کارت نارنجی به کادرفنی تیم ملی در قطر

تیم ملی فوتبال در نهمین دیدار خود در مرحله سوم مقدماتی جام جهانی به دیدار قطر رفت و قطعاً توقع می‌رفت ملی‌پوشان ایرانی از تقابل روبه‌روی تیم تحت هدایت جولن لوپتگی آورده‌ای داشته باشند که متأسفانه میسر نشد. در ترکیب شاگردان قلعه‌نویی جوان‌گرایی خودخواسته دیده نشد تا بتوان شکست برابر عنابی‌پوشان را توجیه کرد و همچنین تیم باتجربه ژنرال موفق نشد از فرصت به میدان رفتن بازیکنان نیمکت‌نشین ژاپن مقابل استرالیا که منجر به شکست سامورایی شد بهترین سود ممکن را ببرد و گام بلندی برای بهبود جایگاهش در رده‌بندی فیفا و قاره کهن بردارد.
تیم ایران دیدار روبه‌روی قطری‌ها را خوب آغاز کرد؛ ولی از میانه نیمه نخست مثل بازیکنان رده پایه در تور حاشیه‌ها و جنگ روانی گرفتار شد که توسط رقیب پهن شد و از دقیقه 35 با یک یار کمتر مسابقه را دنبال کرد. اخراج مدافع چپ ایران نقش بسزایی در فروپاشی دروازه علیرضا بیرانوند و آشفتگی استراتژی‌های هجومی داشت و باعث ثبت عدد یک در مقابل تعداد شکست ایران در این مرحله از مسابقات شد. یکی از نکات نگران‌کننده تقابل ایران برابر قطر این بود که بازیکنی باتجربه مثل میلاد محمدی کارت قرمز را روبه‌روی چشمانش دید تا بعد از شجاع خلیل‌زاده و صالح حردانی، سومین بازیکنی باشد که در ماه‌های اخیر اخراجش تیم ملی را در مسیر صعود به جام جهانی به دردسر می‌اندازد که قطعاً آمار بسیار تلخی است و شک و شبهه را بابت موفقیت در جام جهانی 2026 بیشتر می‌کند. 

بازیکنان باتجربه کوپن اشتباهات را سوزاندند

از آخرین قهرمانی تیم ملی در جام ملت‌های آسیا نزدیک به 50 سال می‌گذرد و ملی‌پوشان کشورمان در 6 حضور قبلی‌شان در جام جهانی موفق نشده‌اند از مرحله گروهی صعود کنند و در 45 سال گذشته سهمیه صعود به المپیک را کسب نکرده‌اند. قطعاً عادلانه نیست تمام این ناکامی‌ها را گردن استراتژی‌های غلط سرمربیان، آماده‌سازی ضعیف یا قضاوت مغرضانه داور‌ها بیندازیم، بلکه باید به اشتباهات فردی و رفتار‌های غیرحرفه‌ای فوتبالیست‌های کشورمان نیز توجه ویژه داشته باشیم. 
در نیمه‌نهایی جام ملت‌های آسیا 2004 اخراج ستار زارع و محمد علوی باعث شد تیم پرمهره و باانگیزه برانکو ایوانکوویچ بر چین غلبه نکند و راهی دیدار رده‌بندی شود. همچنین مواجه شدن پولادی با کارت قرمز مقابل عراق در جام ملت‌های آسیا 2015 نیز یک نمونه واضح دیگر برای اثبات اشتباهات غیرفنی ملی پوشان‌مان است. سرمربی ۶۱ساله تیم ملی از زمان آغاز مرحله سوم مقدماتی جام جهانی سفت‌وسخت در مقابل پوست‌اندازی و حضور بازیکنان جوان ایستاده و همواره ترجیح داده با کمترین احتمال ضرر و زیان تیم تحت‌هدایتش را به جام جهانی 2026 برساند، از سوی دیگر نکات تلخی مثل خط دفاع آسیب‌پذیر و تعداد بالا کارت قرمز ملی‌پوشان نیز نظر فوتبال دوستان را جلب می‌کند. شاگردان قلعه‌نویی تنها تیم آسیایی‌اند که در این مرحله از مسابقات 3 کارت قرمز دریافت کرده‌اند. سرمربی تیم ملی پس از این مسابقه اشتباهات داوری را بهانه‌ای برای ناکامی تیمش عنوان کرد؛ اما در طول مسابقه کاملاً مشخص بود که تیم ملی ایراد‌ها و اشکال‌های زیادی دارد که می‌تواند در جام جهانی به پاشنه‌آشیل تیم ما تبدیل شده و عملکرد کنونی نگرانی‌های زیادی را در بین فوتبال دوستان ایجاد کرده است. گمان می‌رود اگر در دیدار روبه‌روی ازبکستان، کره شمالی و قطر بازیکنان کم‌تجربه با دریافت کارت قرمز تیم ملی را به دردسر می‌انداختند کمتر مخاطب می‌توانست از عملکرد بازیکن ملی کشورش ایراد بگیرد؛ ولی زمانی که میلاد محمدی باسابقه 70 مرتبه پوشیدن پیراهن یوز‌ها، بیش از هشت‌سال لژیونر بودن و 12 حضور در مسابقات لیگ اروپا در 2 دقیقه 2 کارت زرد دریافت می‌کند دوستداران تیم ملی کاملاً حق دارند نگران شوند؛ چون تیم ملی با پرداخت کمترین بها و با پایین‌ترین ریسک اشتباهات بسیار بزرگ انجام می‌دهد و این معضل به‌جای اصلاح در حال تشدید است. 
همچنین شجاع خلیل‌زاده و صالح حردانی، 36 و ۲۶ساله نیز مثل مدافع چپ ۳۱ساله تجارب زیادی در مسابقات باشگاهی و دیدار‌های بین‌المللی دارند و قطعاً نباید به‌راحتی از کنار اتفاقاتی که در مسیر صعود به جام جهانی رقم زدند عبور کرد. اخراج مدافع وسط مسن باعث تبدیل برتری 3 بر صفر روبه‌روی کره شمالی به پیروزی شکننده 3 بر 2 شد و حردانی به‌خاطر تکل خشن و اخراجش روبه‌روی ازبک‌ها تأثیر زیادی در حملات آشفته و بدون برنامه شاگردان قلعه‌نویی داشت. 
نباید فراموش کرد پیش‌ازاین 3 اخراج در مسیر جام جهانی 2026، تیم ملی در مراحل یک‌هشتم و نیمه‌نهایی جام ملت‌های آسیا به دلیل مواجهه بازیکنان با تجربه‌اش یعنی مهدی طارمی و شجاع خلیل‌زاده با کارت قرمز مقابل سوریه و قطر به مشکل خورد و در فینال رویداد کافا حسین کنعانی باتجربه و البته همواره پرحاشیه بعد از اعتراض به داور با کارت قرمز از زمین مسابقه رانده شد تا بر اساس آمار‌ها ثابت شود در مدت 25 ماهی که از نشستن قلعه‌نویی روی نیمکت یوز‌ها می‌گذرد راهکار مناسبی برای کاهش درصد اخراج‌ها اندیشیده نشده و شاگردان ژنرال در 28 دیدار اخیر به‌اندازه 236 بازی قبل از آن کارت قرمز گرفته‌اند. به نظر می‌رسد نسلی که ادعای طلایی بودن دارد باید دستاوردش در مباحث فنی و غیرفنی متمایز نسبت به ادوار گذشته باشد و بالغانه‌تر رفتار کند. تیم ملی کشورمان در نبرد پنجشنبه‌شب مثل دیدار‌هایش در مسیر جام جهانی 1998 و 2002 روبه‌روی قطر و بحرین درگیر حواشی مدنظر رقیب شد و با دستان خودش تیشه به ریشه‌اش زد. البته شکست اخیر مثل باخت شاگردان مایلی کهن و بلاژویچ تأثیری در صعود ایران به مسابقات جام جهانی نداشت؛ ولی ثابت کرد در اردو‌ها فقط شاید روی مسائل فنی کار شده و نسل جدید هنوز میراث‌دار مشکلات غیرفنی گذشته است. 

دستیاران خنثی ژنرال! 

تیم ملی از زمان تأسیسش همواره درگیر 2 ‌گانه سرمربی ایرانی و خارجی بوده و نمی‌توان کتمان کرد مربی داخلی در بعضی آیتم‌ها مثل شناخت مناسب از مهره‌ها و آشنایی کامل از روحیات فوتبالیست‌های داخلی نسبت به مربی غیرایرانی برتری دارد و به همین علت کار قلعه‌نویی برای حل مشکلات غیرفنی شاگردانش راحت‌تر از یک سرمربی خارجی است.
برخی بازیکنان فعلی تیم ملی مثل خلیل‌زاده، محمد کریمی، نورافکن و محمد محبی در تیم‌های باشگاهی شاگرد ژنرال بوده‌اند و او طبیعتاً باید به پشتوانه شناخت قبلی‌اش مشکلات احتمالی این افراد را راحت‌تر حل کند که حداقل در مورد خلیل‌زاده این نکته صادق نیست و این مدافع باتجربه مثل روز‌های جوانی بی‌محابا وارد درگیری‌های فوتبالی و غیرفوتبالی می‌شود و نفرات روی نیمکت نمی‌توانند کنترلش را در دست بگیرند. همچنین لازم به ذکر است در زمان انتخاب اعضای کادر فنی اشخاص تصمیم‌گیرنده باید به‌جز مسائل فنی به مواردی مثل تأثیرگذاری روی مسائل روحی و روانی نیز اهمیت دهند. با رصد اسامی افراد حاضر درکنار قلعه‌نویی به‌راحتی می‌توان فهمید برخی نفرات فاقد مشخصه‌های لازم در امور فنی‌اند و عده‌ای دیگر خودشان در زمان بازی با دعوا و تنش در جام ملت‌های آسیا 2004 به آبرو تیم تحت‌هدایت برانکو ایوانکوویچ خدشه وارد کردند. 
قطعاً سرمربی فعلی تیم رده هجدهم فدراسیون جهانی فوتبال نمی‌تواند مثل یک ارتش تک‌نفره تمام مشکلات تیم تحت‌نظرش را حل کند. حتماً قلعه‌نویی در لحظات حساس و مهم نیازمند کمک دستیارانش است تا وقتی بازیکنی مثل میلاد محمدی در دقیقه 33 بازی روبه‌روی قطر با کارت زرد جریمه می‌شود او را به آرامش فرابخوانند و تیم ملی تبعاتی مثل سپری کردن بخش عمده‌ای از بازی با 10 بازیکن را تجربه نکند. پیش‌ازاین کسی مثل خداداد عزیزی که سابقه حضور در کادر فنی تیم ملی تحت هدایت قلعه‌نویی را دارد در مورد تأثیرات کم دستیاران ژنرال در تصمیم‌هایش صحبت کرده بود و قطعاً با این وضعیت ایران در جام جهانی پیش رو به مشکل برمی‌خورد؛ چون سرمربی‌اش بار‌ها ثابت کرده شخص کم‌اشتباهی نیست.