بیش از دو سالی که از معرفی موفقیت‌آمیز ChatGPT می‌گذرد، هوش مصنوعی مرکزیت بیشتر سرمایه‌گذاری‌های خطرپذیر و دنیای کسب‌وکار را به خود اختصاص داد. برخی از پرمشغله‌ترین استارتاپ‌ها تمرکز خود را از رقابت بر سر انتشار مدل‌های هوش مصنوعی به ساخت برنامه‌ها و محصولات مفید بر اساس مدل‌های موجود تغییر داده‌اند و کار‌های فنی را در زمینه‌هایی چون مهندسی، مراقبت‌های بهداشتی، حقوقی و فروش خودکار دنبال می‌کنند. این موضوع در هفتمین فهرست سالانه 50 شرکت برتر هوش مصنوعی از سوی مجله «فوربز» و همکاری شرکای داده‌ای «مریتک کپیتال» و «سکویا کپیتال» منتشر شده است. این فهرست نویدبخش‌ترین شرکت‌های خصوصی هوش مصنوعی را در دنیا معرفی می‌کند. 

معیار‌هایی که به گزینش برترین‌ها کمک کردند
فرایند انتخاب شرکت‌ها با فراخوان عمومی برای کاندید شدن آن‌ها و اطلاع‌رسانی هدفمند به هزاران استارتاپ واجد شرایط توسط «مریتک کپیتال» آغاز شد. متقاضیان برای بررسی هزینه‌ای پرداخت نمی‌کنند و بر اساس وعده‌های تجاری، استعداد فنی و استفاده از هوش مصنوعی از طریق یک الگوریتم کمی و هیئت‌های داوری کیفی مورد قضاوت قرار می‌گیرند.
شرکت‌ها ترغیب می‌شوند تا داده‌های مربوط به تنوع کار در این حوزه را با یکدیگر به اشتراک بگذارند. همچنین، از نامزد‌ها خواسته شد تا هم بینش کیفی در مورد جنبه‌هایی چون مدل‌های کسب‌وکار، استعداد فنی و چگونگی ساخت و استفاده از فناوری مبتنی بر هوش مصنوعی و هم معیار‌های کمی از جمله ارزش‌گذاری، درآمد و سابقه جمع‌آوری کمک‌های مالی را ارائه دهند.
شرکت‌ها ممکن است تصمیم بگیرند برخی داده‌ها را به‌صورت محرمانه ارسال کنند. «فوربز» به همراه دو شریک داده‌ای خود، آن گروه از شرکت‌های برجسته هوش مصنوعی را شناسایی می‌کنند که ممکن است درخواستی مبنی بر حضور در این فهرست ارائه نداده، اما شایستگی لازم را برای ارزیابی دارا هستند.
آن‌ها برای این موارد، به منابع عمومی مانند «پیچ بوک»، «کارنچ بیس» و «لینکدین» متکی‌اند. از سال 2023، واجد شرایط بودن برای حضور در این فهرست، به فراتر از مرز‌های آمریکای شمالی گسترش یافت و حتی شرکت‌های خصوصی را در سراسر دنیا در برگرفت. امسال، «فوربز» 1861 درخواست از سوی شرکت‌های مختلف دریافت کرد که به دلیل تعداد شرکت‌کننده بالایی که حضور پیدا کرده‌اند به یکی از رقابتی‌ترین سال‌ها تبدیل شده است. فهرستی که از سوی «فوربز» منتشر شده با هدف ترویج یک اکوسیستم استارتاپی عادلانه‌تر از سوی شرکت‌ها تهیه شده است. 

تازه‌نفس‌های چندمیلیارددلاری
یکی از تازه‌واردان این فهرست، شرکت «انیسفر» است که بیشتر با نام «کرسر» شناخته می‌شود، در حوزه ابزار‌های کدگذاری هوش مصنوعی فعال است و با ارزش 2 میلیارد و 500 میلیون دلار یک استارتاپ هوش مصنوعی سه‌ساله است که به مهندسان در نوشتن و ویرایش کد کمک می‌کند و حداقل 100 میلیون دلار درآمد سالانه دارد.
این شرکت 176 میلیون دلار روی هوش مصنوعی سرمایه‌گذاری کرده است. همچنین، شرکت «اسپیک» که در زمینه آموزش زبان هوش مصنوعی فعالیت می‌کند با ارزش یک میلیارد دلار که توسط حدود 10 میلیون نفر برای یادگیری زبان انگلیسی و اسپانیایی استفاده می‌شود.
شرکت آمریکایی «اپن اویدنس» که یکی از تک‌شاخ‌های وابسته به ماساچوست است، یک پلتفرم جست‌وجوی مبتنی بر هوش مصنوعی را ایجاد کرده که اطلاعات پزشکی را برای پزشکان خلاصه‌سازی می‌کند. این شرکت 162 میلیون دلار روی هوش مصنوعی سرمایه‌گذاری کرده است. 

بیش از 50 درصد سرمایه‌گذاری هوش مصنوعی دنیا در دست 2 شرکت
شرکت‌های مدل‌سازی در حوزه هوش مصنوعی مانند OpenAI و «آنتروپیک» همچنان بزرگ‌ترین شرکت‌های این فهرستند و مبالغ هنگفتی از سرمایه‌گذاران خطرپذیر سیلیکون‌ولی را در شرکت خود جذب کرده‌اند. OpenAI که در سال 2015 افتتاح شد، قریب 63 میلیارد و 920 میلیون دلار روی توسعه هوش مصنوعی سرمایه‌گذاری کرده است.
شرکت «آنتروپیک» هم سرمایه‌گذاری 17 میلیارددلاری را در این حوزه رقم زده است. درواقع، این دو غول هوش مصنوعی درمجموع حدود 81 میلیارد دلار سرمایه‌گذاری خطرپذیر جمع‌آوری کرده‌اند که بیش از نیمی از کل 142 میلیارد و 450 میلیون‌دلاری را به خود اختصاص می‌دهند که شرکت‌های حاضر در این 50 شرکت برتر در سال جاری جذب کرده‌اند. 

رقابت نفس‌گیر بین ایلان ماسک و یک استارتاپ جدید
امسال رقابت سنگین و تازه‌ای بین شرکت XAI ایلان ماسک که در زمینه مدل‌سازی هوش مصنوعی فعالیت می‌کند، با سرمایه‌گذاری 12 میلیارد و 100 میلیون دلاری و استارتاپ Thinking Machine Labs فعال در پژوهش‌های هوش مصنوعی وجود دارد. این استارتاپ تازه‌نفس در سال 2024 راه‌اندازی شده است. این استارتاپ که از سوی مدیر ارشد فناوری سابق OpenAI مدیریت می‌شود، در حال توسعه سیستم‌های هوش مصنوعی با قابلیت‌های گسترده است و طبق گزارش‌ها یک میلیارد دلار جذب سرمایه داشته و از ارزشی حدود 9 میلیارد دلار برخوردار است. 
درعین‌حال، شرکت «فی فی لی» که به «مادرخوانده هوش مصنوعی» هم شناخته می‌شود استارتاپ خود با عنوان «وورد لبز» را با 292 میلیون دلار سرمایه راه‌اندازی کرده است تا مدل‌هایی را توسعه دهد که می‌توانند فضا‌های فیزیکی را درک کنند. این استارتاپ در زمینه هوش فضایی فعالیت می‌کند.
سپس شرکت هوش مصنوعی سازمانی «رایتر» که در زمینه نرم‌افزار هوش مصنوعی شرکتی کار می‌کند، با سرمایه 326 میلیون‌دلاری وجود دارد که مدل‌های خود را برای انجام وظایف تجاری پیش‌پاافتاده مانند نوشتن وبلاگ‌های بازاریابی و جست‌وجو در میان انبوهی از اسناد آموزش می‌دهد. 

گزارش کامل را در روزنامه فرهیختگان بخوانید.