در گفتوگو با«فرهیختگان» تشریح شدمعاون عملیات هوانوردی فرودگاه بندرعباس در گفتوگو با «فرهیختگان» گفت: «اتفاق شاخصی که ایجاد شد این بود که علاوه بر شرایط همیشگی که گروههای امدادی مختلف از جمله هلالاحمر، اورژانس و آتشنشانی وارد منطقه شدند و روشهای مختلفی را برای مهار آتش امتحان کردند، یکی از روشهایی که از سوی سپاه پاسداران وارد عمل شد، عملیات هوایی بود.
جزئیات عملیات پیچیده اطفای حریق بندرعباس
زینب مرزوقیاز نخستین لحظات وقوع حادثه در بندر شهید رجایی بندرعباس، در شامگاه شنبه ۶ اردیبهشتماه، نیروی هوافضا و نیروی دریایی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و همچنین جمعیت هلالاحمر با استفاده از توانمندیهای موجود در حوزههای هوایی، دریایی و زمینی، عملیات اطفای حریق را بهصورت فوری و سازمانیافته در ابعاد گسترده حریق انجام دادند. بنا به گفته مسئولان این عملیات پروازهای هواپیمای اطفای حریق «ایلوشین» در شب با تکنیکهای ابتکاری عملیات هوانوردی فرودگاه بینالمللی بندرعباس صورت گرفته است و زمان پر شدن مخزن آب این هواپیما با هماهنگی میان پرسنل آتشنشانی و هدایت زمینی هواپیما و بخش مدیریت اپرون در فرودگاه بندرعباس را از یک ساعت به ۲۰ دقیقه کاستند.
براساس گفته خلبان این پروازها، برای اولینبار بود که در شب این اطفای حریق صورت میگرفت اما با همکاری تیمهای مرتبط، این اقدام به درستی انجام شد. همچنین در مجموع از طریق تمام پروازها، چه بالگردها و چه هواپیماها 440 هزار لیتر آب برای خاموش کردن آتش استفاده شد. از این عدد 40 هزار لیتر مربوط به هر پرواز در هواپیما است. همچنین براساس گفته حمید آزادی، معاون عملیات هوانوردی فرودگاه بندرعباس، در مجموع 131 پرواز برای اطفای حریق و امدادرسانی هلال احمر صورت گرفته است.
رقم زدن اولین تجربهها در ماجرای اطفای هوایی حریق بندرعباس، بدون شک تنها با همدلی صورت گرفته است و بغض حاصل از این حادثه باعث شد که تیم هوایی فرودگاه بندرعباس و دلاورمردان هوافضای سپاه همراه با امدادگران هلال احمر، چنین موفقیتی را رقم بزنند. در ادامه این متن، حمید آزادی معاون عملیات هوانوردی فرودگاه بندرعباس، این افتخارآفرینی را روایت میکند.
معاون عملیات هوانوردی فرودگاه بندرعباس: برای اولینبار در کشور عملیات اطفای حریق در شب را پیش بردیم
آزادی، معاون عملیات هوانوردی فرودگاه بندرعباس در گفتوگو با «فرهیختگان» گفت: «اتفاق شاخصی که ایجاد شد این بود که علاوه بر شرایط همیشگی که گروههای امدادی مختلف از جمله هلالاحمر، اورژانس و آتشنشانی وارد منطقه شدند و روشهای مختلفی را برای مهار آتش امتحان کردند، یکی از روشهایی که از سوی سپاه پاسداران وارد عمل شد، عملیات هوایی بود. عملیات هوایی در همه دنیا با استفاده از تجهیزات هلیکوپتری یا هواپیمایی مرسوم است. این مسئله در کشور ما هم برای اولینبار نبوده که ایجاد و حادث شده است.»
وی افزود: «اما نکتهای که این اتفاق را خاص کرد این بود که ما با وسعت و شدت خاصی مواجه بودیم که تیم پروازی و مسئول ستاد بحران تصمیم گرفتند هر کاری، در هر شرایطی که میشود، انجام دهند. این تصمیم، پس از بررسیهایی که انجام شد، اتخاذ گردید و گروه پروازی نیز با رشادت و واقعاً با غلبه بر ترسشان – با توجه به اینکه همه میدانند پرواز در شب، با کاهش ارتفاع، آن هم در فضایی که دکلها، تیرهای چراغ برق و جرثقیلهای مختلفی در آن منطقه صنعتی وجود دارد، چقدر سخت و خطرناک است – وارد عمل شدند. باید ارتفاع تا حدود ۱۰۰۰ پا کاهش پیدا میکرد تا این عملیات بهطور مؤثر انجام شود.»
وی ادامه داد: «با تصمیمی که گرفته شد، قرار شد این اتفاق برای اولینبار در کشور ما بیفتد. اما مشکلی که وجود داشت، این بود که ارتباطی که قرار بود بین گروه پروازی و مسئولانی که در آن منطقه حضور داشتند برقرار شود، نیاز به یک راهکار داشت. این راهکار توسط فرودگاه بندرعباس اجرا شد و با ایجاد یک ارتباط انسانی و تجهیزاتی، این پل ارتباطی برقرار گردید. مسئولان ستاد بحران از آنجا شرایط منطقه را برای پاشش آب آماده میکردند. چون به هر حال، وقتی که یک حجم عظیم آب قرار است از آسمان روی منطقه فرود بیاید، ممکن است خودش خطراتی ایجاد کند. ممکن است این حجم آب باعث شود تجهیزات و تأسیسات سقوط کنند روی سر افراد، یا اینکه حتی آتش را به سمت دیگری پرت کند و افراد امدادرسان نیز خودشان طعمه شوند. این خطرات در چنین ماجرایی وجود دارد.»
او گفت: «علاوه بر آن، جهت باد دشمن این عملیات است و خیلی مهم است که تیمها آگاهی دقیقی از جهت باد داشته باشند. با بررسیهایی که نهایتاً طی ۵ تا ۶ دقیقه انجام شد – یعنی کل این فرایندهایی که میگویم در حدود ۵ دقیقه اتفاق افتاد – من خودم یکی از این فوکالپوینتها برای برقراری ارتباط بودم. توانستیم ارتباط را با خلبان و کارشناسان مسئول استانی که در محل بودند برقرار کنیم و از آنها خواهش کنیم که وقتی شرایط محل فراهم شد، اجازه پاشش ابتدا از طرف آنها و بعد از طرف من صادر شود.»
آزادی افزود: «خلبان نیز در شرایطی که وضعیت موضعی منطقه بهصورت نسبی توسط کارشناس حاضر در محل به ما اعلام میشد و ما آن را به خلبان اعلام میکردیم، عملیات را در مسیر مشخص انجام میداد. این اتفاق در شب سه مرتبه انجام شد که برای اولینبار در کشور ما چنین عملیاتی رخ میدهد. ریسکهای بسیار بالایی تحمیل شد ولی افراد تیم با شجاعت و دلسوزی این عملیات را انجام دادند. همچنین ترس، که قطعاً برای همه ما که در عملیات درگیر بودیم، وجود داشت. ولی نکته این بود که ما بحث آبگیری این هواپیما را هم داشتیم. ظرفیت مخزن چیزی حدود ۴۰ هزار لیتر بود که باید آن را پر میکردیم. علیرغم اینکه ما در فرودگاه بهصورت دوسالانه یا بعضی اوقات سالانه مانورها و تمرینهای سقوط هواپیما و سانحهدیدن هواپیما را بهطور کامل اجرا میکنیم و تمامی نیروهای انقلابی که در هر شهری هستند در این عملیات شرکت میکنند، به فرایندهای فرودگاهی امداد و نجات وارد میشوند و سعی میکنند تمرین کنند که اگر حادثهای اینچنینی اتفاق افتاد، چگونه باید با هم هماهنگ شوند. از آنجایی که تا الان این اتفاق به این شکل رخ نداده بود، تجهیزات مناسبی هم قطعاً برای این قضیه – نه اینکه نداشتیم – اما تمرینی دقیقاً برای این کار نداشتیم.»
11 بار عملیات اطفا با هواپیمای ایلوشین انجام شد
معاون عملیات هوانوردی فرودگاه بندرعباس عنوان کرد: «در این عملیات چند پارامتر داریم؛ بحث هماهنگی، بحث فرماندهی و بحث ارتباطات. اینها سه موضوع خیلی مهم در هر عملیات هواییاند که باید بتوانند این سه مورد را با هم هماهنگ کنند تا عملیات به نحو احسن انجام شود. بلافاصله بعد از اینکه هواپیما فرود آمد، تجهیزات توسط تیمهای آتشنشانی بررسی شد و راهحل اتصالهای مناسب، سالها پیش از سوی انبار تجهیزات فراهم شده بود. اتصالها را با ماشینها برقرار کردیم و توانستیم اتفاق جالبی را رقم بزنیم؛ آن هم اینکه ما توانستیم با تجهیزاتی که فراهم کرده بودیم، در حدود ۲۰ تا ۲۵ دقیقه، مخزن 40 هزار لیتری این هواپیما را پر کنیم و دوباره آماده پرواز برای فرایندهای دیگر شود. طی آن عملیات، در حدود ۱۱ مرتبه عملیات اطفا با آن هواپیما انجام شد. قطعاً مقدار زیادی هم آب و اقسام مواد آتشخاموشکن دیگر، از شکلهای مختلف روی حریق پاشیده شد.»
وی ادامه داد: «نکتهای که وجود دارد و خیلی هم حائز اهمیت بود، این که یکی از کارهایی که برای اولین بار در کشورمان انجام دادیم، این بود که توانستیم فضایی را آماده کنیم برای هواپیماهایی که روی آب قرار دارند و آبگیری میکنند و میتوانند پرواز کنند و روی حریق آب بپاشند. این اتفاق قبلاً وجود نداشت؛ هیچ دستورالعملی برای آن تعریف نشده بود، هیچ عملیات اجرایی در این خصوص انجام نشده بود. ولی خدا را شکر توانستیم با هماهنگی که با اداره کل دریانوردی و بنادر استان داشتیم و همچنین نیروهای نظامی، انتظامی و دریابانی، یک منطقه را کاملاً بر اساس مشورت گروه انتخاب کنیم، آن منطقه را از نظر خطرات تردد ایزوله کردیم و در واقع یک مسیر آبی برای آبگیری هواپیما و پرواز و پاشش مجدد فراهم شد.»
آزادی همچنین گفت: «نکته خوب این عملیات از جانب ما در فرودگاه بندرعباس این بود که حتی به تمامی پروازهای عادیای که در حال انجام بودند، حتی یک دقیقه تأخیر هم وارد نشد. همه پروازها طبق برنامه انجام شدند و واحد کنترل ترافیک هوایی ما با مهارت کامل، تمام پروازها را طبق برنامه هدایت کرد. در معیت آن، هلیکوپترهای امدادی که حدوداً ۶۰ تا ۷۰ سورتی پرواز انجام دادند، رفتند و بسکتهای خودشان را از آب دریا پر کردند و روی حریق پاشیدند. با مشارکت هلالاحمر، تیمهای مختلف و دیگر نهادها، این عملیات بهطور کامل انجام شد. کوچکترین تأخیر یا کنسلی در هیچ پروازی ایجاد نشد، هیچ اتفاق جانبی دیگری هم پیش نیامد و همهچیز به خوبی انجام شد. شاید بتوان گفت این حادثه را کمی التیام دادیم. همکاران من در این مجموعه بهطور متوسط سه شبانهروز نخوابیدند، بیدار بودند و بدون استراحت، در فریمهای عملیاتی متفاوت، با برنامهریزی و تدابیری که اتخاذ شده بود، کارشان را انجام دادند؛ خدا را شکر که روسفید بیرون آمدیم.»
معاون عملیات هوانوردی فرودگاه بندرعباس همچنین با اشاره به سختیهای این کار گفت: «وقتی که شما میخواهید یک عملیات را انجام دهید، اگر با جزئیات آن عملیات، قدمبهقدم، پلنها، برنامهها، عواقب و پروسیجرهایی که باید انجام شود آشنا نباشید، چند نکته حائز اهمیت مطرح میشود. نکته اینجاست که هر قدمی که برداشته میشود، هر تصمیمی که گرفته میشود و هر اتفاقی که میافتد، باید همراه با ارزیابی ریز حرکت بر لبه تیغ و با هدف جلوگیری از خطرات بیشتر باشد. ممکن بود همین عملیات، خودش به یک بحران دیگر تبدیل شود که خب قطعاً در هیچ فضایی و تحت هیچ شرایطی مطلوب نیست. به همین دلیل، باید خیلی توجه میکردیم که این عملیات با چه کیفیتی انجام شود.»
وی افزود: «تجهیزات لازم برای این عملیات موجود بود، اما اینکه ما این تجهیزات را به این شکل بیاوریم و برای این عملیات استفاده کنیم، از قبل هیچ هماهنگی خاصی برای آن وجود نداشت. برای مثال ما نمیدانستیم که به هر حال تانکرهایی که در این هواپیما هستند، به چه شکلی اتصالاتشان برقرار میشود. مجبور بودیم بررسی کنیم و از بین اتصالاتی که در انبار داشتیم، موارد مناسب را بیاوریم، تست کنیم و نهایتاً شرایط اتصال ایمن را برقرار کنیم تا بتوانیم با حداکثر سرعت، فرایند آبگیری را انجام دهیم. این پروسه میتوانست زمانبر باشد. اما با کاری که تیم من و تیم فرودگاه بندرعباس انجام دادند، این کار در کمتر از ۱۵ دقیقه انجام شد. یعنی بیشتر از ۱۵ دقیقه زمان نبرد تا بررسیها انجام و تدابیر لازم اندیشیده شده و زاویههایی که نیاز بود در نظر گرفته شده، تجهیزات از انبار خارج شده، اتصالات برقرار و عملیات اجرایی شد.
مطالب پیشنهادی
.gif?v=0)
