پروژه‌های ۳۸ میلیارد دلاری ایلان ماسک با بودجه دولتی

ندا اظهریخبرنگار

ایلان ماسک و تیم خدماتی آژانس DOGE (وزارت کارآمدی دولت) که در زمینه کاهش هزینه‌ها فعالیت می‌کنند، مأموریتی برای کاهش بذل و بخشش‌های دولتی داشته‌اند. با وجود این، ماسک یکی از بزرگ‌ترین ذی‌نفعان خزانه مالیات‌دهندگان به شمار می‌رود. تحلیلی که در «واشنگتن پست» منتشر شده، نشان می‌دهد که در طول این سال‌ها، ماسک و کسب‌وکارهایی که طی این سال‌ها به راه انداخته، دست کم 38 میلیارد دلار قرارداد، وام، یارانه و اعتبار مالیاتی دولتی دریافت کرده‌اند که اغلب در لحظات حساس بوده و به رشدی کمک کرده است که در نهایت ایلان ماسک را به ثروتمندترین فرد جهان تبدیل کرده است. به نظر می‌رسد سابقه این پرداخت‌ها به بیش از 20 سال پیش برمی‌گردد. مدت کوتاهی بعد از این که ماسک در سال 2008 به عنوان مدیرعامل تسلا مشغول به فعالیت شد، تمام تلاش خود را کرد تا بتواند از وام‌های کم‌بهره وزارت انرژی بهره‌مند شود.

وام 465 میلیون دلاری که تسلا را زنده کرد

روابط ایلان ماسک با آژانس‌های دولتی بارها به طور چندجانبه مثمرثمر واقع شده است. سرمایه‌گذاری‌های ثروتمندترین فرد جهان در بازارهای جدید پیشگام بوده که باعث پیشرفت اهداف دولت آمریکا شامل اکتشافات فضایی و گسترش خودروهای الکتریکی شده است. در حالی که بسیاری از برنامه‌های دولتی که ایلان ماسک از آن‌ها سود می‌برد، برای سایرین در صنعت خودروهای الکتریکی رایگان هستند، هیچ شرکت دیگری تاکنون نتوانسته در این حوزه مالکیت بازار را از تسلا بگیرد. کارشناسان بر این باورند که تاکنون، هیچ کارآفرینی از جمله انویدیا، مایکروسافت، آمازون و حتی متا، در این مقیاس وابسته به بودجه دولتی نبوده‌اند. بیشتر این بودجه‌ها در دوران دموکرات‌ها به ایلان ماسک و شرکت‌هایش تعلق گرفته است.

نخستین دور بودجه‌های دولتی به سرمایه‌گذاری‌های ایلان ماسک تعلق گرفته بود. ناسا و وزارت دفاع در سال‌های نخست، شرکت SpaceX را به واسطه قراردادهایی پروراندند که به ایجاد زیرساخت کمک می‌کند. وام 465 میلیون دلاری وزارت انرژی که در سال 2010 به این شرکت تعلق گرفت، به رشد ناگهانی تسلا کمک کرد به طوری که این شرکت به واسطه مبلغ بودجه‌ای که دریافت کرد، توانست خودروهای سدان الکتریکی لاکچری مانند Model S را مهندسی و مونتاژ کند. 6 ماه پس از آن، تسلا به عنوان یک شرکت عمومی درآمد. آنچه از شواهد برمی‌آید، این است که شرکت تسلا بدون این وام که در موقعیتی حیاتی پرداخت شد، زنده نمی‌ماند.

سخنگوی ناسا همچنین اعلام کرده که این آژانس بیش از 15 میلیارد دلار در SpaceX به منظور کار روی برنامه‌های فضایی متعدد سرمایه‌گذاری کرده است. ناسا با شرکایی چون SpaceX همکاری می‌کند تا اقتصادی در مدار پایین زمین ایجاد کرده و جهشی در اکتشافات روی کره ماه و مریخ ایجاد کند. به رغم بهره‌مندی تسلا از حمایت‌های دولتی، ماسک طی سال‌ها از وام‌های کم بهره استفاده‌های زیادی کرده است. طبق اخبار منتشر شده، در سال 2013 هم ماسک از ارگان‌های مختلف دولتی شامل کنگره و وزارت انرژی برای پرداخت بودجه تشکر کرده بود.

از زمان تأسیس سیلیکون‌ولی در سال 2003 میلادی، شرکت تسلا از میلیاردها دلار تخفیف و اعتبارات مالیاتی از سوی کالیفرنیا بهره‌مند شده است. تسلا از سال 2016 بیش از 5 میلیارد دلار در کالیفرنیا سرمایه‌گذاری کرده و بیش از 47 هزار نیروی محلی را استخدام کرده است. حدود یک‌سوم از 35 میلیارد دلار سود، از سال 2014 از جانب فروش اعتبارات مالیاتی در اختیار تسلا قرار گرفت. این اعتبارات به خودروسازانی تعلق می‌گیرد که استانداردهای خاصی را طی کرده باشند شامل فروش درصدی از خودروهای بدون آلاینده. تسلا بزرگ‌ترین فروشنده این اعتبارات به خودروسازانی است که استانداردهای لازم را رعایت نکرده و به دنبال آن هستند که از زیر بار پرداخت جریمه هم شانه خالی کنند. این اعتبارها نقشی حیاتی در سه‌ماهه نخست سال 2013 ایفا کرد و اولین سال کامل سودآوری آن به سال 2020 برمی‌گردد. بدون این اعتبارها، تسلا ممکن بود در سال 2020 بیش از 700 میلیون دلار از دست بدهد. با احتساب این اعتبارها، این شرکت در عوض 862 میلیون دلار سود به دست آورده بود. حمایت ماسک از کاهش یارانه‌ها در تمام صنایع، در حالی اتفاق افتاده است که تسلا بر صنعت خودروهای برقی آمریکا تسلط دارد. این در حالی است که سهام این شرکت در سال‌های اخیر کاهش یافته و ایلان ماسک هم در بحبوحه انتخابات آمریکا حدود 277 میلیون دلار به کمپین‌های انتخاباتی دونالد ترامپ کمک مالی کرد.

گزارش کامل را در روزنامه فرهیختگان بخوانید.