تحقیر و تخریب رویکرد سمیعی در استقلال بود

محمدرضا حاجی‌عبدالرزاقخبرنگار

در روز‌هایی که نام آکادمی استقلال در میان تغییرات مدیریتی و حاشیه‌های عجیب گم شده، گفت‌وگو با محمدحسین ضیایی، رئیس پیشین این آکادمی تصویری بهتر از آنچه در این ماه‌ها بر فوتبال پایه باشگاه گذشته ارائه می‌دهد. ضیایی که تلاش کرد در زمان تصدی مدیریت آکادمی با سکوت، استقلال را از ورود به حواشی دور نگه دارد، این‌بار در گفت‌وگو با «فرهیختگان» از برخی واقعیت‌های تلخ پرده برمی‌دارد؛ از سیاست‌های مدیرعامل سابق که اجازه شکوفایی استعداد‌ها را نمی‌داد تا حضور چهره‌هایی مشکوک که آرام‌آرام دوباره پای‌شان به آکادمی باز شده است. صحبت‌های مدیر سابق آکادمی استقلال را در ادامه می‌خوانید.

تا بهمن‌ماه گذشته به‌طور رسمی رئیس آکادمی استقلال بودید و حالا از آنجایی که علیرضا اسدی مدیریت فعلی فاقد مدرک لازم برای معرفی به AFC هستند، مدارک شما برای اخذ مجوز حرفه‌ای به AFC ارسال شد. در این خصوص صحبت را شروع کنیم؟
در آن زمان من به‌طور رسمی ریاست آکادمی استقلال را بر عهده داشتم و چون تنها فرد دارای مدرک مربیگری A آسیا در ساختار آکادمی و از معدود پیشکسوتانی که این مدرک را دارند، محسوب می‌شدم، مدارک من به منظور کسب مجوز حرفه‌ای استقلال در فصل آینده برای ارسال به AFC آماده شد. این اقدام کاملاً در چهارچوب وظایف من و قوانین کنفدراسیون فوتبال آسیا بود.

اما حالا در شرایطی که شما دیگر مسئولیتی در آکادمی ندارید، شنیده شده که همچنان باشگاه استقلال با وجود تغییرات مدیریتی در آکادمی در این روند تغییری را ایجاد نکرده است.
بله، با وجود اینکه مسئولیت اجرایی آکادمی عملاً به اسدی واگذار شده، همچنان از مدارک من استفاده می‌شود. البته باید تأکید کنم که اگرچه تغییرات مدیریتی در آکادمی استقلال پدید آمده اما من تا پایان خرداد با این باشگاه برای مدیریت در آکادمی قرارداد دارم و ظاهراً فعلاً تا پیدا شدن راه‌حل نهایی، باشگاه چاره‌ای جز این اقدام ندارد و من هم به‌خاطر پیشرفت فوتبال پایه و نام استقلال با کمال میل با این اقدام موافقم.

خبر‌هایی منتشر شده مبنی بر اینکه محسن بیاتی‌نیا قرار است به آکادمی اضافه شود تا مشکل حل شود.
به نظر من ورود بیاتی‌نیا اگر با هدف کمک فنی و نه صرفاً رفع مشکل اداری باشد، اتفاق خوبی است. او چهره شناخته‌شده‌ای است و می‌تواند به آکادمی کمک کند، البته به شرطی که از تجربه‌اش استفاده شود، نه اینکه فقط مدرکش جایگزین شود.

در دورانی که مدیریت آکادمی استقلال را بر عهده داشتید همواره صحبت‌هایی درباره مداخلات و مانع‌تراشی‌های فرشید سمیعی، مدیرعامل وقت باشگاه استقلال در امور آکادمی مطرح می‌شد. این موارد چقدر صحت داشتند؟
بله، در دوره مدیریت سمیعی، مداخلاتی در امور آکادمی صورت گرفت که به نظر من به روند توسعه و برنامه‌ریزی‌های ما آسیب زد. به‌عنوان مثال، در مواردی تصمیم‌هایی در حوزه مسئولیت و وظایف اینجانب به عنوان مدیر آکادمی اتخاذ می‌شد که بدون مشورت با من بود و این موضوع باعث ایجاد ناهماهنگی‌هایی در ساختار آکادمی شد. بعضا ایشان ورود کرده و با هماهنگی با برخی مربیان و سرپرستان و دور زدن مدیریت آکادمی در روند امور خلل ایجاد می‌کرد یا اینکه شاهد تغییرات ناگهانی در کادر فنی برخی رده‌های سنی بودیم که بدون هماهنگی با ما انجام شد. به طور مثال ایشان حاضر نمی‌شد با برهانی یا حیدری قرارداد امضا کند و در نهایت بنده با اختیاراتی که داشتم با خسرو قرارداد بستم.

موارد دیگری هم بود؟
در ابتدای فصل گذشته بار‌ها سعی کردیم ایشان را از جدایی ستاره‌های آکادمی و پیوستن آن‌ها به تیم‌های رقیب آگاه کنیم اما متأسفانه این اتفاق نیفتاد و عجیب اینکه هواداران همه این اتفاقات و مشکلات را از چشم ما می‌دیدند! ما به‌راحتی هرچه تمام به خاطر سوءمدیریت امتیاز تیم امید کشوری را هم از دست دادیم درحالی‌که می‌توانستیم از این ظرفیت برای باشگاه استقلال و تیم بزرگسالان بهره‌برداری لازم را انجام بدهیم. همین عوامل باعث شد نتوانیم نتیجه لازم را به‌خصوص در نیم‌فصل اول بگیریم و این ناکامی‌ها باعث می‌شد فضای مجازی و هواداری فشار بیشتری را به ما وارد کند. البته که به نظر می‌رسد این اتفاق هم در آن زمان با نظر همین دوستان رخ می‌داد!

به نظر شما، دلیل اصلی این مداخلات چه بود؟
به نظر من، عدم درک صحیح از اهمیت و ساختار آکادمی و نقش آن در توسعه و پیشرفت بازیکنان جوان، یکی از دلایل اصلی این مداخلات بود. همچنین، برخی تصمیمات ممکن است تحت‌تأثیر فشار‌های بیرونی یا اهداف کوتاه‌مدت اتخاذ شده باشند که با اهداف بلندمدت آکادمی همخوانی نداشتند. در هر صورت ایشان به‌خاطر نداشتن فهم فوتبال، آن مدیری نبودند که انتظار آن را برای باشگاهی مثل استقلال داشته باشیم و همه‌جور آسیب و مشکلاتی را در زمان مدیریت ایشان در باشگاه و به‌ویژه در آکادمی متحمل شدیم.

در مواجهه با این چالش‌ها چه اقداماتی انجام دادید؟
ما سعی کردیم با حفظ آرامش و تمرکز بر اهداف اصلی آکادمی، همواره از طریق گفت‌وگو و ارائه گزارش‌های مستند، اهمیت برنامه‌ریزی درست را به مدیریت باشگاه منتقل کنیم. هدف ما همیشه پرورش بازیکنان بااستعداد و ایجاد محیطی سالم برای رشد آن‌ها بود اما هرچه که ما به مدیرعامل و سایر مدیران باشگاه نزدیک می‌شدیم آن‌ها از ما بیشتر دوری می‌کردند!

آیا این مداخلات تأثیری بر عملکرد آکادمی داشت؟
بدون شک، این مداخلات باعث ایجاد نوساناتی در عملکرد برخی رده‌های سنی و ضعف در نتیجه‌گیری این تیم‌ها شد. با این حال، با تلاش کادر فنی و برنامه‌ریزی‌های مقطعی توانستیم تا حد زیادی این تأثیرات را مدیریت کنیم و به مسیر اصلی خود بازگردیم.

در مقطعی شایعاتی وجود داشت مبنی بر اینکه سمیعی تمایلی به ادامه همکاری شما با آکادمی نداشته و در مسیر کار شما سنگ‌اندازی‌هایی صورت می‌گرفت. واقعاً چنین فضایی وجود داشت؟
واقعیت این است که من همیشه سعی کرده‌ام سکوت کنم و به جای پرداختن به حاشیه‌ها، روی کارم تمرکز داشته باشم. اما متأسفانه این صحبت‌ها خیلی هم بیراه نبودند. موانعی که ایجاد می‌شد، مستقیم و غیرمستقیم کار را برای ادامه مسیر سخت می‌کرد. نه فقط برای من، بلکه برای کل ساختار آکادمی. البته من با حضور در یک برنامه تلویزیونی به صورت سربسته برخی مسائل را عنوان کردم اما چون آن زمان مسئولیت داشتم، نمی‌توانستم با این شفافیت اتفاقاتی که افتاد را بازگو کنم.

این موانع بیشتر در چه قالبی خودش را نشان می‌داد؟
در ساده‌ترین و ابتدایی‌ترین نیاز‌های آکادمی. ما در تأمین آب معدنی، تغذیه، لباس ورزشی، حتی خوابگاه برای بازیکنان شهرستانی دچار مشکل بودیم. بار‌ها مجبور شدیم با بودجه‌های اندکی که تعلق گرفت یا با حمایت بعضی دوستان دلسوز، کمبود‌ها را جبران کنیم. با این حال ترجیح دادم اعتراض نکنم، چون نمی‌خواستم مسیر آکادمی متوقف شود.

با وجود آنکه هلدینگ خلیج‌فارس برای حمایت از آکادمی اعلام آمادگی کرده بود و شما هم از جانب شهریاری نماینده تام‌الاختیار هلدینگ در این سمت منصوب شدید، چرا این مشکلات باز هم ادامه داشت؟
هلدینگ تلاش زیادی کرد که به آکادمی کمک کند. افرادی را هم برای این منظور معرفی کرده بودند. اما متأسفانه آقای سمیعی نه‌تنها با این افراد همکاری نمی‌کرد، بلکه در مسیر آن‌ها هم مانع ایجاد می‌کرد.

با توجه به تمام این چالش‌ها، چرا تصمیم نگرفتید از سمت خود استعفا دهید یا مسائل را رسانه‌ای کنید؟
اتفاقاً چند بار استعفای خودم را به هلدینگ ارائه دادم اما موافقت نشد، هرچند بعداً با مشورت با دوستانی که بودند کوتاه آمدم، چون اگر می‌رفتم می‌گفتند تهمت‌ها و توهین‌هایی که وجود داشت، درست است. استقلال برای من فقط یک باشگاه نیست. باز هم تأکید می‌کنم اگرچه سال‌های کمتری پیراهن این تیم را بر تن کردم اما با عشق و علاقه در آکادمی حضور داشتم و سعی کردم تا اثر و ردپای خودم را در این باشگاه بگذارم. ضمن اینکه مطمئن بودم اگر دست از کار بکشم، خیلی از بازیکنان مستعد آسیب می‌بینند. پس ترجیح دادم بمانم و با همه سختی‌ها بسازم.

با وجود چنین فشار‌هایی، به نظرتان چرا این رفتار از سوی مدیریت وقت باشگاه با آکادمی پیش گرفته شد؟
باید این سؤال را از خود ایشان بپرسید. اما به نظر من، گاهی عدم باور به پروژه‌های زیربنایی و بی‌توجهی به آینده‌سازی، باعث می‌شود بعضی مدیران صرفاً نگاه مقطعی و تبلیغاتی داشته باشند. ما در آکادمی به دنبال کار اصولی و تربیت نسل آینده استقلال بودیم و شاید این با برخی رویکرد‌های آقایان و نگاه مدیریتی آن‌ها همخوانی نداشت. شاید هم به دنبال موارد دیگری بودند که از دست ما خارج بود!

پس به نظر می‌رسد سیاست‌های فرشید سمیعی نه‌تنها مانع رشد آکادمی شد، بلکه بعضاً به آن آسیب هم وارد کرد؟
با صراحت می‌گویم؛ آنچه در دوران مدیریت فرشید سمیعی بر باشگاه استقلال بر سر آکادمی آمد، قابل دفاع نیست. ما در سخت‌ترین شرایط ممکن، در حالی که آکادمی باید با آینده‌نگری حمایت می‌شد، عملاً به حال خود ر‌ها شدیم. مدیری که حاضر نیست برای تأمین آب و تغذیه نسل بعدی باشگاه حداقل بودجه را فراهم کند، نمی‌تواند داعیه‌دار ساختار حرفه‌ای باشد. با نگاه کوتاه‌مدت، تبلیغاتی و سلیقه‌ای نمی‌توان باشگاه‌داری کرد. تخریب، تحقیر، بی‌توجهی و بی‌اعتمادی فقط بخشی از رویکردی بود که با آن در آکادمی استقلال در زمان مدیریت فرشید سمیعی مواجه شدیم. اما من و همکارانم سکوت کردیم تا استقلال ضربه نخورد اما این سکوت نباید با رضایت اشتباه گرفته شود.

اگر فرصتی دوباره برای ادامه کار فراهم شود، آیا باز هم تمایل به همکاری با آکادمی خواهید داشت؟
من هیچ‌وقت برای پست و عنوان نجنگیدم. تمام تلاشم برای سربلندی استقلال بوده و هست. اگر ساختار درست باشد و هدف‌گذاری حرفه‌ای، حتماً در کنار استقلال خواهم بود. اما اگر قرار باشد دوباره با بی‌برنامگی و سنگ‌اندازی مواجه شویم، نه‌تنها حضور من بلکه هر فرد عاشق دیگری که می‌خواهد در فوتبال پایه تأثیرگذار باشد، معنایی ندارد.

حالا اما با تغییر مدیریت در آکادمی، برخی نگرانی‌ها از بازگشت چهره‌های غیرفنی، واسطه‌ها و فضای ناسالم به مجموعه فوتبال پایه استقلال شنیده می‌شود.
متأسفانه این زمزمه‌ها را من هم شنیده‌ام و به عنوان کسی که با دغدغه‌مندی تمام در این مسیر کار کرده، طبعاً نگرانم. در دوره ما یکی از مهم‌ترین مأموریت‌ها، ایجاد شفافیت و پاکسازی بود. ما با هیچ واسطه‌ای کار نکردیم، حتی یک ریال از خانواده بازیکنان بابت حضور یا تست یا انتخاب، دریافت نشد. ما در آن مدت تلاش کردیم آکادمی استقلال از حواشی مالی و برخی رفتار‌های غیراخلاقی که در گذشته با آن‌ها دست به گریبان بود دور بماند. همه افرادی که در گذشته موجب بی‌اعتمادی شده بودند، با تصمیمات جدی حذف شدند. اگر امروز دوباره پای آن‌ها به این فضا باز شود، ضربه بزرگی به آینده باشگاه خواهد خورد. امیدوارم مدیران جدید هم به این مسیر وفادار بمانند و نگذارند افراد غیرمرتبط و بی‌صلاحیت وارد ساختاری شوند که قرار است آینده استقلال را بسازد.