
دانشگاه آزاد اسلامی از سال گذشته بهرهگرفتن از این ابزار هنری را در فضای فرهنگی دانشگاه آغاز کرده و پس از برگزاری جشنواره تئاتر دانشجویی، هفته اردیبهشتی نمایش را کلید زد تا فعالان حوزه تئاتر در سالنهای نمایش هنر خود را به علاقهمندان ارائه کنند.
تئاتر؛ زبان اعتراض دانشجویان به نسلکشی غزه

تئاتر دانشجویی تنها یک فعالیت هنری نیست؛ بلکه میتوان آن را پلی دانست که دانشجویان را به جامعه متصل میکند و دستاوردهای هنرمندان دانشجو فراتر از محدوده دانشگاه، میتواند بر ذهن و نگاه جامعه نیز تأثیر بگذارد. تئاترهای دانشجویی نهتنها بستری برای بروز خلاقیت هنرمندان جوان است، بلکه مجالی است برای بازتاب مسائل اجتماعی، فرهنگی، سیاسی و روانی که در دل جامعه جریان دارد. تئاتر دانشجویی میتواند نظریهها، مفاهیم و دغدغههای انتزاعی را به زبان تجربه و حس منتقل کند و فهم آنها را برای مخاطب عمومی سادهتر و ملموستر سازد. در بسیاری از کشورها، تئاتر از دیرباز ابزاری آموزشی و تربیتی بهشمار میرود؛ از تمرین گفتوگو و تفکر انتقادی گرفته تا آموزش مهارتهای اجتماعی و تقویت روح جمعی. دانشگاه آزاد هم از سال گذشته بهرهگرفتن از این ابزار هنری را در فضای فرهنگی دانشگاه آغاز کرده و پس از برگزاری جشنواره تئاتر دانشجویی، هفته اردیبهشتی نمایش را کلید زد تا فعالان حوزه تئاتر در سالنهای نمایش هنر خود را به علاقهمندان ارائه کنند. در این گزارش به سراغ سرپرستان سه گروه فعال تئاتر دانشجویی رفتیم که در هفتههای گذشته اجراهای خود را به صحنه بردند. مشروح گفتوگوی آنها با «فرهیختگان» را در ادامه از نظر میگذرانید.
اعتراض به نسلکشی در فلسطین به زبان هنر
«عدالت برای فلسطین» عنوان نمایشی است که به مناسبت هفته نمایش در واحد جهرم به روی صحنه رفت. محمدعلی حقدل، دانشجوی دکتری علوم قرآن و حدیث دانشگاه آزاد واحد آبادان و نویسنده و کارگردان گروه نمایشی عدالت برای فلسطین پیرامون جزئیات این اثر در هفته نمایش گفت: «این نمایشنامه با توجه به حوادث و برنامههایی که در دانشگاههای آمریکا و اروپا به خصوص در آمریکا به وجود آمد در اعتراض به نسلکشی فلسطینیان و حملات اسرائیل به مردم فلسطین نوشته شده است. در واقع روایت یک خیزش عمومی و بهاصطلاح رستاخیز وجدانی و بشری در دانشگاههای آمریکا بهویژه دانشگاه کلمبیاست. این نمایش در سه پرده و با حدود 11 بازیگر اجرا میشود و به مظلومیت مردم فلسطین و واکنش دانشجویان با هر دیدگاه، دین، گرایش و هر ملیتی به این حقیقت اشاره دارد.»
او ادامه داد: «ماجرا از این قرار است که این بیداری دانشجویی در پیش از قضیه حماس و اسرائیل و ماجرای هفت اکتبر ریشه داشت. دانشجویان به حمایت و قراردادهایی که دانشگاههای آمریکا با رژیم اسرائیل بسته بودند و مشارکتهای علمی آمریکا با دانشگاههای اسرائیل از جمله دانشگاههای تلآویو اعتراض داشتند. اعتراض دیگر به این بود که چرا از پول ما مالیاتدهندگان آمریکایی، از رژیم اسرائیل حمایت میکنید که این رژیم نخستین اولویتهای بشری مثل حق حیات فلسطینیها را نادیده میگیرد. این بیداری در دانشگاه آمریکا آرامآرام گسترده شد و به دانشگاههای دیگر بهخصوص دانشگاه کلمبیا کشیده شد و منجر به مذاکره نمایندگان دانشجویان با هیئترئیسه دانشگاه کلمبیا و حتی مداخله پلیس و دستگاههای امنیتی در آمریکا شد. در پایان دانشجویان موفق میشوند نظر خود را به آن هیئترئیسه تحمیل کنند و هرچند بهصورت موقت این همکاری علمی را تعلیق دربیاورند.»
حقدل درباره برنامههای پیش رو این گروه توضیح داد: «با توجه این که اعضای گروه دانشجو هستند، بیشتر مایلند تا در تابستان اجرا داشته باشند. در خصوص محتوا نیز دوست داریم بیشتر به مسائل جهانی بپردازیم. پس از این اجرا در برنامههای آتی به سراغ موضوعات دیگر مانند موضوعات یمن، محور مقاومت، مشکلات جانبازان پیجرها در لبنان و مبارزات ضدآمریکایی و ضداسرائیلی خواهیم پرداخت.»
او درخصوص فرصتآفرینی دانشگاه آزاد برای دانشجویان علاقهمند تشریح کرد: «ما در دانشگاه واحد جهرم رشته هنر یا هنرهای نمایشی مرتبط با این رشته نداریم. این تصوری و دیدگاهی که دانشجویان نسبت به مسائل جهان اسلام و قضیه فلسطین دارند، غالبا بر اساس چیزی است که از دریچه تلویزیون، رادیو و سینما به آن میرسند که معمولاً جنبههای هنری آن کم است. ما سعی کردیم با استفاده از ابزار هنر این حس حقطلبی را بهصورت مستقیم به دانشجو دهیم کمااینکه دانشجویان وقتی این صحنهها را دیدند گفتند هیچ اطلاعی از این قضایا نداشتیم و این حسی که شما دارید از کانال هنر منتقل میکنید یک حس نو و بدیع است.»
حقدل با اشاره به نبود رشته تئاتر در واحد دانشگاهی جهرم تشریح کرد: «دانشجویان بهصورت خودجوش این نمایش را اجرا میکنند و حتی به جایی رسید که بعضی از دانشجویان درخواست ایجاد رشته تئاتر و نمایش در دانشگاه را داشتند. گروه ما هم خواستار ایجاد سالن آمفی تئاتر در دانشگاه شده تا بتوانیم نمایشنامهها را به صورت ماهانه برگزار کنیم یا بتوانیم نمایشهای میدانی داشته باشیم به صورتی که این ماجرا تداوم داشته باشد. به هر حال دانشگاههایی که دارای رشته تئاتر و نمایش هستند امکان دارد که استاد در قالب پروژه این موارد را دنبال کند درصورتیکه حرکت ما در واحد جهرم خودجوش بوده و حتی بعضی از دانشجویان از جیب خودشان به اجرای این نمایشنامه کمک کردند و بودجه یا پروژه خاصی نبود.»
سرپرست این گروه دانشجویی با تأکید بر ایجاد پل ارتباطی میان دانشگاهها عنوان کرد: «اگر دانشگاههای دارای رشته تئاتر، دانشگاههایی که رشته تئاتر ندارند را هم از نظر آموزش هم از نظر برگزاری کارگاهها تحت پوشش خود دربیاورند بسیار قدم مثبتی در این مسیر برداشته میشود تا علاوه بر ذوق و شوق دانشجویی، بحث علمی تئاترها نیز پیش رود و بتوانیم کار خود را بهصورت آکادمیک ارائه دهیم. مخصوصا در شهرها و واحدهای کوچک، اساتید تخصصی این رشته حضور ندارند. همچنین برگزاری جشنوارهها بهصورت استانی بسیار تأثیرگذار است. حتی میتوانیم با دانشجویان خارجی نیز برای موضوعات گوناگون مانند قضیه فلسطین ارتباط برقرار کنیم. این هفته هنر صرف اجرا نباشد و بتوانیم با شهرها و واحدهای دیگری که فضای تئاتر دارند در قالب همایش و کارگاه رفت و آمد داشته باشیم.»
متن کامل گزارش را در روزنامه «فرهخیتگان» بخوانید.
