تاریخچه‌ای از تلاش‌های شکست محاصره غزه

مائده زمان فشمیخبرنگار

کشتی مادلین که توسط ائتلاف ناوگان آزادی (Freedom Flotilla Coalition – FFC) راه‌اندازی شده، یکی از چندین کشتی حامل کمک‌های انسانی به غزه است که از آغاز محاصره این منطقه توسط رژیم صهیونیستی در سال ۲۰۰۷، توسط نظامیان صهیونیست توقیف شده‌اند.

صبح روز دوشنبه، کشتی مادلین که توسط FFC به سوی غزه اعزام شده بود، در فاصله‌ای حدود ۱۸۵ کیلومتری (۱۰۰ مایل دریایی) از ساحل غزه، در آب‌های بین‌ المللی توسط ارتش رژیم توقیف شد.

در میان ۱۲ خدمه بازداشت‌ شده این کشتی، چهره‌هایی مانند فعال اقلیمی گرتا تونبرگ، عضو پارلمان اروپا ریما حسن و خبرنگار الجزیره، عمر فیاض حضور دارند.

رسانه‌های صهیونیست گزارش داده‌اند که کشتی مادلین و خدمه آن به بندر اشدود، واقع در ۳۰ کیلومتری شمال غزه منتقل شده‌اند. وزیر امنیت داخلی رژیم، ایتمار بن‌گویر، به مقامات زندان دستور داده که این فعالان را به طور انفرادی و دور از ارتباط با یکدیگر و جهان بیرون، نگهداری کنند.

این کشتی که در اول ژوئن از سیسیل ایتالیا حرکت کرده بود، حامل کمک‌های بشردوستانه برای فلسطینی‌هایی بود که از دوم مارس تحت محاصره شدید رژیم قرار دارند. این محاصره تنها در ماه گذشته، آن‌ هم تحت فشار شدید بین‌ المللی، کمی کاهش یافت.

ناوگان‌هایی برای شکستن محاصره غزه

از زمان آغاز محاصره دریایی غزه، چندین کشتی توسط ائتلاف ناوگان آزادی برای رساندن کمک به مردم غزه و شکستن این محاصره تلاش کرده‌اند.

در سال ۲۰۰۸، دو کشتی از جنبش «آزادی برای غزه» موفق شدند به غزه برسند. این نخستین بار بود که محاصره دریایی رژیم شکسته می‌شد. این جنبش که در سال ۲۰۰۶ و در جریان جنگ رژیم با لبنان تاسیس شد، بین سال‌های ۲۰۰۸ تا ۲۰۱۶، مجموعا ۳۱ کشتی اعزام کرد که پنج مورد از آنها با وجود محدودیت‌های شدید صهیونیست‌ها، به غزه رسیدند.

اما از سال ۲۰۱۰، همه ناوگان‌هایی که برای شکستن محاصره غزه حرکت کرده‌اند، یا توسط رژیم در آب‌های بین‌ المللی متوقف شده‌اند یا مورد حمله قرار گرفته‌اند.

۲۰۱۰ – ناوگان آزادی برای غزه

در سال ۲۰۱۰، کماندوهای صهیون به کشتی «ماوی مرمره» در آب‌های بین‌ المللی یورش بردند. این حمله منجر به کشته شدن ۱۰ فعال و زخمی شدن ده‌ها نفر دیگر شد و خشم جهانی را برانگیخت. این کشتی حامل کمک‌های انسان‌ دوستانه و بیش از ۶۰۰ مسافر بود.

ماوی مرمره متعلق به بنیاد امداد انسان‌ دوستانه (IHH) ترکیه بود. این حادثه روابط رژیم و ترکیه را به شدت تیره کرد و از نظر بسیاری نقض آشکار قوانین بین‌ المللی محسوب شد.

در سال ۲۰۱۳، رژیم بابت اشتباهات عملیاتی در این حمله عذرخواهی کرد. مذاکرات برای پرداخت غرامت هنوز ادامه دارد. نظامیان و مقامات صهیونیست که در این حمله شرکت داشتند، در ترکیه به‌ صورت غیابی به اتهام جنایات جنگی محاکمه می‌شوند.

۲۰۱۱ – ناوگان آزادی دوم

در سال ۲۰۱۱، ناوگان آزادی دوم با هدف شکستن محاصره و رساندن کمک به غزه شکل گرفت. این ناوگان متشکل از بیش از ۳۰۰ فعال از سراسر جهان و ۱۰ کشتی بود. با این حال، فشار شدید دیپلماتیک صهیونیست‌ها، خرابکاری‌های مشکوک در کشتی‌ها و محدودیت‌های اعمال‌ شده توسط کشورهایی مانند یونان، مانع از حرکت اکثر کشتی‌ها شد.

تنها کشتی فرانسوی کرامت توانست تا حدودی به غزه نزدیک شود. این کشتی ابتدا اعلام کرده بود به بندری در مصر می‌رود، اما بعد مشخص شد مقصد واقعی آن غزه است. کماندوهای صهیونیست اما آن را توقیف و به اشدود منتقل کردند. فعالان پس از بازداشت، بازجویی و سپس اخراج شدند.

۲۰۱۵ – ناوگان آزادی سوم

در سال ۲۰۱۵، ناوگان آزادی سوم توسط FFC با رهبری کشتی ماریان با پرچم سوئد، برای شکستن محاصره غزه اعزام شد. در ۲۹ ژوئن ۲۰۱۵، نیروهای دریایی رژیم این کشتی را در فاصله ۱۰۰ مایل دریایی از غزه، در آب‌های بین‌ المللی توقیف کردند. فعالان بازداشت و سپس از سرزمین‌ها اشغالی اخراج شدند؛ برخی از خدمه تا ۶ روز در بازداشت بودند.

۲۰۱۸ – آینده‌ای عادلانه برای فلسطین

در سال ۲۰۱۸، ناوگان آزادی با عنوان آینده‌ای عادلانه برای فلسطین، شامل دو کشتی اصلی به نام‌های العودة و فریدم و دو قایق پشتیبان به نام‌های ماریاد و فلسطین تلاش کردند محاصره را بشکنند.

در ۲۹ ژوئیه و ۳ آگوست ۲۰۱۸، هر دو کشتی اصلی در آب‌های بین‌ المللی توسط نیروی دریایی رژیم توقیف شدند. همه افراد بازداشت و سپس به کشورهایشان بازگردانده شدند. برخی اعلام کردند در هنگام بازداشت مورد شوک الکتریکی، ضرب و شتم و بدرفتاری قرار گرفتند.

۲۰۲۵ – وجدان، شکستن محاصره

در دوم می ۲۰۲۵، در حین آماده‌ سازی کشتی وجدان برای حرکت به سوی غزه، این کشتی تنها ۱۴ مایل دریایی (۲۵ کیلومتری) از سواحل مالت، دو بار توسط پهپادهای مسلح هدف قرار گرفت. این حمله منجر به ایجاد حریق و شکاف بزرگ در بدنه کشتی شد و ۳۰ فعال ترک و آذری برای نجات کشتی، تلاش کردند آن را از غرق شدن نجات دهند.

در این حمله، چهار نفر دچار جراحات سطحی شامل سوختگی و بریدگی شدند.

قحطی در غزه

طبق آخرین گزارش طبقه‌ بندی مرحله‌ای امنیت غذایی (IPC)، از هر پنج فلسطینی ساکن غزه، یک نفر با خطر قحطی مواجه است. این بحران نتیجه مستقیم محاصره کامل سه‌ ماهه‌ای است که رژیم صهیونیستی اعمال کرده بود و تنها در ماه گذشته کمی کاهش یافت.

در مجموع، حدود ۱/۹۵ میلیون نفر، معادل ۹۳ درصد جمعیت نوار غزه، با کمبود شدید غذا مواجه هستند.

گروه‌های حقوق بشری هشدار داده‌اند که تداوم این محاصره منجر به آوارگی گسترده‌تر در داخل و میان مناطق غزه خواهد شد، زیرا کالاهای ضروری برای زنده ماندن مردم در حال پایان یافتن است.

با وجود راه‌اندازی طرحی با حمایت رژیم و ایالات متحده به نام بنیاد بشردوستانه غزه برای توزیع غذا، مرکز توزیع جدید آن در کمتر از چند ساعت به هرج‌ومرج کشیده شد و حوادث خونین از جمله تیراندازی مرگبار در محل توزیع غذا گزارش شده‌اند.

هجده سال محاصره از سوی رژیم صهیونیستی

نوار غزه با جمعیتی حدود ۲/۳ میلیون نفر، یکی از متراکم‌ترین مناطق جهان محسوب می‌شود. از سال ۲۰۰۷، رژیم کنترل کامل بر حریم هوایی و آب‌های ساحلی غزه را در دست دارد و حرکت کالا و افراد به درون و بیرون از غزه را به شدت محدود کرده است.

حتی پیش از جنگ هم، غزه فاقد فرودگاه عملیاتی بود؛ زیرا در سال ۲۰۰۱، تنها سه سال پس از افتتاح فرودگاه بین‌ المللی یاسر عرفات، رژیم آن را بمباران و ویران کرد. غزه امروز بار دیگر صحنه ویرانی گسترده و رنج انسانی است و همچنان به‌ عنوان بزرگترین زندان روباز جهان شناخته می‌شود.