برای مثال، امسال در حوزه ترانه هم کار می‌کنیم که خوب بوده است و با توجه به اهمیت آن در این روز‌ها، بنا داریم در صورت فراهم شدن شرایط، برای سال آینده در کنار دو بخش شعر نیمایی و سنتی، آن را به‌عنوان یک بخش مستقل در نظر بگیریم.»
او با بیان این مطلب که بخش داستان می‌تواند منبعی برای تولید آثار تألیفی و ارتباطی باشد، گفت: «درواقع ما از داستان‌ها برای ارتباط در فیلم کوتاه دانشجویان استفاده می‌کنیم. جشنواره فیلم ما امسال بخشی برای داستان‌هایی دارد که می‌توانند در جشنواره فیلم و داستان ما کاربرد داشته باشند و سعی کردیم این پیوستگی بین‌رشته‌ای را بین جشنواره‌های مختلف پیش ببریم تا ارتباط فستیوال‌هایمان با یکدیگر شکل بگیرد.»

«ایران مقتدر» بازتاب دغدغه‌های ملی در آثار دانشجویی

نورموسوی با بیان این موضوع که بخش ویژه دوره اول به تولید محتوا‌هایی درباره پاسداشت زبان فارسی اختصاص داشت، ادامه داد: «بخش ویژه این دوره تحت عنوان «ایران مقتدر» است که مربوط به بحث موضوع‌نگاری برای اتفاقات اخیر و این روز‌ها می‌شود که به روحیه و فضای اتحاد بین مردم نیاز داریم. زیرا تولید آثار میهنی و ملی می‌تواند به ایجاد روز‌های بهتر کمک کند.»

تمام آثار چهارچوب هنری دارند

معاون باشگاه رشد استعداد‌های هنری و ادبی جوان دانشگاه آزاد اسلامی با بیان این مطلب که آثار ارسالی چهارچوب و قالب هنری دارند، بیان کرد: «در بخش محتوا نیز آثار دانشجویی به موضوعاتی مانند آسیب‌های اجتماعی، شعر‌های عاشقانه، فضای اعتقادی و میهنی پرداخته می‌شود. درواقع سعی کردیم بستری باز ایجاد شود تا آثار و دیدگاه‌های بیشتری را از دانشجویان کسب کنیم و بچه‌ها بتوانند ذهنیت و توانمندی خود را بهتر و راحت‌تر بیان کنند.»
معاون باشگاه رشد استعداد‌های هنری و ادبی جوان دانشگاه آزاد اسلامی ادامه داد: «در حقیقت، بخش ویژه‌ای برای بحث‌های داستان و شعر نیز در نظر گرفته شده است، به‌خصوص در بخش داستان؛ زیرا با توجه به این روز‌ها، بچه‌های داستان‌نویس می‌توانند دست به قلم شوند تا ایده و نگاه خود را در قالب یک داستان خوب به تصویر بکشند.»
او با بیان اینکه داوری‌های امسال نیز بر اساس یک سری فرمت‌هایی که در دوره اول هم در نظر گرفته شده بودند صورت می‌گیرد، گفت: «در ترکیب داوران امسال سعی کردیم از ظرفیت‌های هیئت‌علمی‌های خود دانشگاه آزاد استفاده کنیم؛ این داوران خوب بودند اما برای اینکه بتوانیم گستردگی بیشتری داشته باشیم، علاوه بر ادیبان دانشگاه آزاد و افرادی که در حوزه‌های مختلف ادبیات قلم می‌زنند، از داوران کشوری هم استفاده خواهیم کرد.»

شب شعر‌های دانشجویی در گیلان برگزار می‌شود

معاون باشگاه رشد استعداد‌های هنری و ادبی جوان دانشگاه آزاد با اشاره به اینکه دومین جشنواره شعر و داستان در واحد رشت برگزار می‌شود، توضیح داد: «درواقع امسال دو شب شعر در گیلان داریم که یکی از آن‌ها در رشت و دیگری در منطقه آزاد انزلی برگزار می‌شود. ضمن اینکه برنامه‌های شب شعر ما با حضور برگزیدگان جشنواره، مهمان‌های برجسته کشوری و شاعران استان برگزار می‌شود.»

جشنواره امسال پررونق‌تر از گذشته می‌شود

او درباره تعداد آثار این دوره از جشنواره عنوان کرد: «در حقیقت جشنواره بیشتر بر روی کیفیت آثار تأکید دارد، اما تلاش‌های بخش روابط عمومی در خصوص اطلاع‌رسانی‌ها باعث شد که مخاطبان خوبی در دوره اول داشته باشیم. ضمن اینکه حجم آثار ارسالی به جشنواره نشان‌دهنده بستری ادبی است که سال‌هاست در میان دانشجویان شکل گرفته اما تاکنون رصد نمی‌شدند. به نظر من امسال نیز به میزان سال گذشته و شاید هم بیشتر، آثار از طرف دانشجویان، استادان و کارکنان دانشگاه آزاد ارسال خواهد شد.»

از آثار برگزیده به صورت دو مجموعه داستان و شعر رونمایی خواهد شد

نور موسوی با اشاره به این موضوع که آثار از طریق سامانه دانشگاه آزاد، ایمیل و شماره تماس‌های داخل کانال‌های مختلف ارسال می‌شوند، توضیح داد: «درواقع اتفاقات اخیر و فضای اینترنتی ناشی از آن موجب وقفه‌ای شده است تا هنوز اطلاعات دقیقی از آمار در دست نداشته باشیم، اما همزمان در مراسم اختتامیه جشنواره، از برگزیدگان آثار در دو جلد مجموعه داستان و شعر رونمایی می‌کنیم که براساس موضوعات انتخاب شده و با انتخاب یکی از شعر‌ها یا داستان‌هایی که ایده جالبی داشته باشند، نام‌گذاری خواهند شد.»
او در پاسخ به سؤال «فرهیختگان» مبنی بر اقدامات آینده این جشنواره افزود: «بنا داریم که جریان شکل گرفته در جشنواره در طول سال هم تداوم داشته باشد؛ یعنی ما یک سری جلسات ماهانه‌ای را برنامه‌ریزی می‌کنیم تا شب شعر در واحد‌های مختلف نیز بچرخند و با توجه به رویکرد‌های موضوعی خود، این گعده‌ها و دورهمی‌های ادبی تنها به صورت سالانه انجام نشوند، زیرا یکی از مبانی اصلی ارتباط‌گیری و جمع شدن بچه‌ها با یکدیگر است. از طرف دیگر، حوزه ادبیات شعر و داستان ظرفیتی دارد که نگاه به فضای شنیداری و برجسته‌سازی آن می‌تواند به بهتر منتشر شدن آن کمک کند. درواقع تصمیم داریم این فرایند ارتباطی و دوره‌های همیشگی را که پیوست‌های کارگاهی هم در کنار آن وجود دارد، در طول سال داشته باشیم و فقط به جشنواره ختم نشوند.»