به گزارش «فرهیختگان آنلاین»، حمایت از نخبگان و مخترعان از ضروریات پیشرفت در تکنولوژی و بهبود و توسعه فناوری‌های موجود در هر کشوری است؛ امری که این روزها اولویت اصلی مسئولان دانشگاه آزاد اسلامی شده است تا جایی که امروزه نام این دانشگاه با «اختراعات» و «نوآوری» گره خورده است. از آنجاکه دانشگاه آزاد اسلامی به‌عنوان یکی از دو قطب آموزشی کشور بخش مهمی از رسالت آموزش‌وپرورش استعدادهای کشور را برعهده دارد، تلاش می‌کند تسهیلات و امکانات لازم را برای شناسایی و تشویق این استعدادها فراهم کند. وجود ظرفیت‌ها و پتانسیل‌های قوی در این موسسه آموزشی و به‌دنبال آن حمایت‌های همه‌جانبه مسئولان این دانشگاه از اختراعات و نوآوری‌های دانشجویان و اعضای هیات‌علمی، این موسسه آموزشی را قادر ساخته است در حوزه‌های مختلف علوم، از فیزیک و شیمی گرفته تا پزشکی و جراحی، نه‌تنها اختراعات زیادی را به‌نام خود ثبت کند بلکه میان سایر دانشگاه‌ها زبانزد باشد. در این گزارش تلاش کرده‌ایم تنها بخشی از اختراعات و اکتشافات برتر علمی این دانشگاه در چند سال گذشته را معرفی کنیم.

 

 تولید سرما از گرمای خورشید

با فرارسیدن موسم تابستان و گرمای طاقت‌فرسای آن و قطعی‌های پی‌درپی برق در کشور ضرورت ایجاد و تولید نوعی سیستم سرمایشی کم‌هزینه و بدون نیاز به جریان الکتریسته بیش از پیش احساس می‌شود تا مردم بتوانند با وجود قطعی‌های روزانه گسترده برق از این سیستم سرمایشی بهره ببرند. به این بهانه سراغ امیرحسین مقدس، دانشجوی نخبه رشته مهندسی مکانیک دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات رفتیم که به تازگی موفق به ساخت و راه‌اندازی نوعی سیستم سرمایشی در واحد علوم و تحقیقات شده که با جذب نور خورشید قادر است هوای خنک و مطلوبی در محیط ایجاد کند. نحوه کار این سیستم سرمایشی به این شکل است که انرژی خورشید در این سیستم پس از جذب توسط جاذب، سبب گرم شدن روغن موجود در سیکل روغن طراحی‌شده این سیستم خنک‌کننده می‌شود و درنهایت این حرارت توسط سیستمی جذبی به سرمایش تبدیل می‌شود. این دانشجوی نخبه دانشگاه علوم و تحقیقات معتقد است با وجود اینکه ایران از لحاظ انرژی خورشیدی از ظرفیت بسیار بالایی برخوردار است و در طول سال بیش از ۳۰۰ روز آفتابی در ایران وجود دارد، محدود بودن ظرفیت نیروگاه‌های کشور برای تولید برق، اهمیت تبدیل انرژی خورشیدی به سرمایش را برای همگان مشخص کرده است.

 

 اثر انگشت‌تان را به کارت‌های اعتباری‌تان تبدیل کنید

استفاده از کارت‌های اعتباری به یکی از مرسوم‌ترین روش‌های پرداخت در جهان تبدیل شده و استفاده از این کارت‌ها در بسیاری از نقاط دنیا جای پول‌های نقد را گرفته است. البته استفاده از این نوع کارت‌ها مشکلاتی را به همراه خود داشته که همراه نبودن، مفقود شدن یا خراب شدن از جمله ضعف‌های این نوع کارت‌های اعتباری به شمار می‌رود، اما با اختراع جدید دانشجوی مخترع دانشگاه خمینی‌شهر که تحولی در عرصه بانکداری الکترونیک است، این دست از مشکلات به فراموشی سپرده می‌شود و بیم گم شدن کارت‌های بانکی آن به‌کلی از بین می‌رود. این دانشجوی نخبه اقدام به ساخت و راه‌اندازی دستگاهی کرده است که بدون نیاز به کارت‌های اعتباری این قابلیت را برای کاربر فراهم می‌کند که اقدام به دریافت وجه یا پرداخت هزینه‌های خود کند. مهدی مارانی، یکی از دانشجویان نخبه دانشگاه آزاد اسلامی خمینی‌شهر اصفهان است.

 

سوپرشارژر الکترونیکی با قابلیت تبلیغاتی

با فرارسیدن عصر تکنولوژی و ارتباطات در دنیای معاصر و فراگیر شدن ابزارهای همراه به‌ویژه گوشی‌های هوشمند و تبلت‌ها در جامعه و و نقش حیاتی آن برای کاربران توجه به مصرف بالای انرژی این دستگاه‌ها و کمبود شارژ باتری آنها مشکل و دغدغه اصلی بسیاری از افراد محسوب شده است. به همین خاطر گروهی از دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد لاهیجان دست به ساخت نوعی شارژر قدرتمند و منحصربه‌فرد زده‌اند که تلفن‌های همراه را با سرعت بسیار زیاد برای کاربران شارژ می‌کند و در مکان‌های عمومی همانند هتل‌ها و فرودگاه‌ها کاربرد عمده‌ای دارد و نیاز کاربران را به سرعت برطرف می‌کند. از قابلیت‌های ویژه این دستگاه فراهم کردن فرصتی برای مدیران مراکز مختلف و صاحبان مشاغل عمومی است که همواره به دنبال ابزارهای مناسب و نوین اطلاع‌رسانی، تبلیغات و همچنین ارائه خدمات مختلف جهت جذب حداکثری مشتریان خود می‌گردند. از این دستگاه، با طراحی منحصربه‌فرد خود، در قالب یک رسانه تبلیغاتی می‌توان بهره برد و تبلیغاتی را به نمایش گذاشت و این فرصت را برای بسیاری از شرکت‌های تبلیغاتی فراهم کرد تا به ارائه محتوای موردنظر خود در قالب این دستگاه الکترونیکی در اماکن عمومی بپردازند. روی این وسیله یکسری پورت‌های مخصوص شارژ تعبیه شده است که همه آنها هوشمند هستند و درگاه پورت براساس توان دستگاهی که شارژ نیاز دارد، آن را شارژ می‌کند. در بخشی تحت عنوان اتصال کوتاه، محافظی نصب شده است که از دستگاه در حال شارژ در مقابل نوسان برق محافظت می‌کند.

 

کیت تشخیص سرطان دهانه رحم

افزایش مرگ‌ومیرهای ناشی از سرطان و کاهش سن ابتلا به سرطان‌ها در کشور باعث شده جامعه پزشکی نسبت به شیوع این دست از بیـماری‌ها واکنش نشان دهند. یکی از این محققان که در ایــن زمینه توفیقات مثمـــرثـمــری کسب کرده است، محمدرضا شفاعتی، دانشجوی دکتری زیست‌شناسی سلولی و مولکولی دانشگاه آزاد اسلامی واحد همدان است که به‌تازگی موفق به ساخت و تولید کیت تشخیص سرطان دهانه رحم شده است. تاکنون انحصار تولید این کیت در اختیار ایالات متحده آمریکا بوده است و با تولید آن برای نخستین بار در دانشگاه آزاد اسلامی، انحصار این محصول ضروری برای بانوان مبتلا به این نوع بیماری شکسته شده است. براساس اعلام انستیتو پاستور ایران، میزان مصرف سالانه این کیت در کشور چیزی در حدود هشت میلیون تست بوده و با تولید این کیت در کشور بخشی از نیازهای کشور با قیمتی بسیار نازل‌تر از محصول مشابه خارجی آن در این زمینه تامین شده است، به‌طوری که قیمت این کیت حدود 75 درصد قیمت رقبای خارجی در کشور بوده و از نظر کارآمدی قابل‌رقابت با کیت‌های مشابه خارجی است.

 

درمان زخم پای دیابتی در واحد علوم و تحقیقات

دیابت یکی از بیمارهای شایع است که تعداد زیادی در سطع جامعه به آن مبتلا هستند و با آن دست و پنجه نرم می‌کنند. در همین زمینه پژوهشگران مرکز تحقیقات فیزیک پلاسما دانشگاه علوم و تحقیقات موفق به طراحی و ساخت نوعی تفنگ پلاسما جت شدند که با استفاده از آن در فاز حیوانی توانستند زخم سگ مبتلا به دیابت را در باغ وحشی در «کردان» درمان کنند.دکتر حامد نیکمرام، مجری طرح، با راه‌اندازی آزمایشگاه پلاسمای سرد در مرکز تحقیقات فیزیک دانشگاه علوم و تحقیقات به این فناوری دست پیدا کرده است. این دستگاه برخلاف دستگاه‌های پلاسما جت موجود، نیازی به اتصال به منبع تغذیه اختلاف پتانسیل جداگانه ندارد و با اتصال به برق 220 ولت و وارد کردن گاز هلیوم پلاسمای مورد نیاز را تولید می‌کند. پلاسمای تولیدشده در این تفنگ از نوع قابل‌تحمل برای بافت زنده است که با سایر پلاسماهای تولیدشده که برای آفت‌زدایی به کار می‌رود، تفاوت دارد، چراکه آن گاز‌ها قابل‌استفاده برای بافت زنده نبودند.استفاده از این نوع پلاسما پزشک را قادر می‌کند با از بین بردن عفونت، زخم را ترمیم کند بدون آنکه به سلول‌های سالم آسیب وارد کند.

 

 برانکارد هوشمند با قابلیت حمل بیمار به‌صورت اتوماتیک

در بسیاری از تصادفات دنیا که آسیب‌های جبران‌ناپذیر نخاعی به همراه دارد، عدم حمل صحیح و مناسب مصدوم، عامل قطع نخاع افراد اعلام می‌شود. به تازگی یکی از دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی موفق به ارائه راه‌حلی برای موضوع شده است.حسین صاحبی بزاز، مخترع جوان شهرستان دزفول و مدیرعامل یکی از شرکت‌های دانش‌بنیان مرکز رشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد دزفول است که با وجود موانعی که در مسیر خود داشته با پشتکار، تحقیق و حمایت این مرکز توانسته است ایده «برانکارد هوشمند جابه‌جایی بیمار» را عملیاتی کرده و به تولید برساند. این برانکارد هوشمند که طرحی دانش‌بنیان است و مطابق استاندارد کشورهای اروپایی و به کمک مرکز رشد و فناوری واحد دزفول به مرحله تولید رسیده، با انعقاد قراردادی با واحد دزفول و جذب سرمایه‌ای حدود پنج میلیارد تومان و دو کارگاه کاملا مجهز برای توسعه این کار تولید می‌شود. گفتنی است که هزینه ساخت این طرح حدود 35 درصد ارزان‌تر از نمونه خارجی آن است.

 

ساخت خودروی هیبریدی در دانشگاه خرم‌آباد

تولید خودروهای هیبریدی از نوع برقی- بنزینی، به دلیل حفظ محیط‌زیست و توسعه پایدار در دستور کار بسیاری از کشورهای پیشرفته و صنعتی دنیا قرار گرفته و در این عرصه کشورمان با کمک و همراهی محققان دانشگاه آزاد اسلامی در این زمینه موفقیت‌هایی کسب کرده است. یکی از واحد‌هایی که در این زمینه توفیقات چشمگیری داشته، دانشگاه آزاد اسلامی خرمشهر است که موفق به ساخت نوعی خودروی هیبریدی بدون سرنشین با وزن حدود 200 کیلوگرم شده است. این خودروی خورشیدی که قابلیت حمل وزنی تا حدود 150 کیلوگرم را دارد، نامش بادی اسپیکو و خودرویی سه‌چرخ و تک‌سرنشین است که نیروی محرکه آن توسط یک موتور برقی که روی چرخ عقب نصب شده، تامین می‌شود و به دلیل وجود ژنراتور بادی و تولید درگ و اصطکاک بیشتر نسبت به سایر خودروهای مشابه، در طراحی و ساخت شاسی و بدنه آن محاسبات دقیق آیرودینامیک لحاظ شده است. سرعت حرکت این خودروی بدون سرنشین بدون گیربکس 80 کیلومتر است که با افزودن گیربکس تا 130 کیلومتر در ساعت قابل‌افزایش است. از دیگر مزیت‌های این خودرو استفاده از سلول‌های خورشیدی با راندمان بالا، استفاده از موتور برقی، کنترلر قابل برنامه‌ریزی و نیز کنترلر‌ ام‌پی‌پی‌تی خورشیدی و بادی برای استفاده از حداکثر توان انرژی خورشیدی است که قابلیت‌های فراوانی در جهت منحصربه‌فرد شدن خودرو ایجاد می‌کند.

 

ساخت نخستین جایگاه هوشمند خورشیدی در دانشگاه آزاد اسلامی بجنورد

جهان امروز تغییرات بسیاری را در حوزه انرژی تجدیدپذیر تجربه می‌کند و استفاده از انرژی‌های فسیلی مانند گذشته طرفداران خود را از دست داده و به‌زودی استفاده از این نوع انرژی منسوخ می‌شود. یکی از شرکت‌های دانش‌بنیان که در این زمینه تحقیقاتی داشته، گروه صنعتی سورنا دانشگاه آزاد اسلامی بجنورد است که موفق به طراحی و ساخت جایگاه هوشمند خورشیدی شده و دارای نوعی اهداف عملکردی است که مصرف‌کنندگان می‌توانند با حضور یافتن در محل نصب جایگاه، ضمن استراحت روی صندلی موجود در فضای جایگاه و استفاده از مینی‌کامپیوتر لمسی (محتوای آن با توجه به محیط خواهد بود) گوشی موبایل، تبلت و... خود را شارژ کنند.

این جایگاه هوشمند خورشیدی ترکیبی از تلاش‌های فناوری و هنری بوده و توان 200 واتی پنل خورشیدی جهت جذب مناسب انرژی، باتری 100 آمپری به‌منظور کنترل جریان شارژ و دارای سرنشین سه‌نفره زیبا به‌منظور استراحت مصرف‌کنندگان، مینی‌کامپیوتر لمسی 10 اینچی با قابلیت لمسی بودن تاچ پنچ پورت یو اس به‌منظور شارژ دستگاه مربوطه و روشنایی 20 واتی ال‌ای‌دی سفید dc از مشخصات فنی این جایگاه است. این جایگاه در حوزه انرژی تجدیدپذیر است و با هدف پایه‌گذاری نگاهی نو حوزه انرژی در سطح ملی و منطقه‌ای و با بهره‌مندی از بهترین و کارآمدترین متخصصان و نخبگان این حوزه و ارتباط موثر با اعضای هیات‌علمی واحد بجنورد تاکنون گام‌های مهمی در زمینه مطالعات فنی اقتصادی، امکان‌سنجی پروژه‌ها، امور پیمانکاری و مشاوره در حوزه انرژی به‌ویژه انرژی‌های تجدیدپذیر برداشته است.
 

 ساخت ایمپلنت‌های ارتوپدی در واحد بجنورد

ایمپلنت‌های ارتوپدی از جمله دستگاه‌های پزشکی هستند که برای جایگزینی مفصل و استخوان‌های بدن طراحی شده‌اند تا از استخوان آسیب‌دیده حمایت کنند. به همین منظور گروه مهندسی پزشکی آریانا دانشگاه آزاد اسلامی بجنورد موفق به ساخت ایمپلنت‌های ارتوپدی شدند که برای تثبیت استخوان‌ها و جلوگیری از جابه‌جایی استخوان‌های شکسته به کار می‌روند که با توجه به‌اندازه استخوان و مقدار شکستگی، انواع گوناگونی دارند. در ساخت این ایمپلنت‌ها از نوعی آلیاژ تیتانیوم Ti6Al4V استفاده می‌شود که سازگاری بالا، عدم رهایش یون‌های سمی و نیاز نداشتن به جراحی مجدد و قابلیت بسیار بالا در جوش خوردن با استخوان داردند. از ضرورت‌های ساخت این نوع ایمپلنت می‌توان به تامین 75 درصد محصولات مصرفی ارتوپدی ایران از طریق واردات اشاره کرد و در حال حاضر بیمارستان‌های ایران سالانه به 480 هزار قطعه ایمپلنت نیاز دارند.

 

دستگاه هشداردهنده انحراف اجزای سازه‌ای آسیب‌دیده در بناهای تاریخی

میراث تاریخی در هر کشوری از جایگاه و ارزش بالایی برخوردار است و همه کشور‌ها در جهت حفظ این هویت تاریخی خود تلاش‌‌های مـــتعــددی مــی‌کـنـند. یکی از اعضای هیات‌علمی گروه معماری دانشـــگاه آزاد اسلامی بردسیر موفق به طراحی دستگاهی شده که در مورد بناهای تاریخی که در معرض آسیب‌های مختلف از جمله فرسایش محیطی اجزای کالبدی و سازه‌ای (دیوار، ستون، قوس، طاق و گنبد) قرار دارند، هشدار می‌دهد. ساخت این دستگاه با هدف آگاهی و پیشگیری از پیشرفت آسیب اجزای کالبدی بناهای تاریخی طراحی و ساخته شده، چراکه سازه‌های خشتی و آجری به دلیل فرسایش، در گذر زمان نیازمند اقدامات مرمتی هستند و چنانچه این آسیب‌ها در مراحل اولیه شناسایی شود، با اقداماتی در مقیاس کوچک، قابل مرمت است. همچنین این دستگاه از سه بخش حسگر، ماژول رادیویی و پردازش‌کننده اصلی تشکیل شده که حسگرهای آن شامل فوتوسل، ال  ای دی لیزر و ماژول رادیویی فرستنده و گیرنده است و در موقعیت‌های حساس ساختمان نصب می‌شود.

 

روش نوین درمان تومورهای سرطانی در رساله دکتری عضو هیات‌علمی دانشگاه آزاد اسلامی اردبیل

سرطان یکی از چالش‌های بزرگ زندگی مدرن است و تاکنون تحقیقات متعددی در این زمینه انجام شده و شیوه‌های مختلفی برای درمان این نوع از بیماری‌ها پیشنهاد شده است. یکی از این روش‌ها که برای اولین بار توسط محقق ایرانی کشف شده، استفاده از روش آمبولیزاسیون است که برای نخستین بار در ایران دکتر بابک فرزانه، عضو هیات‌علمی دانشگاه آزاد اسلامی اردبیل در رساله دکتری خود به آن پرداخته است. این رساله به بررسی حباب‌های کاویتاسیون برای از بین بردن تومورهای توده سرطانی به روش آمبولیزاسیون می‌پردازد.نوع درمانی این روش به این ترتیب است که داروی مورد نظر که یک نوع پرفلوروکربن با قطر 6 میکرومتر از قطرات C5F16 یا DDFP مخلوط شده با آلبومین است، در سیستم عروقی تزریق شده و تحت تاثیر امواج التواسوند و شکافته شدن پوسته چرب در نقطه مورد نظر رها‌سازی می‌شود و از آنجایی که دمای جوش این ماده 29 درجه سانتیگراد است، در دمای بدن به صورت گاز فوق گرم بوده و همزمان با رها‌سازی این ماده درون رگ منجر به رشد انفجاری پلاگ گازی در رگ می‌شود که این پلاگ گازی باعث مسدود شدن رگ‌های تغذیه‌کننده تومور و مانع رسیدن جریان خون و اکسیژن به بافت‌های سرطانی شده و رشد غده را متوقف می‌کند. همچنین این درمان معمولا در بیمارانی که غده‌های کم و کوچکی که قابل برداشت با جراحی نیستند یا خارج کردن آنها سخت یا با ریسک بالا همراه است (مثل سرطان کبد) کمک‌کننده است.

 

ساخت دستگاه ضدحریق

محققان ایرانی در مرکز رشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد همدان دستگاهی ارائه کرده‌اند که رگلاتور گاز شهری را تنظیم و کالیبره می‌کند و از این طریق از بروز حوادث نشت گاز و آتش‌سوزی و گازگرفتگی جلوگیری می‌شود. این دستگاه نمونه دیگری ندارد و با دقت بسیار بالایی این کار را انجام می‌دهد، به‌طوری که تست‌های استاندارد این دستگاه با دقت یک ده‌هزارم بار در اندازه‌گیری فشار و 95 درصد ظرفیت اسمی میزان جریان خروجی از رگلاتور بوده که این دقت از میزان استاندارد هم بالاتر است. لوازم گازسوز در یک فشار گازی مشخص ایجاد شعله دارند و از یک فشار بیشتر یا کمتر امکان ایجاد شعله نیست، ولی این دستگاه میزان فشار خروجی از لوازم گازسوز را می‌سنجد تا زمانی که رگلاتور باید از مدار خارج شده و اجازه عبور گاز را ندهد، از سوی این دستگاه سنجیده می‌شود. همچنین این دستگاه نمودار عملکردی ارائه می‌دهد که در فصول مختلف سال لوازم گازسوز مورد شبیه‌سازی قرار می‌گیرند. حتی وقتی مصرف‌کننده لوازم گازسوز به میهمانی یا مسافرت می‌رود نیز این دستگاه می‌تواند به صورت هوشمند عمل کرده و از آتش‌سوزی جلوگیری کند.

 

* نویسنده : محمود اله‌‌یاری خبرنگار گروه دانشگاه