در گفتوگو با «فرهیختگان» مطرح شد:دانشگاه آزاد پس از یک سال غیبت، امسال در سیوششمین نمایشگاه بینالمللی کتاب تهران حضور دارد و از تازهترین اثر خود با عنوان «توان نگارش» رونمایی کرده است.
دانشگاه آزاد: با ۵۳۰ عنوان کتاب به نمایشگاه برگشتیم

فرهیختگان: دانشگاه آزاد پس از یک سال غیبت، امسال در بین ناشران دانشگاهی سیوششمین نمایشگاه بینالمللی کتاب حضور دارد. نمایشگاهی که از ۱۷ اردیبهشت ماه آغاز شده و تا ۲۷ اردیبهشت در محل مصلی تهران برپا است و رواق شرقی دانشگاهی سالن ۲، غرفه ۹۱ میزبان علاقهمندانی است که به دنبال خرید و تهیه کتاب مدنظر خود از مجموعه نشر علمی و دانشگاهی هستند.
یکی از تازهترین آثار نشر علمی و دانشگاهی که با عنوان «توان نگارش» به چاپ رسیده نیز این هفته با حضور دکتر طهرانچی، رئیس دانشگاه آزاد رونمایی شد. «فرهیختگان» در گفتوگو با حمید افتخاری، مدیرکل کتابخانهها، مجلات، انتشارات علمی و علمسنجی دانشگاه و فرهاد نعمتیان، مدیر فروشگاه و نمایشگاه دائمی کتاب دانشگاه آزاد از جزئیات حضور و فعالیت دانشگاه در این دوره از نمایشگاه گزارش میدهد.
حضور دانشگاه آزاد در نمایشگاه کتاب با 530 عنوان کتاب
حمید افتخاری، مدیرکل کتابخانهها، مجلات، انتشارات علمی و علمسنجی دانشگاه آزاد با اشاره به اینکه دانشگاه آزاد بعد از یکسال وقفه، بازهم در نمایشگاه کتاب حضور پیدا کرده است، گفت: «سال گذشته به علت اینکه فضای بسیار نامناسبی برای ناشران دانشگاهی در نظر گرفته بودند، ما به نشانه اعتراض شرکت نکردیم؛ نه بهخاطر اینکه غرفه دانشگاه آزاد جای بدی بود، بلکه کلاً غرفه ناشران دانشگاهی در طبقه دوم قرار داشت و برای رسیدن به آن باید از مسیر خاکی عبور میشد. ناشران دانشگاهی دیگر هم که آمده بودند، بسیاری پیش از پایان زمان نمایشگاه غرفه خود را جمع کردند.»
او در ادامه وضعیت این دوره از نمایشگاه کتاب را مناسب ارزیابی کرد و اظهار داشت: «امسال با هماهنگیهایی که انجام شده و با توجه به اینکه فقط ناشران در نمایشگاه حضور دارند و فروشندگان کتاب نیامدهاند، فضای نمایشگاه بهتر و چیدمان هم بهتر شده است. خوشبختانه ناشران بزرگ دانشگاهی را هم کنار هم قرار دادهاند. بنابراین فضای نسبتاً مناسبی برای عرضه محصولات فرهنگی دانشگاه آزاد فراهم شده است و ما امسال شرکت کردیم.»
مشارکت واحدهای دانشگاهی در نمایشگاه کتاب
مدیرکل کتابخانهها، مجلات، انتشارات علمی و علمسنجی دانشگاه آزاد با بیان این موضوع که اهداف دانشگاه آزاد نسب به سالهای گذشته تغییراتی داشته است، گفت: «نسبت به سالهای گذشته دو تغییر اساسی داریم. اول اینکه با نیت فروش کتاب وارد نمایشگاه شدیم. در سالهای گذشته دانشگاه آزاد صرفاً برای نمایش کتاب وارد نمایشگاه میشد و فروش نداشت. امسال ما بحث فروش کتاب را داریم و کتابهای درسی تولید خود دانشگاه آزاد را عرضه کردیم که خوشبختانه با استقبال خوبی هم مواجه شده است.»
افتخاری ادامه داد: «تغییر دوم این است که امسال واحدهای دانشگاه آزاد که در گذشته مجوز نشر داشتند و کتاب چاپ میکردند، در نمایشگاه کنار ما هستند. هر واحد دانشگاهی، مثل تهران مرکزی، یک قفسه مجزا دارد. یکی از همکاران آن واحد در کنار ماست و کتابهای آن واحد را عرضه میکند و توضیح میدهد.
این باعث شده غنای غرفه ما بیشتر شود. در عین حال، به همه استانها فراخوان دادیم که اگر کتاب دارند و میخواهند عرضه کنند، برای ما ارسال کنند تا کتابهایشان را عرضه کنیم. اینکار را کردیم چون نمیخواستیم دوستان شهرستانی زحمت رفتوآمد را داشته باشند. ما کتب آنها را ارائه و عرضه میکنیم و در پایان نمایشگاه نیز سهم فروش را در اختیارشان میگذاریم.» افتخاری درخصوص تعداد کتابهای ارائه شده در غرفه دانشگاه آزاد گفت: «دانشگاه امسال با ۵۳۰ عنوان کتاب به نمایشگاه کتاب آمده است. البته این تعداد به غیر از کتابهای ارائه شده از جانب واحدهای دانشگاهی است.»
او توضیحاتی تکمیلی در مورد نحوه حضور ناشران واحدهای دانشگاه آزاد داد و تصریح کرد: «واحدهای تهران مرکزی، یادگار امام، علوم و تحقیقات، تهران جنوب نیز در غرفه با قفسههای مجزا حضور دارند. این امکان امسال برای اولین بار برای واحدهای استان تهران در نظر گرفته شده است و انشاءالله بعد از نمایشگاه، بازخورد آن را میبینیم و شرایط را بررسی میکنیم. شاید اگر موفق بود، این طرح را برای سالهای آینده توسعه دهیم و فضای بزرگتری بگیریم تا در خدمت واحدهای دیگر دانشگاه آزاد هم باشیم.»
افتخاری تصریح کرد: «از سال ۱۳۹۹ که شیوهنامه جدید نشر به دانشگاهها ابلاغ شد، عملاً ناشران واحدهای دانشگاه آزاد دیگر کتاب جدیدی چاپ نکردند و همه کتابها را مرکز نشر دانشگاه چاپ کرده است. بنابراین کتابهایی که دوستان عرضه میکنند، یا تجدید چاپاند یا نسخه ویرایششده کتابهای قبلیاند که به همان نام ناشر اصلی منتشر شدهاند.»
انتشارات دانشگاه آزاد 10 هزار عنوان کتاب منتشر کرده است
مدیرکل کتابخانهها، مجلات، انتشارات علمی و علمسنجی دانشگاه آزاد با بیان اینکه نزدیک به ۱۰ هزار عنوان کتاب چاپ کردهایم و هیچ دانشگاهی در ابعاد دانشگاه آزاد فعالیت نداشته است، ادامه داد: «اگر اشتباه نکنم، ۳۲ مجوز نشر دانشگاهی برای دانشگاه آزاد داریم؛ این مجوزها شامل مرکز نشر و یعنی واحدهایی است که اقدام به انتشار کردهاند.»
او بر فشار مضاعف تورم بر نشر دانشگاهی تأکید کرد و گفت: «متأسفانه در سالهای اخیر بهطور ویژهتری صنعت چاپ و حوزه نشر کتاب، تحت تأثیر تورم قرار گرفته است. گرانی کاغذ، جوهر، تجهیزات و هزینههای جانبی چاپ، همه باعث شدهاند که در این حوزه نشر کتاب با چالشهای جدی شویم.
در حال حاضر تصمیم گرفتهایم کتابهای درسی دانشگاه آزاد که نیاز دانشجویان است را تأمین کرده و همچنین کتابهای کمکدرسی را نیز در کنارش تأمین میکنیم. مدارس سما در حال گسترش هستند و از دبستان تا دبیرستان را پوشش میدهند، ما وارد حوزه نشر کتابهای کمکدرسی مدارس دانشگاه هم وارد شدهایم که طبیعتاً با توجه به گرانی کاغذ، در این حوزه نیز با مشکل مواجه میشویم. برای کاهش هزینهها، در کنار حفظ کیفیت چاپ، از روشهایی استفاده میکنیم که هزینه تولید را کاهش دهد.»
او ادامه داد: «با سامانههای نشر دیجیتال نیز وارد مذاکره شدهایم. در حال حاضر با نورمگز قرارداد داریم و با مؤسسات دیگر نیز رایزنیهایی انجام شده تا بتوانیم کتابها را بهصورت دیجیتال عرضه کنیم. این روش بسیار ارزانتر است. علاوه بر قیمت پایینتر نسخه دیجیتال نسبت به نسخه فیزیکی، تخفیف ۵۰ درصدی هم برای کتابهای دیجیتال در نظر گرفتهایم. اکنون کتابهای عمومی دانشگاه مانند اندیشه و وصایای امام و دفاع مقدس را میتوان با قیمت بسیار پایینتر از قیمت پشت جلد، از پایگاه نورمگز خریداری و استفاده کرد.»
زنگ خطر کاهش استقبال از نمایشگاه برای ناشران
مدیرکل کتابخانهها، مجلات، انتشارات علمی و علمسنجی دانشگاه آزاد با بیان اینکه امسال استقبال از نمایشگاه کتاب نسبت به سالهای گذشته کاهش یافته است، اظهار کرد: «متأسفانه تا الان که داریم صحبت میکنیم، استقبال از نمایشگاه کتاب به پرشوری سالهای گذشته نیست. عدد ریالی فروش خوب است، ولی این عدد به خاطر گرانی کتاب بالا رفته است، نه به خاطر افزایش استقبال. اگر چرخی در نمایشگاه بزنید، کاملاً محسوس است که استقبال کمرنگتری در حال وقوع است.»
افتخاری افزود: «البته با توجه به فروش دیجیتال و اینکه سامانه دیجیتال نمایشگاه فعال است و ارسال پستی هم دارد، قطعاً خیلیها از آن مسیر پیگیری و کتابها را تهیه میکنند. ولی من یادم است که در سالهای گذشته، یکی از تفریحات مردم این بود که بیایند نمایشگاه کتاب قدم بزنند و در فضای کتاب و کتابخوانی باشند. این، حس خوبی به مردم میداد؛ اینکه در یک فضای بزرگ کتابفروشی مثل مصلای تهران قدم میزنند.»
او کاهش استقبال مخاطبان از نمایشگاه کتاب را زنگ خطر توصیف و خاطرنشان کرد: «به نظرم هر کسی که اصطلاحاً نمایشگاهباز باشد و هر سال تجربه حضور در نمایشگاه را داشته باشد، حتماً این نکته را تأیید میکند. به نظرم این یک زنگ خطر است و باید جدی گرفته شود. من نمیدانم دلیلش چیست - گرانی کاغذ یا تغییر ذائقه جوانها- هرچه که هست، این یک هشدار است، یک زنگ خطر که باید جدی بگیریم؛ بهویژه برای ناشران، چون گردش مالی و معیشت ما و آدمهایی که در این صنعت هستند به این موضوع وابسته است.»
گزارش کامل را در روزنامه فرهیختگان بخوانید.
مطالب پیشنهادی











