برگزاری موفق دوره ششم جشنواره فرهیختگان جوان در اردیبهشت‌ماه 1403 در واحد علوم و تحقیقات دانشگاه آزاد و حضور بیش از 2500 دانش‌آموز، مسئولان باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان را بر آن داشت هفتمین دوره این رویداد را این بار با حضور سه‌هزار دانش‌آموز برگزار کنند. هدف باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان ایجاد شادابی و شور و نشاط علمی، استعدادیابی و توان‌افزایی مهارتی دانش‌آموزان است و هفتمین دوره این رویداد با شعار پیش به‌سوی دانشمند شدن درتمام مقاطع تحصیلی در پنج‌ محورغرفه‌های نمایشگاهی، سمینارهای علمی، مسبقات دانش‌آموزی، تولید محتوای دیجیتال و سخنرانی علمی و بیش از 130 گرایش از چهارشنبه 17 اردیبهشت‌ماه آغاز شده و 19 اردیبهشت به کار خود پایان می‌دهد.

 نشست خبری هفتمین جشنواره پروژه‌های دانش‌آموزی فرهیختگان جوان نیز دیروز با حضور حامد حسن‌پور، رئیس باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان و اصحاب رسانه برگزار شد که جزئیات این نشست را در ادامه از نظر می‌گذرانید.

حسن‌پور در ابتدای این نشست طی سخنانی با بیان اینکه در پژوهش دو ساحت اصلی داریم؛ نخست آموزش پژوهش به‌صورت مهارتی و کاربردی و دوم چگونگی به‌کارگیری این پژوهش‌ها و نتایج آن‌ها در حل مسائل واقعی. این‌ها موضوعاتی‌اند که در بسیاری از رویدادهای ما، اگر تاکنون نبوده‌اند باید به‌طورجدی وارد شوند؛ چراکه یکی از شرایط رقابتی‌شدن فعالیت‌ها، همین است که همه شرکت‌کنندگان، از مخاطبان گرفته تا برگزارکنندگان، احساس کنند این پژوهش‌ها واقعی است و مهارتی را منتقل می‌کند.

«طراحی مسئله» نقطه‌ آغاز نوآوری و پژوهش است
او ادامه داد: «یکی از آسیب‌های اصلی ما در کشور این است که پژوهش‌های زیادی انجام می‌شود که پیشاپیش نتیجه آن‌ها مشخص است یا باید پژوهش با نتیجه‌های ازپیش‌تعیین‌شده تطبیق داده شود. درحالی‌که در جهان امروز، پژوهش گاهی به نتیجه نمی‌رسد و این خودش بخشی از فرایند یادگیری است.»حسن‌پور تاکید کرد: «ما باید به بچه‌ها یاد بدهیم که چگونه با پژوهش زندگی کنند و یاد بگیرند که قرار نیست همیشه یک پاسخ قطعی وجود داشته باشد، بلکه باید گروهی برای حل یک مسئله فکر کنند. این یعنی نگاه پروژه‌محور که واقعاً در ذهن بچه‌ها تأثیرگذار است، حتی فراتر از این، بسیاری از بچه‌ها در آینده قرار نیست حتماً وارد یک ساختار سازمانی بشوند، بلکه باید بتوانند از همان ابتدا «مسئله» را تعریف کنند. این نگاه، یعنی «طراحی مسئله» نقطه‌ آغاز نوآوری و پژوهش است.»او با بیان اینکه درنهایت نظام مسائل ما باید ساختارمند باشد و این پروژه‌ها بتوانند ما را درگیر تصمیم‌سازی و یافتن راه‌حل‌های متنوع برای مشکلات واقعی کنند، گفت: «کار گروهی، مشارکت و تجربه‌محوری، مهم‌ترین ویژگی این مدل آموزشی است. همه ما به این باور رسیده‌ایم که کارهای بزرگ را نمی‌توان فردی انجام داد. پس اگر بخواهیم رویدادهای پژوهشی‌مان رقابتی و اثرگذار باشند، باید ذی‌نفع مشخص داشته باشند، ساختار تیمی تعریف کنیم و فرایند  آموزش را در دل پژوهش‌ها جاری کنیم.»حسن‌پور خاطرنشان کرد: «بسیاری از بچه‌ها، برای اجرای همین پروژه‌ها زحمت زیادی کشیده‌اند، چه از نظر فکری و چه حتی مالی، بنابراین این تجربه‌ها نباید مقطعی و ناپایدار باشند. باید آن‌ها را با نگاه دقیق و پشتیبانی هدفمند، به بخشی از زیست‌بوم پژوهش کشور تبدیل کنیم. رویدادهای این‌چنینی می‌توانند به الگوی سایر کشورها هم تبدیل شوند؛ چه به‌صورت لیگ، چه به شکل‌های دیگر. اگر قیمت تمام‌شده این نوع پژوهش‌ها با یک حمایت حداقلی تأمین شود، ما می‌توانیم خروجی‌هایی ارزشمند و کاربردی داشته باشیم.»او ادامه داد: «سیاست ما در سال‌های اخیر، در بسیاری از رویدادها این بوده که پژوهش پروژه‌محور و یادگیری مبتنی بر حل مسئله را محور قرار دهیم و انتظار داریم در آینده‌ای نزدیک، این مسیر به نتایج پایدارتری برسد.»
  رقابت ۱۱۰۰ تیم پژوهشی در فرهیختگان جوان هفتم
در بخش دیگری از این نشست الناز فطیرخورانی، دبیر اجرایی جشنواره پروژه‌های دانش‌آموزی باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان نیز طی سخنانی گفت: «این جشنواره در تاریخ‌های ۱۷، ۱۸ و ۱۹ اردیبهشت‌ماه در واحد علوم و تحقیقات دانشگاه آزاد برگزار خواهد شد.»به گفته او ثبت‌نام برای این دوره جشنواره از ۲۵ آذرماه، همزمان با هفته پژوهش سال ۱۴۰۳ آغاز شد و تا پایان فروردین‌ماه ادامه داشت. در این دوره، بیش از ۳سه‌هزار دانش‌آموز از سراسر کشور در قالب ۱۱۰۰ تیم پژوهشی ثبت‌نام کردند. شرکت‌کنندگان از ۲۴ استان کشور حضور دارند و دانش‌آموزان از مقاطع مختلف تحصیلی، از پیش‌دبستانی تا پیش‌دانشگاهی، در این رویداد مشارکت می‌کنند.

۱۲۵ تیم دانش‌آموزی پروژه‌های خود را ارائه می‌دهند
دبیر جشنواره در ادامه به محورهای مختلف این رویداد اشاره و اظهار کرد: «در این دوره، پنج‌محور اصلی در نظر گرفته شده که شامل محور سخنرانی علمی، سمینارهای علمی، مسابقات دانش‌آموزی، دست‌سازه‌های نمایشگاهی و تولید محتوای دیجیتال است. همچنین در محور تولید محتوای دیجیتال، ۱۲۵ تیم به ارائه پروژه‌های خود در زمینه‌هایی چون بازی‌سازی، محتوای رسانه‌ای، طراحی سایت و نرم‌افزار، تولید فیلم و انیمیشن، طراحی گرافیکی، تولید محتوا با پایتون و هوش مصنوعی پرداخته‌اند.»او همچنین به تفکیک تیم‌ها در هر بخش از جشنواره اشاره کرد و گفت: «در بخش سمینارهای علمی، ۳۶۰ پروژه ثبت‌نام کرده‌اند. این بخش شامل گرایش‌های مختلفی ازجمله فنی و مهندسی، آفرینش ادبی، علوم اجتماعی و انسانی، علوم پایه، هنر و معماری، زیست‌فناوری، علوم کامپیوتر و نانو است.»فطیرخورانی افزود: «در بخش دستاوردهای نمایشگاهی که به‌صورت غرفه‌های اختصاصی برگزار می‌شود، ۱۷۰ تیم در گرایش‌های مختلف فنی و مهندسی، علوم پایه، فیزیک، شیمی، زیست‌شناسی، هنر و معماری و مارکتینگ حضور دارند، همچنین در بخش سخنرانی علمی، ۸۰ تیم شرکت کرده‌اند.»او از برگزاری مسابقات متنوع در جشنواره فرهیختگان خبر داد و گفت: «بخش مسابقات دانش‌آموزی یکی از جذاب‌ترین بخش‌های جشنواره است. این مسابقات شامل لیگ‌های مختلفی همچون لیگ رباتیک، مسابقات ماکارونی، برنامه‌نویسی، معماری، هوافضا، ماشین‌های با سوخت شیمیایی، اینترنت اشیا، خانه‌های مینیاتوری و مسابقات آزمایشگاهی است. این مسابقات در سه روز برنامه‌ریزی شده و تمامی اطلاعات زمان‌بندی در سایت باشگاه پژوهشگران قرار گرفته است.»او افزود: «این رویداد به‌صورت عمومی برگزار می‌شود و ما امیدواریم با برگزاری این جشنواره، گامی مؤثر در توسعه مهارت‌های علمی و عملی دانش‌آموزان برداریم.»دبیر جشنواره پروژه‌های دانش‌آموزی باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان در ادامه سخنان خود به اهمیت جشنواره فرهیختگان اشاره کرد و گفت: «این رویداد بزرگ‌ترین جشنواره دانش‌آموزی کشور است. درحالی‌که بسیاری از رویدادهای دانش‌آموزی در سطح کشور، تخصصی بوده و در حوزه‌های خاصی برگزار می‌شوند، جشنواره فرهیختگان از آن دسته رویدادهایی است که هم موضوعات و گرایش‌های آن بسیار متنوع است و هم مخاطبان آن بسیار گسترده. این جشنواره ویژه یک گروه سنی خاص نیست و همه دانش‌آموزان از مقاطع مختلف تحصیلی می‌توانند در آن شرکت کنند.»او بیان کرد: «هدف ما از برگزاری این جشنواره علاوه بر گسترش فرهنگ تحقیق و پژوهش و افزایش مهارت‌های علمی و عملی دانش‌آموزان، این است که بتوانیم فرصتی برای آشنایی دانش‌آموزان با محیط دانشگاهی فراهم کنیم. حضور دانش‌آموزان در دانشگاه، آن‌ها را با رشته‌های مختلف دانشگاهی آشنا می‌کند و تجربه‌ای از محیط دانشگاهی را به آن‌ها ارائه می‌دهد.»فطیرخورانی همچنین به بخش‌های جنبی این رویداد اشاره کرد و گفت: «درکنار بخش‌های اصلی جشنواره، دو بخش جنبی نیز در نظر گرفته‌ایم. یکی از این بخش‌ها آزمایش‌های علمی است که به‌ویژه برای دانش‌آموزانی که از شهرستان‌ها به این جشنواره می‌آیند و شاید امکانات آزمایشگاهی محدودی در مدارس خود داشته باشند، بسیار جذاب و مفید است. این آزمایش‌ها در زمینه‌های فیزیک، شیمی و زیست‌شناسی برگزار می‌شود تا دانش‌آموزان بتوانند تجربه‌های علمی مهیج و جدیدی داشته باشند.»