بن‌بست در سیاست داخلی آمریکاگسسته شدن اتحاد ترامپ با «ایلان ماسک» غول فناوری آمریکا که مشاور ارشد کاخ سفید و مسئول وزارت غیررسمی بهره‌وری شده بود نشانه‌ای از آغاز التهابات داخلی به شمار می‌رفت که به سرعت با به آشوب کشیده شدن شهر لس‌آنجلس در ایالت کالیفرنیا، وقوع دومینوی بحران تثبیت شد.
اعتراضات ضد سیاست‌های مهاجرتی ترامپ امنیتی شد
سید مهدی طالبیکار «دونالد ترامپ» رئیس‌جمهور آمریکا در سیاست داخلی زودتر از حد تصور به بن‌بست و درگیری کشیده شد. پیش از این، بن‌بست در سیاست خارجی به دلیل بروز ناکامی در پرونده‌های اعمال تعرفه بر کشور‌ها، توقف جنگ اوکراین، جنگ غزه، درگیری با یمن و توافق با ایران، گریبانگیر او شده بود.
گسسته شدن اتحاد ترامپ با «ایلان ماسک» غول فناوری آمریکا که مشاور ارشد کاخ سفید و مسئول وزارت غیررسمی بهره‌وری شده بود نشانه‌ای از آغاز التهابات داخلی به شمار می‌رفت که به سرعت با به آشوب کشیده شدن شهر لس‌آنجلس در ایالت کالیفرنیا، وقوع دومینوی بحران تثبیت شد. روز جمعه و شنبه شهر لس‌آنجلس اعتراض به سیاست‌های مهاجرتی ترامپ را آغاز کرد. پیش از این ماموران اداره مهاجرت بازرسی‌های دامنه‌داری را از کارگاه‌ها و شرکت‌ها با هدف یافتن مهاجران قانونی آغاز کرده بودند.
گزارش سرویس خبری شهر لس‌آنجلس حکایت از آن دارد که ماموران اداره مهاجرت چندین مکان را ازجمله یک فروشگاه هوم دیپو در منطقه وستلیک، یک مغازه پوشاک در منطقه مد و یک انبار پوشاک در جنوب این شهر را مورد بازرسی قرار داده‌اند. پس از بازداشت تنها 44 نفر، اعتراضاتی برپا شد که تعداد آن‌ها چند ده نفر و سپس به چند صد نفر رسید اما آتش تنش‌ها به دلیل به کارگیری خشونت توسط دولت مرکزی، شعله کشید.
نکات
درخصوص اعتراضات ضد سیاست‌های مهاجرتی ترامپ و آشوب در لس‌آنجلس نکاتی وجود دارد که در ادامه آمده‌اند.
1- بروز مشکل در توازن حساس دولت فدرال با دولت‌های ایالتی
گارد ملی در ایالت‌ها، تحت فرمان فرماندار ایالت فعالیت می‌کند. رئیس‌جمهور بدون درخواست فرماندار کالیفرنیا ماموران گارد ملی را در این ایالت مستقر کرده که با اعتراض مقامات رسمی روبه‌رو شده است.
آزادی عمل ایالت‌ها موضوعی حساس در توازن داخلی آمریکا به شمار آمده و محدود کردن آزادی عمل ایالت‌ها در امور داخلی‌شان یا مداخله در این امور می‌تواند با واکنش دیگر ایالت‌ها نیز مواجه شود.
ترامپ با حمله به دو مقام عالی محلی شامل فرماندار ایالت کالیفرنیا و شهردار لس‌آنجلس آن‌ها را به ناتوانی متهم کرده و گفته «پس دولت فدرال وارد عمل می‌شود و مشکل را همان‌طور که باید، حل می‌کند.»
«کارولین لویت» سخنگوی کاخ سفید نیز دلیل صدور دستور اعزام گارد ملی را «حمله به مأموران مهاجرت و گمرک» اعلام کرده است؛ به عبارتی دیگر او دلیل حضور گارد ملی با صدور دستور از سوی دولت فدرال را مورد حمله قرار گرفتن ماموران اداره فدرال مهاجرت عنوان کرده است تا به نوعی نادیده گرفتن دولت ایالتی را توجیه کند.
2- ارتقای احتمالی اختلافات به میان سه قوه
در مرحله اول ترامپ با اعتراض فرمانداران ایالت‌ها و نمایندگان عضو کنگره به مشکل خواهد خورد و در صورت شکایت آن‌ها، با دیوان عالی نیز مواجه خواهد شد.
ایجاد تنش مؤثر میان رئیس‌جمهور به عنوان رئیس قوه اجرایی با کنگره به عنوان قوه مقننه و با «دیوان عالی» به عنوان قوه قضائیه، باعث محدود شدن قدرت مانور کاخ سفید خواهد شد؛ به ویژه اینکه فراتر از این دو قوه، در سطح اجتماع و دولت‌های ایالتی نیز تنش‌ها ادامه خواهند یافت.
3- ر‌ها شدن فنر اعتراضات انباشت شده بر اثر استبداد اولیه ترامپ
در ابتدای روی کارآمدن ترامپ سکوتی مرگبار همه‌جا را فراگرفته و او درحال تاخت‌وتاز بود. نخستین انتقادات را اما «باراک اوباما» رئیس‌جمهور سابق آمریکا انجام داد و نسبت به اقدامات بی‌سابقه ترامپ در سرکوب دانشگاه‌ها، محدود کردن آزادی بیان و پیگرد رقبای سیاسی اعتراض کرد.
این انتقادات و پیوستن «کامالا هریس» رقیب ترامپ در انتخابات 2024 باعث شد حزب دموکرات در مقابله با رئیس‌جمهور فعال شود. از سوی دیگر، بروز اختلاف میان ترامپ و «ایلان ماسک» ضربه دیگری به دولت بود. ماسک این واقعیت را به ترامپ گوشزد کرد که اگر حمایت‌های او نبود، وی رقابت را به رقیب دموکرات خود واگذار می‌کرد.
تغییرات در دولت ترامپ ازجمله در تغییر مشاور امنیت ملی و انتصابات جدید در وزارت دفاع صورت گرفته بود، اما هیچ‌کدام انتقادات مستقیمی علیه رئیس‌جمهور نبودند. ماسک اما در برابر او ایستاد و ترامپ را در معرض اتهامات قرار داد.
اهمیت جدایی ماسک از آن جهت مهم است که بار‌ها تکرار شد «اتحاد ترامپ و ماسک» و یا «زوج ترامپ و ماسک.» این مسئله نشان‌دهنده گسست یک ائتلاف مؤثر بود.
حالا اما به نظر می‌رسد احتمال دارد فنر اعتراضات انباشت شده درپی استبداد اولیه ترامپ ر‌ها شده و تنش‌ها گسترش بیشتری بیابد.
4- مواجهه سریع‌تر با شورش داخلی نسبت به دولت اول
ترامپ در دوره قبلی، در سال آخر حکومت خود به اعتراضات برخورد کرد، اما در دولت دومش، در همان سال اول گرفتار شده است.
در سال 2020 و در ماه‌های پایانی دولت، قتل «جورج فلوید» شهروند سیاهپوست آمریکایی توسط یک افسر سفیدپوست پلیس و انتشار فیلم‌های این واقعه باعث شکل‌گیری اعتراضاتی سراسری شد. در طی این بحران، 30 ایالت و شهر‌های مختلفشان عرصه درگیری میان معترضان و نیروهای امنیتی بود. با این حال رئیس‌جمهور آمریکا در دولت دوم خود، به جای ماه‌های پایانی، در همان ماه‌های ابتدایی با احتمال یک شورش فراگیر مواجه شده است.
5- اهمیت متغیری به نام ماسک
ترامپ شخصاً از رویارویی عجولانه با ماسک واهمه داشت و حزب جمهوری‌خواه نیز از سوی وی نگرانی‌هایی احساس می‌کرد. دلیل ترس حزب جمهوری‌خواه، تهدید ماسک به ایجاد حزب سوم بود. این حزب برای دموکرات‌ها خطر مستقیمی نداشت اما می‌توانست آرای ترامپ و حزب جمهوری‌خواه را با ریزش مواجه کند. اساساً ماسک هدفش از ایجاد حزب سوم را جایگزینی با حزب جمهوری‌خواه اعلام کرده و نام احتمالی این حزب را نیز «حزب آمریکا» اعلام کرده بود.
اگر ماسک تصمیم به بهره‌برداری از تحولات بگیرد، آنگاه اوضاع ترامپ متزلزل خواهد شد. ماسک یک بازی‌خراب‌کن مؤثر است.
متن کامل گزارش سیدمهدی طالبی، پژوهشگر حوزه بین‌الملل را در روزنامه فرهیختگان بخوانید
مطالب پیشنهادی
